Μνήμη, δηλαδή βούληση

 

Η απόδοση τιμής μνήμης στα θύματα της γενοκτονίας, που βάδισαν με απίστευτη για τα σημερινά μέτρα γενναιότητα προς τον μαρτυρικό θάνατο, περιφρονώντας τον άλλο δρόμο, της υποταγής και του εκτουρκισμού-όλοι γνωρίζουμε πως συγκροτήθηκε το τουρκικό έθνος στα αιματοπότιστα χώματα της Μικρασίας- δεν είναι μόνο στοιχειώδες ηθικό καθήκον προς εκείνες τις ψυχές αλλά και αναγνώριση πως χωρίς μνήμη δεν υπάρχει αξιοπρέπεια και χωρίς αξιοπρέπεια δεν έχει νόημα η ζωή. Η μνήμη όμως δεν μεταφέρεται μηχανικά-το βλέπουμε ακόμη και σε απογόνους θυμάτων που συναγελάζονται με τον θύτη, κι όχι από χριστιανική μεγαλοψυχία αλλά από ταπεινές ενορμήσεις.

          Χωρίς βούληση η μνήμη παύει να είναι αυτό το λυπημένο μα αξιοπρεπές φως και γίνεται κάρβουνο, κάποτε και στάχτη. Εύκολα τότε εξαφανίζεται-πανάρχαια μέθοδος για να μη πονάς- και υποκαθίσταται από ιδεολογίες ή και από συμφέροντα. Για τούτο οφείλουμε να μη ξεχνάμε και εκείνους που διαφύλαξαν την ιερή μνήμη των θυμάτων. Γιατί, όσο κι αν μοιάζει εξωφρενικό σε νεώτερους, είχαμε φτάσει στην κατάντια, πριν σαράντα χρόνια, να εορτάζονται αυτήν ακριβώς την ημέρα, στο λεγόμενο “σπίτι του Κεμάλ” στη Θεσσαλονίκη, παρουσία Ελλήνων επισήμων, τα εκατό χρόνια από την γέννηση του Τούρκου Αδόλφου. Έλειψε η μνήμη; Όχι. Έλειψε η βούληση. Η βούληση  να υπερασπιζόμαστε εμπράκτως την μνήμη των θυμάτων αρνούμενοι κάθε συνδιαλλαγή με τους θύτες μέχρι την ημέρα που κάποιος πρόεδρος της τουρκικής δημοκρατίας θα γονατίσει μπροστά σ’ ένα μνημείο της γενοκτονίας, σ’ ένα μνημείο στην Σαμψούντα, εκεί που πριν από εκατόν δύο χρόνια αποβιβάστηκε ο Κεμάλ για να ολοκληρώσει  ένα από τα πιο ειδεχθή εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Κ. Χατζηαντωνίου, “ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ” Αρ. Φυλ. 1079

Το τάγμα των μοναχών είναι φοβερό στους δαίμονες, Από το Γεροντικό

 

Εγώ – έλεγε κάποιος γέροντας από τη Θηβαΐδα – ήμουν γιος ενός ιερέα των ειδωλολατρών. Όταν λοιπόν ήμουν παιδί, είδα μια μέρα τον πατέρα μου να μπαίνει ως συνήθως στον ναό των ειδώλων για να προσφέρει θυσία, και μπήκα και εγώ ξοπίσω του. Είδα τότε τον σατανά καθισμένο και γύρω του να στέκεται όλη η στρατιά του, και στη συνέχεια ένας από τους αξιωματικούς του προχώρησε στο κέντρο και τον προσκύνησε.

Εκείνος τον ρώτησε: «Από πού έρχεσαι;» «Ήμουν στην τάδε χώρα», αποκρίθηκε, «και ξεσήκωσα πολέμους και έκανα να χυθεί πολύ αίμα, και ήρθα να σου το αναφέρω». «Σε πόσο διάστημα το έκανες αυτό;» είπε ο διάβολος. Αυτός απάντησε: «Σε τριάντα μέρες». Όταν το άκουσε ο σατανάς, πρόσταξε να τον μαστιγώσουν, λέγοντας: «Σε τόσο διάστημα αυτό μόνο έκανες;»

Πλησίασε έπειτα ένας άλλος και είπε: «Εγώ ήμουν στη θάλασσα και ξεσήκωσα ανεμοθύελλες και βούλιαξα πλοία και έπνιξα πολλούς ανθρώπους, και ήρθα να σου το αναφέρω». Τον ρώτησε και αυτόν σε πόσον καιρό το έκανε και μαθαίνοντας ότι σε είκοσι μέρες, πρόσταξε να τον μαστιγώσουν όπως τον πρώτο, επειδή σε τόσο διάστημα δεν κατόρθωσε τίποτε άλλο.

Παρουσιάστηκε στη συνέχεια άλλος· αυτός, σε κάποια πόλη που γινόταν γάμος, προκάλεσε μάχη ανάμεσα στους καλεσμένους, ώστε να χυθεί πολύ αίμα, και έκανε να σκοτωθούν ακόμη και ο γαμπρός και η νύφη. Και έλεγε ότι αυτό το πέτυχε σε δέκα μέρες. Και αυτός όμως, όπως και οι προηγούμενοι, κατηγορήθηκε για χάσιμο χρόνου και μαστιγώθηκε.

Μετά από αυτούς λοιπόν προχώρησε στο κέντρο και ένας άλλος, και ο διάβολος τον ρώτησε: «Από πού έρχεσαι και εσύ;» «Ήμουν στην έρημο», απάντησε, «εδώ και σαράντα χρόνια και πολεμούσα έναν μοναχό· και τη νύχτα αυτή τον έριξα στην πορνεία».

Μόλις το άκουσε ο διάβολος, σηκώθηκε αμέσως, τον φίλησε, και βγάζοντας το στέμμα που φορούσε, το έβαλε στο κεφάλι του. Και έφεραν έναν θρόνο, τον έβαλαν κοντά στον δικό του και τον κάθισε εκεί, ευχαριστώντας τον και λέγοντας: «Μπόρεσες να κάνεις αυτό το μεγάλο κατόρθωμα!»

Βλέποντας λοιπόν αυτά εγώ – συνέχισε ο γέροντας – κατάλαβα πόσο μεγάλο είναι το τάγμα των μοναχών και πόσο φοβερό στους δαίμονες, και έφυγα με τη χάρη του Θεού και έγινα μοναχός.

 Από το βιβλίο: ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ, τόμος Α’, Υπόθεση ΛΒ’ (32), σελ. 310. Εκδόσεις Το Περιβόλι της Παναγίας, Θεσσαλονίκη 2001.

https://www.koinoniaorthodoxias.org

Όσιος Πορφύριος: όταν αναπαύουμε τον αδελφό μας, αναπαύουμε τον ίδιο τον Θεό μας

          Κάποια φορά – διηγείται η γερόντισσα Χριστονύμφη, Ιερά Μονή Ευαγγελισμού, Πάτμος – που είχα πάει με την σεβαστή Γερόντισσά μου (την μακαριστή γερόντισσα Ευστοχία) στον άγιο Πορφύριο, τον ρώτησα για ένα θέμα που με απασχολούσε εκείνο το διάστημα. Επειδή η Γερόντισσα ήταν πλέον ηλικιωμένη και αρκετά κουρασμένη απ’ όλες τις υπευθυνότητες της Μονής μας αλλά και του Ορφανοτροφείου της Ρόδου, αδυνατούσε να καλή τις αδελφές σε εξαγόρευση τακτικά. Συχνά λοιπόν έρχονταν οι αδελφές σε εμένα, επειδή με εμπιστεύονταν, να μου πουν κάτι που τους απασχολούσε ή όταν είχαν ένα πρόβλημα να τις αναπαύσω. Αυτό το γνώριζε η Γερόντισσα.

Όμως εγώ, επειδή δεν είχα πολύ χρόνο διαθέσιμο, και είχα την ανάγκη και να προσευχηθώ, όταν πήγαινα στο κελλί μου για προσευχή και μάλιστα την ώρα της απομονώσεως (μία ώρα 5.30′-6.30′ μετά τον Εσπερινό που καθιέρωσε ο γέροντας Αμφιλόχιος να την αφιερώνουμε στην μελέτη του Θείου λόγου, στην προσευχή και στην αυτοεξέταση πριν την δύση του ηλίου), δυσανασχετούσα, όταν οι αδελφές έρχονταν αμέσως και μου χτυπούσαν την πόρτα για να μου μιλήσουν, και συχνά δεν τις άνοιγα.

Έλεγα μάλιστα με τον λογισμό μου ότι, εφ’ όσον δεν είμαι ηγουμένη, δεν έχω ευθύνη. Υπάρχουν μεγαλύτερες σε ηλικία αδελφές, μπορούν να πάνε σ’ αυτές όσες θέλουν να μιλήσουν και ν’ αναπαυτούν. Εγώ πού θα βρω χρόνο για προσευχή, αν χάσω αυτήν την ώρα της απομονώσεως; Έτσι καθησύχαζα τον εαυτό μου και δεν άνοιγα την πόρτα μου και συχνά οι αδελφές έφευγαν λυπημένες.

Ρώτησα λοιπόν τον άγιο Πορφύριο αν πράττω σωστά, διότι ένοιωθα παράλληλα και την συνείδησή μου να με ελέγχη, όταν δεν ανέπαυα την αδελφή μου. Και ο άγιος Γέροντας μου απάντησε:

– Δεν μου λες, παιδί μου, όταν φεύγη η αδελφή εσύ συνεχίζεις την προσευχή σου; Μπορείς και προσεύχεσαι;

– Όχι, Γέροντα, του απαντώ, γιατί αρχίζω και σκέφτομαι ότι μπορεί να έχω πληγώσει την αδελφή, η οποία όντως να είχε ανάγκη κι εγώ την περιφρόνησα.

– Να, λοιπόν που το βρήκες μόνη σου, αδελφή Χριστονύμφη. Σε παρακαλώ, στο εξής ν’ ανοίγης την πόρτα σου. Πιο καλά ν’ αναπαύσης την αδελφή σου παρά ν’ αναπαύης τον εαυτό σου. Κι εσένα θα σε αναπαύση ο Χριστός. Όταν αναπαύουμε τον αδελφό μας, αναπαύουμε τον ίδιο τον Θεό μας, συνέχισε ο Όσιος. Και πράγματι από τότε τήρησα την συμβουλή του.

Από το βιβλίο: «Ο Όσιος Πορφύριος (Μαρτυρίες – Διηγήσεις – Νουθεσίες)». Α’. Μαρτυρίες. Έκδοση «Ενωμένη Ρωμηοσύνη» (απόσπασμα από το “β’. Πώς γνώρισα τον άγιο Πορφύριο”).

https://www.koinoniaorthodoxias.org/gerontes/osios-porfyrios-otan-anapayoume-ton-adelfo-mas-anapayvoume-ton-idio-ton-theo-mas/

Άγιοι και Εκκλησία

 

Συχνά στον λόγο μας επικαλούμαστε τους Αγίους, οι οποίοι κατά διαφόρους βαθμούς μετέχουν της θεοποιού ενεργείας του Θεού και ο Θεός δι’ αυτών επιτελεί θαύματα, αποκαλύπτει το θέλημά Του.

          Στην θεολογική παράδοση επικρατεί σε θεολογικά ζητήματα η συμφωνία των Πατέρων. Φυσικά, εννοείται ότι αυτό σχετίζεται με την εμπειρία, αφού υπάρχει ταυτότητα εμπειριών μεταξύ Προφητών, Αποστόλων και Πατέρων, αλλά κια καθένας απο  αυτούς εκφράζεται με διαφορετικό τρόπο, ανάλογα με τα χαρίσματα του και την παιδεία του.

          Όταν ανακύπτουν διάφορα θέματα, τότε οι εμπειρικοί θεολόγοι-Επίσκοποι συνέρχονται σε Συνόδους και αποφασίζουν όχι μόνον για την εμπειρία, αλλά και για την ορολογία.

          Με τον τρόπο αυτόν απαρτίσθηκε το Σύμβολο της Πίστεως, το λεγόμενο “Πιστεύω”, το οποίο απαγγέλλουμε σε κάθε ιερά ακολουθία και σε κάθε μυστήριο και δεν διανοείται κανείς ούτε επιτρέπεται να αλλάξει μία λέξη ή μία συλλαβή, ούτε να αφαιρέσει ούτε να προσθέσει.

          Είναι ευνόητον ότι η αλήθεια της πίστεως εκφράζεται από του Αγίους και μάλιστα συνοδικά, δηλαδή εκκλησιαστικά. Η Εκκλησία συνέρχεται εν Συνόδω , με την παρουσία των Αγίων και με τις διδασκαλίες τους και αποφασίζει για τους όρους, και για όλα τα θέματα που απασχολούν την Εκκλησία. Έτσι συνδέονται στενότατα η Εκκλησία με τον συνοδικό θεσμοί της, οποίος έχει απαρτισθεί από τους Πατέρες των Οικουμενικών Συνόδων, και τους Αγίους, και δεν μπορεί να χωρισθεί το ένα από το άλλο.

          Η Εκκλησία ως Σώμα Χριστού και κοινωνία θεώσεως γεννά Αγίους Πατέρες και οι άγιοι Πατέρες ως τέκνα της Εκκλησίας ζουν μέσα στην Εκκλησία ομολογούν την Ορθόδοξη πίστη και αγιάζονται στην Εκκλησία.

          Έτσι, οι Άγιοι ως οργανικά μέλη της Εκκλησίας, θεωρούν την Εκκλησία, που εκφράζεται συνοδικά, ως μητέρα τους και την δοξάζουν με όλη τους την ζωή. Ζουν μέσα στην Εκκλησία, αγιάζονται από την κεφαλή της που είναι ο Χριστός, πορεύονται “συν πάσι  τοις αγίοις” και κοιμούνται εν Χριστώ μέσα στην Εκκλησία. Τρέφονται από την Εκκλησία, αναπνέουν τον πνευματικό της αέρα Και εισέρχονται και στην ουράνια Εκκλησία.

Τι είναι η ζωή

 

Το θέμα περί του ανθρώπου, ο οποίος έχει ψυχή και σώμα, απασχόλησε πολύ την θεολογία και την επιστήμη. Τα ερωτήματα που τέθηκαν είναι: Τι είναι ζωή, πια είναι η σχέση μεταξύ της ψυχής  και της ζωής, ποια είναι η διαφορά μεταξύ της ζωής τον άνθρωπο και στα άλογα ζώα, όπως και ποια είναι η διαφορά μεταξύ των ζωντανών οργανισμών και της άψυχης ύλης....

          Με την ανακάλυψη του DNA και των γονιδίων άρχισε η εποχή της “δικτατορίας” των γονιδίων και είχε αρχικά θεωρηθεί ότι εκεί βρίσκεται όλο το μυστήριο της ζωής και του θανάτου. Αργότερα έγινε φανερό ότι τα γονίδια υπόκεινται και αυτά σε σημαντική επίδραση  από το περιβάλλον και περάσαμε στην εποχή της επιγενετικής και άρχισαν να ανακαλύπτονται οι βιολογικοί μηχανισμοί αυτής της επίδρασης, όμως το τι είναι η ζωή παραμένει αναπάντητο.....

          Παρά ταύτα, το ερώτημα παραμένει για το τι η επιστήμη θεωρεί ως ζωή. Δεν μπορεί κανείς να δώσει έναν ακριβή ορισμό για την ζωή, γι’ αυτό και κάνουν λόγο για την ζωτική ενέργεια......

          Όπως είναι δύσκολο να απαντηθεί το ερώτημα τι είναι η ζωή, έτσι είναι δύσκολη η απάντηση στο ερώτημα τι είναι ο θάνατος, η καλύτερα  τι είναι το φαινόμενο της γήρανσης. Μάλιστα, έχουν διατυπωθεί περίπου 300 θεωρίες για το φαινόμενο  της γήρανσης των οργανισμών και εξακολουθεί αυτό το γεγονός να είναι αίνιγμα για τους επιστήμονες.....

          Η Ορθόδοξη θεολογία διδάσκει ότι ο Θεός είναι η πηγή της ζωής. Αυτός  έδωσε την ζωή σε όλα τα όντα και μέσα σε όλη την κτίση υπάρχουν οι μικροί “λόγοι”, δηλαδή η άκτιστη ενέργεια του Θεού, που δίνει την ζωή σε όλη την κτίση.

          “ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ”, τ. 298

ΝΑ ΣΚΟΤΩΣΩ Ή ΝΑ ΣΚΟΤΩΘΩ;

 

Μέγα  το ερώτημα και δίλημμα για κάθε χριστιανό, αν βρεθεί σε τέτοια ώρα, όταν δηλαδή συναντηθεί με άνθρωπο, που θέλει να τον σκοτώσει. Τι πρέπει να κάνει; Να σκοτώσει για να σωθεί ή να μην αντιδράσει και να σκοτωθεί ο ίδιος; Να αμυνθεί, όπως λένε τα ένστικτα  και η λογική του κόσμου τούτου, ή όχι; Χρέος έχει βέβαια να σεβαστεί την ζωή του άλλου και του εαυτού του. Ο Χριστός μας είπε ξεκάθαρα να μη φοβόμαστε: “Μη φοβηθείτε από των αποκτενόντων το σώμα, την δε ψυχήν μη δυναμένων αποκτείναι. Φοβήθητε δε μάλλον τον δυνάμενον και ψυχήν και σώμα απολέσαι εν γεέννη”. Η θυσία της ζωής μας χάριν υπακοής στο θείον λόγον και χάριν αγάπης προς τον άλλον άνθρωπον είναι το χρέος του πιστού χριστιανού. Διότι πάνω από την γήινη αυτή ζωή είναι η εντολή του Θεού, που σώζει αληθινά και την ψυχή και το σώμα. Γι’ αυτό και ο Μέγας Άγιος Σισώης, όταν τον ρώτησαν , εξήγησε  την εντολή με τα εξής:

- “Κάποιος από τους Πατέρες της ερήμου ερώτησε μια μέρα τον Αββά Σισώη, λέγοντας: “Αν είμαι στην έρημο και έλθει ένας βάρβαρος θέλοντας να με σκοτώσει και τον καταβάλω, να τον σκοτώσω”; Και απάντησε ο γέροντας: “Όχι. Να μην τον σκοτώσεις, αλλά να τον παραδώσεις στον Θεό. Όποιος πειρασμός και αν έλθει στον άνθρωπο, ας λέγει ότι εξ αιτίας των αμαρτιών μου συνέβη αυτό. Αν δε συμβεί κάτι καλό, να λέγει ότι αυτό είναι οικονομία του Θεού”.

          Πόσες φορές όμως εμείς δεν σκοτώνουμε τους άλλους , όχι με όπλα, αλλά με πολλούς έμμεσους τρόπους  και δεν έχουμε συναίσθηση ότι αφαιρούμε τις ζωές των άλλων και ξεχνούμε την εντολή του Θεού και δεν δείχνουμε πίστη, ελπίδα, αγάπη, ταπεινοφροσύνη......

          “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ”. Π. Μ. Σωτήρχος

1821-2021: Η μετάπτωση της γιορτής σε πένθος

 

Ο Χρήστος Γιανναράς, στα πλαίσια μιας αποκλειστικής του συνομιλίας με το Αντίφωνο, αναφορικά προς την 200στή επέτειο της Εθνικής Επανάστασης, απαντά κατ' αρχήν στο ερώτημα αν η παρούσα στιγμή μάς δίνει ευκαιρία για συλλογικό αναστοχασμό, και κυρίως αν υπήρχε άλλος δρόμος που θα μπορούσε να είχε ακολουθήσει, στη διάρκεια αυτών των δύο αιώνων, το ανεξάρτητο κράτος μας.

Ακόμα, σε τι συνοψιζόταν το όραμα των αγωνιστών του '21, και ποιον ρόλο έπαιξαν οι “διαφωτιστικές” ιδέες στον ξεσηκωμό.

Εν τέλει, διερευνά σε τι ομονοούμε οι Έλληνες σήμερα, αν ισχύει ακόμα ο ιδιαίτερος τρόπος του τόπου, σε τι κατατείνει η ενεστώσα παιδεία μας, ποια μπορεί να είναι η συμβολή των αποδήμων συμπατριωτών μας. Ενώ στέκεται, για την πιο επίκαιρη ίσως φορά, ενώπιον του ερωτήματος περί «finis Greaciae».

antifono

Λυκούργος Λογοθέτης: ο πολύπλευρος ηγέτης της Σάμου

 

1821 Λυκούργος Λογοθέτης: ο πολύπλευρος ηγέτης της Σάμου Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Ο Λυκούργος Λογοθέτης (1772-1850), ηγέτης της Σάμου κατά την Επανάσταση του 1821, είναι, όπως γράφει ο Ακαδημαϊκός Μιχαήλ Σακελλαρίου (1912-2014), «μια όχι μόνο από τις πιο σημαντικές φυσιογνωμίες του Αγώνα, αλλά και μοναδική από ορισμένες απόψεις». Και εξηγεί: «Μόνος αυτός είναι ένας τόσο πολύπλευρος ηγέτης. Γνήσιος πολιτικός, συνέταξε οργανικό νόμο και στρατιωτικό κανονισμό και κυβέρνησε σύμφωνα με αυτούς. Διαμόρφωσε και εφάρμοσε δημοκρατικούς θεσμούς. Εισήγαγε τη λαϊκή κυριαρχία....». (Μιχαήλ Β. Σακελλαρίου «Γεώργιος Λυκούργος Λογοθέτης της Σάμου: Ένας Συνταγματικός Δημοκράτης Ηγέτης κατά την Επανάσταση του ΄21», Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο, 2014, σελ. ΧΙ).

 Το πραγματικό όνομα του ήταν Γεώργιος Παπλωματάς. Γεννήθηκε στο Καρλόβασι της Σάμου. Οι γονείς του δεν ήσαν πλούσιοι, ούτε γραμματισμένοι, όμως είδαν την ευφυΐα του παιδιού τους και το βοήθησαν να μάθει γράμματα στην Πορφυριάδα Σχολή Καρλοβάσου και στην Κωνσταντινούπολη. Ο Λογοθέτης μορφώθηκε μέσα στην Παράδοση της «καθ’ ημάς Ανατολής». Γνώρισε τη δυτική σκέψη και, ως Έλληνας, προσέγγισε και αφομοίωσε ό,τι του φάνηκε χρήσιμο. Πρώτα έγινε γραμματικός στο Πατριαρχείο και από το 1795 στους ηγεμόνες της Βλαχίας Αλέξανδρο Υψηλάντη και Αλέξανδρο Σούτζο. Ο δεύτερος τον προήγαγε στο αξίωμα του δεύτερου Λογοθέτη, και του έδωσε μεγάλο μισθό. Έκτοτε ο Γεώργιος Παπλωματάς έλαβε το επώνυμο Λογοθέτης.

Το 1806, με εμπειρίες και πλούτο που αποκόμισε από τις υπηρεσίες του στους Έλληνες ηγεμόνες ο Λογοθέτης επέστρεψε στη Σάμο, όπου βρέθηκε στο μέσον της έχθρας των Σαμιώτικων φατριών «Καρμανιόλων» και «Καλικαντζάρων». Κατηγορήθηκε από τους «Καλικάντζαρους» ότι υποκινεί τους Σαμιώτες σε ανταρσία κατά της οθωμανικής εξουσίας και πάρα τρίχα σώθηκε η ζωή του. Ο ίδιος διηγόταν αργότερα, ότι ενώ ήταν φυλακισμένος, την παραμονή της εορτής των Εισοδίων της Θεοτόκου είδε την Παναγία που τον βεβαίωσε ότι σύντομα θα απελευθερωθεί. Από τότε και σε όλη του τη ζωή γιόρταζε ευλαβικά την ημέρα των Εισοδίων. (Επαμεινώνδα Ι. Σταματιάδου «Σαμιακά», Τόμος Β΄, Εκδ. Ζαφείρης – Σοφούλης, Αθήνα, 1965, σελ. 106-107). Οι Οθωμανοί τον εξόρισαν στο Άγιον Όρος. Εκεί έως το 1810 χρησιμοποιήθηκε ως γραμματέας της Ιεράς Κοινότητας. Τότε επέστρεψε στη Σάμο, αλλά πάλι κυνηγήθηκε και το 1812 κατέφυγε στη Μύκονο. Το 1814 γύρισε στη Σάμο, όπου πάλι τον πιάσανε και τον φυλάκισαν. Με καταβολή υψηλού ποσού από τον πεθερό του απελευθερώθηκε και διέφυγε στη Σμύρνη. Εκεί το 1819 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον Αριστείδη Παπά και του δόθηκε το συνθηματικό όνομα «Λυκούργος». Έκτοτε άλλαξε και το βαφτιστικό του όνομα και κράτησε το όνομα του Σπαρτιάτη Νομοθέτη. Έτσι προέκυψε το Λυκούργος Λογοθέτης...

Όταν ξέσπασε η Επανάσταση στον Μοριά ο Λυκούργος πληροφορήθηκε ότι οι σφαγές στην Κωνσταντινούπολη θα επεκταθούν στη Σμύρνη και επέστρεψε στη Σάμο, όπου ανέλαβε την ηγεσία των Σαμιωτών. Στις 8 Μαΐου 1821 ο Λυκούργος, ύστερα από αρχιερατική τελετή, ύψωσε στο Καρλόβασι τη Σημαία της Εθνεγερσίας με το Σταυρό, παρουσία του κλήρου και του λαού του νησιού. Με την έναρξη της Επανάστασης οι Σαμιώτες απέλασαν τον Βοεβόδα και φόνευσαν πολλούς Τούρκους. Οι δυνάστες σε αντίποινα φόνευσαν Σαμιώτες, που κατοικούσαν στα Βουρλά και σε άλλα κοντινά προς τη Σάμο μέρη της Μικρασιατικής ακτής.

Η Πύλη προς καθυπόταξη της Επανάστασης στη Σάμο έστειλε πλοία υπό τον Καρά Αλή με 4000 στρατιώτες. Μπαρούτη δεν είχαν οι Σαμιώτες. Ο δάσκαλος Ιγνάτιος με όσες γνώσεις είχε Χημείας έφτιαξε 500 οκάδες μπαρούτης. Ο Λυκούργος οχύρωσε, κατά το δυνατό, το νησί και για να φανεί πολύς ο στρατός των Ελλήνων μηχανεύτηκε το στρατήγημα να ντύσει αντρικά γυναίκες. Αυτές κουβαλούσαν ξύλα που έμοιαζαν για όπλα και για να φαίνονται πολλές από κρυφό μονοπάτι ξαναγύριζαν... Το ευφυές τέχνασμα του Λυκούργου, η από θαλάσσης βοήθεια των Υδραίων και Σπετσιωτών και η γενναιότητα των Σαμιωτών κατανίκησαν τις χιλιάδες των Τούρκων εισβολέων.

 

Όταν ο Δημ. Υψηλάντης πληροφορήθηκε τις νίκες των Σαμιωτών απέστειλε επιστολή στον Λυκούργο Λογοθέτη, στην οποία, μεταξύ άλλων έγραψε: « Φιλογενέστατε κύριε Λογοθέτα Λυκούργε, αρχηγέ των στρατευμάτων της Σάμου, με άκραν μου ευχαρίστησιν ανέγνων την περιγραφήν των γενναίων κατά των τυράννων ανδραγαθημάτων σας. Οι Σάμιοι υπό την στρατηγίαν σου ανεκάλεσαν τον λαμπρόν εκείνον αιώνα της Ελληνικής ανδρείας και ελευθερίας». Στον ίδιο φάκελο «δυνάμει της παρά της Αρχής πληρεξουσιότητάς του» ο Υψηλάντης τον διόρισε «αρχηγόν πληρεξούσιον των στρατιωτικών δυνάμεων της Σάμου» και του χόρηγησε το σχετικό δίπλωμα, το οποίο έγραφε μεταξύ άλλων:

 

«Ο φιλογενέστατος κύριος Λογοθέτης, αρχιστράτηγος των εν Σάμω Ελληνικών στρατευμάτων, επειδή εκ των έργων ανεφάνη ανήρ συνετός, στρατηγικός και πιστός εις την πατρίδα και το έθνος, διορίζεται παρ’ ημών πληρεξούσιος αρχιστράτηγος της Σάμου δια να παύη τας διχονοίας, δια να συστέλλη τους Τουρκολάτρας και να ανατρέπη τους ασεβείς και προδοτικούς σκοπούς των, να υπερασπίζεται τους φιλοπάτριδας και δια να ανταμείβη τους αξίους στρατιώτας και αξιωματικούς.... Εν τω στρατοπέδω της Τροπολιτζάς τη 31η Αυγούστου 1821, Δημήτριος Υψηλάντης». ( Βλ. «Σαμιακά», Β΄ Τόμο, σελ. 161-162).

 

Επί των ημερών του Λογοθέτη συνέβη η τραγωδία της σφαγής της Χίου, το 1822. Ο ίδιος, σε επιστολή του την οποία υπέβαλαν στη Β΄ Εθνοσυνέλευση του Άστρους, οι πληρεξούσιοι της Σάμου Χριστόδουλος Καψάλης και Αναγνώστης Αμήρισσας, περιγράφει το πώς πολέμησαν οι Σαμιώτες στη Χίο και εκφράζει τη λύπη του διότι «πολλήν αδιαφορίαν ευρήκαμεν μεταξύ των Χίων και μάλιστα το χειρότερον της αδιαφορίας, και φιλοτουρκίαν». Στη συνέχεια καταγγέλλει ότι ο Χιώτης πρώην αξιωματικός του Ναπολέοντα Χ. Αντώνιος Βουρνιάς, «με τους ιδικούς του περιέρχεται και λαφυραγωγεί, λεηλατεί και γυμνόνει...χωρίς να στοχασθή ή χριστιανικόν είναι το αρπαζόμενον, ή τουρκικόν».

 

Η άποψη Χιωτών είναι διαφορετική. Ο μάρτυρας των γενομένων Χριστόφορος Πλ. Καστάνης στο αγγλιστί, το 1851, εκτυπωθέν βιβλίο του για τη Σφαγή της Χίου κακίζει τη διεκδίκηση των πρωτείων μεταξύ των Λογοθέτη και Μπουρνιά, που είχεν ως αποτέλεσμα «την εγκατάλειψιν της εκστρατείας προς ικανοποίησιν του μίσους εναντίον των ουδετέρων, τους οποίους κατέστρεψαν οι Τούρκοι». (Μαρίας Γιατράκου «Ειδήσεις περί της Επαναστάσεως της Χίου (1822)», Ανάτυπο, 22ου τόμου «Δελτίου της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος», Αθήναι, 1979, σελ. 176). Η αντικειμενική αλήθεια είναι ότι ο Λογοθέτης δεν ήθελε να αναμιχθεί στις επαναστατικές ενέργειες της Χίου, ο Μπουρνιάς τον έπεισε να λάβει μέρος σε αυτές, χωρίς όμως να υλοποιήσει τα όσα του υποσχέθηκε, περί της συμμετοχής των Χιωτών. Επί πλέον δεν θέλησε να συνεργασθεί μαζί του, θεωρώντας ότι εκείνος, ως Χιώτης, θάπρεπε να δίνει τις διαταγές...-

 

Η «απεργία κατά των γεννήσεων» και το έγκλημα των εκτρώσεων

 

 ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ

Εν Πειραιεί τη 7η Ιουνίου 2021

Η «ΑΠΕΡΓΙΑ ΤΩΝ ΓΕΝΝΗΣΕΩΝ» ΚΑΙ ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΩΝ ΕΚΤΡΩΣΕΩΝ

Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες αποδείξεις για να καταλάβουμε ότι ζούμε σε καιρούς αποκαλυπτικούς και εσχατολογικούς, σε χρόνους πρωτοφανούς αποστασίας και ηθικού εκτροχιασμού, όπου κυριαρχεί η ιδεολογία της «Νέας Εποχής του Υδροχόου». Τα ολέθρια διδάγματά της έγιναν το «Ευαγγέλιο» του συγχρόνου ανθρώπου. Το «Ευαγγέλιο» αυτό δεν είναι άλλο από το «Ευαγγέλιο του όφεως», που βρίσκεται ακριβώς στον αντίποδα του Ευαγγελίου του Χριστού, διότι τοποθετεί τον άνθρωπο υπεράνω του αγίου Τριαδικού Θεού. Βασικό και θεμελιώδες δόγμα του είναι: «Ζήσε όπως θέλεις, κάνε ό, τι θέλεις, νόμος είναι η θέλησή σου». 

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ Ιωαν. 7, 37-52, 8, 12

 

Η μαρτυρία της Αλήθειας 

          Μέσα στη σύγχρονη  εποχή που χαρακτηρίζεται απο σύγχυση  ιδεών και αμφισβήτηση αξιών, ο άνθρωπος έχει χάσει τον πνευματικό προσανατολισμό του. Νέες ιδέες, κοσμοθεωρίες, βιοθεωρίες σερβίρονται για κατανάλωση και ο καθένας επιλέγει εκείνο που τον βολεύει. Έτσι όμως όλο και περισσότερο χάνει την αίσθηση της πραγματικότητας, της αντικειμενικής Αλήθειας και χρειάζεται μια πνευματική πυξίδα για να ξαναβρεί τη σωστή του πορεία.

          Μια τέτοια πυξίδα μας προσφέρει ο λόγος του Χριστού σήμερα, Κυριακή τη Πεντηκοστής. Ένας λόγος επίκαιρος  με εξαιρετική βαρύτητα. “Εγώ ειμί το φως του κόσμου”.

          Ο βιβλικός αυτός λόγος αποτελεί μια πανηγυρική διακήρυξη και θέλει να μας διαβεβαιώσει, ότι μόνο ακολουθώντας  τον Ιησού Χριστό μπορεί να γνωρίσει ο άνθρωπος την Αλήθεια, γιατί στο πρόσωπό του πραγματοποιείται  ένα μοναδικό ιστορικό γεγονός: Η θεϊκή σοφία, ντύνεται την ανθρώπινη σάρκα.  Αυτός ο σαρκωμένος Θεός αποκαλύπτει στους ανθρώπους  την πληρότητα της Αλήθειας.

          Οι Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης δέχθηκαν και μετέδωσαν σπέρματα αυτής της Αλήθειας. Ο Χριστός όμως ήρθε και  μας απεκάλυψε πλήρη την Αλήθεια στο Πρόσωπό Του. “Εγώ ειμί  η Αλήθεια”. Και την πραγματικότητα αυτή εκφράζουν τα λόγια  του χριστιανού φιλοσόφου μάρτυρα Ιουστίνου, τα οποία τη συνοψίζουν σε λίγα λόγια. Πρόκειται για τη θεωρία του “σπερματικού λόγου”. “Όσα παρά πάσι καλώς είρηται ημών των χριστιανών εισίν”.

          Αυτή, λοιπόν, η λυτρωτική Αλήθεια φωτίζει όσους ακολουθούν το Χριστό δια  μέσου των αιώνων . Έτσι μέσα στη σκέψη και τη ζωή τους ο Θεός, ο κόσμος, ο άνθρωπος βρίσκει τη δική του πορεία. 

          Αλλά δεν βρίσκουν μόνο την Αλήθεια, βρίσκουν και τη δύναμη να τη ζήσουν. Διότι μια ζωή χωρισμένη από την πραγματική ζωή, που μένει μόνο θεωρία, δεν έχει καμία αξία. Δεν μπορούμε να την πούμε καν Αλήθεια.

          Η χριστιανική Αλήθεια είναι αποκαλυπτική, δυναμική και δημιουργική, γιατί δημιουργεί αγωνιστές της αγάπης και της αρετής. Αν ο Ιησούς Χριστός ήρθε στον κόσμο ως άνθρωπος για να φέρει ανάμεσά μας την Αλήθεια, αλλά προπαντός για να μας αφήσει ένα μοναδικό υπόδειγμα ζωής, ωραία το λέγει ο απόστολος Πέτρος: “Χριστός έπαθεν υπέρ ημών, υμίν υπολιμπάνων υπογραμμόν, ίνα επακολουθήσητε τοις ίχνεσιν αυτού”.

          Από τότε μέχρι σήμερα διακριτικό γνώρισμα των μαθητών Του υπήρξε η μεταποίηση της πίστης σε έργα. Γι’ αυτό και το ισχυρότερο επιχείρημα για τους απολογητές που διώκονταν ήταν η ζωή των χριστιανών.

          Αν σήμερα δεν συμβαίνει αυτό, αυτό δεν σημαίνει ότι η χριστιανική Αλήθεια  έχασε τη λάμψη της και τη δύναμή της. Απλώς εμείς οι χριστιανοί δεν την ακολουθούμε συνειδητά. Διότι η χριστιανική πίστη είναι προσωπική μαρτυρία, δηλαδή ομολογία, όπου τα έργα επιβεβαιώνουν τα λόγια. “Μάρτυς” στο χριστιανισμό σημαίνει ομολογείς και πορεύεσαι ως αμνός επί σφαγή”. Τέτοιοι μάρτυρες φανεροί και αφανείς δεν έλειψαν από καμία εποχή. Παρά τα όσα γράφονται και λέγονται, τέτοιοι “μάρτυρες” υπάρχουν και στις δικές μας κρίσιμες ημέρες, και αυτοί κρατούν άσβεστη τη λαμπάδα της πίστης μέσα στο σκοτάδι του υλισμού και της αθεΐας.

          Αυτοί οι παλιοί και σύγχρονοι “μάρτυρες” μας αποκαλύπτουν ακόμα κάτι πολύ σημαντικό. Ότι ο άνθρωπος που ακολουθεί τον Ιησού Χριστό, πέρα από την γνώση της Αλήθειας, βρίσκουν  τη δύναμη και το θάρρος να τη μεταδώσει. Γιατί δεν αποκαλύπτει απλά το φως, αλλά ενώνεται μαζί του. Γίνεται ο ίδιος  φως, “εκ φωτός” και γίνεται λαμπάδα που λυώνει και φωτίζει. Γίνεται μια προφητική παρουσία με το λόγο και  το παράδειγμα και δείχνει στον ταλαίπωρο κόσμο το δρόμο της επιστροφή στον Θεό και τον φωτισμό.

          Βέβαια μια τέτοια προβολή και μετάδοση της χριστιανικής Αλήθειας συνεπάγεται  συχνά αντιδράσεις, διωγμούς , παραγκωνισμούς, ταπεινώσεις εκ  μέρους αυτών που θίγονται τα συμφέροντά τους, γιατί συνδέονται και κινούνται στο σκότος. “ην γαρ πονηρά αυτών τα έργα”. Ο Χριστός όμως με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος εμπνέει ηρωισμό, δύναμη κι υπομονή σ’ αυτόν τον αγώνα.

          Τα γνωρίσματα εκείνων που ακολουθούν τον Ιησού Χριστό και ενώνονται οργανικά μαζί Του είναι η γνώση, η βίωση και η μετάδοση της Αλήθειας.

          Στη ζωή τους επαναλαμβάνεται καθημερινά το θαύμα της Πεντηκοστής. Το άγιον Πνεύμα γεμίζει την ψυχή τους και την κάνει  μια φλόγα που ζεσταίνει με τη αγάπη. Και σήμερα είναι ανάγκη αυτή η φλόγα να γίνει φως, για  να διαλυθούν τα σκοτάδια των καιρών μας και ν’ ανατέλλει μια καινούργια  μέρα. Μόνον που ο καθένας μας πρέπει να κάνει ένα μεγάλο βήμα, “παρά τους πόδας του Ιησού”, και ν’ ακολουθήσει με συνέπεια “το Φως του κόσμου”.

         π. γ. στ.

ΜΗΤΡΟΤΗΤΑ, ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Ο ΥΛΙΚΟΣ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

Κάθε Μάιο έχει καθιερωθεί να τιμάμε την εορτή της Μητέρας, ενώ τον επόμενο μήνα, τον Ιούνιο, τιμάμε την Εορτή του Πατέρα. Αλλά όλες αυτές οι συμβατικές εορτές και οι Παγκόσμιες Ημέρες δεν αναιρούν την οδυνηρά πραγματικότητα που βλέπουμε συχνά να ξεδιπλώνεται γύρω μας, όπου ο άνθρωπος πολύ συχνά δεν βλέπει και δεν τιμά παρά την καλοπέραση και το υπερτροφικό εγώ του.

          Απίστευτη μοιάζει η είδηση που διαβάσαμε τον Μάιο: Πατέρας από την επαρχία Σεϊγιάνγκ της Κίνας  συνελήφθη με την κατηγορία ότι....πούλησε τον δυο ετών γιο του σε μια άτεκνη οικογένεια έναντι 2.000 ευρώ. Το σκεπτικό της ενέργειάς του υπερβαίνει τον παραλογισμό της ίδιας της ενέργειας: Όπως δικαιολογήθηκε, προέβη σε αυτή την ενέργεια, για να..... πάει διακοπές με την καινούργια του σύζυγο..... Τέτοιες ακατονόμαστες πράξεις προκαλούν ακόμη αποτροπιασμό. Και αυτό, γιατί, όσο και αν έχουμε παρασυρθεί στον κυκεώνα του υλικού ευδαιμονισμού και της εγωπάθειας, οι αξίες πάνω στις οποίες οικοδομήσαμε ως άνθρωποι τον πολιτισμό μας εξακολουθούν να μας εξασφαλίζουν κάποια αντανακλαστικά υγείας. Τι θα γίνει αύριο; Καθώς όλο και περισσότερο προδίδουμε τις αρχές και τις αξίες του πολιτισμού μας και αποστατούμε από αυτές, έχουμε άραγε αναλογιστεί τι ζούγκλα μας περιμένει;

          “ΖΩΗ”, τ. 4357

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Μοιάζουμε στους γονείς μας;

 

Συχνά οι γονείς αναρωτιόμαστε κατά πόσον η συμπεριφορά μας απέναντι στα παιδιά μας, οι αντιδράσεις μας, οι επιλογές μας έχουν να κάνουν με την μίμηση των δικών μας γονέων. Είμαστε αντίγραφα τους ή έχουμε δική μας ταυτότητα; Το ερώτημα απασχολεί όταν διαπιστώνουμε ότι εντός μας υπάρχουν έντονες μνήμες των αντιδράσεων των γονέων μας σε ανάλογες περιστάσεις.

          ΄Έχουμε την αίσθηση ότι αντιγράφουμε τον θυμό, την αυστηρότητα, την επιείκεια των γονέων μας. Αισθανόμαστε, ακόμη κι αν δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε, ότι στον εσωτερικό μας κόσμο ο τρόπος μας έχει την ρίζα του στον τρόπο των γονέων μας.

          Δεν θέλουμε να θυμόμαστε τις αντιδράσεις μας έναντι των γονέων μας, ιδίως όταν ήμασταν έφηβοι. Το ότι υποσχόμασταν στον εαυτό μας  πως εμείς δεν θα αντιγράψουμε την δική τους συμπεριφορά, ότι θα είμαστε διαφορετικοί. Μπορεί να τα καταφέρνουμε στην γενική προοπτική της ανατροφής, όμως όχι σε όλα τα ζητήματα. Γι’ αυτό, όσο κι αν μας θυμώνει, η φράση των γονέων μας “δεν θα γίνεις πατέρας/ μάνα; θα με θυμηθείς”, βρίσκει εφαρμογή στην ζωή μας, ιδίως όταν ήταν εμφανής η προσπάθεια των γονέων μας  να μας προστατέψουν από την ταχύτητα και την επιπολαιότητα την ηλικίας που τα ήθελε όλα δικά της.

          Το πρότυπο των γονέων μας κάποτε μας δίνει ασφάλεια και σιγουριά. Καθώς περνούνε τα χρόνια και διαπιστώνουμε ότι τα προβλήματα ανατροφής είναι παρόμοια, παρά τις μεταβολές στο κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον, η ανάγκη μας να έχουμε κάπου να πατήσουμε μας κάνει να στρεφόμαστε στην μνήμη.

          Η αυτόματη αντίδραση είναι στηριγμένη σε ό, τι είναι εντυπωμένο μέσα μας. Το δύσκολο είναι να φιλτράρουμε, έστω και εκ των υστέρων, αυτό που έχουμε, να θυμηθούμε τι ζητούσαμε εμείς όταν ήμασταν στην ηλικία και στην θέση των παιδιών μας, αλλά και να διαμορφώσουμε μία δική μας, η οποία θα λάβει υπόψιν τον χαρακτήρα του παιδιού μας.

          Γιατί όσο και να θέλουμε να βολευτούμε στην αντίληψη ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται, αυτό δεν είναι αλήθεια. Η μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου πέρα από τις όποιες καταβολές απαιτεί και μοναδική αντιμετώπιση. Η αντιγραφή της συμπεριφοράς άλλων, ακόμη και αγαπημένων προσώπων, δεν μας επιτρέπει να δούμε τις αυθεντικές ανάγκες της περίστασης και του προσώπου.

          Καμία στιγμή δεν είναι ίδια με την προηγούμενη και κανένα περιστατικό, καμία συμπεριφορά, όσο κι αν έχει αναλογίες, δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί ούτε με βάση την στατιστική, ούτε με βάση τα πρότυπα . Η αντιγραφή το πιθανότερο είναι ότι θα οδηγήσει σε λάθη. Ο διάλογος με το παιδί, συνέχεια του διαλόγου με τον εαυτό μας, το να λάβουμε υπόψιν τις ιδιαιτερότητες του και να καταλήξουμε σε μία συμπεριφορά που θα είναι η ενδεδειγμένη πορεία.

          Η Εκκλησία ονομάζει αυτή την στάση “εξατομίκευση της ποιμαντικής”. Ας μην νικηθούμε από την ευκολία της αντιγραφής, αλλά ας προσαρμοστούμε με αγάπη σ’ αυτό που είναι και χρειάζεται το παιδί μας.

Πρωτ, Θεμ. ΜΟΥΡΤΖΑΝΟΣ

ΕΝΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΙΛΑΕΙ ΣΤΟΝ ΘΕΟ

Ελευθέρωσέ με από τον εαυτό μου

          Σ’ ευλογώ για την αγάπη Σου, Πατέρα των οικτιρμών. Σ’ ευλογώ για το έλεος και τη μακροθυμία Σου. Για την ανεξάντλητη ανοχή Σου,που τη μελετώ στη στάση Σου απέναντι μου.

          Πως με ανέχεσαι! Πως ανέχεσαι τον κακότροπο, τον τερατώδη εγωισμό μου, ω Απόλυτο Πανάγιο Πνεύμα.

          Να! Και σήμερα γεμάτες ήταν οι ώρες μου από εγωισμό. Άξονας της ζωής μου ο προσφιλέστατος εχθρός  μου, ο εαυτός  μου.

          Συχώρεσέ με, Κύριε, γι’ αυτό μου το μόνιμο αμάρτημα. Ελέησέ με.

          Γλίτωσε με από τον εαυτό μου. Σπάσε τούτο το σκληρό κέλυφος μέσα στο οποίο ο εγωισμός μου έκλεισε την ύπαρξή μου.

          Πόσες φορές και σήμερα δεν επιζήτησα να γίνω το κέντρο του ενδιαφέροντος των άλλων! Τι δεν μηχανεύτηκα, Κύριε, για να προκαλέσω τα βλέμματα, να επισύρω το θαυμασμό, χωρίς μάλιστα να φαίνομαι ότι κάνω ειδική προσπάθεια γι’ αυτό. Κι όσες φορές το πέτυχα τι ηδονή δεν εδοκίμασα.

          Συγχώρεσέ με, Κύριε.

          Αντίκρισα, Θεέ μου, και σήμερα ένα σωρό σοβαρά προβλήματα. Είδα τον  πονώ στα πρόσωπα πολλών συναδέλφων μου. Κι όμως προσπέρασα ουσιαστικά αδιάφορος. Γιατί πάντα ένα ήταν το κέντρο του μαγνήτιζε το βλέμμα μου: το εγώ μου. Άξονας αμετακίνητος  γύρω από τον οποίο περιστρέφομαι ασταμάτητα. Σ’ όποιο σημείο κι αν βρέθηκα, τον εαυτό μου κοίταζα. Αέναη μελέτη μου η εγωιστική προβολή μου.

          Πότε επιτέλους, ω Σταυρωμένη Αγάπη, θα ξεπεράσω αυτό το άθλιο εγώ; Πότε θα μπορέσει η γνήσια ύπαρξή μου να ελευθερωθεί από τα δεσμά του εγωισμού;

          Πότε, ω Ιησού, το θείο παράδειγμά Σου θα με εμπνεύσει κι ο Σταυρός Σου θα μιλήσει αληθινά στην ψυχή μου;

         Θεέ μου, Θεέ μου, λύτρωσε με από τον εγωισμό, σώσε με απο τα δεσμά του.

          ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, Αρχιεπισκόπου πρώην Αμερικής

Εκκλησιαστικό- Αγιορειτικό ήθος

          Είναι γεγονός ότι ο Θεός αναδεικνύει τους αγίους. Οι άγιοι διαπνέονται από ένα ήθος σταυροαναστάσιμο, από μία ευωδία, που είναι η ευωδία του Αγίου Πνεύματος. Δεν είναι απλώς οι καλοί άνθρωποι και οι χριστιανοί που έχουν ένα ιεραποστολικό φρόνημα. Δεν είναι οι άνθρωποι εκείνοι που έχουν ζήλο να διδάσκουν συνεχώς και να ομιλούν. Δεν είναι εκείνοι που έχουν μερικές αρετές στην ζωή τους. Άγιοι είναι εκείνοι που έχουν το ήθος της Εκκλησίας. ....

          Η παράδοση του λαού μας  είναι οι άγιοι, οι χώροι στους οποίους έζησαν και όλα τα έργα και οι διδασκαλίες τους, αλλά και οι άγιοι που ζουν και σήμερα και έχουν αυτόν τον ορθόδοξο τρόπο ζωής, που είναι αυτό που λέγεται αγιορείτικο ήθος, είτε στον άγιον Όρος είτε στον κόσμο. Και αυτοί που διαπνέονται από αυτό το ήθος  καταλαβαίνουν το έργο και την διδασκαλία του αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Όσοι δεν διαθέτουν αυτό το ήθος δεν μπορούν να οσφρανθούν τίποτε από την διδασκαλία του αγίου Κοσμά, αλλά μάλλον θα τον αντιλαμβάνονται σαν ένα ιεραποστολικό άντρα, σαν ένα επαναστάτη, σαν ένα διαφωτιστή, σαν έναν παιδευτή του Γένους, σαν έναν φορέα του δημοτικισμού κ. λ. π. Όμως πάνω από όλα ο άγιος Κοσμάς είναι  φορεύς της Παραδόσεως, και μάλιστα της ορθοδόξου Παραδόσεως, είναι Αγιορείτης.

          ΝΑΥΠΆΚΤΟΥ Ιεροθέου, ΕΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ, τ. 296

ΡΩΜΙΟΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

 

Όταν ο υπουργός των Εξωτερικών της Τουρκίας Μελβούτ Τσαβούσογλου, στην κοινή συνέντευξη του με τον Έλληνα Εξωτερικών στην Άγκυρα, προσπάθησε να επικρίνει την Ελλάδα, λέγοντας ότι, “Εμείς αποδεχόμαστε τους Ρωμιούς της Πόλης, εσείς όμως δεν δέχεστε την τουρκική μειονότητα της Θράκης”, η εύλογη απάντηση ήταν βεβαίως ότι, βάσει της Συνθήκης της Λωζάννης, και της Σύμβασης Ανταλλαγής Πληθυσμών με βάση το θρήσκευμα, εξαιρουμένων των μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης και των Ελλήνων ορθοδόξων της Κωνσταντινούπολης, επομένως δεν τίθεται θέμα “τουρκικής μειονότητας- άλλωστε, βάσει των συνθηκών και εξισλαμισμένοι μετά από τόσους αιώνες οθωμανικής κυριαρχίας “Έλληνες την καταγωγή υποχρεώθηκαν να αφήσουν τις εστίες τους και να εγκατασταθούν στην Τουρκία (και ασφαλώς δεν θα συνέφερε την Τουρκία να λογίζονται όλοι αυτοί ....ως ελληνική μειονότητα).

          Αλλά ο Τούρκος υπουργός δεν θα μπορούσε να λογαριάζει την απάντηση που έλαβε από μια Τουρκάλα ιστορικό και συγγραφέα, ονόματι Αισέ Χουρ, η οποία έγραφε παλαιότερα στην ιστορική εφημερίδα Ταράφ, που έκλεισε ο Ερντογάν με προεδρικό διάταγμα. Η Τουρκάλα ιστορικός έγγραψε: “Το 1927, την ώρα που στην Ελλάδα(Δυτ. Θράκη) υπήρχε πληθυσμός περίπου 103.000 Τούρκων Μουσουλμάνων, ο πληθυσμός των Ορθοδόξων-Ρωμιών στην Τουρκία ήταν 120.000. Σήμερα ενώ στην Ελλάδα ζουν περίπου 150.000 Μουσουλμάνοι-Τούρκοι, στην Τουρκία απέμεινε ένας πληθυσμός περίπου 2. 500 Ορθοδόξων -Ρωμιών. Γιατί άραγε;”.

          Εύλογη η απορία, αμείλικτη η απάντηση......

          “ΖΩΗ”, τ. 4357

ΔΥΟ ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΙΜΑΣΤΕ

 

Ποιος λίγο ποιος πολύ, συναντούμε συχνά την πρόφαση ότι “δεν μπορούμε να γίνουμε άγιοι” και ότι αυτά τα αγωνίσματα  είναι πολύ μεγάλα και δύσκολα και ότι “εμείς είμαστε αδύναμοι άνθρωποι” κ. ο. κ. Κι όμως αυτές οι “προφάσεις εν αμαρτίαις” είναι αναληθείς. Διότι όλοι μπορούν να πιστέψουν και να αγωνισθούν και να αγιάσουν. Και οι Άγιοι πριν να αγιάσουν, ήταν κι αυτού άνθρωποι σαν κι εμάς, απλοί και αδύνατοι, αλλά με την ταπεινή υποταγή τους στο θέλημα του Θεού και την βοήθεια της θείας χάριτος, αγωνίσθηκαν “το κατά δύναμιν” και έφθασαν στην αγιότητα. Άλλωστε ο Δικαιοκρίτης Θεός αυτό το “κατά δύναμιν” ζητά από τον καθένα μας. Τίποτε περισσότερον. Αυτό, που μπορούμε να κάνουμε. Και έτσι πρέπει να φερόμαστε μεταξύ μας: με την κατανόηση και τον σεβασμό του διπλανού μας και με πνεύμα ελέους και μακροθυμίας. “Αλλήλων Τα βάρη βαστάζετε”. Ας δούμε τι μας συμβουλεύουν  τρεις Άγιοι, με θεοφώτιστο λόγο.

          - Ο Αββάς Ιωάννης ο Κολοβός είπε ότι δεν υπάρχει άλλη αρετή τόσο σημαντική, όσο η αρετή , που μας λέγει να μην εξουθενώνουμε και να μην εξευτελίζουμε τον πλησίον μας”.

          -Κάποιος αδελφός ερώτησε τον Αββά Ιωάννη: “ Τι να κάνω, διότι ούτε να κακοπαθήσω για την αγάπη του Χριστού μπορώ, αλλά ούτε και να εργασθώ και να δώσω ελεημοσύνη”. Και ο Γέροντας  απαντώντας του είπε: “Εάν δεν μπορείς να κάνεις τίποτε από αυτά, τουλάχιστον διατήρησε την συνείδησή σου καθαρή από λογισμού κατακρίσεως εναντίον του αδελφού σου και απόφευγε να τον ταπεινώνεις. Έτσι θα σωθείς”.

- Ένας επισκέπτης του Αββά Ποιμένα ερώτησε τον Γέροντα: “Πως μπορεί ο άνθρωπος να αποφύγει την κατάκριση του πλησίον”; Και ο Αββάς απάντησε: “Εμείς και οι αδελφοί μας αποτελούμε δύο εικόνες. Εφ’ όσον ο άνθρωπος προσέχει τον εσωτερικό του βίο και αυτοκατηγορείται, τότε βλέπει καλόν και έντιμον τον αδελφό του. Εφ’ όσον όμως αυτοκολακεύεται και θεωρεί τον εαυτό του καλόν, τότε βρίσκει ότι ο αδελφός του είναι κακός”.

          “Υπερ Αμαρτωλών”, Π. Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΣ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

 

Ο άνθρωπος είναι κατασπαραγμένος από την αμαρτία. Και επιτρέπει ο Θεός να συμβεί κάτι, για να τη δεις την αμαρτία να βγαίνει ωμά. Να δεις δηλαδή πόσο σκληρός, πόσο μοχθηρός είσαι, πόσο φίλαυτος, πόσο εγωιστής, πόσο ακατέργαστος είσαι. Εκείνη την ώρα όμως να έχεις το κουράγιο να το αποδεχθείς αυτό και να ταπεινωθείς ανάλογα ενώπιον του Θεού.

          Ο όγκος της επάρσεως και της υπερηφάνειας κάνει τον άνθρωπο να είναι μετέωρος, να έχει “ανεβεί” κάπου ψηλά. Και σιγά -σιγά πρέπει να κατεβεί. Αυτό είναι το βίωμα το οποίο το ζει κανείς κατ’ αρχήν σε επίπεδο καθαρά ψυχολογικό, αλλά και στη συνέχεια πνευματικό, αν έχει το κουράγιο να συνεχίσει.

          Ο Κύριος να μας σώσει. Όντως είμαστε εγωιστές. Και να ευχαριστούμε  το Θεό που έρχεται να μας φωτίσει για να ταπεινωθούμε και να μας δίνει μετάνοια.

          Ο Πνευματικός

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ Ιω. 7, 1-13

 

Η δόξα και το όνομα του Θεού

          Η σημερινή ευαγγελική διήγηση είναι η πολυτιμότερη υποθήκη που κληροδότησαν στον κόσμο οι αιώνες. Περιέχει τις τελευταίες λέξεις που απηύθυνε ο Χριστός προς τον Πατέρα Του λίγο προ του σταυρικού του θανάτου.

          Η προσευχή αυτή του Ιησού δείχνει τον ανθρώπινο πόνο για τη μεγάλη αδικία που του γίνεται. Υποτάσσεται όμως στο πατρικό θέλημα που είναι θέλημα και της θείας του υποστάσεως. Μεγάλοι συγγραφείς του παρελθόντος διέσωσαν μέχρι σε μας τις τελευταίες λέξεις σπουδαίων ανδρών της ανθρωπότητας. Καμία όμως από τις σελίδες αυτές, όσο σπουδαίες κι αν είναι, δεν προξενεί αυτή τη συγκίνηση, που διέσωσε ο ευαγγελιστής Ιωάννης όπως την ακούσαμε στη σημερινή ευαγγελική περικοπή  από ένα μικρό απόσπασμα της  αρχιερατικής του προσευχής.

          Σ’ αυτή την προσευχή, που είναι ένας διάλογος του Χριστού με τον Πατέρα Του, ακούμε μεταξύ άλλων, ότι ο Χριστός δόξασε τον Θεό και αποκάλυψε το Όνομά  Του στους ανθρώπους. “Εγώ σε δόξασα επί της γης...... και εφανέρωσα το όνομά σου στους ανθρώπους....”.

          Πολλές φορές μέσα στην Αγία Γραφή γίνεται λόγος για τη δόξα του Θεού. Ποια είναι όμως η έννοια αυτής της δόξας; Η απάντηση είναι σαφής. Ακόμη κι αν η δημιουργική κυριαρχία του Θεού και η παντοδυναμία του αποτελούν στοιχεία της δόξας του, αυτή κορυφώνεται  με την προσφορά της αγάπης του. Η κατ’ εξοχήν δόξα του βρίσκεται στη σταυρική του θυσία- είναι “ο βασιλεύς τη δόξης”. Εκεί φαίνεται το ανεπανάληπτο μεγαλείο του, στις πιο τραγικές στιγμές του Πάθους το ύφος της ταπείνωσης του φάνηκε στις έσχατες ώρες του εξευτελισμού του στον Γολγοθά. Γι’ αυτό και οι πιστοί καλούμαστε στον αγώνα της σωτηρίας να συμμετάσχουμε και να επιδιώξουμε μια άλλη είδους δόξα, και όχι την κοσμική δόξα που επιδιώκουν οι άνθρωποι στον παρόντα αιώνα.

          Η τάση του ανθρώπου για δόξα είναι έμφυτη, αφού όλοι είμαστε πλασμένοι γι’ αυτήν. Η αμαρτία όμως, ως μια διεστραμμένη κατεύθυνση της ύπαρξης και της ζωής μας, μας οδήγησε και οδηγεί σ’ ένα λαθεμένο δρόμο. Έτσι αναζητούμε την καταξίωση της προσωπικής και κοινωνικής μας ζωής με αθέμιτα συνήθως μέσα, καταδικασμένοι στη ματαιότητα και το κενό. Η επιδίωξη της επιβεβαίωσης μας από τους άλλους αποδεικνύεται αν όχι ψεύτικη, όμως σίγουρα σχετική και φευγαλέα.

          Ο λόγος του Χριστού έρχεται ν’ ανατρέψει τη λογική μας. Μας πληροφορεί ότι για να υψωνόμαστε κάθε φορά πρέπει  να θυσιαζόμαστε. Δοξαζόμαστε κάθε φορά που διδασκόμαστε να υπομένουμε τους πειρασμούς, τις αδικίες, τους παραμερισμούς. Και από το άλλο μέρος δοξαζόμαστε κάθε φορά που σταυρώνουμε τον εαυτό μας και τα πάθη μας.

          Στην Αρχιερατική του προσευχή ο Χριστός επίσης αναφέρει ότι “φανέρωσε του όνομά του Θεού-Πατέρα στους  ανθρώπους”. Αυτός ο λόγος μας κάνει ν’ αναρωτιόμαστε: Καλά, οι άνθρωποι δεν γνώριζαν ότι υπάρχει  Θεός και περίμεναν τον Χριστό να τους τον κάνει γνωστό;

          Για τους Ιουδαίους η κυρίαρχη έννοια του Θεού ήταν εκείνη του Δημιουργού και Παντοκράτορα. Ο Χριστός αποδεικνύεται Υιός του Θεού και έτσι φανερώνει το Θεό Πατέρα του. Ο Πατέρας δοξάζεται δια του Υιού. Η φανέρωση στον κόσμο δια του Τριαδικού Θεού. Το μυστήριο της κοινωνίας και της αγάπης των προσώπων που οδηγεί στη σωτηρία μας. Αυτό ακριβώς το μυστήριο διατύπωσαν με θερμή και έμπονη προσευχή και δάκρυα οι Άγιοι Πατέρες της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου του 325 μ Χ. που τιμάμε σήμερα.

          Ο Θεός είναι ο Ων, ο κατ’ εξοχήν υπάρχων. Όλα όσα υπάρχουν  παίρνουν  πνοή ζωής από Αυτόν. Εμείς οι άνθρωποι υπάρχουμε  ως “κατ’ εικόνα Εκείνου που είναι το πρωτότυπο. Εμείς αντλούμε δύναμη από τη Χάρι του. Είμαστε παιδιά του “κεκλημένοι” να ζήσουμε και να βαδίσουμε στην καινούργια ζωή της χάρης, για να “περιπατησωμεν εν καινότητι ζωής”.

          Κάθε φορά που γνωρίζουμε το Όνομα του Θεού, γνωρίζουμε τον ίδιο τον εαυτό μας. Απαντάμε στο ερώτημα ποιοι είμαστε και γιατί υπάρχουμε. Το Όνομα του Θεού φανερώνει το αληθινό πρόσωπο του ανθρώπου. Ο άνθρωπος δεν είναι το Α και το Ω της ύπαρξής του, αλλά  ο Θεός. Και αφού ο Θεός είναι τριαδικός στα πρόσωπα, έχει δηλαδή κοινωνία προσώπων, αυτό σημαίνει, ότι και ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει χωρίς κοινωνία, σχέση και αγάπη.

          Η γνώση και η επίκληση του ονόματος του Θεού δεν είναι ένα τυπικό καθήκον ή μια θρησκευτική δοξασία. Είναι θεμελιώδης αλήθεια της ύπαρξης και του νοήματος της ζωής, που μας φανέρωσε ο Χριστός και πρέπει να εμπιστευόμαστε.

          Ας μην λησμονούμε το Όνομα του Θεού, γιατί τότε ξεχνάμε το αληθινό μας πρόσωπο και έτσι άγνωστοι για τον ίδιο μας τον εαυτό, χανόμαστε μέσα στα δαιδαλώδη μονοπάτια του κόσμου  και μέσα στον λαβύρινθο των διαφόρων θεωριών και αδιεξόδων της ζωής.

          Καλή Κυριακή

          π. γ. στ.