Σάββατο 31 Μαρτίου 2018

Κυριακή των Βαΐων



Ο Απόστολος Παύλος προτρέπει

Σήμερα, Κυριακή των Βαΐων, η Εκκλησία μας φέρνει στη μνήμη μας την θριαμβευτική είσοδο του Κυρίου στα Ιεροσόλυμα λίγο πριν το πάθος και την Ανάσταση Του. Το αποστολικό ανάγνωσμα την ημέρας χαρακτηρίζεται  από το αίσθημα της χαράς. Ο απόστολος Παύλος προτρέπει τους Φιλιππισίους να χαίρονται πάντοτε χαρά μεγάλη.

          Ο ίδιος ο απόστολος είχε αντιμετωπίσει πολλές δυσκολίες και κινδύνους. Όμως ακολούθησε με συνέπεια τον Κύριο στους χλευασμούς, την περιφρόνηση και την αμφισβήτηση των συγχρόνων του Εβραίων.

          Ο Χριστός εισέρχεται στην αγία Πόλη. Ο λαός τον υποδέχεται θριαμβευτικά. Εκφράζει την χαρά και τον θαυμασμό του για τον ταπεινό Διδάσκαλο, που διήλθεν ευεργετών και ιώμενος, σκορπίζοντας χωρίς μέτρο την αγάπη του θεραπεύοντας “πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν εν τω λαώ”.

          Όμως ο θρίαμβος αυτός είναι πρόσκαιρος. Αυτός ο ίδιος λαός σε λίγες μέρες θα οδηγήσει το Χριστό στο Σταυρό. Πρωταγωνιστές οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι και ο όχλος που παρασύρεται από τη δημαγωγία του θρησκευτικού κατεστημένου της εποχής  κραυγάζοντας το “άρον, άρον σταύρωσον αυτόν”.

          Οι Ρωμαίοι κατακτητές υπέκυψαν στην απαίτηση των Ιουδαίων αρχόντων  και του όχλου και παρέδωσαν τον Ιησού, “ίνα σταυρωθεί”.  Απ’ αυτή όμως την σταυρική καταδίκη πηγάζει και η δόξα του Χριστού. Γι’ αυτό είναι ο “βασιλεύς της δόξης”.  Ο θάνατός του  γίνεται η νίκη πάνω στο θάνατο, η κατάργηση της κατάρας του Νόμου- “εξηγόρασας ημάς εκ της κατάρας του νόμου τω τιμίω σου αίματι τω σταυρω προσηλωθείς...”

          Ο Παύλος ως γνήσιος και φανατικός εκφραστής του Νόμου πάλεψε

 με τον Χριστό, τον καταδίωξε με πάθος από πεποίθηση, αλλά στο τέλος νικήθηκε από την αγάπη του. Γι’ αυτό και στην επιστολή του καταγράφει όσα προέρχονται από την αγάπη του, την προσωπική πνευματική του εμπειρία, από την χωρίς όρων παράδοση του εαυτού του στη σώζουσα χάρη του Θεού.

          Αλήθεια τι περίεργα πράγμα συμβαίνουν! Ο Χριστός καθιέρωσε το μεγαλείο  της χαράς που προέρχεται από τον πόνο, την άκρα ταπείνωση και την άπειρη αγάπη. Πρόκειται για το μακάριο χαροποιόν πένθος.

          Βέβαια τα προβλήματα τη ζωής και οι ευθύνες δεν αφήνουν ανέπαφο τον άνθρωπο και δεν είναι ξένος προς αυτά. Έτσι συμπάσχει με τους κατατρεγμένους, τους περιθωριακούς, τους αδικημένους και κακοποιημένους του κόσμου τούτου, και συγχρόνως  χαίρει για την προκοπή και την πρόοδο των αδελφών του.

          Η αγάπη είναι απλή, γι’ αυτό και οδηγεί στη χαρά. Δεν είναι αφελείς οι χριστιανοί. Βιώνουν τη ζωή τους με όλη την τραγικότητά της.  Ζουν με τη βεβαιότητα του σταυρού που οδηγεί στη χαρά της Αναστάσεως. Και η χαρά αυτή προσφέρεται  δωρεά, είναι χάρις, σε όσους κοινωνούν στο μυστήριο του Τριαδικού Θεού και στη αγιοπνευματική ζωή των θεουμένων αγίων. Και σ’ εκείνους που τους συναντούν σε κάθε ευχαριστιακή σύναξη της Εκκλησίας, αλλά και στο πρόσωπο των “ελαχίστων αδελφών”.

          Σήμερον η χάρις του Αγίου Πνεύματος ημάς συνήγαγε και πάντες λέγομεν. Ευλογημένος ο ερχόμενος .... ωσαννά εν τοις υψίστοις”.

          Γ.

Από την ομιλία του πρωτ. Γερασιμάγγελου Στανίτσα στο πνευματικού κέντρου Ι. Ν. Αγίας Βαρβάρας

Τη Δεύτερα 26 Μαρτίου στην αίθουσα του πνευματικού μας κέντρου ομίλησε στο πολυπληθές ακροατήριο ο πρωτ. Γερασιμάγγελος Στανίτσας με το επίκαιρο θέμα: “ Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ, ΠΡΟΑΝΑΚΡΟΥΣΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ”. Βασικά σημεία της ομιλίας  πάνω- κάτω είναι τα εξής:

          Η πορεία προς το πάθος και την ανάσταση του Κυρίου αναπτύσσεται λειτουργικά γενικά στην περίοδο του Τριωδίου, ειδικότερα όμως κατά την διάρκεια της Μ. Εβδομάδας. Μάλιστα η ανάπτυξη αυτή έχει γίνει με τέτοια σοφία που προκαλεί ίλιγγο σε όποιον  διαπιστώνει αυτό το περιεχόμενο της και θεωρεί κάθε βαθμίδα απαραίτητη για τη συνάντηση με τον αναστημένο Χριστό.

          Η πορεία αυτή επειδή είναι πράγματι δύσκολη αναλογίζεται ο άνθρωπος αν θα μπορέσει να συμπορευθεί με τον Χριστό στα πάθη του. Βέβαια ο άνθρωπος που δεν απέκτησε με την άσκηση να αντιστέκεται στα πάθη του, δεν έχει τη δύναμη να επιμένει σ’ αυτό τον αγώνα. Όταν όμως περάσει αυτό εμπόδιο και  θάψει τον παλιό εαυτό του, τότε θα βγει ένας νέος άνθρωπος έτσι που να μπορεί να μεθέξει της αναστάσεως του Κυρίου και να γευτεί της βασιλείας του.

          Όλη η Μ. Εβδομάδα είναι μια πνευματική κλίμακα που μας οδηγεί σιγά- σιγά προς το τέλος του ταξιδιού αυτού, στην Ανάσταση του Κυρίου ημών. Γι’ αυτό ο ιερός υμνογράφος της Εκκλησίας μας καλεί τους πιστούς να γίνουν συνοδοιπόροι του Χριστού στο δρόμο του μαρτυρίου του για να μπορέσουν να δοξασθούν μαζί του.

          Με αυτή τη σκέψη η Εκκλησία μας την εβδομάδα αυτή μας προσκαλεί να ζήσουμε τα γεγονότα των Παθών του Κυρίου και προβάλλοντας κάθε μέρα ένα γεγονός και ένα μήνυμα μαζί για να μας οδηγήσει τελικά στη χαρά της Αναστάσεως.

          Τη Μ. Δευτέρα οι Πατέρες όρισαν να τιμάται η μνήμη του Ιωσήφ του Παγκάλου, που με τη ζωή του προεικονίζει τα πάθη και τη δόξα του Κυρίου. Ταυτόχρονα υπενθυμίζεται το παράδειγμα της άκαρπης συκιάς, που συμβολίζει την ιουδαϊκή συναγωγή, γυμνή από τη χάρη του Θεού, γιατί δεν είχε καρπούς αρετής και ευσέβειας.

          Τη Μ. Τρίτη προβάλλεται η παραβολή των Δέκα Παρθένων  και τονίζεται η σημασία της ευσπλαχνίας- του ελέους και η ανάγκη για πνευματική εγρήγορση.

          Τη Μ. Τετάρτη παρουσιάζεται με τον πιο δυναμικό τρόπο η μετάνοια μιας αμαρτωλής γυναίκας, που αλείφει τα πόδια του Κυρίου με τα δάκρυά της και το πολύτιμο μύρο, λίγο πριν οδηγηθεί στο μαρτύριο.

          Τη Μ. Πέμπτη “οι πάντα καλώς διαταξάμενοι θείοι Πατέρες” παρέδωσαν να εορτάζεται ο Νιπτήρας, δηλαδή η νίψη των ποδιών των μαθητών από τον Κύριο, η παράδοση του μυστηρίου της θ. Ευχαριστίας, που εικονίζει τη θυσία του Χριστού, η αγωνιώδης προσευχή του Ιησού στον κήπο της Γεθσημανής και τέλος η προδοσία του Ιούδα.

          Τη Μ. Παρασκευή η Εκκλησία ζει τα φρικτά Πάθη του Κυρίου στο Σταυρό και την ομολογία πίστεως του συσταυρωθέντος ληστού.

          Το Μ. Σάββατο γιορτάζουμε την ταφή και την κάθοδο του Κυρίου στον Άδη, με την οποία η ανθρωπότητα επανέκτησε το δώρο της αιωνιότητας.

          Την Κυριακή του Πάσχα γιορτάζει πανηγυρικά τη λαμπροφόρο Ανάσταση του Κυρίου που είναι το κατ’ εξοχήν μήνυμα και η μόνιμη χαρά των πιστών.

         “Δεύτε ουν και ημείς κεκαθαρμέναις διανοίας, συμπορευθώμεν αυτώ και συσταυρωθώμεν.....ίνα και συζήσωμεν αυτώ.....”.

          Καλή Ανάσταση

          π. γ. στ.

Παρασκευή 30 Μαρτίου 2018

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΙΚΟΥΣ ΕΡΩΤΕΣ


Οι έφηβοι που θέλουν να ζούνε τον τρόπο της Εκκλησίας συχνά αναρωτιούνται: «μου επιτρέπεται να έχω σχέσεις με το άλλο φύλο;». Συναντούν τις ανησυχίες των γονέων τους που τους θέλουν να μην παρασύρονται από τα ξυπνήματα της εφηβείας και να μην βγούνε από στόχους που έχουν να κάνουν με την μόρφωση, καθώς στην έξοδο από την εφηβεία έρχονται οι Πανελλαδικές εξετάσεις. Το ερώτημα συνοδεύει ένας υπαρκτός φόβος για την ηθική υπόσταση των νέων, οι οποίοι όμως τον θεωρούν κατάλοιπο κοινωνικών αντιλήψεων του παρελθόντος και δεν μπορούν να δεχθούν πώς η Εκκλησία μένει τόσο αναχρονιστική και αρνείται το δικαίωμα στην αγάπη.

        Ο έρωτας είναι σημάδι ενηλικίωσης, εξόδου των νέων από την πατρική τους οικογένεια. Ο έρωτας κάνει τον νέο να χτίζει καινούργια ταυτότητα, καθώς καλείται να αποφασίσει ποιος θα είναι στην σχέση του όχι γενικά με το άλλο φύλο, αλλά με ένα συγκεκριμένο πρόσωπο. Πώς είναι η αμοιβαιότητα, πώς η διάθεση χρόνου, κόπου, συναισθημάτων, αλλά και του ίδιου του σώματος, το οποίο μέχρι την εφηβεία δεν το πρόσεχε ή ήταν αυτονόητα δικό του.

Ο έρωτας επανατοποθετεί τον νέο σε σχέση με την παρέα του, με τον κοινωνικό και πολιτισμικό του περίγυρο: «θα ακολουθήσω την αντίληψη του πολιτισμού για τις σχέσεις των δύο φύλων, δηλαδή τον έρωτα πρωταρχικά ως ηδονή, με μοναδική ευθύνη την προφύλαξη ή θα επιλέξω την αντίσταση, την εκλεκτικότητα, την διατήρηση της παρθενικότητας του σώματος, αλλά και την καλλιέργεια της καρδιάς που θέλει να αγαπά και να μοιράζεται, αποφασισμένη να εκζητήσει την ευλογία του Θεού διά του γάμου, γεγονός που μπορεί να αργήσει πολύ». Και ποιος περιμένει;

       Ο έρωτας λοιπόν επανατοποθετεί τον άνθρωπο μπροστά στο τι είναι κακό και τι όχι, τι είναι φυσικό, τι ανήκει στο κοινωνικό χτες, τι εμποδίζει την πνευματική ζωή. Θέλει ο Θεός τον έρωτα; Τον ευλογεί; Γιατί τότε η Εκκλησία δεν δέχεται τις προγαμιαίες σχέσεις; Γιατί δεν επιτρέπει στους νέους να κοινωνούν, εφόσον έχουν;

       Η Εκκλησία θεωρεί πάντως τον έρωτα δωρεά Θεού στον άνθρωπο, με διττή κατεύθυνση. Με τον έρωτα ο άνθρωπος επιστρέφει στον Δημιουργό Του, με έκφραση την προσευχή, την ασκητικότητα, κάποτε τον μοναχικό βίο. Με τον έρωτα ο άνθρωπος συναντά τον ετερόφυλο βοηθό, για να βαδίζουν μαζί στην οδό της αγάπης και τελικά να αναγνωρίσουν τον τρόπο του Θεού, έστω και όχι απ’ ευθείας. Γι’ αυτό και η Εκκλησία αντιστέκεται στην πειρασμική ευκολία με την οποία ο κόσμος μας βλέπει τον έρωτα, ως συνήθεια, ως απόλαυση του σώματος, ως δοκιμή, χωρίς τη ευθύνη του απόλυτου δοσίματος, χωρίς ιερότητα. Ο έρωτας αγκαλιάζει το σώμα, δεν το απομονώνει όμως από την ψυχή.  Δεν είναι στην ηθική της πίστης η ενασχόληση μόνο με την ψυχή, αλλά με τον σύνολο άνθρωπο. Γι’ αυτό και κάποιοι κανόνες, οι οποίοι όμως καλό είναι να μην επιβάλλονται αδιάκριτα.        

          Η Εκκλησία συνιστά στους γονείς να βοηθούν τους εφήβους ώστε να μην χάνουν τους στόχους τους, χωρίς όμως να τους ασκούν ηθική τρομοκρατία όταν ερωτεύονται. Ταυτόχρονα συνιστά στους εφήβους να μάθουν να σχετίζονται με υπομονή, με μοίρασμα και με την χαρά της συντροφικότητας, χωρίς την βιασύνη να τα ζήσουν όλα. Και ο Θεός θα βοηθήσει να περιμένουν όσο χρειαστεί!

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»

Στο φύλλο της Τετάρτης 14 Φεβρουαρίου 2018

Πέμπτη 29 Μαρτίου 2018

Πρωταθλητής – Ὁμολογητὴς


Μία ἀσυνήθιστη εἴδηση ἀπὸ τὴ Σερβία διαβάσαμε πρόσφατα στὸν ἠλεκτρονικὸ Τύπο:

«Ἕνας ἀπὸ τοὺς κορυφαίους τενίστες καὶ πρώην νούμερο ἕνα στὴν παγκόσμια κατάταξη, ὁ Νόβακ Τζόκοβιτς, δὲν διστάζει νὰ δηλώσει Ὀρθόδοξος Χριστιανός, ἐνῶ εἶναι γνωστὸς καὶ γιὰ τὴν ἔντονη φιλανθρωπικὴ δράση ποὺ ἔχει ἀναπτύξει.

Δὲν εἶναι λίγες οἱ φορὲς ποὺ ὁ Νόβακ Τζόκοβιτς κατὰ τὴν διάρκεια ἑνὸς ἀγῶνα ἐπικαλεῖται τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου ἢ φοράει γύρω ἀπὸ τὸν λαιμό του τὸν Σταυρό, μαρτυρώντας τὴν πίστη του. Γιὰ ἐκεῖνον ἡ πίστη εἶναι πάνω ἀπὸ τοὺς 68 τίτλους καὶ τὰ 12 “Γκρὰντ Σλὰμ” ποὺ ἔχει κερδίσει μέχρι τώρα στὴν καριέρα του.

Νὰ ἀναφερθεῖ ὅτι ὁ διάσημος τενίστας ἔχει τιμηθεῖ ἀπὸ τὸν Πατριάρχη Σερβίας κ. Εἰρηναῖο γιὰ τὴν προσφορά του μὲ τὴν ἀνώτατη τιμὴ τοῦ Πατριαρχείου, ἐνῶ στὴν ἀπονομὴ τῆς διάκρισης εἶχε δηλώσει: “Αὐτὸς εἶναι ὁ σημαντικότερος τίτλος τῆς ζωῆς μου, καθὼς πρῶτα ἀπ᾿ ὅλα εἶμαι Ὀρθόδοξος Χριστιανὸς καὶ μετὰ ἀθλητής”.

Ἀκόμη ὁ Νόβακ Τζόκοβιτς διαθέτει τὴν περιουσία του στὴν ὑπηρεσία τῶν πτω­χῶν, καθώς, ὅπως τονίζει, εἶναι τὸ λιγότερο ποὺ μπορεῖ νὰ κάνει μετὰ ἀπὸ τὴν ὑποστήριξη ποὺ ἔχει λάβει ἀπὸ τοὺς συμ­πατριῶτες του» («Ρομφαία» 23-1-2018).

Στὴ σημερινὴ ὑλοκρατούμενη κοινωνία μας ἡ παραπάνω εἴδηση δημιουργεῖ στὸν ἀναγνώστη ἕνα μὴ ἀναμενόμενο ξάφνιασμα, μιὰ εὐχάριστη ἔκπληξη. Συγχρόνως προκαλεῖ τὸν θαυμασμὸ γιὰ τὸ θάρρος, μὲ τὸ ὁποῖο ὁμολογεῖ τὴν ὀρθόδοξη πίστη του ὁ διεθνὴς πρωταθλητὴς ἀπὸ τὴν ὁμόδοξη χώρα τῆς Σερβίας. Πρόκειται λοιπὸν γιὰ ἕνα φωτεινὸ παράδειγμα πρὸς μίμηση ἀπὸ τοὺς ὀρθόδοξους πιστοὺς καὶ μάλιστα τοὺς νέους. Μακάρι νὰ ἐμπνεύσει πολλούς!
Ο Σωτήρ

Τετάρτη 28 Μαρτίου 2018

Φροϋδικὴ ψυχολογία καὶ ὁριοθέτηση τῆς πίστεως


«Ἂν θέλεις νὰ μάθεις τὴν ἀνθρώπινη ψυχή, διάβασε τὰ κείμενα τῶν Μεγάλων Πνευματικῶν Πατέρων καὶ τότε θὰ δεῖς πόσο φτωχὴ σὲ σύγκριση μὲ αὐτοὺς εἶναι ἡ μοντέρνα ψυχολογία»

Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς

Πολὺς θόρυβος προκλήθηκε τὸ προηγούμενο διάστημα ἀπὸ κείμενο γνωστοῦ ψυχιάτρου - ἱερέα, ποὺ συνέδεε τὴν ἐνασχόληση μὲ τὴν ὁριοθέτηση τῆς πίστης μὲ κάποια μορφὴ ψυχολογικοῦ προβλήματος. Πέρα ἀπὸ τὸ περιεχόμενο αὐτῆς τῆς ἄποψης ἡ ὁποία δέχθηκε ἀξιόλογη κριτική, μὲ τὴν ἀνωτέρω τοποθέτηση ἐμφανίζεται πάλι ἕνα σοβαρὸ πρόβλημα ποὺ τείνει νὰ λάβει μορφὴ μάστιγας μὲ ἀπρόβλεπτες πνευματικὲς συνέπειες γιὰ τὸν πιστὸ λαό: Ἡ ἀνταλλαγὴ τοῦ θησαυροῦ τῆς πίστης τῶν ὄντως ψυχολόγων Ἁγίων Πατέρων, μὲ τὰ χαρούπια τῆς σύγχρονης...

ψυχολογίας τοῦ ἄθεου Σ. Φρόυντ καὶ τῶν μαθητῶν του, στὴν ποιμαντικὴ καὶ ἐξομολογητική.

Ἡ υἱοθέτηση τῆς φροϋδικῆς ψυχολογίας στὴ θεραπευτική τῆς Ἐκκλησίας φανερώνει ἕνα κόμπλεξ κατωτερότητας, μία ἐπιφύλαξη γιὰ τὴν παράδοση τῶν νηπτικῶν ψυχιάτρων τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὴ «μωρία τοῦ κηρύγματος τοῦ Σταυροῦ». Ὅσο καὶ ἂν εἶναι καλὲς οἱ προθέσεις ἐκείνων ποὺ θέλουν νὰ συμβιβάσουν τὰ ἀσυμβίβαστα, ἡ πραγματικότητα δείχνει ὅτι δὲν ὑπάρχει σημεῖο ἐπαφῆς, διότι οἱ δύο ψυχολογίες ἔχουν ἐντελῶς διαφορετικὲς ἀφετηρίες καὶ μεθόδους θεραπείας. Εἶναι δὲ τόσο παρακινδυνευμένη ἡ ἀπόπειρα συγκερασμοῦ τῆς χριστιανικῆς πίστης μὲ τὰ ἀξιώματα τῆς μοντέρνας ψυχολογίας, ποὺ ὁδηγεῖ σὲ συμπεράσματα παράτολμα, ὅπως ἡ «ἀντιαιρετικὴ ψυχασθένεια».

Τὰ ἀξιώματα τῆς μοντέρνας ψυχολογίας ἔχουν ἐπικρατήσει ἀπὸ καιρὸ στὶς χριστιανικὲς αἱρέσεις, στὶς ὁποῖες, οὕτως ἢ ἄλλως, οἱ δογματικὲς καὶ ἠθικὲς ἀντιστάσεις ἔχουν χαλαρώσει σὲ ἰσοπεδωτικὸ βαθμό. Στὴν Ὀρθοδοξία ἔχουν ἐπικρατήσει πρὸς τὸ παρόν, μόνο σὲ μία ὀλιγάριθμη σύναξη διανοουμένων νεορθοδόξων, βαθιὰ ἐπηρεασμένων ἀπὸ τὴ δυτικὴ θεολογία, ποὺ συνεργάζονται ἄψογα μὲ τοὺς ἄθεους κυβερνῶντες, γι’ αὐτὸ καὶ ἔχουν μεγάλη δύναμη καὶ προβολή, παρότι ἡ διδασκαλία τους δὲν ἀγγίζει μεγάλο μέρος τοῦ πιστοῦ λαοῦ, λόγω τῶν ἰσχυρῶν «ἀντισωμάτων» ποὺ δημιούργησαν οἱ ἀσκητικοὶ σύγχρονοι Ἅγιοι.

Ἂς ρίξουμε μία ἐπιφανειακὴ ματιὰ στὶς ἀπόψεις αὐτῶν τῶν Ἁγίων γιὰ τὴν πατερικὴ καὶ τὴ μοντέρνα ψυχολογία.

Γράφει ὁ Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς: «Ἂν θέλεις νὰ μάθεις τὴν ἀνθρώπινη ψυχή, διάβασε τὰ κείμενα τῶν Μεγάλων Πνευματικῶν Πατέρων, ὅπως οἱ Ἅγιοι Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος, Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, Ἰσαὰκ ὁ Σύρος καὶ ἄλλοι ἀσκητικοὶ πατέρες καὶ τότε θὰ δεῖς πόσο φτωχὴ σὲ σύγκριση μὲ αὐτοὺς εἶναι ἡ μοντέρνα ψυχολογία. Ἐξωτερικὰ ἔζησαν ὅπως οἱ πιὸ ἐξαθλιωμένοι, ἀλλὰ ἦταν οἱ πλουσιότεροι ἄνθρωποι ἀπὸ ἄποψη πνευματικοῦ πλούτου, ἀλήθειας καὶ ἀρετῆς. Ὅλος ὁ κόσμος δὲν ἦταν ἄξιός τους. Πραγματικά, αὐτοὶ πρέπει νὰ ὀνομάζονται “ξυπόλητοι ἀριστοκράτες”».

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος ἔλεγε: «Αὐτοὶ ποὺ δὲν εἶναι καλὰ πνευματικά, εἶναι μερικοὶ ἱερωμένοι ποὺ σπουδάζουν ψυχολογία, γιὰ νὰ βοηθήσουν τὶς ψυχὲς (μὲ ἀνθρώπινες τέχνες). Καὶ τὸ παράξενο εἶναι ποὺ οἱ δάσκαλοί τους οἱ ψυχολόγοι δὲν πιστεύουν στὸν Θεὸ καὶ δὲν παραδέχονται οὔτε ψυχή, ἢ τὴν παραδέχονται μὲ ἕνα δικό τους τρόπο (σχεδὸν ὅλοι). Ἀπὸ αὐτὴν τὴν πράξη τους οἱ κληρικοὶ αὐτοὶ φανερώνουν ὅτι πνευματικὰ εἶναι ἄρρωστοι καὶ ἔχουν ἀνάγκη ἀπὸ Ἁγιοπατερικὲς ἐξετάσεις, καί, ἀφοῦ θεραπευθοῦν, τότε θὰ διακρίνουν καὶ μόνοι τους τὸ ἄρρωστο αὐτὸ πνεῦμα καὶ θὰ γνωρίσουν παράλληλα καὶ τὴ θεία Χάρη, γιὰ νὰ χρησιμοποιοῦν στὸ ἑξῆς τὶς ψυχὲς ποὺ πάσχουν τὴν θεία ἐνέργεια καὶ ὄχι τὶς ἀνθρώπινες τέχνες.»

Ὁ Ἅγιος Πορφύριος ἔλεγε: «Αὐτὰ ποὺ λένε οἱ ψυχαναλυταὶ δὲν εἶναι αὐτὰ ποὺ λένε οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Δὲν εἶναι μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ. Αὐτὰ εἶναι γιὰ παιδιὰ ἀθέων ἀνθρώπων. Εἶναι ἀπὸ διαφόρους ὑπαρξιστᾶς, ψυχαναλυτᾶς, τὸν Φρόιντ, διαφόρους ψυχολόγους καὶ ψυχιάτρους. Ἀπὸ ἐκεῖ βγαίνουν καὶ λένε: “Τὸ παιδί σου μὴ τὸ μαλώσεις”. Τὰ βάζουν καὶ κάνουν ζημιές. Μαζεύονται καὶ κάνουν συνέδρια καὶ βγάζουν ἀποφάσεις καὶ λένε: “Μὴν ἀφήσουμε προβλήματα στὸ παιδὶ γιὰ ὅλη του τὴν ζωή”. Κι ἔτσι τ’ ἀφήνουν ἀσύδοτα.»

Τὰ παραπάνω ἀκούγονται παράλογα σὲ ὅσους ἔμαθαν νὰ ὑπολογίζουν μόνο τὴν ὕλη καὶ νὰ ἀποδίδουν τὰ ψυχικὰ νοσήματα μόνο σὲ ὀργανικὰ αἴτια. Παρὰ ταῦτα οἱ ὑλιστές, δὲν φαίνεται νὰ παρουσιάζουν κάποια ἀντίρρηση πρὸς τὸν ἀνατολίτικο μυστικισμό, ὁ ὁποῖος διὰ τῆς γιόγκα καὶ τῶν ἀπωανατολικῶν πολεμικῶν τεχνῶν κατέκτησε τὴ Δύση, προσφέροντας δῆθεν εὐεξία καὶ ψυχικὴ ὑγεία! Τὰ πνεύματα καὶ ὁ μυστικισμὸς τοῦ ἰνδουισμοῦ δὲν ἐνοχλοῦν τοὺς ὀρθολογιστές. Ἔχουν βρεῖ τὴ θέση τους στὴν ὑλιστικὴ ἑλληνικὴ κοινωνία καὶ ἐλάχιστοι τολμοῦν νὰ ἀμφισβητήσουν τὶς «θεραπευτικές» τους ἰδιότητες. Ἀλλὰ μόνο μὴ μιλήσει κανεὶς γιὰ Χριστό, Παράδεισο καὶ Κόλαση. Ἡ «διανοουμενίστικη» δικτατορία ἀναγνωρίζει ὅτι μία ἀνατολικὴ θρησκευτικὴ πρακτικὴ μπορεῖ νὰ λύσει τὰ ψυχολογικὰ προβλήματα καὶ κυρίως τὸ ἄγχος, ἀλλὰ τέτοια δυνατότητα δὲν τὴν ἀναγνωρίζει μὲ τίποτα στὴν ἀσκητικὴ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, τὴν ὁποία ἀγνοεῖ καὶ ἀρνεῖται πεισματικὰ νὰ τὴν ἐρευνήσει παρὰ τὴν ὀρθὴ – ἀλλὰ μόνο θεωρητικὴ - ἀντίθεσή της μὲ τὸ ἰησουίτικο δόγμα «πίστευε καὶ μὴ ἐρεύνα».

Ὅμως, μία νηφάλια ἔρευνα τῶν ἐπιστημόνων τῆς ψυχικῆς ὑγείας στὰ πατερικὰ κείμενα, τὰ ὁποῖα οὐδέποτε ἄλλαξαν τὴ γραμμή τους, οὔτε ἔγιναν πιὸ «προοδευτικὰ» γιὰ νὰ ἀρέσουν στὸν κοσμικὸ τρόπο σκέψης, θὰ καταδείξει τὴν ἀνωτερότητα τῆς θεόπνευστης ἰατρικῆς σὲ σχέση μὲ τὴ μοντέρνα ψυχολογία, ποὺ ἔχει αὐτοαναιρεθεῖ πολλὲς φορές, μὲ χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τὴ στάση της περὶ ὁμοφυλοφιλίας. Στὸ δίλημμα ποιὰ ἀπὸ τὶς δύο μορφὲς ψυχολογίας θὰ πρέπει νὰ ἀκολουθήσει γιὰ νὰ θεραπευτεῖ ἕνας ἄνθρωπος μὲ πόνο στὴν ψυχή, ἀρκεῖ μία ματιὰ στὸν κόσμο. Ἄγχος, κατάθλιψη, ἀνασφάλεια, ζωὴ χωρὶς νόημα. Πού βοήθησε τελικὰ ἡ μοντέρνα ψυχολογία τὸν ἄνθρωπο; Περισσότερο τὸν μπέρδεψε, τὸν ἀποπροσανατόλισε, χωρὶς νὰ τοῦ λύσει τὰ προβλήματα.

Ἡ παραμελημένη πατερικὴ ψυχιατρικὴ ἔχει πολλὰ νὰ προσφέρει στὸ σύγχρονο ἄνθρωπο ποὺ βασανίζεται ἀπὸ τὴν κατάθλιψη καὶ ἀπὸ ἄλλες ψυχικὲς διαταραχές, περισσότερο  ἴσως ἀπὸ κάθε ἄλλη ἐποχή, παρὰ τὴν ἀσυγκρίτως μεγαλύτερη ἄνεση, εὐμάρεια, «ἀσφάλεια». Γι’ αὐτὸ ὀφείλουμε νὰ τὴν προβάλουμε ὡς τὴν πιὸ ἀξιόπιστη λύση στὸ πρόβλημα καὶ ὄχι νὰ τὴν κρύβουμε πίσω ἀπὸ τὴν παροδικὴ ἐπιστήμη τῶν ἄθεων ψυχολόγων.

Βεβαίως, δὲν ἀμφισβητεῖ κανεὶς ὅτι ἡ ψυχιατρικὴ μπορεῖ νὰ δώσει κατασταλτικὲς λύσεις σὲ κάποιες παθολογικὲς περιπτώσεις μὲ τὰ ψυχοφάρμακα. Ὅμως, ἡ πρόληψη εἶναι προτιμότερη ἀπὸ τὴ θεραπεία. Καὶ ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο ἀντιμετωπίζει τὴ ζωὴ ὁ ἄνθρωπος, οἱ προτεραιότητες καὶ οἱ στόχοι του, παίζουν μεγάλο ρόλο στὴν ψυχολογική του ἐξέλιξη. Πόσο περισσότερο θὰ προόδευε ὁ ἄνθρωπος καὶ συνακόλουθα ἡ κοινωνία, ἂν ἐφάρμοζε τὰ αἰώνια καὶ ἄτρεπτα θεία διδάγματα τῶν μακαρισμῶν τοῦ Χριστοῦ! Πόσο ποιοτικότερη θὰ ἦταν ἡ ζωή μας ἂν ἁπλῶς δίναμε λίγη προσοχὴ στὴν προτροπὴ ποὺ ἀκούγεται σὲ κάθε ἀκολουθία τῆς Ἐκκλησίας: «Πάσαν τὴν ζωὴν ἠμῶν Χριστῷ τῷ Θεῶ παραθώμεθα»! Ἡ ἁπλὴ συνειδητοποίηση τῆς προσωρινότητας τοῦ κόσμου τούτου, ἀλλὰ καὶ τῆς συνέχειας τῆς ζωῆς μετὰ θάνατον, θὰ ἦταν ἱκανὴ νὰ λύσει πολλὰ διογκωμένα προβλήματα ποὺ πιέζουν τὴν ψυχὴ ἀφόρητα καὶ τὴν κάνουν νὰ νοσεῖ.

Ἡ ὁριοθέτηση τῆς πίστεως, ὑποχρέωση καὶ ὄχι πολυτέλεια

Ὅσον ἀφορᾶ τὴν ὁριοθέτηση τῆς πίστεως, αὐτὴ ἀποτελεῖ ἕναν ἀπὸ τοὺς πρωταρχικοὺς σκοποὺς τῆς Ἐκκλησίας. Ἔχει χυθεῖ πολὺ μαρτυρικὸ αἷμα γιὰ τὴν ἄρνηση ὁποιασδήποτε δογματικῆς ἀλλοίωσης καὶ δὲν θὰ ἦταν φρόνιμο νὰ τὴν ὑποτιμοῦμε.

Ἡ ἀπαξίωση τοῦ ἀντιαιρετικοῦ ἀγώνα ἔχει καὶ ἕνα ἄλλο πολὺ σοβαρὸ αἴτιο. Τὴν ἐνίσχυση τοῦ δογματικοῦ μινιμαλισμοῦ καὶ τὴ μίξη δογμάτων καὶ θρησκειῶν, τὴν ὁποία ἀπροκάλυπτα ὑπηρετοῦν καὶ τὰ νέα προγράμματα σπουδῶν στὰ θρησκευτικά. Ἄλλωστε ὁ ἀνακαλύψας τὴν «ἀντιαιρετικὴ ψυχασθένεια» πρότεινε ὡς «θεραπεία» τὴν παιδεία ποὺ θὰ εἶναι «ἀνοιχτὴ» στὶς ἀλλαγές.

Ἡ προσωπικὴ ἀπαξίωση τῶν «ἐπικίνδυνων» ἐχθρῶν ποὺ ἀποτελοῦν ἀνάχωμα στὰ σχέδια τῆς αἵρεσης, εἶναι ὁ μοναδικὸς τρόπος νὰ ἐπιβιώσει τὸ ψεῦδος ἀπέναντι στὴν ἀλήθεια. Γι’ αὐτὸ καὶ «ἐν ὀνόματι τῆς ἀγάπης» οἱ φορεῖς τῆς ἐκκοσμικευμένης πίστης στολίζουν μὲ πρωτότυπους τίτλους ὅσους δὲν συμφωνοῦν μὲ τὶς ἀπόψεις τους.

Βεβαίως, δὲν εἶναι καινοφανὴς τακτικὴ νὰ ὀνομάζονται ὅσοι πολεμοῦν τὶς αἱρέσεις ψυχοπαθεῖς. Παλαιότερα, ἕτερος «φάρος» τῆς ἐκκοσμικευμένης θεολογίας ἡ ὁποία προβάλλει τὴν εὔκολη ζωὴ χωρὶς σταυρὸ καὶ κυρίως μὲ σαρκικὴ ἀσυδοσία, εἶχε ὑποστηρίξει ὅτι ὁ μακαριστὸς π. Ἀντώνιος Ἀλεβιζόπουλος ἦταν «σαλεμένος ἄνθρωπος μὲ ἔμμονες ἰδέες καταδίωξης». Ἀλλὰ δυστυχῶς καὶ ἀπὸ τὸ στόμα δύο Μητροπολιτών ἔχει ἀκουστεῖ ἡ ἄποψη ὅτι ὅσοι θεωροῦν τὸν παπισμὸ αἵρεση εἶναι ψυχασθενεῖς, καταλήγοντας ἄθελά τους νὰ συμπεριλαμβάνουν ὅλους τούς Ἁγίους τῆς 2ης χιλιετίας σὲ αὐτὴ τὴν κατηγορία.

Ἀπὸ τὴν ἄλλη, εἶναι αὐτονόητο ὅτι γιὰ νὰ ἀσχοληθεῖ κάποιος μὲ τὶς αἱρέσεις πρέπει νὰ κάνει πρωτίστως τὸν προσωπικό, ἐσωτερικό του ἀγώνα, διότι ἀλλιῶς εἶναι μάταιος καὶ ἐπιβλαβὴς ὁ ἐξωτερικὸς ἀγώνας του. Καὶ τὸ κριτήριο τῆς σωστῆς ἀντιαιρετικῆς δράσης εἶναι ἡ ἀγάπη πρὸς τοὺς αἱρετικούς, ἡ προσπάθεια νὰ βροῦν κι αὐτοὶ τὴν ἀλήθεια καὶ ὄχι ἡ αὐτοδικαίωση. Τὸ ἀντιαιρετικὸ ἔργο, ὅταν γίνεται σωστά, ἐνοχλεῖ πολὺ τὶς δυνάμεις τοῦ σκότους καὶ ὅσοι τὸ ἐπιτελοῦν ὀφείλουν νὰ εἶναι προετοιμασμένοι καταλλήλως, ἀναμένοντας μὲ προθυμία ὀνειδισμοὺς ἀλλὰ καὶ ποινικὲς διώξεις.

Ἀλλὰ καὶ τὰ λάθη καὶ οἱ ὑπερβολὲς στὸν ἀντιαιρετικὸ χῶρο ἀπὸ κάποιους ποὺ ἔχουν ὑπερβάλλοντα ζῆλο, δὲν πρέπει νὰ ἀντιμετωπίζονται μὲ «λιθοβολισμὸ» καὶ ἐξουδένωση, ὅπως συνηθίζει ἡ φανατικὴ πτέρυγα τοῦ μεταπατερικοῦ χώρου, ἀλλὰ μὲ πατρικὸ ἐνδιαφέρον, εὐγένεια καὶ ἀγάπη, ἔστω τὴ μισὴ ποὺ δείχνουν οἱ κήρυκες τῆς ἀκατάσχετης ἀγαπολογίας πρὸς τοὺς ἑτεροδόξους.

Χαράλαμπος Ἀνδραλης
Ρωμαϊκό οδοιπορικό

Τρίτη 27 Μαρτίου 2018

Ὑπαρξιακά ἐρωτήματα καί ἡ θεολογική ἀπάντησή τους



Τοῦ Δημητρίου Τσελεγγίδη, Καθηγητή Δογματικῆς Θεολογικῆς Σχολῆς ΑΠΘ

Γιατί νά ἐπιτρέπει ὁ Θεός νά πεθαίνουν νέοι καί μικρά παιδιά;

Θά ὑπάρξει Ἀνάσταση τῶν νεκρῶν;

Ὁ Θεός εἶναι ὁ μόνος Κύριος τῆς ζωῆς καί τοῦ θανάτου. Ὁ Θεός, δηλαδή, παρέχει τή ζωή, ἀλλά καί θέτει τά ὅριά της. Μόνος αυτός γνωρίζει ὅλα τά δεδομένα, ἀλλά καί ὅλες τίς προθέσεις τῶν λογικῶν ὄντων, πρίν κἄν αὐτά ἔρθουν στήν ὕπαρξη. Ταυτόχρονα, ὁ Θεός ἀγαπᾶ σέ ἀσύλληπτο βαθμό ὅλους τούς ἀνθρώπους. Μάλιστα, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος θεωρεῖ τόν Χριστό ὡς τόν μανιωδέστερο τῶν ἐραστῶν τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων. Κατά τήν Ἁγία Γραφή, ἄλλωστε, ὁ Θεός θέλει ὅλοι οἱ ἄνθρωποι νά σωθοῦν καί νά τόν γνωρίσουν ὡς τήν ὐποστατική Ἀλήθεια («πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν»). Μέ τίς παραπάνω προϋποθέσεις, κατανοεῖται εὔκολα, ὅτι ὁ Θεός, ὡς ὁ κατεξοχήν καί κατά κυριολεξία καλός καί ἀγαθός, δέν εἶναι δυνατόν νά θέλει τόν πρόωρο θάνατο κανενός ἀνθρώπου. Καί τοῦτο, ἐπειδή τό κύριο γνώρισμα τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ ἀγάπη.

Ἔτσι ὁ Θεός ἀποφασίζει τόν θάνατο τοῦ κάθε ἀνθρώπου μέ βάση τήν παγγνωσία καί τήν ἀγάπη του. Τοῦτο, πρακτικῶς, σημαίνει ὅτι ὁ κάθε ἄνθρωπος πεθαίνει στήν καλύτερη χρονική στιγμή γι’ αὐτόν. Κατά συνέπεια, μία ἐνδεχόμενη παράταση τῆς ζωῆς μας, πέρα ἀπό τό ὅριο, πού ἔθεσε ἠ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιά τόν καθένα μας, θά εἶχε ἀρνητικό ἀποτέλεσμα στήν ποιότητα τῆς αἰωνίου ζωῆς μας. Γι’ αὐτό, θά πρέπει νά δεχόμαστε τήν ἀπόφαση τοῦ Θεοῦ, γιά τήν ὁριοθέτηση τῆς ζωῆς ὄλων τῶν ἀνθρώπων, μέ εὐγνώμονα καί εὐχαριστιακή διάθεση.

Ἡ ἀνάσταση τῶν νεκρῶν ἀποτελεῖ θεμελιώδη ἀλήθεια τῆς Ἐκκλησίας, πού διατυπώθηκε δογματικά καί συμπεριλήφθηκε στό Σύμβολο τῆς Πίστεώς μας, κατά τήν Β’ Οἰκουμενική Σύνοδο. Ἄλλωστε, ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ τήν ἀσφαλέστερη ἐγγύηση γιά τήν πραγματοποίηση καί τῆς δικῆς μας ἀναστάσεως. Ἡ ἀνάσταση τῶν νεκρῶν σωμάτων καί ἡ ἕνωσή τους μέ τίς ἀντίστοιχες ψυχές εἶναι ἡ προϋπόθεση γιά τήν μέλλουσα Κρίση, ἀφοῦ ζήσαμε καί πράξαμε τό καλό ἤ τό κακό, ὡς ψυχοσωματική ἑνότητα. Εἶναι, λοιπόν, εὔλογο νά ἔχουμε καί τή μελλοντική ποιότητα τῆς ζωῆς μας ὡς ἐνιαία ψυχοσωματική ὕπαρξη.

Ποιός ἄνθρωπος εἶναι πραγματικά ἐλεύθερος καί εὐτυχισμένος; Τί σημαίνει πραγματική ἐλευθερία καί πῶς ἀποκτᾶται;

Πραγματικά ἐλεύθερος εἶναι ὁ ἄνθρωπος, ὅταν ἀπελευθερωθεῖ ἀπό τόν φόβο τοῦ θανάτου, ἀπό τήν ἐπιρροή τοῦ πονηροῦ καί ἀπό τά πάθη του. Τότε μόνο μπορεῖ νά ζεῖ σύμφωνα μέ τίς προδιαγραφές τῆς δημιουργίας του καί μόνο τότε μπορεῖ νά πραγματοποιεῖ τόν σκοπό, γιά τόν ὁποῖο τόν δημιούργησε ὁ Θεός, ἐπειδή μόνο τότε μπορεῖ νά ἀξιοποιεῖ ὅλες τίς δυνατότητες, πού ἔλαβε μέ τή δημιουργία του «κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωσιν» Θεοῦ. Γι’ αὐτό καί μόνο τότε μπορεῖ νά εἶναι πραγματικά καί ἐξολοκλήρου εὐτυχισμένος.

Ἡ πραγματική ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου, ὅμως, παρέχεται μυστηριακά, ὡς δωρεά, μόνο μέσα στό πλαίσιο τῆς Ἐκκλησίας, ὅπου βιώνεται ἐμπειρικά καί ὐπαρξιακά «ἐν πάσῃ αἰσθήσει». Καί τοῦτο, ἐπειδή μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία ὑπερβαίνεται ὁ θάνατος, ὡς χωρισμός τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τήν πηγή τῆς ζωῆς, τόν Θεό, καί καταλύεται ὀ φόβος τοῦ θανάτου, ὁ ὁποῖος προσδιορίζει ἀποφασιστικά ὅλες τίς ἐνέργειες τοῦ ἀνθρώπου, στόν ὁποῖο κυριαρχεῖ.

Ὁ Χριστός, μέ τόν σταυρικό θάνατό του, κατήργησε τήν κυριαρχική ἐξουσία τοῦ διαβόλου στόν ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος ἐντάσσεται στό μυστηριακό του σῶμα, τήν Ἐκκλησία, ἐνῷ μέ τήν ἀνάστασή του νίκησε τόν θάνατο, παρέχοντας τήν ἀναστημένη ζωή στά μυστηριακά του μέλη, τούς πιστούς, τόσο στήν παροῦσα ὅσο καί στήν μέλλουσα αἰώνια ζωή. Ὅταν ὁ πιστός παραβιάζει τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, περνᾶ στήν ὑπαρξιακή περιοχή τοῦ θανάτου καί στόν χῶρο ἐπιρροῆς τοῦ πονηροῦ. Τότε ἐμφανίζονται κάι ριζώνουν τά πάθη.

Ὅλα αὐτά, ὅμως, καταλύονται τελείως μέ τήν εἰλικρινῆ μετάνοια καί ἐξομολόγηση τοῦ πιστοῦ, ἐνῷ μέ τή Θεία Κοινωνία τρέφεται πνευματικά κάι ἑνώνεται χαρισματικά μέ τόν ἴδιο τόν Θεό. Τότε, ἄλλωστε, ὑποτασσόμενο τό θέλημά του στό θέλημα τοῦ Χριστοῦ, ἀποκτᾶ καί τή χαρισματική ἐλευθερία του. Χαρισματική ἐλευθερία εἶναι ἠ ἴδια ἡ ἀνθρώπινη ἐλευθερία τοῦ συγκεκριμένου πιστοῦ, ἡ ὁποία ἐμπλουτίζεται μέ τήν ἄκτιστη θεοποιό Χάρη τοῦ Χριστοῦ, ὁπότε καί ἀποκτᾶ, χαρισματικῶς, προοπτικές ἄκτιστης ἐλευθερίας.

Δευτέρα 26 Μαρτίου 2018

Ο αληθινός Θεός

    


                            Αληθινός είναι ο Θεός του τελώνη,
                             όμως τον βλέπουν μόνον αυτοί που τολμούν
                             να ανεβούν στο ιερό
                             και να τα βάλουν με τον εαυτό τους,
                             δηλαδή αυτοί που μπαίνουν στην εκκλησία,
                             όχι για ν’ απαριθμήσουν τις αρετές τους,
                             αλλά για να κλάψουν τις αμαρτίες τους.

                             Αληθινός είναι ο Θεός της Χαναναίας,
                             όμως τον συναντούν μόνον αυτοί που προσδοκούν
                             τα ψιχία τα  υποκάτω της τραπέζης,
                             δηλαδή όσοι τον πλησιάζουν όχι ως άξιοι,
                              όχι  ως πρώτοι, αλλ’ ως έσχατοι,
                             ως οι τελευταίοι στη σειρά,
                             κραυγάζοντας ενώπιον όλων:
                             ελέησον με, Κύριε, Υιέ Δαυίδ.
         
                             Αληθινός είναι ο Θεός του Ζακχαίου,
                             όμως τον βλέπουν
                       μόνον αυτοί που τολμούν να ανεβούν στη συκομορέα,
                             δηλαδή μόνον αυτοί που τολμούν να εκτεθούν
                             ενώπιον όλων
                             για χάρη του Χριστού.

                             Χρόνια τώρα πορεύομαι σε δρόμους που νόμιζα
                             ότι βγάζουν στον Θεό.
                             Και χρόνια τώρα αναρωτιέμαι:
                             Γιατί εγώ δεν έφυγα ποτέ θρηνώντας από το ιερό;
                             Γιατί ο Χριστός δεν ήρθε ποτέ στο δικό μου σπίτι
                             να δειπνήσει;
                             Γιατί η ψυχή  μου ακόμα αιμορραγεί;
                             Γιατί, ενώ εγώ πάσχω και συμπάσχω,
                             εσύ, το παιδί μου, το θυγάτριό  μου
                             δεν θεραπεύεσαι;
                             Γιατί δεν ακούω κι εγώ το γενηθήτω σοι ως θέλεις;



                   Κι έρχονται τώρα ο τελώνης και ο Ζακχαίος και η Χαναναία και η κάθε Χαναναία και μου δείχνουν τον δρόμο.

                   Μου διδάσκουν το ήθος. Μου μαθαίνουν ότι, για να αξιωθώ τον αληθινό Θεό, πρέπει να βρω τρόπους προσέγγισης άξιους του Θεού.

                   Πηγαίνω να βρω αποφασισμένος να προσφερθώ με τον τρόπο που κι Εκείνος προσφέρεται. Να τα δώσω όλα όσα έχω, τον βίον μου άπαντα, δηλαδή το ένα  και μοναδικό μου δίλεπτο. Πηγαίνω να του δώσω αυτό που ποτέ δεν του έδωσα. Αυτό που του χρωστάω: το εξ όλης τη ψυχής. Μόνον έτσι μπορεί ν αρχίσει η σχέση μου με τον Χριστό......



          Μαρία Μουρζά, “Ενώπιος Ενωπίω”

Οι Γυναικείες Ενοριακές συνάξεις του Ι. Ναού Αγίας Βαρβάρας στο Κωνσταντοπούλειο


Τις προάλλες τα μέλη των γυναικείων ενοριακών συνάξεων τη ενορίας μας στα πλαίσια των ποιμαντικών δραστηριοτήτων πραγματοποίησαν επίσκεψη αγάπης στο Κωνσταντοπούλειο Ίδρυμα, όπου στεγάζονται συνάνθρωποι μας της τρίτη ηλικίας. Άνθρωποι απόμαχοι της ζωής και εν πολλοίς μοναχικοί βρίσκουν εκεί στοργή, συντροφιά και περίθαλψη σ’ ένα αξιοπρεπές περιβάλλον όπου κυριαρχεί και προσφέρεται φροντίδα και αγάπη από ένα ευγενές και ακούραστο προσωπικό που κυριολεκτικά αναλώνεται στην διακονία των αδελφών.

          Οι κυρίες των ενοριακών συνάξεων, των οποίων ηγείται η πρεσβυτέρα κ. Παρασκευή Στανίτσα, αφού προηγουμένως παρακολούθησαν την κατανυκτική Ακολουθία του Μ. Αποδείπνου στην παρακείμενη Μονή Γηροκομείου, στη συνέχεια ανηφόρησαν προς το ίδρυμα, όπου έγιναν δεκτές  από τους υπευθύνους  του ιδρύματος . Η χαρά των τροφίμων ήταν μεγάλη, γιατί τους επισκέφθηκαν  αδελφοί εν Χριστώ, οι οποίοι τους πρόσφεραν την αγαπητική παρουσία τους, την συντροφιά τους και τη συμβολική προσφορά τους σε κάθε ένα προσωπικά.

          Πραγματοποίησαν ένα ψυχαγωγικό πρόγραμμα με ύμνους και χριστιανικά άσματα, παρακάθισαν πλησίον των, άκουσαν τη φωνή της καρδιάς των, συζήτησαν και διάθεσαν λίγο από τον πολύτιμο χρόνο τους. Στη συνέχεια συνέχισαν την επίσκεψή τους  στους ανήμπορους και κατακειμένους στα δώματά τους προσφέροντας και σ’ αυτούς  την αγάπη τους, το χαμόγελο τους ως και μια μικρή προσφορά από το περίσσευμα τη αγάπης των.

          Η υπεύθυνη κ. Πρεσβυτέρα απηύθυνε προς αυτούς λόγους συμπαθείας, παρηγοριάς, ελπίδας και υπομονής σ’ αυτή τη δύσκολη φάση της ζωής, όπως είναι αυτή των γηρατειών.

          Μετά το τέλος της επίσκεψης οι υπεύθυνοι ευχαρίστησαν τις κυρίες που είχαν την έμπνευση και την πρωτοβουλία να πραγματοποιήσουν την επίσκεψη αυτή, ενώ οι τρόφιμοι εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους, ευχαριστώντας τον Θεό που υπάρχουν άνθρωποι που διαθέτουν ακόμα αποθέματα και αισθήματα αδελφοσύνης  και χριστιανικής αγάπης  και συμμερίζονται τον συνάνθρωπο και   μάλιστα τον εμπερίστατο και αγνοημένο αδελφό.

          Γ.



Κυριακή 25 Μαρτίου 2018

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΟΜΙΛΙΑ


ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΤΡΩΝ
ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ 
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ 
Ο  Μ  Ι  Λ  Ι  Α

Την προσεχή δευτέρα, 26 Μαρτίου, εν όψει της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδας, στην αίθουσα εκδηλώσεων του πνευματικού μας κέντρου θα ομιλήσει επίκαιρα ο πρωτοπρεσβύτερος π. ΓΕΡΑΣΙΜΑΓΓΕΛΟΣ ΣΤΑΝΙΤΣΑΣ με θέμα:  
“ Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ, 
ΠΡΟΑΝΑΚΡΟΥΣΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ”

ΩΡΑ 6 μ. μ.  
ΕΚ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ

Το ουσιαστικό νόημα της Επανάστασης του 1821 “Εν τούτω τω σημείω νικώμεν” (Αλέξ. Υψηλάντης)


Η επανάσταση του 1821 δεν είναι μόνο μια από τις κορυφαίες στιγμές του έθνους μας, αλλά εκφράζει ένα αναστάσιμο γεγονός μιας επίπονης διαδικασίας πνευματικής ανασύνταξης των δυνάμεων του Γένους μας κατά τη μαρτυρική περίοδο της Οθωμανικής  τυραννίας.
          Δεν είναι εύκολο ν’ αποτιμήσει κανείς την αξία αυτού του γεγονότος, εάν δεν αποβάλλει το ένδυμα των διαφόρων ιδεολογιών σκοπιμοτήτων, για να φθάσει στο βάθος και να προσεγγίσει την αλήθεια της. Δεν πρόκειται μόνο για τον αιματηρό αγώνα των Ελλήνων ν’ απελευθερωθεί ο τόπος, αλλά έχει βαθύτερη όραση και αποτελεί προίκα του μαρτυρικού λαού μας. Εδώ μιλάμε για το μεγαλειώδες ξέσπασμα και τη βαθειά συναίσθηση της αξίας του μεγάλου αγαθού της ελευθερίας, γι’ αυτό και το ΄21 αποτελεί γεγονός μοναδικό και ασύγκριτο στην παγκόσμια ιστορία.
          Πλησιάζοντας με τιμιότητα τις ιστορικές  καταγραφές των πρωτεργατών της θ’ ανακαλύψουμε έκπληκτοι μια μαρτυρική και ματωμένη Εκκλησία να κηρύττει το μεγάλο μήνυμα της ελευθερίας σαν το πιο θεμελιακό στοιχείο της υπάρξεως του ανθρώπου.
          Με τον πονεμένο και παρηγορητικό της λόγο, τις εκατόμβες των εκπροσώπων της, τη λειτουργική και μυστηριακή ζωή στην περίοδο της σκλαβιάς μπολιάζει στις ψυχές του σκλάβου λαού την λυτρωτική προοπτική μιας σωστικής ανάστασης και συγχρόνως περιέφερε  την ελπίδα του εσταυρωμένου και αναστημένου Χριστού και καλλιεργούσε τον ιερό πόθο της ελευθερίας.
          Είναι αξιόλογες οι αναφορές στον ρωμαλέο και ελπιδοφόρο λόγο της από τους πρωταγωνιστές της επανάστασης. Έτσι ο Αλ. Υψηλάντης στις 24 Φεβρουαρίου 1821 υψώνοντας σαν σύμβολο και όπλο του ιερού αγώνα τον Τίμιο Σταυρό, συνδέει την ελευθερία με τη θυσία λέγοντας: “Εν τούτω τω σημείω νικώμεν. Ζήτω η ελευθερία!” Και λίγο αργότερα ο Γερμανός θα υψώσει τον Σταυρό του όρκου της επαναστάσεως στην Πάτρα. Σ’ εκείνον θα ορκισθούν “ελευθερία ή θάνατος” οι αγωνιστές. Στο ίδιο πνεύμα η επαναστατική αρχή συντάσσοντας το πρώτο έγγραφο του αγώνα προς τους προξένους των Ευρωπαϊκών κρατών, θ’ αρχίσουν με τις λέξεις: “ Ημείς το ελληνικόν έθνος των Χριστιανών”. Εδώ με λιτότητα αποκαλύπτεται η βασική ύλη της ελευθερίας ως το μέγιστο πνευματικό υπαρξιακό μέγεθος.
          Αυτό οδήγησε στο λυτρωτικό ξέσπασμα του 1821 για την ελευθερία ως ζωτικό και θεμελιακό στοιχείο του ανθρώπου που του επιτρέπει να ζει και να κινείται ως καρπός του Αγ. Πνεύματος που προστατεύει τον άνθρωπο από την πολύμορφη αιχμαλωσία.
          Μέσα απ’ αυτό τον αγώνα αναδύθηκαν μάρτυρες και ήρωες του Γένους. Άνθρωποι της ελπίδας και της ελευθερίας, ειλικρινείς διάκονοι και διαχειριστές μιας μακραίωνης ορθόδοξης παράδοσης που κράτησε όρθια την μνήμη και τη συνέχεια του μαρτυρικού λαού μας. Και η θυσία τους ως λίπασμα συνέβαλε στη στήριξη και αύξηση της ελευθερίας του Γένους.
          Αυτοί, λοιπόν, οι μάρτυρες και ήρωες δεν υπεχώρησαν ακόμη και όταν κάποιοι “φωτισμένοι” κήρυκες “μολεμένοι” από ιδέες προερχόμενοι από την “προοδευτική” Ευρώπη, παρουσίασαν το δικό τους πιστεύω. Μια πίστη αλλοιωμένη από το βάρος του Ευρωπαϊκού διαφωτισμού, στον αντίποδα των ελληνορθόδοξων αρχών και παραδόσεων.
          Γι’ αυτό μετά την επανάσταση του 1821 η ελευθερία ως πολύτιμη περιουσία των ανθρώπου, άρχισε να χάνει την ποιοτική της βαρύτητα. Οι Νεοέλληνες δεν έδειξαν το απαιτούμενο ενδιαφέρον για τη διαφύλαξη αυτής της δύναμης. Αδιαφόρησε για τον εσωτερικό οπλισμό της που μπορούσε να διασφαλίσει την αμόλυντη ταυτότητα τους. Εν τω μεταξύ νέες ιδέες και θεωρίες πέρασαν το κατώφλι της πατρίδας και άρχισαν να δημιουργούν τριγμούς στη ζωή του Γένους.
          Η λάμψη των νέων “ιδεών” της προόδου και της επιστήμης, του ρεύματος του διαφωτισμού αναιρετικών της Ελληνορθόδοξης παράδοσης  αιχμαλωτίζουν τους Νεοέλληνες και τους στρέφουν έξω από το χώρο της Ορθοδοξίας. Έτσι εμφανίζεται ένα πνεύμα αγωνίας και σύγχυσης να κυριαρχεί στον Ελλαδικό χώρο. Δεχτήκαμε αδιαμαρτύρητα όλα τα σκουπίδια του δυτικού “πολιτισμού’.
          Πολύ εύκολα λησμονήσαμε τον ρωμαλέο λόγο του στρατηγού Μακρυγιάννη που εκφράζει την κρυστάλλινη φωνή του Γένους μας. “Η πατρίδα του κάθε ανθρώπου και η θρησκεία είναι το παν. Χωρίς αρετή και πόνο εις την πατρίδα και πίστη εις την θρησκείαν τους τα έθνη δεν υπάρχουν”.
          Αποτέλεσμα αυτών των ζυμώσεων ήταν ο νεώτερος Ελληνισμός να μπει  σε μια τραγωδία. “Κατά την επανάσταση ο πολιτικός  και δημόσιος βίος μας  άρχισε να θεμελιώνεται έξω από την παράδοσιν του έθνους, εκείνην την παράδοσιν που εκράτησε ορθόν εις την αιχμαλωσίαν του και το οδήγησε εις τον μεγάλον ξεσηκωμόν. Ηκολούθησαν τα νεώτερα πολεμικά κατορθώματα τη φυλής, ακόμη δε και εθνικαί συμφοραί, και όλα αυτά ως μια συνέχεια προς ολοκλήρωσιν του έργου της μεγάλης επαναστάσεως. Εν τούτοις αισθανόμαστε ότι είμαστε έξω από το πνεύμα του ιερού αγώνος”. (Κ. Παπουλίδης)
          Η νεοελληνική κοινωνία οργανώθηκε μ’ ένα σύστημα ζωής άγνωστο μέχρι τότε, πνευματικά διαβρωμένο σίγουρα, κάτι που το επισημαίνει ο Παπαδιαμάντης στο έργο του “Φόνισσα”. “Κατ’ εκείνον τον καιρόν, μαζί με την ανάπτυξη του εμπορίου και της συγκοινωνίας, είχαν αρχίσει να ξανοίγουν κάπως και τα ήθη εις τον μικρόν απόκεντρον τόπον. Ξένοι ερχόμενοι από τα άλλα μέρη της Ελλάδος, τα “πλέον πολιτισμένα”, εκόμιζαν νέας ελευθέρας θεωρίας περί όλων των πραγμάτων. Ούτοι την αιδώ και την συστολήν ενόμιζον βλακείαν, την εγκράτειαν και την σωφροσύνην ευήθειαν. Την διαφθοράν και την λαγνείαν ενόμιζαν “φυσικά πράγματα”.
          Ο λόγος της Ορθοδοξίας ηχεί παράξενα ή αδιάφορα στις ακοές των Νεοελλήνων. Η αγωνία ελευθερίας, θεμελιακό στοιχείο του ανθρώπου, μεταβλήθηκε σε αγωνία ασυδοσίας, και η αναρχία, ο παραλογισμός, η απουσία του Θεού έγιναν προσφιλείς επιλογές της ζωής τους.
          Γι’ αυτό πολέμησαν και θυσιάστηκαν οι μάρτυρες του 1821;
          Είναι καιρός πλέον να σταματήσει αυτός ο κατήφορος και η ελευθερία στο βαθύ πνευματικό τη μέγεθος να εμπλουτίσει  τις κλονισμένες καρδιές. Να ζήσουμε ξανά τη δυναμική πνοή του ΄21 και να πάψουμε επιτέλους να υποσκάπτουμε τα θεμέλια του δένδρου του Γένους μας θαμπωμένοι από τις ιδέες του συγχρόνου διαφωτισμού που οδηγούν  στον αφανισμό του ευσεβούς ημών Γένους, της πονεμένης Ρωμιοσύνης. Μόνο τότε, με την επιστροφή στις ρίζες μας θα διασώσουμε από τον κίνδυνο και τον αφανισμό τη νεοελληνική κοινωνία και το Έθνος μας.
          (Λίγα απ’ όσα γράφουν οι συνετοί ιστορικοί μας)
       Γ.