Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΥΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΠΟΥ ΕΧΑΣΑΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΑ ΠΡΩΤΑ ΛΕΠΤΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΕΙΣΒΟΛΗΣ

Τις ημέρες αυτές συμπληρώθηκαν 29 ολόκληρα χρόνια από τη βάρβαρη τουρκική εισβολή εναντίον της μαρτυρικής μεγαλονήσου, της Κύπρου, Το τι συνέβη τότε με τα τραγικά γεγονότα που επακολούθησαν είναι λίγο ή πολύ γνωστά σε όλους μας. Αδέκαστη η ιστορία ας κρίνει δικαίους και αδίκους. Το παρόν αφήγημα δε φιλοδοξεί να περιγράψει το σύνολο των πολεμικών συγκρούσεων εκείνης της εποχής, αλλά ιστορεί τον ηρωικό θάνατο των δυο πρώτων πεσόντων κατά την εισβολή του Αττίλα, του Κύπριου ναύτη Χρίστου Καρεφυλλίδη του Γιαννάκη, ετών 19 από την Κερύνεια και του Ελλαδίτη ναύτη Νίκου Δεριζιώτη ή Διακάκη, ετών 21 από την Αθήνα ιστορεί συνάμα και τις συγκινητικά τραγικές και διαχρονικές επιπτώσεις που είχε η απώλειά τους στις οικογένειές τους.

«Στη θάλασσα οι ψυχές δεν πνίγονται...»

Κύπρος 20 Ιουλίου 1974, ημέρα Σάββατο, ώρα 05.00 χαράματα. Η Κερύνεια μια πανέμορφη μικρή πολιτεία, γαλήνια και ανύποπτη, ζει τις τελευταίες ειρηνικές και ελεύθερες ώρες της. Στο γραφικό της λιμανάκι δεσπόζει ακοίμητος φρουρός το πελώριο μεσαιωνικό της κάστρο. Εκεί κυματίζει υπερήφανη η γαλανόλευκη σημαία της Ναυτικής Βάσης που διαθέτει δυο παλαιάς τεχνολογίας αλλά αξιόμαχες τορπιλακάτους, την Τ-1 και την Τ-3. Εκεί κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου και τα δυο παλικάρια. Μάλιστα, ο Ν. Δεριζιώτης ή Διακάκης τελεί υπό ανάρρωση ύστερα από πρόσφατη εγχείρηση σκωληκοειδίτιδας, που καθυστέρησε κατά μία εβδομάδα την επιστροφή - μετάθεσή του στην Αθήνα.

Τις ίδιες όμως ώρες από τα απέναντι τουρκικά παράλια επέρχεται η θύελλα και πλησιάζει πλέοντας ο όλεθρος με τη μορφή πανίσχυρης εχθρικής νηοπομπής. Πλήθος αρματαγωγών, αποβατικών και οχηματαγωγών σκαφών έμφορτων με πάνοπλα στρατεύματα και με τη συνοδεία αντιτορπιλικών και υποβρυχίων πλέουν ύπουλα και απειλητικά στην ήρεμη και σκοτεινή ακόμα θάλασσα. Ταυτόχρονα, από την Αττάλεια απογειώνονται σμήνη πολεμικών αεροσκαφών. Προορισμός της πανίσχυρης αυτής πολεμικής μηχανής οι ακτές της Κερύνειας. Αντικειμενικός σκοπός: Απόβαση. Κωδική ονομασία της επιχείρησης: "Αττίλας". Η εχθρική δύναμη εντοπίζεται από τη Ναυτική Βάση της Κερύνειας. Αμέσως σημαίνει συναγερμός. Οι σειρήνες ουρλιάζουν και σχίζουν το πέπλο της γαλήνιας ηρεμίας που σκεπάζει την πόλη.


Ωρα 05.10. Οι δυο τορπιλάκατοι αποπλέουν. Πρώτη η Τ-3 με κυβερνήτη το διοικητή της Βάσης, Υποπλοίαρχο Λ. Τσομάκη και δεκαμελές πλήρωμα στο οποίο περιλαμβάνεται ο Χρίστος Καρεφυλλίδης του Γιαννάκη και ο Νίκος Δεριζιώτης ή Διακάκης που αποτελούν ομοχειρία του μοναδικού αντιαεροπορικού πολυβόλου του σκάφους. Πίσω σε απόσταση 500 μέτρων ακολουθεί η Τ-1.

Ώρα 05.15: Αρχίζει η πολεμική εμπλοκή. Οι συνθήκες άνισες, η υπεροπλία του εχθρού σε θάλασσα και αέρα συντριπτική.

Ώρα 05.20: Η Τ-1 βάλλεται από εχθρικά πυρά, υφίσταται σοβαρές βλάβες και προσαράζει στην πλησιέστερη ακτή. Το πλήρωμά της προλαβαίνει να την εγκαταλείψει λίγο πριν ανατιναχτεί στον αέρα. Η Τ-3 εξακολουθεί μαχόμενη να πλέει ολοταχώς εναντίον της εχθρικής νηοπομπής σε μια αποστολή αυτοκτονίας.

Ώρα 05.20-05.25: Δυο εχθρικά αεροσκάφη καταρρίπτονται από τα εύστοχα πυρά του Χρίστου Καρεφυλλίδη και του Νίκου Δεριζιώτη ή Διακάκη. Το ένα φλεγόμενο πέφτει στη θάλασσα και το άλλο αφήνοντας πίσω του μια γραμμή πυκνού, μαύρου καπνού απομακρύνεται και τελικά συντρίβεται στις απέναντι τουρκικές ακτές.

Ώρα 05.30: Η Τ-3 εκτελώντας συνεχώς ελιγμούς πλησιάζει σε απόσταση βολής τα εχθρικά πλοία μέσα σε κόλαση πυρών από αέρα και θάλασσα. Καθώς είναι έτοιμη να εξαπολύσει τις τορπίλες της δέχεται καίριο και συντριπτικό πλήγμα από ρουκέτα αεροσκάφους F-4 και βυθίζεται. Ο Χρίστος Καρεφυλλίδης και ο Νίκος Δεριζιώτης ή Διακάκης βρίσκονται στη θάλασσα ελαφρά τραυματισμένοι και προσπαθούν κολυμπώντας να προσεγγίσουν την πλησιέστερη ακτή, οπότε ένα αεροσκάφος εκτελεί βύθιση και πολυβολεί τα δυο παλικάρια. Στη θέση τους πλέον δεν υπάρχει τίποτα που να μαρτυρά την ύπαρξή τους, υπάρχει μόνο μια μεγάλη κατακόκκινη αιμάτινη κηλίδα.

Την τραγική αυτή σκηνή παρακολουθεί γαντζωμένος στα συντρίμμια της τορπιλακάτου και ανήμπορος να αντιδράσει ο Αρχικελευστής Σ. Μαγέτος, ο μοναδικός που διασώθηκε από το πλήρωμα της Τ-3. Αυτό ήταν το ηρωικό τέλος των δυο παιδιών που έπεσαν μαχόμενοι υπέρ βωμών και εστιών, κυριολεκτικά πρώτοι στις 20 Ιουλίου 1974 κατά την τουρκική εισβολή. Ο υγρός τάφος της θάλασσας της Κερύνειας σκεπάζει από τότε τα λείψανά τους. Κι όμως η ιστορία δεν τελειώνει εδώ. Στον πόλεμο εκείνο όπως εξάλλου και σε κάθε πόλεμο υπάρχουν και οι λεγόμενες «παράπλευρες απώλειες» που πλήττουν και βασανίζουν με τις τραγικές επιπτώσεις τους, φίλους συγγενείς και γονείς των πεσόντων στα πεδία των μαχών.

Κύπρος: Λευκωσία 20 Ιουλίου 1984, δέκα χρόνια μετά την εισβολή. Στη Ναυτική Διοίκηση Κύπρου περιέχεται κατεπείγον σήμα από την Ελλάδα το οποίο αναφέρει: «Με το αεροσκάφος C-130 το οποίο μεταφέρει συγγενείς πεσόντων για το ετήσιο μνημόσυνο που πραγματοποιείται στο μνημείο της Μακεδονίτισσας της Λευκωσίας αφικνείται και ο Γεώργιος Δεριζιώτης ή Διακάκης, ο οποίος με επίσημο υπόμνημά του υποστηρίζει ότι ο υιός του Νικόλαος δεν απωλέσθη το 1974, αλλά βρίσκεται εν ζωή αιχμάλωτος στα χέρια των Τούρκων. Εντέλλεσθε για την παροχή σ' αυτόν κάθε δυνατής συνδρομής και βοήθειας».

Αμέσως στην Κύπρο συγκροτείται επιτροπή από αρμόδιους αξιωματικούς με επικεφαλής ανώτερο Έλληνα αξιωματικό, Υποδιοικητή τότε του Κυπριακού Πολεμικού Ναυτικού. Η υπόθεση του Νίκου Δεριζιώτη ή Διακάκη επανέρχεται στο προσκήνιο. Τα υπάρχοντα μέχρι τότε στοιχεία επανεξετάζονται με κάθε λεπτομέρεια και προσοχή. Καταθέσεις μαρτύρων, εκθέσεις και αναφορές συμβάντων, δημοσιεύματα στον Τύπο. Ανευρίσκονται οι επιβαίνοντες της Τ-1, οι παρατηρητές από τα τείχη του κάστρου της Κερύνειας. Όλοι αυτοί ήταν αυτόπτες μάρτυρες των εκεί γεγονότων της 20ης Ιουλίου 1974. Ο τραγικός πατέρας παρακολουθεί, αλλά και συμμετέχει εναγωνίως στις έρευνες. Δυστυχώς όμως, όλα τα στοιχεία και οι ενδείξεις συμφωνούν και επιβεβαιώνουν το αρχικό πόρισμα. Ο Νίκος Δεριζιώτης ή Διακάκης είναι νεκρός. Ο πατέρας πεισματικά αρνείται ή μάλλον δεν μπορεί να αποδεχτεί το τραγικό συμβάν. Το επιχείρημα που επικαλείται μαρτυρά την σύγχυση στην οποία βρίσκεται: «Το παιδί μου έγραψε ότι λόγω εγχειρήσεώς του θα καθυστερήσει να επιστρέψει μόνο μια εβδομάδα. Το γράμμα το έλαβα, άρα πρέπει λογικά να έλθει και ο Νίκος μου».

Προ του αδιεξόδου, η Επιτροπή φέρνει σε επαφή τον απελπισμένο πατέρα με την οικογένεια του Χρίστου Καρεφυλλίδη, την οποία για ευνόητους ανθρωπιστικούς λόγους δεν ήθελε μέχρι τότε να ενοχλήσει. Η οικογένεια αυτή είχε πραγματοποιήσει και τις δικές της λεπτομερείς έρευνες, οι οποίες λόγω της κυπριακής καταγωγής της ήταν εγκυρότατες. Το συμπέρασμά της δυστυχώς συμφωνούσε για μια ακόμα φορά με εκείνο της Επιτροπής. Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο σπίτι της Έλλης Καρεφυλλίδη, ο σύζυγός της μην αντέχοντας το χαμό του παιδιού του δε ζούσε πλέον, έμοιαζε με σκηνή αθάνατης αρχαίας τραγωδίας. Ο Ελλαδίτης πατέρας αναζήτησε με βασανιστική αγωνία την αλήθεια στο θλιμμένο βλέμμα της αριστοκρατικής και μαυροντυμένης Κύπριας μάνας και αμέσως κατάλαβε:

-Τα χάσαμε τα παιδιά μας κυρία Έλλη... -Τα χάσαμε κύριε Διακάκη. Χαλάλιν της παττρίδας.
-Για την πατρίδα... Ψιθύρισε και συμφώνησσε ο χαροκαμένος πατέρας.

Κατόπιν, όλοι μαζί ξεκίνησαν με προορισμό το κοντινό μνημείο του Τύμβου της Μακεδονίτισσας στη Λευκωσία, όπου οι τάφοι των πεσόντων στους κατά καιρούς αγώνες για την κυπριακή ελευθερία. Μετά την επιμνημόσυνη δέηση στα δίπλα - δίπλα κενοτάφια των ηρωικών παλικαριών, η Κύπρια μάνα υποσχέθηκε με όρκο - τάμα ότι, όταν κάποτε ανοίξουν τα ματωμένα και άδικα σύνορα της γραμμής του Αττίλα, θα οδηγήσει τον Ελλαδίτη πατέρα στο σημείο της θυσίας των παιδιών τους. Την επομένη ο Γιώργος Δεριζιώτης ή Διακάκης στη Λάρνακα λίγο πριν επιβιβαστεί στο αεροσκάφος, για να επιστρέψει στην Ελλάδα, αφού ευχαρίστησε με δακρυσμένα μάτια όσους τον βοήθησαν, ασπάστηκε τον Έλληνα αξιωματικό του Πολεμικού Ναυτικού ψιθυρίζοντάς του: «Κι όμως ίσως το παιδί μου ΖΕΙ!!!».

Νέα Ερυθραία, 14 Σεπτεμβρίου 2001, ο εν λόγω αξιωματικός, απόστρατος πλέον κατά τη διάρκεια της τελετής αδελφοποίησης των Δήμων Κερύνειας -Ν. Ερυθραίας πληροφορείται και συγκεκριμένα από τον αδελφό του Γιώργου Δεριζιώτη ή Διακάκη ότι ο τραγικός πατέρας δε βρίσκεται στη ζωή. Άφησε την τελευταία του πνοή με το όνομα του παιδιού του στα πικραμένα του χείλη.

Κύπρος 14 Αυγούστου 2002, ο παραπάνω αναφερόμενος συνοδεύει ομάδα παιδιών της Νέας Ερυθραίας που συμμετέχουν σε κατασκήνωση του Δήμου Κερύνειας στο βουνό Τρόοδος. Στην επίσκεψη -προσκύνημα των παιδιών στον Τύμβο της Μαακεδονίτισσας διαπιστώνει κάτι το συγκλονιστικά συνταρακτικό: Το κενοτάφιο του Κυπρίου Χρίστου Καρεφυλλίδη υπήρχε, ήταν εκεί. Η διπλανή ταφόπλακα του Νίκου Δεριζιώτη ή Διακάκη: ΑΦΑΝΤΗ.

Συγκλονισμένος, στέκει έκπληκτος, νόμιζε ότι παραλογίζεται. Όταν συνέρχεται, αρχίζει να ερωτά, να ψάχνει, να ερευνά. Το μυστήριο λύθηκε την επόμενη ημέρα. Επικαλούμενος και χρησιμοποιώντας την παλιά του ιδιότητα μαθαίνει επίσημα ότι ο Γιώργος Δεριζιώτης ή Διακάκης ποτέ δε συμβιβάστηκε με το θάνατο του παιδιού του. Ύστερα από μακροχρόνιο αγώνα κατόρθωσε το παιδί του από νεκρό να θεωρηθεί αγνοούμενο.

Κύπρος 20 Ιουλίου 2003, ακριβώς 29 χρόνια μετά την εισβολή. Η γραμμή του Αττίλα έχει ανοίξει από τις 4 Απριλίου. Ο τραγικός πατέρας Γιώργος Δεριζιώτης ή Διακάκης δε ζει. Ζει όμως η Έλλη Καρεφυλλίδη που έχει αναλάβει μπροστά στο κενοτάφιο των παιδιών τους να εκτελέσει μια ιερή αποστολή. Τα όσα ιστορήθηκαν έως εδώ είναι πέρα για πέρα, εντελώς αληθινά.

Ας δώσουμε λοιπόν την ευκαιρία στη φαντασία μας για τον επίλογο σε αυτό το αφήγημα. Είναι πρωί και από το γραφικό λιμανάκι της Κερύνειας ξεκινά και ανοίγεται στο πέλαγος μια μικρή βαρκούλα. Ο κωπηλάτης, ένας ιερέας και η Έλλη Καρεφυλλίδη όρθια, τραγική, μαυροφορεμένη αλλά περήφανη. Η βαρκούλα φτάνει στο σημείο όπου θυσιάστηκαν τα δυο παλικάρια. Ο ιερέας
ψέλνει το τρισάγιο, ραντίζει και αγιάζει τον τόπο της θυσίας. Η Έλλη Καρεφυλλίδη αφήνει δυο δάφνινα στεφάνια στην ακύμαντη θάλασσα και απαγγέλλει ψιθυριστά αυτοσχέδιο ποίημα της μητέρας του ήρωα του Κυπριακού αγώνα, Γρηγόρη Αυξεντίου, κατάλληλο για κάθε παρόμοια περίσταση.

Ξυπνάτε παιδιά μου κι έφτασε η μάνα σας κοντά σας,
ήρθε να δει τους τάφους σας, τα κατορθώματά σας,
Εγώ παιδιά μου έσσω μου (στο σπίτι μου) ποτέ δε σας ξαναείδα,
Σας κέρδισε η αληθινή μάνα που λέγεται Πατρίδα.

Ύστερα ίσως ο Εθνικός Ύμνος «Απ' τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά...». Κατόπιν η βαρκούλα επιστρέφει αργά -αργά στο γραφικό λιμανάκι. Η υπόσχεση πραγματοποιήθηκε. Τα άγια λείψανα των δυο παλικαριών βρίσκονται δίπλα - δίπλα στη δροσερή αγκαλιά της θάλασσας της Κερύνειας. Εκεί όπου δεν μπορεί να τα βεβηλώσουν οι βάρβαροι κατακτητές. Περιμένουν την απελευθέρωσή τους που μπορεί να αργήσει, αλλά κάποτε θα έλθει. «Στη θάλασσα οι ψυχές δεν πνίγονται».

Αθάνατα παλικάρια, Χρίστο Καρεφυλλίδη και Νίκο Δεριζιώτη ή Διακάκη, εγώ ο Έλληνας Αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού που έζησα από κοντά την εικοσαετή τραγική ιστορία των οικογενειών σας, δεν έχω το δικαίωμα να σας ξεχάσω και σαν ύστατο φόρο τιμής σας λέω: «Δεν ξεχνώ».

πηγή