ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΠΟΚΡΕΩ,Μτθ. 25,31-46

ΟΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟΙ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ

            Την εποχή αυτή η Δ. Ευρώπη αυτοθαυμάζεται επειδή λέει έχει τον καλύτερο  πολιτισμό, αλλά επειγόντως ζητάει το νέο κοινωνικό της πρόσωπο.

            Έχει ιδιαίτερη σημασία η χριστιανική κραυγή που έρχεται μέσα από τη σημερινή παραβολή της Κρίσεως, αυτό το θαυμάσιο δημιούργημα του Ιησού Χριστού. Δεν θα πάψουμε να επαναλαμβάνουμε, ότι η ορθοδοξία ενδιαφέρεται τόσο για την αναγέννηση του κόσμου όσο και τον εξανθρωπισμό του πολιτισμού.

            Σήμερα έχουμε πολιτισμό, αλλά ανθρωπισμό πρακτικό δεν έχουμε. Διαθέτουμε θεωρητική ευαισθησία έναντι της ζωής και συγχρόνως προκλητική πρακτική  αναισθησία. Από θεωρίες της ζωής άλλο τίποτε. Είμαστε πλήρεις. Αλλά από ανθρωπιστικές πρακτικές επιδράσεις στη ζωή έχουμε ελλείψεις.

            Τι είναι εκείνο που κάνει κυρίως τους ισχυρούς του κόσμου θεωρητικά ευαίσθητους και έναντι της κοινωνίας μη ευαίσθητους;

            Αυτή την απορία με πολλά ζητήματα θέτει η σημερινή παραβολή της μελλούσης κρίσεως. Διότι χριστιανός δεν μπορεί να είναι εκείνος που απλά θρησκεύει, αλλά εκείνος που σκέπτεται, ζει και πράττει μ’ ένα συγκεκριμένο τρόπο που χαρακτηρίζεται από θετικές ευαισθησίες έναντι του πλησίον και των κοινωνικών θεμάτων.

            Βέβαια κεντρική ιδέα της σημερινής παραβολής και υμνολογίας είναι η μέλλουσα κρίση. Όμως οι χριστιανοί ποτέ δεν φοβήθηκαν αυτή τη μέλλουσα κρίση , γιατί δείχνουν να ενδιαφέρονται για τον πλησίον με αισθήματα αγάπης.

            Στη συνέχεια της παραβολής θα φανεί η σημασία που δίνεται στη χριστιανική δράση. Και η σημασία δίνεται όχι τόσο στην ύπαρξη των δυνάμεων του χάους, αλλά στην αντιμετώπιση αυτών των αρνητικών δυνάμεων. Θα φανεί ότι η δράση των « ευλογημένων του πατρός» έχει μεγαλύτερη σημασία από την αφιλάνθρωπη δράση ή αδράνεια εκείνων που πορεύονται μακριά από τους ανθρώπους και το Θεό. Θα φανεί, ότι η φιλοθεΐα και η φιλανθρωπία πορεύονται μαζί. Και  μιλάμε για αληθινή φιλανθρωπία αφού υπάρχει και η υποκριτική που συγκαλύπτει σκοπιμότητες και ιδιοτελή συμφέροντα.

            Όπως ακούσαμε σήμερα η παραβολή της κρίσεως θέτει επί τάπητος το θέμα της δίκαιης κατανομής των αγαθών, θέμα καυτό και πάντα επίκαιρο.

            Η προσφορά και τακτοποίηση των αγαθών έχει ενδιαφέρον γιατί κάποιες μειοψηφίες ή πλειοψηφίες είτε εν όλω είτε εν μέρει αποκλείονται των αγαθών, υλικών και πνευματικών.

            Αξιοσημείωτο είναι, το ότι οι άνθρωποι που κατά την παραβολή πορεύονται στο πυρ το εξώτερον θα ήθελαν να μετάσχουν σε μια ανθρώπινη  δίκαιη κατανομή των αγαθών με τον όρο της υψώσεως των στο επίκεντρο μιας ελίτ που δήθεν υπηρετεί τον Χριστό. Γι’ αυτό και η απορία τους: « Κύριε πότε σε είδαμε στερημένο και δεν σε βοηθήσαμε;»,  που σημαίνει: εάν σε βλέπαμε στερημένο εσένα Κύριε, θα σε βοηθούσαμε, ώστε να γίνουμε θεϊκοί χορηγοί και συμπαραστάτες. Εξ άλλου εμείς ξέρουμε να βοηθάμε κάθε κύριο του κόσμου τούτου.

Και την απορία την έλυσε ο Χριστός λέγοντας: « έπρεπε στο πρόσωπο κάθε εξαθλιωμένου να βλάπτετε εμένα τον ίδιο τον Χριστό».

            Η θέση αυτή προκάλεσε έκπληξη, διότι το πράγμα εκ πρώτης όψεως είναι παράδοξο. Κι’ όμως κατά Χριστό είναι αληθινό. Τόσο μάλιστα αληθινό ώστε να θεωρούνται όσοι επέμειναν στην εκτός συμφεροντολογίας, αλλά εντός ιδεολογίας δίκαιη  κατανομή των αγαθών να θεωρούνται  ως  οδοιπόροι προς τον παράδεισο και να ακούν την πρόσκληση: « δεύτε οι ευλογημένοι του πατρός μου κληρονομήσατε την ητοιμασμένην υμίν βασιλείαν από καταβολής κόσμου». 

            Αυτό το παράδοξο, δηλ. η ταύτιση του Χριστού με τους στερημένους της γης δεν φαίνεται να συγκινεί ιδιαίτερα όσους παρασκηνιακά ασχολούνται με θέματα διανομής αγαθών. Τα συστήματα τους είναι κλειστά για το εν Χριστώ παράδοξο.

            Συγκινεί όμως ιδιαίτερα  το εν Χριστώ παράδοξο όσους επιθυμούν τιμώντας την ανθρωπιά τους να κάνουν τον κόσμο παράδεισο χωρίς χρήση βίας η οποία άλλους θα στέλνει στο περιθώριο, άλλους στον τάφο και άλλους στα κάτεργα.

            Αλήθεια πόσοι στον κόσμο επεχείρησαν να λύσουν το θέμα της δίκαιης κατανομής υλικών αγαθών χωρίς χρήση βίας ή νοθείας; Μόνο όσοι φέρθηκαν ως γνήσιοι χριστιανοί δηλ. οι χριστιανοί ανθρωπιστές.

            Το να βλέπεις στο πρόσωπο των στερημένων τον ίδιο τον Χριστό, δεν είναι άνευ σημασίας. Είναι μια δυναμική πηγή ενέργειας και δράσης χωρίς βία ή νοθεία. Δεν είναι ασήμαντο το ότι αυτό το  παράδοξο ενέπνευσε την κοινωνική δράση των πατέρων της Εκκλησίας και εμπνέει και σήμερα την ανιδιοτελή δράση πολλών χριστιανών και κινημάτων.

            Ανεξάρτητα από τα λάθη αυτών  των κινημάτων το γεγονός είναι πως η παραβολή της μελλούσης κρίσεως δείχνει τη διαφορά. Άλλο πράγμα είναι μαθαίνω ορθοδοξία και άλλο ενεργώ ορθόδοξα. Το δεύτερο « ενεργώ» δεν αναιρεί το πρώτο « μαθαίνω». Δεν αρκεί χωρίς το δεύτερο « ενεργώ».

            Χριστιανικές θεωρίες χωρίς πράξεις είναι ψευδώνυμος χριστιανισμός. Και μιλάμε για πράξεις με βαρύτητα, σαν αυτές που επισημαίνει η παραβολή, γιατί υπάρχουν και άλλες ελαφριές που φροντίζουν τα θύματα για να καλύπτονται οι θύτες. Θα έρθει όμως η ώρα της κρίσης για όλους και για τους θύτες και για τα θύματα.

            Όμως το παράδοξο της ταύτισης Χριστού και εξαθλιωμένων του κόσμου έχει μεγαλύτερη σημασία από όση νομίζομε. Πάντως όποιοι προσπαθήσουν να επιλύσουν το πρόβλημα της κατανομής των αγαθών θα πρέπει:

Να έχουν καθαρά κίνητρα.

Να χρησιμοποιούν άγια μέσα.

Να έχουν ευδιάκριτους, αγίους και καθαρούς σκοπούς.

Να προφυλαχθούν από την κίνδυνο να θεωρήσουν την προσπάθεια τους απολύτως αλάνθαστη, διότι καμιά προσπάθεια δεν μπορεί να είναι απολύτως αλάνθαστη.

Πίσω απ’ όλες αυτές τις ενέργειες και τομείς βρίσκεται η πίστη, ότι πίσω από κάθε άνθρωπο υπάρχει ο Ιησούς Χριστός.

            Μαζί όμως με το εν Χριστώ παράδοξο δηλ. της ταύτισης του Κυρίου με τους εξαθλιωμένους αξίζει να προσέξουμε και τη διδασκαλία της μελλούσης κρίσεως.

            Αναφέρεται συγκεκριμένα:

            « τότε ερεί ο βασιλεύς  τοις εκ δεξιών αυτού…δεύτε οι ευλογημένοι του πατρός μου κληρονομήσετε την ητοιμασμένην υμίν βασιλείαν από καταβολής κόσμου…». Το κήρυγμα αυτό περί βασιλείας του Θεού χρησιμοποιήθηκε κακοποιημένο. Δηλ. εφόσον ήλπιζαν σε κάτι καλύτερο δίδασκαν το εξής: « αυτό που ελπίζετε, θα το βρείτε στον άλλο κόσμο μετά θάνατο,     αφήστε τον εδώ κόσμο».

            Να όμως που ο Χριστός ξεκαθαρίζει τα πράγματα. Το κήρυγμα περί βασιλείας δεν είναι μόνο κήρυγμα, αλλά κυρίως πράξη που αφορά τη ζωή εδώ και τώρα. « ελθέτω η βασιλεία Σου ως εν ουρανώ και επί της γης». Πρόκειται για αίτημα καθόδου και όχι ανόδου προς εξουσία ή φυγή. Το άνω δυνατό να έλθει κάτω στο αδύναμο για να πάμε εμπρός. Όπως ο Χριστός «κατήλθε εν τοις κατωτάτοις της γης» θα ανέλθει και πάλι « κρίναι ζώντας και νεκρούς».

            Τα πράγματα ξεκαθαρίζονται περισσότερο αν δούμε την πορεία των ευλογημένων της παραβολής. Οι άνθρωποι αυτοί δεν πορεύονται προς τα άνω που κατοικεί ο ουράνιος Βασιλιάς, αλλά πορεύονται προς τα κάτω που κινείται ο Υιός του Θεού, μεταξύ πεινασμένων, διψασμένων, διχασμένων, αστέγων προσφύγων, ασθενών, φυλακισμένων αδικημένων κ.α. Για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων κινούνται και προχωρούν με το σύνθημα: « ιδού καινά ποιώ τα πάντα». Όλα τα κάνω καινούργια.

            Έτσι οι ευλογημένοι του πατρός πηγαίνουν ως μέτοχοι της Β.τ.Θ. Αντίθετα οι καταραμένοι πορεύονται προς την άνω εξουσία και είναι έτοιμοι να κάνουν τα πάντα γι’ αυτή. Ακόμα παίρνοντας και υποκριτική θέση απέναντι στο Χριστό και την Εκκλησία Του.

            Ο Χριστός τους καταπλήττει δείχνοντας έναν καινούργιο τρόπο κρίσεως και αξιολογήσεως  της συμπεριφοράς. Η παραβολή λέει, ότι δεν έχει σημασία να δηλώνουμε πρόθυμοι οπαδοί, αλλά τι ακριβώς κάνουμε κατά των θανατηφόρων δυνάμεων της μοχθηρίας. Τι κάνουμε για την  επίλυση των μεγάλων προβλημάτων της ανθρωπότητας: της πείνας, της δίψας, της έλλειψης στέγης, των διωγμών, των ασθενειών, της ανελευθερίας.

            Έτσι ο Χριστός θέτει σε καινούργια βάση το θέμα:

            Πιστοί και μη πιστοί.

            Πιστοί είναι όσοι ρίχνονται στο στίβο της ζωής προς επίλυση προβλημάτων.

            Μη πιστοί είναι όσοι αποσύρονται για προσωπική καλοπέραση, που ονομάζεται « ευσέβεια».

            Πιστοί όσοι πορεύονται με το σύνθημα: « ιδού καινά ποιώ τα πάντα».

            Μη πιστοί όσοι πορεύονται με το σύνθημα: « φάγωμεν, πίωμεν, αύριον γαρ αποθνήσκομεν».

            Εξ άλλου ο Χριστός δεν μακάρισε τους αναπαυμένους, αλλά είπε « μακάριοι οι δεδιωγμένοι ένεκεν δικαιοσύνης». Δηλ. μακάριοι όσοι πορεύονται σηκώνοντας τον σταυρό της ευθύνης στην καταπολέμηση της αδικίας και των χαοτικών δυνάμεων.

            Όπως είδαμε η παραβολική διήγηση της μελλούσης κρίσεως δεν προσφέρεται σαν μια ακόμη θρησκευτική ενατένηση της ζωής. Προσφέρεται ως αφετηρία για έναυσμα δράσης.

            Το αύριο είναι δυνατό να είναι καλύτερο από το χθες, αν αποκτήσουμε χριστιανικές ευαισθησίες έναντι εαυτών και αλλήλων. Δηλ. αν καταλάβουμε, ότι μπορούμε να επιδράσουμε εν Χριστώ ανθρωπιστικά μέσα στην ιστορία.

            Σ’ αυτήν την κατεύθυνση δείχνει η παραβολή διακρίνοντας πάντα τους ευαίσθητους από τους έξυπνους. Οι έξυπνοι καμιά φορά  φτιάχνουν τις λεγόμενες μαφίες. Οι ευαίσθητοι φτιάχνουν τη ζωή.

Καλή Κυριακή.

 π.Γ.Στ.