Ἐπισημοποίηση τῆς διαστροφῆς: Ἡ πρώτη δικαστικὴ ἀπόφαση γιὰ ἀλλαγὴ φύλου χωρὶς προαπαιτούμενη χειρουργικὴ ἐπέμβαση

Ἱστορικὴ χαρακτηρίζεται ἡ ἀπόφαση τοῦ Εἰρηνοδικείου Ἀθηνῶν, ποὺ ἀναγνωρίζει τὸ δικαίωμα μεταβολῆς ληξιαρχικῶν στοιχείων φύλου καὶ ὀνοματεπωνύμου χωρὶς νὰ προϋποθέτει τὴν χειρουργικὴ ἐπέμβαση ἀφαίρεσης ἀναπαραγωγικῶν ὀργάνων.

Στὴ Δικαιοσύνη προσέφυγε μέσω τοῦ πληρεξούσιου δικηγόρου Βασίλη Σωτηρόπουλου τρὰνς ἄνδρα (φύλο ποὺ τοῦ ἀποδόθηκε κατὰ τὴ γέννηση: κορίτσι), ὁ ὁποῖος μὲ τὴν ἐπίκληση παρεμφεροῦς (ἀλλὰ ὄχι ad hoc) νομολογίας τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου, καθὼς καὶ ἄρθρων τοῦ Διεθνοῦς Συμφώνου Ἀτομικῶν καὶ Πολιτικῶν Δικαιωμάτων, ζήτησε νὰ διαταχθεῖ τὸ ληξιαρχεῖο νὰ μεταβάλει τὸ φύλο καὶ τὸ ὀνοματεπώνυμο (ἀπὸ θῆλυ σὲ ἄρρεν), χωρὶς νὰ ἔχει πραγματοποιηθεῖ ἐπέμβαση ἀφαίρεσης τῶν γυναικείων γεννητικῶν ὀργάνων.

Ὅπως ἀναφέρει σὲ ἀνάρτησή του στὸ Facebook ὁ κ. Σωτηρόπουλος, μέχρι πέρυσι τὸ ἴδιο δικαστήριο ἀπέρριπτε τέτοια αἰτήματα, μὲ τὴν αἰτιολογία τῆς ἔλλειψης νομικῆς βάσης καὶ ἀναγνώριζε ὡς προϋπόθεση τὴν χειρουργικὴ ἐπέμβαση, ἂν καὶ κάτι τέτοιο δὲν ἀναφέρεται στὸν νόμο. Στὴν ὑπόθεση αὐτή, γιὰ πρώτη φορὰ στὰ ἑλληνικὰ δικαστικὰ χρονικά, τὸ Εἰρηνοδικεῖο ἀναγνώρισε ὅτι ἡ ἐγχείρηση τῶν γεννητικῶν ὀργάνων δὲν εἶναι ἀπαραίτητη καὶ ὅτι, ἂν θεωρεῖτο ἀπαραίτητη, θὰ παραβίαζε τὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα τοῦ αἰτοῦντος προσώπου. Στὴ δικαστικὴ ἀπόφαση ἀναφέρεται: «Κατὰ τὴν κρίση τοῦ Δικαστηρίου, τοῦτο δὲν πρέπει νὰ θεωρηθεῖ πρόβλημα γιὰ τὶς αἰτούμενες ἀλλαγὲς στὴν ληξιαρχικὴ πράξη γέννησης. Συγκεκριμένα, ἡ ὑποχρεωτικὴ στείρωση, ἡ χειρουργικὴ ἀλλαγὴ φύλου μὲ ἀφαίρεση τῶν γεννητικῶν ὀργάνων ἀπὸ θῆλυ σὲ ἄρεν καὶ ἀντίστροφα, σὰν ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιὰ τὴν ἀναγνώριση τῆς ἀλλαγῆς φύλου στὰ διεμφυλικὰ ἄτομα, ὅπως ἡ αἰτοῦσα κρίνεται ὅτι εἶναι ὑπερβολικὴ ἀπαίτηση καὶ πρακτικὴ καὶ παραβιάζει τὸ ἄρθρο 8 τῆς ΕΣΔΑ (Εὐρωπαϊκὴ Σύμβαση Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου), σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία 'καθένας ἔχει τὸ δικαίωμα στὸν σεβασμὸ τῆς προσωπικῆς καὶ οἰκογενειακῆς του ζωῆς, τοῦ οἴκου του καὶ τῶν ἐπικοινωνιῶν του'. Ἐπίσης, οἱ παραπάνω ὑποχρεώσεις προσκρούρουν στὸ δικαίωμα γιὰ ἰσότητα καὶ μὴ ἐπιβολὴ διακρίσεων τῶν ἄρθρων 2 καὶ 26 τοῦ Διεθνοῦς Συμφώνου γιὰ τὰ Ἀτομικὰ καὶ Πολιτικὰ Δικαιώματα (ICCPR). […]».Ὅπως ἀναφέρει ὁ δικηγόρος Β. Σωτηρόπουλος, «στὴν οὐσία τὸ Δικαστήριο προσδίδει ἕνα ἐντελῶς διαφορετικὸ νόημα στὴν ἔννοια τῆς 'ἀλλαγῆς φύλου', ὅπως ἀναφέρει ὁ ν.344/1976, ἐναρμονίζοντας τὸν -ξεπερασμένο- αὐτὸν νομικὸ ὄρο μὲ τὴν σύγχρονη ἀντίληψη γιὰ τὴν 'ταυτότητα φύλου' καὶ τὰ ἔντονα στοιχεῖα αὐτοπροσδιορισμοῦ καὶ αὐτοπραγμάτωσης ποὺ περιλαμβάνει ὁ ὅρος αὐτός».

Ὁ ἴδιος προσθέτει ὅτι ἡ ἀπόφαση κατέστη ἀμετάκλητη, δηλαδὴ δὲν μπορεῖ πλέον νὰ προσβληθεῖ μὲ τακτικὸ ἔνδικο μέσο σὲ ἀνώτερο ἢ ἀνώτατο δικαστήριο. Τὸ Σωματεῖο Ὑποστήριξης Διεμφυλικῶν σὲ ἀνακοίνωσή του σημειώνει: «Θεωροῦμε τὴν παραπάνω ἀπόφαση, παρ' ὅλο ποὺ τὸ δικαστήριο ἔλαβε ὑπόψη του τὶς ἰατρικὲς διαδικασίες ποὺ εἶχε προχωρήσει τὸ πρόσωπο, μία ἰδιαίτερα θετικὴ καὶ ἱστορικὴ μεταβολὴ στὴν νομολογία γιὰ τὴν ἀλλαγὴ τῶν ἐγγράφων τῶν τρὰνς ἀνθρώπων, καθὼς θεώρησε ὡς ὑπερβολικὴ ἀπαίτηση καὶ πρακτικὴ γιὰ τὴν ἀναγνώριση τῆς πραγματικῆς ταυτότητας ἑνὸς τρὰνς ἀνθρώπου, τὴν ὑποχρεωτικὴ στείρωση καὶ τὴν χειρουργικὴ ἐπέμβαση στὰ γεννητικὰ ὄργανα, πολλῶ δὲ παραπάνω ὅτι παραβιάζει τὸ Ἄρθρο 8 τῆς ΕΣΔΑ ποὺ ἀναφέρεται στὸ δικαίωμα τοῦ σεβασμοῦ τῆς ἰδιωτικῆς καὶ οἰκογενειακῆς ζωῆς κάθε προσώπου».