«Και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών».

 

Εδώ πέρα θυμόμαστε την προσευχή του Κυρίου που είπε για τους σταυρωτές του: «Πάτερ άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι». Ο Κύριος τους συγχώρεσε και επειδή δεν υπήρχε καμιά δικαιολογία γι’ αυτό, βρήκε μια δικαιολογία γι’ αυτούς ότι δεν ξέρουν τι κάνουν.

 «Και άφες ημίν…. ως και ημείς αφίεμεν….». η φράση αυτή έχει κάτι λίγο πιο απαιτητικό. Δεν μας λέει ο Κύριος να παρακαλούμε το Θεό Πατέρα να μας βοηθήσει να συγχωρούμε τους άλλους, αλλά λέμε ότι εμείς οπωσδήποτε συγχωρούμε. Και λέει ο Γρηγόριος ο Νύσσης ότι εδώ πέρα, εμείς σαν να λέμε στο Θεό Πατέρα να λάβει εμάς σαν υπόδειγμα και να μας συγχωρήσει και εμάς.

          Αλλά αν τυχόν εμείς δεν συγχωρούμε, τότε τίποτε δεν γίνεται. Το είπε ο Κύριος ξεκάθαρα: «Εάν δε μη αφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, ουδέ ο Πατήρ ημών αφήσει τα παραπτώματα υμών».  Μπορεί να πηγαίνουμε στα Κατηχητικά, μπορεί να πηγαίνουμε στις ομιλίες στην εκκλησία, να κοινωνούμε και να προχωρούμε στην πνευματική ζωή, μπορεί να κάνουμε θαύματα, και όμως να μη συγχωρούμε κάποιον. Αλλά εάν δεν συγχωρούμε δεν γίνεται απολύτως  τίποτα.

          Στο σημείο αυτό θάθελα να θυμηθούμε κάτι που έλεγε ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός στους ανθρώπους που απευθυνόταν: «Πονάω γιατί δεν έχω χρόνο να σας δω όλους χωριστά τον καθένα σας και να εξομολογηθείτε και να μου πείτε τα παράπονά σας και να σας πω και εγώ ό, τι με φωτίσει ο Θεός. Αλλά επειδή δεν μπορώ να σας δω όλους, θα σας πω μερικά πράγματα τα οποία πρέπει να τα εφαρμόσετε. Κι αν αυτά τα εφαρμόσετε θα προχωρήσετε καλά. Το πρώτο είναι να συγχωράτε τους εχθρούς σας». Και για να τους κάμει να καταλάβουν τι ήθελε να τους πει, τους δίνει ένα παράδειγμα: «Ήλθαν δύο  να εξομολογηθούν, ο Πέτρος και ο Παύλος. Ο Πέτρος μου είπε: «άγιε του Θεού εγώ από μικρός πήρα καλό δρόμο. Ζω στην εκκλησία, έχω κάνει όλα τα καλά, προσεύχομαι, κάνω ελεημοσύνες, έχω κτίσει εκκλησίες, έχω κτίσει μοναστήρια, έχω ένα μικρό ελαττωματάκι, ότι δεν συγχωρώ τους εχθρούς μου». Και λέει ο άγιος Κοσμάς ότι «Εγώ αυτόν τον αποφάσισα για την κόλαση, κι είπα «όταν πεθάνει θα τον πετάξουν στο δρόμο να τον φάνε τα σκυλιά». Μετά από λίγο έρχεται ο Παύλος, ο οποίος εξομολογήθη και μου λέει: «Εγώ από μικρός πήρα το στραβό δρόμο, έχω κλέψει, έχω ατιμάσει, έχω σκοτώσει, έχω κάψει εκκλησίες, μοναστήρια,  δηλαδή είμαι σαν  δαιμονισμένος. Μόνο ένα καλό έχω, ότι συγχωρώ τον εχθρό μου». Και λέει ο Άγιος Κοσμάς. «εγώ  κατέβηκα, τον αγκάλιασα, τον φίλησα και του είπα σε τρεις μέρες να κοινωνήσει».

          Αυτός που είχε όλα τα καλά, με την κακότητα να μη συγχωρεί τον εχθρό του, όλα αυτά τα μόλυνε. Όπως έχουμε 100 οκάδες ζυμάρι και βάζουμε λίγο προζύμι και κουφίζει όλα το ζυμάρι. Από την άλλη μεριά ο άλλος που έχει  κάνει όλα τα κακά, συγχωρούσε τον εχθρό του. Αυτό έδρασε μέσα σ΄ όλα αυτά σαν μια φλόγα κεριού και τάκαψε όλα. Νομίζω, ότι αυτό είναι βασικό. Και πολλές φορές η ζωή μας ολόκληρη βγάζει μια αποφορά  αντί νάναι άρωμα Χριστού, και δεν ξέρουμε γιατί γίνεται αυτό. Να συγχωρούμε, λοιπόν. Να μην κρατήσουμε καμιά κακότητα για κανένα. Τότε η ζωή μας θα προχωρήσει μπροστά. Αν αυτό δεν κάνουμε, τότε όλες οι θεολογίες μας κι όλες οι αγιότητές μας πάνε χαμένες. Γι’ αυτό ακριβώς λέει ο Κύριος, «άφες τα οφειλήματα ημών ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών». Ένα ελάχιστο πράγμα φτάνει για να σε βάλει στη βασιλεία των ουρανών, και ένα ελάχιστο πράγμα μπορεί να βρωμίσει όλη τη ζωή μας.

          Αρχιμ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Προηγουμένου Ι. Μ. Ιβήρων Αγ. όρους