ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΙΚΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟ ΑΓΙΩΝΥΜΟ ΟΡΟΣ α'

Ι.Μ.Δοχειαρίου

Ι.Μ.Ξενοφώντος

Ι.Μ.Σίμωνος Πέτρας

Το Άγιο Όρος έχει εμπνεύσει γενεές ανθρώπων ως στάδιο πνευματικών αγώνων, αλλά ενέπνευσε και πολλούς επίσης και ως τοποθεσία. Είναι αλήθεια, ότι όλα στο Όρος αυτό συνθέτουν ένα από τα ωραιότερα τοπία του κόσμου.

          Η μοναδική αυτή στον κόσμο μοναχική πολιτεία καλύπτει σχεδόν την έκταση της ανατολικής χερσονήσου της Χαλκιδικής.

          Το Άγιο Όρος έχει μια μακρά ιστορία. Σήμερα αποτελεί αυτοδιοίκητο τμήμα της Ελληνικής επικράτειας, αλλά πνευματικά ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

          Στο Άγιο Όρος υπάρχουν είκοσι κοινοβιακές μονές, καθίσματα, κελλία, καλύβες, σκήτες, ησυχαστήρια.

          Αξιοσημείωτη είναι η τιμή και η λατρεία που αποδίδεται από τους μοναχούς στην Παναγία. Διαθέτει μεγάλο αριθμό θαυματουργικών εικόνων της Θεοτόκου.

          Το Όρος ονομάζεται περιβόλι της Παναγίας και θεωρείται η βασίλισσά του. Είναι η μόνη γυναίκα που έχει θέση στο Άγ. Όρος.

          Επιθυμία και νοσταλγία κάθε πιστού είναι να πραγματοποιήσει ένα προσκύνημα στο Άγ. Όρος. Αυτή την επιθυμία μας πραγματοποιήσαμε κι εμείς-όχι βέβαια για πρώτη φορά- ένα ολιγάριθμο γκρουπ για λίγες μέρες  στο Όρος για πνευματική ανάταση και αναψυχή.

          Η Ουρανούπολη είναι ο τελευταίος σταθμός του αυτοκινήτου. Απ’ εκεί επιβιβάζονται οι επισκέπτες στο πλοιάριο που πηγαίνει προς τη Δάφνη. Καθώς προχωρεί το πλοίο διακρίνει κανείς τις γραμμές του γηραιού Άθωνα. Στα μάτια του προσκυνητή παρουσιάζεται η θεόρατη θρησκευτική πυραμίδα. Απότομο και μεγαλοπρεπές το ιερό Όρος υψώνεται 2000 και πλέον μέτρα πάνω από τη θάλασσα. Στα ψηλά και απόκριμνα βουνά προΐσταται η κορυφή του Άθω.

          Σιγά –σιγά αρχίζουν να φαίνονται οι πρώτες σκήτες, οι αρσανάδες, τα κελία και οι μονές. Εγκατεσπαρμένες εδώ κι εκεί στον καταπράσινο τάπητα συνθέτουν ένα από τα γοητευτικότερα τοπία του κόσμου.

          Μετά από δίωρο θαλασσινό ταξίδι το πλοίο προσεγγίζει το επίνειο της μοναστικής πολιτείας, τη Δάφνη, που αποτελεί τον πρόλογο του Αγ. Όρους. Στην προβλήτα συναντάμε τον σερδάρη, τον αστυνομικό, τον τελώνη, το ναυτικό πράκτορα. Στο μικρό αυτό οικισμό λειτουργεί παντοπωλείο, τελωνείο, ταχυδρομείο, κατάστημα με εκκλησιαστικά αγιορείτικα είδη, πανδοχείο. Εκεί όλοι είναι περαστικοί και κατευθύνονται στον τόπο του προορισμού τους  αφού έχουν προμηθευτεί τα διαμονητήριά τους από το  γραφείο προσκυνητών.

          Από τη Δάφνη η ομάδα μας έχει προορισμό τη μονή Διονυσίου που θα μας φιλοξενήσει και βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της αθωνικής χερσονήσου, κτισμένη πάνω σ’ ένα γιγαντιαίο βράχο. Καθώς εισέρχεται κανείς στην μονή βλέπει ένα όχι και τόσο ευρύχωρο πολυγωνικό εσωτερικό περίβολο. Εκεί υπερτερεί το ερυθρό χρώμα των βυζαντινών αυτοκρατόρων.

          Η μονή Διονυσίου τιμάται στο γενέθλιο του Τ. Προδρόμου και φέρει ωραίες τοιχογραφίες. Εκεί βρίσκεται η εικόνα του Ακαθίστου των Χαιρετισμών, η δεξιά του χείρα του Προδρόμου, της Αγ. Παρασκευής, του οσίου Νικοδήμου του αγιορείτη και λείψανα πολλών άλλων αγίων.

          Η φιλοξενία της μονής παραδοσιακή, λιτή, οι ι. ακολουθίες κατανυκτικές και πολύωρες. Περιβάλλον που αφυπνίζει την ψυχή για περισυλλογή και προσευχή. Η φιλοξενία διαρκεί ένα εικοσιτετράωρο και ο επισκέπτης θα πρέπει να ακολουθήσει το πρόγραμμά του σ άλλη μονή.

          Επόμενος σταθμός η μονή Γρηγορίου που βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά του Αγ. Όρους. Και αυτή είναι κτισμένη πάνω σ’ ένα άγριο βράχο. Ο επισκέπτης γίνεται δεκτός στο αρχονταρίκιο που προσφέρεται λουκούμι, τσίπουρο και κρύο νερό.

          Η μονή Γρηγορίου ιδρύθηκε τον 14^ο αιώνα από τον όσιο Γρηγόριο τον Σιναϊτη. Σήμερα αριθμεί ένα ικανοποιητικό αριθμό μοναχών. Ο κεντρικός ναός τιμάται επ’ ονόματι του Αγ. Νικολάου και έχει τοιχογραφίες του 18^ου αιώνα. Εκτός του καθολικού υπάρχουν και δώδεκα παρεκκλήσια. Μεταξύ των κειμηλίων της μονής υπάρχει τεμάχιο του Τ. Ξύλου, χρυσοκέντητος επιτάφιος του 15^ου αιώνα, σταυροί, ευαγγέλια, και λείψανα αγίων. Στο καθολικό υπάρχει η εικόνα της Θεοτόκου, της Παντάνασσας, προσφορά της Μαρίας Ασανήνας Παλαιολογίνας κυράς της Μολδοβλαχίας.

          Συνεχίζοντας την πορεία μας φθάνουμε στην μεγίστη μονή Βατοπεδίου. Η μονή αυτή βρίσκεται σε γραφική τοποθεσία κοντά στη θάλασσα και απέχει περίπου τρεις οδοιπορικές ώρες από τις Καρυές την πρωτεύουσα του Όρους.

          Καθώς πλησιάζει κανείς προς τη μονή αντικρύζει ένα καταπληκτικό θέαμα μπροστά του. Πύργοι, τρούλλοι, κτιριακές πτέρυγες, μεμονωμένα οικοδομήματα, κελία, αποθήκες, όλα αυτά συγκροτούν μία ολόκληρη πολιτεία… Είναι η Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου.

          Καθώς πλησιάζουμε προς την πύλη της εισόδου εκεί βρίσκονται μοναχοί που υποδέχονται τους επισκέπτες και γίνεται ο σχετικός έλεγχος. Μετά έρχεται ο αρχοντάρης που θα κανονίσει τη διαμονή σε χώρο άνετο και καθαρό.

          Σήμερα στη μονή εγκαταβιούν 120 μοναχοί, σχεδόν όλοι νέοι ,με ηγούμενο το γέροντα Εφραίμ.

          Ο κεντρικός ναός είναι κτίσμα του 11^ου αιώνα και τιμάται επ’ ονόματι του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Στη μονή υπάρχουν επτά θαυματουργές εικόνες της Θεοτόκου: Βηματάρισσα, Παντάνασσα, Παραμυθία, Ελεούσα, Αντιφωνήτρια, Οδηγήτρια , Εσφαγμένη.

          Εκτός του κεντρικού ναού υπάρχουν και άλλα 18 παρεκκλήσια. Η Αγία Ζώνη θεωρείται ως το πολυτιμότερο κειμήλιο της μονής, δώρο του Σέρβου ηγεμόνα Λαζάρου του Α΄ Γερμπιλλάνοβικ (1372-1389).

          Αξιόλογη είναι και βιβλιοθήκη της μονής που περιέχει 17.000 χειρόγραφα και 10.000 έντυπα. Στο σκευοφυλάκιο φυλάσσονται πολλά κειμήλια όπως: Τ. Ξύλο, η Ζώνη της Θεοτόκου, μέρος από τον κάλαμο που δόθηκε στο Χριστό ως σκήπτρο χλευαστικά, και το μοναδικό στο είδος του πολύχρωμο κύπελλο κατασκευασμένο από ίασπι, δώρο της Μάνας Καντακουζηνού Παλαιολόγου του Μυστρά, κ. ά.

          Οι επισκέπτες της μονής είναι πολυπληθείς και υπερτερούν συνήθως Ρώσοι, βαλκάνιοι και πολλοί άλλοι.

          Η μονή δαπανά τεράστια έξοδα για τη φιλοξενία  χιλιάδων επισκεπτών το χρόνο που την επισκέπτονται αποκομίζοντας τις ωραιότερες εντυπώσεις γενόμενοι κήρυκες του αγιορείτικου μοναχισμού.

          Αλησμόνητες μένουν στον επισκέπτη-προσκυνητή οι κατανυκτικές ακολουθίες που τελούνται κάτω από τους θόλους των αγιορείτικων μονών καθώς οι χοροί των μοναχών με σεμνότητα και ύφος ανάλογο εκτελούν την λειτουργική ψαλμωδία.

          Όμως κάποια στιγμή όλα τελειώνουν και αρχίζει ο δρόμος της επιστροφής στον κόσμο, για να συνεχισθεί ο αγώνας δυναμωμένος τώρα με τα πνευματικά εφόδια που αποκομίσαμε κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στο περιβόλι της Παναγίας.

          Μεγάλη ευλογία θα ήταν αν μπορούσε ο πιστός, έστω και μια φορά στη ζωή του, να δοκιμάσει την εμπειρία ενός τέτοιου προσκυνήματος. Πολλοί το επεχείρησαν και άλλαξε η ζωή τους.

          Το εύχομαι.

       Ας έχουμε την ευλογία της Θεοτόκου, που είναι η αδιαμφισβήτητη βασίλισσα του Όρους.

Πρωτ. Γερ-Άγγ. Στανίτσας

Το φωτογραφικό υλικό θα ξεδιπλωθεί στο ιστολόγιό μας σε συνέχειες.