Κυριακή Γ΄ Νηστειών- Σταυροπροσκυνήσεως

Ρήξη με τον κόσμο της φθοράς

          Σήμερα η Εκκλησία μας, Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, με τον τολμηρό λόγο της “ος γαρ αν θέλει την ψυχήν αυτού σώσαι, απολέσαι αυτήν”, σηματοδοτεί μια ρήξη με τον κόσμο της φθοράς και την κοσμική ζωή, για ν’ ανατείλει στον ορίζοντα τη ψυχής μας η άφθαρτη ζωή του πνεύματος. Μας προτρέπει σε μια ρήξη με τον κόσμο της εκτροπής προκειμένου ν’ ανταποκριθούμε στην πρόσκληση που απευθύνει ο Χριστός υψώνοντας τον Σταυρό του.

          Η άρση του Σταυρού του είναι μια πράξη απέραντης αγάπης με την έννοια της προσφοράς για χάρη του άλλου. Η θυσιαστική αγάπη του Χριστού είναι η πραγμάτωση της μοναδικής αγάπης που εκδηλώθηκε ποτέ με τον ηρωισμό της απόλυτης ταπεινής  και ανιδιοτελούς αγάπης.

          “Ν’ αγαπάς  σημαίνει να χύνεις συνεχώς αίμα”λέγει ένας σύγχρονος ασκητής. Η αγάπη σ’ αυτή  ζωή είναι πάντοτε  σταυρωμένη, γιατί δεν μπορείς ν’ αγαπάς αληθινά τους άλλους, αν δεν συμμετέχεις ενεργά στον πόνο τους.  Κι όσο βαθύτερη είναι η αγάπη, τόσο βαθύτερος είναι και ο πόνος.

          Ο Χριστός έχει την τέλεια αγάπη προς όλους, γι’ αυτό σε όλη την επίγεια ζωή του βίωσε σε τέλειο βαθμό τον πόνο και τη σταύρωση για τα παθήματα όλου του κόσμο. Αποκορύφωμα τα φρικτά πάθη και ο θάνατος επί σταυρού. Πήρε πάνω του τα παθήματα των ανθρώπων και τους μετέδωσε ζωή και ανάσταση. Όποιος αρνείται τον σταυρό αρνείται και την αγάπη και επομένως και την αιώνια ζωή. Γι’ αυτό ο Χριστός αποκαλεί “σατανά” αυτόν που απορρίπτει του σταυρό του.

          Η αγάπη έχει κενωτικό  χαρακτήρα. Όποιος αγαπά αληθινά πεθαίνει ως προς τον εαυτό του, “χάνει την ψυχή του”, και ζει για τον αγαπώμενο. Υπόδειγμα η κενωτική θυσία του Χριστού. Και αυτή την κενωτική αγάπη ζητά από μας ως απαραίτητη προϋπόθεση για να είμαστε γνήσιοι μαθητές του. Οφείλουμε ν’ απαρνηθούμε τον εαυτό μας, τις επιθυμίες μας, ό, τι μας θέλγει, για να ζήσει μέσα μας ο ζωοδότης λόγος του Θεού.

          Το πάθος του Χριστού έχει βαθύτερο νόημα στη ζωή του πιστού. Χωρίς τη δική μας συμμετοχή σ’ αυτό, η είσοδος στην ανάσταση και τη ζωή του Χριστού είναι αδύνατη. Η μίμηση των παθών του Χριστού πραγματοποιείται αντιγραφικά με το μαρτύριο, γι’ αυτό πολλοί χριστιανοί κατά την περίοδο των διωγμών έσπευσαν μα χαρά να μαρτυρήσουν.

          Η ζωή των πιστών στην Εκκλησία δεν είναι ανεξάρτητη από το σταυρό και το πάθος του Χριστού. Το βάπτισμα είναι ο δείκτης της νέας ζωής. Για τη ζωή αυτή ο πιστός οπλίζεται με το χρίσμα και τρέφεται με τη θ. Ευχαριστία. Έτσι τα μυστήρια της Εκκλησίας προσφέρουν από την αρχή στον πιστό τη χάρη του Θεού και τον εισάγουν σε κοινωνία και μίμηση της θείας ζωής.

          Η θρησκευτικότητα του ανθρώπου συνδέεται άμεσα και με την κοινωνικότητά του. Έτσι η μίμηση του Χριστού έχει άμεσες συνέπειες  στις σχέσεις του με τους συνανθρώπους μας. Όπως σημειώνει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, αυτός που αγαπά τον Θεό δεν μπορεί να μην αγαπά και τον συνάνθρωπό του. Έτσι η κοινωνικότητα  του ανθρώπου προσλαμβάνει σταυρικό χαρακτήρα , κάτι που παριστάνεται με το σχήμα του σταυρού.

          Αν ο άνθρωπος μένει εγκλωβισμένος στο εγώ του, τότε  αδυνατεί ν’ αγαπήσει κάποιον έξω από τον εαυτό του. Έτσι ο άνθρωπος κινείται ανάμεσα ανάμεσα σε δύο όρια: το ένα είναι η αγάπη για τον Θεό, που φτάνει στο μίσος κατά του εαυτού του, και το άλλο όριο είναι η αγάπη για τον εαυτό του, που φτάνει ως το μίσος κατά του Θεού.

         Αλλά και το έργο τη Εκκλησίας είναι ταυτόσημο προς το έργο του Χριστού. Όπως ο Χριστός έτσι και η Εκκλησία φανερώνει στον κόσμο την αλήθεια του Θεού. Και η αλήθεια αυτή είναι δύναμη και ζωή. Εμείς ως μέλη της Εκκλησίας οφείλουμε να μην εγκλωβιζόμαστε στον εαυτό μας ούτε ν’ αποστρεφόμαστε τον κόσμο, αλλά να δίνουμε παντού  τη μαρτυρία της αγάπης του Θεού. Δεν επιτρέπεται να ταυτιζόμαστε με τον κόσμο γιατί τότε χάνουμε την ταυτότητά μας και εγκαταλείπουμε την αποστολή μας.

          Την πορεία μας μέσα στον κόσμο υποδηλώνει ο σταυρός και η ανάσταση του Χριστού. Είναι αλήθεια πως η σημερινή ευαγγελική περικοπή ανήκει στα αυστηρότερα κείμενα της Καινής Διαθήκης, γι’ αυτό και τοποθετείται την Γ΄ Κυριακή των Νηστειών, στη φάση εντατικού πνευματικού αγώνα. Σκοπός δεν είναι να κατακεραυνώσει, αλλά να διαπαιδαγωγήσει, ανασύροντάς μας από την καθημερινότητα και τη φθορά. Σ’ αυτό το πνεύμα της παιδαγωγίας μας καλεί να υψωθούμε πάνω από τις ανθρώπινες αδυναμίες σ’ έναν αγώνα που αξίζει να συνεχίσουμε και να εντείνουμε. Συγχρόνως με αναπτερωμένο φρόνημα, στηρίζει την κλονισμένη πίστη μας και ενθαρρύνει τον δειλό και τον αδύναμο.

          Αυτός που σήμερα μας προτρέπει “ απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι”, διαβεβαιώνει συγχρόνως  ότι το φορτίο μου είναι ελαφρό και ο ζυγός μου χρηστός.

          π. γ. Στ.