ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ' ΛΟΥΚΑ κεφ.19, στχ. 1-14, του Ζακχαίου

ΤΟΛΜΗ ΚΑΙ ΤΟΜΗ

Στο κέντρο της άσημης πλέον κώμης Ιεριχούς υψωνόταν η περίφημη συκομορέα απ' όπου ο Ζακχαίος μπόρεσε να γνωρίσει τον Ιησού Χριστό. Κι' όμως φάνηκε πως αυτή η γνωριμία υπήρξε το σημαντικότερο γεγονός στην πολυτάραχη ιστορία της, αρκετή για να παραδειγματίσει τις επόμενες γενεές.

Η άφιξη του Ιησού έκανε να συρρέουν αθρόα τα πλήθη , ώστε να γίνεται αδύνατη για τους περισσοτέρους η οπτική επαφή με τον διδάσκαλο, πόσο μάλλον για τον βραχύσωμο αρχιτελώνη Ζακχαίο, που επιποθούσε διακαώς «ειδειν τον Ιησούν καιί ουκ ηδύνατο, οτι τη ηλικία μικρός ην».

Συλλογή φόρων από τελώνες. (Ανάγλυφο του 2^ου αι. μ. Χ.)

Έτσι ο μεγιστάνας του πλούτου της εποχής του τολμά να αναρριχηθεί στη συκομορέα. Δεν τον ώθησε η περιέργεια - συνηθισμένη σε παρόμοιες συνάξεις- ούτε σκέφτηκε την κοινωνική του θέση και την προκατάληψη για τον Χριστό εκ μέρους των θρησκευτικών αρχόντων του Ισραήλ.

Αυτό που ίσως δεν είχε φανταστεί ο Ζακχαίος ήταν το βλέμμα του Ιησού που τον εντόπισε επάνω στο δένδρο και ιδιαίτερα ότι θα ζητούσε να φιλοξενηθεί σπίτι του. Πώς να φανταστεί, ότι θα τον καλούσε με το όνομά του και ότι ο επιλήψιμος βίος του ήταν ένα σοβαρό εμπόδιο για να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι;

Όμως η σφοδρή επιθυμία του να γνωρίσει τον Χριστό αδιαφορώντας για τις λοιδορίες εις βάρος του , πείθουν πως αυτή η αλλαγή στάσης είχε κυοφορηθεί μέσα του, νωρίτερα από την συνάντηση.

Τι ακριβώς συντελέστηκε στο βάθος της ψυχής του Ζακχαίου παραμένει άγνωστο σε εμάς, όχι όμως και στο Χριστό, που με τόση αγάπη τον προστάζει να κατέβει από το δένδρο.

Υπάρχει σαφής γνώση και εμπειρία από την σχέση του Χριστού με τον άνθρωπο που μας επιτρέπει να ψηλαφίσουμε την εσωτερική πορεία του Ζακχαίου και κατά κάποιο τρόπο και την δική μας. Και αυτό είναι το ζητούμενο του σημερινού Ευαγγελικού αναγνώσματος.

Έχουμε την πίστη, ότι ο Θεός γνωρίζει την πορεία του κάθε ανθρώπου, τον οποίον φωτίζει και οδηγεί πάντα στο αγαθό χωρίς να παρεμβαίνει στις επιλογές του.

Προγιγνώσκει αλλά δεν προορίζει λέει ο Ιερός Δαμασκηνός, και όπως θεολογικά και λογικά κρίνεται έτσι και στην πράξη είναι αδύνατη η κατάργηση της εσωτερικής ελευθερίας , από τον Θεό που έγινε άνθρωπος για να γίνουν όντως ελεύθεροι. Ο Ζακχαίος σίγουρα αντιμετώπιζε δυσκολίες από το μισητό, αν και προσοδοφόρο, επάγγελμά του και αυτό δεν παύει να τον προβληματίζει. Επιθυμούσε καλύτερες σχέσεις με τους φορολογούμενους πολίτες και τον άλλον κόσμο. Όμως συνειδητοποιούσε ότι ήταν ανέφικτη μια τέτοια επιθυμία, γιατί τα μηνύματα που έπαιρνε ήταν αποθαρρυντικά.

Έχουν πει , ότι σε κάθε άνθρωπο δίδεται μόνο μια φορά η ευκαιρία να πάρει τη μεγάλη απόφαση. Αυτό σημαίνει «τομή», αλλαγή πλεύσης για ένα καινούργιο προορισμό.

Για τον Ζακχαίο δόθηκε η μεγάλη ευκαιρία με την άφιξη του Χριστού στην Ιεριχώ και δεν την άφησε να χαθεί. Βλέποντας μια διέξοδο στα προβλήματά του ένιωσε την δύναμη να πάρει την μεγάλη απόφαση. Υπερβαίνοντας σκοπιμότητες και την ματαιότητα του κέρδους ανταποκρίνεται στην βαθύτερη επιθυμία του εαυτού του αντικαθιστώντας άλλες αξίες και προτεραιότητες στην ζωή του. Αυτή την ώρα πρέπει να δέχθηκε την πρόσκληση του Ιησού.

Νόμισμα Ηρώδη Αντίπα με ελληνική επιγραφή

Αξίζει να προσέξουμε, ότι σώζεται χωρίς να ερωτηθεί αν αμάρτησε, αν πίστεψε, αν μετανόησε. Όλα αυτά είχαν συντελεσθεί πριν αναρριχηθεί στην συκομορέα. Και αυτό που έμενε ως απλή επισφράγιση της αλήθειας ήταν η ομολογία: «Ιδού τα ημίση των υπαρχόντων Κύριε δίδωμι τοις φτωχοίς και ει τινος τι εσυκοφαντησα αποδιδωμι τετραπλούν.

Είναι σίγουρο ότι ο αρχιτελώνης Ζακχαίος ως το τελευταίο επεισόδιο στη σειρά των Ευαγγελίων και ο Τελώνης στην αρχή του Τριωδίου, ανήκουν στα πιο ανθρώπινα πρόσωπα προς μίμηση και σωτηρία του αμαρτωλού ανθρώπου