Την Τετάρτη 30.1.08 ώρα 5.45 το πρωί ξεκίνησα από το σπίτι μας για να πάω να προσκυνήσω το σκήνωμα του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου που είχε εκτεθεί σε λαϊκό προσκύνημα στο μητροπολιτικό ναό από τη Δευτέρα το απόγευμα, πιστεύοντας -όπως μου συνέβη σε μία ανάλογη περίπτωση πολιτικού προσώπου - ότι θα ήμουν, στις 6 το πρωί, πριν δηλαδή ξημερώσει, ένας από τους λίγους πού θα είχαν πάει εκεί για τον ίδιο σκοπό. Διαψεύστηκα. Αυτό πού αντίκρισα και έζησα ήταν κάτι το πρωτόγνωρο. Κόσμος πήγαινε από το Σύνταγμα προς το μητροπολιτικό ναό σαν να ήταν μέρα μεσημέρι. Γοργά ή αργά βήματα για να σταθούν στην ουρά, στην οποία εκείνη την ώρα μπορεί να περίμεναν μερικές εκατοντάδες πιστών για να προσκυνήσουν. Στο γυρισμό, ανάμεσα στους πολλούς πού επέστρεφαν αφού προσκύνησαν, είδα μία ανάπηρη γυναίκα να περπατά πολύ αργά με «πι» προς το Σύνταγμα, δεδομένου ότι σε όλη την οδό Μητροπόλεως είχε απαγορευθεί η κίνηση σε λεωφορεία, αυτοκίνητα και ταξί. Αναφέρω την παραπάνω προσωπική μου εμπειρία για να τονίσω ότι, στις 60 περίπου ώρες πού διάρκεσε το λαϊκό προσκύνημα, προσήλθαν πολλές δεκάδες χιλιάδες πιστών όλων των ηλικιών - ανάμεσα στους οποίους και ό Πρόεδρος της Δημοκρατίας - για να αντικρούσω τα όσα έγραψαν εκείνοι πού θέλησαν να μειώσουν τη σημασία του λαϊκού προσκυνήματος και τον αριθμό εκείνων πού προσήλθαν όλες τις ώρες του 24ώρου για να προσκυνήσουν και να προσευχηθούν για την ανάπαυση της ψυχής του εκλιπόντος.
Πολύ μεγάλο ήταν επίσης το πλήθος πού παρακολούθησε την κηδεία του και την εκφορά του σκηνώματος του μέχρι το Α' Νεκροταφείο και ακόμα μεγαλύτερο εκείνων πού δεν μπορούσαν να βρίσκονται εκεί και στάθηκαν ευλαβικά στους δέκτες της τηλεόρασης στα σπίτια τους για να προσευχηθούν, και αυτοί, για την ανάπαυση της ψυχής του.
Αυτή η μαζική προσέλευση του λαού δείχνει από τη μία μεριά την πίστη, πού ήταν και εξακολουθεί να είναι το στέρεο θεμέλιο της κοινωνίας μας, και από την άλλη την αγάπη των πιστών προς τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο, ο οποίος συνέβαλε στο να έρθει η Εκκλησία πλησιέστερα στην κοινωνία και αντιμετώπισε με πίστη και καρτερία μέχρι τέλους τη πολύμηνη οδυνηρή δοκιμασία πού του επιφύλασσε ο Θεός για να τερματίσει το βίο του. Δεν είμαι από εκείνους πού εκθειάζουν (και πολύ περισσότερο) αγιοποιούν εν ζωή, η και αγιογραφούν όταν πεθάνουν, άνδρες ή γυναίκες πού (κακώς) ονομάζοναι «επώνυμοι» (όλοι οι άνθρωποι είναι επώνυμοι). Στην περίπτωση του μακαριστού Αρχιεπισκόπου είχα εκφράσει τις απόψεις μου για την πολιτεία του (βλέπε «Ελευθεροτυπία» 3.5.1998) και στάθηκα με κριτική διάθεση σε ό,τι άφορα στην υπερπροβολή του στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και στις τοποθετήσεις του σε θέματα αποκλειστικής αρμοδιότητας των εκλεγμένων από το λαό αντιπροσώπων του (βλέπε «Ελευθεροτυπία» της 18.6.1998 και «Χριστιανική» της 9.12.1999) καθώς και για τις σχέσεις του με το Οικουμενικό Πατριαρχείο (βλέπε «Ελευθεροτυπία» της 30.10.2003). Στα 10, όμως, χρόνια της διακονίας του στον αρχιεπισκοπικό θρόνο ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος έκανε και άφησε πολύ σημαντικό έργο (χωρίς να λείψουν και περιπτώσεις, στις οποίες ίσχυαν εκείνα τα όποια είχα αναφέρει στα άρθρα μου).
Δεν θα ήθελα εδώ να επαναλάβω αυτά τα όποια κατά κόρον γράφτηκαν στις εφημερίδες και στα περιοδικά για την πολυσχιδή και πραγματικά πολύτιμη συμβολή του Αρχιεπισκόπου στο έργο πού επιτέλεσε τόσο η Αρχιεπισκοπή όσο και οι λειτουργοί της στις ενορίες της όσο και η Εκκλησία της Ελλάδος γενικότερα. Πολύ συνοπτικά αυτά αναφέρθηκαν στους επικήδειους λόγους πού εκφωνήθηκαν στο μητροπολιτικό ναό τόσο από τον Οικουμενικό Πατριάρχη εκ μέρους της Μητρός Εκκλησίας και το Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης εκ μέρους της Εκκλησίας της Ελλάδος όσο και από τον Υπουργό Παιδείας, τον Πρόεδρο της Βουλής και το Δήμαρχο Αθηναίων. Εκτός, όμως, από το έργο του εκλιπόντος Αρχιεπισκόπου πού προαναφέρθηκε, υπάρχει καιμια άλλη - κατά τη γνώμη μου σημαντικότερη - πλευρά της βιοτής του, η οποία είναι λιγότερο γνωστή στο πολύ κοινό. Πρόκειται για την πίστη του, τον εσωτερικό του κόσμο και την πνευματικότητα του, πού η εξωτερική της έκφραση - από τη φύση της δεν ήταν αντικειμενικά δυνατό να αποτυπωθεί στα κηρύγματα του και στα όσα μεταδόθηκαν από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στη διάρκεια της 7μηνης σκληρής δοκιμασίας του. Κατά τρόπο ευκρινέστερο αποτυπώνεται (χωρίς, φυσικά, να αποκαλύπτεται πλήρως) αυτή η πνευματικότητα του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου σε μια απαντητική του επιστολή προς τον Μητροπολίτη Ναυπάκτου με ημερομηνία 2.11.2007 (δηλαδή δύο μήνες πριν από την κοίμηση του), η οποία δημοσιεύτηκε (μαζί με την επιστολή πού του είχε απευθύνει ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου με ημερομηνία 29.10.2007) στο τεύχος του Νοεμβρίου 2007 του περιοδικού της Μητρόπολης Ναυπάκτου «Εκκλησιαστική Παρέμβαση». Ως κατακλείδα του σύντομου αυτού άρθρου για τον εκλιπόντα, παραθέτω ορισμένα αποσπάσματα από την επιστολή αυτή: «...Νοιώθω ότι η δυσχερέστατη αυτή ασθένεια είναι επίσκεψη του Θεού. Έχω την αίσθηση της φθορτότητας και της θνητότητας του ανθρώπου. Ξέρω ότι είμεθα ταξιδιώτες στο πέλαγος της ζωής και τώρα τα άγρια κύματα της ασθενείας κτυπούν. Όμως στο καράβι, Κυβερνήτης είναι ο Χριστός. Γι'αύτό «πέποιθα τω Κυρίω». Έχω βεβαίαν την εσωτερικήν πληροφορίαν ότι ο Θεός δεν μ' εγκατέλειψε, άλλ’ είναι μετ' εμού τώρα πολύ περισσότερον ευρισκομένου εν θλίψει και μ' ενισχύει, μ' ενθαρρύνει, μου χαρίζει, υπομονή, καρτερία, ολιγόστευση του πόνου, γλυκασμόν, παρηγορίαν και έκβασιν. ...Έτσι θέλησε ο Θεός.
Δεν αγανακτώ και δεν λέγω τι ουδέν. Ξέρω ο Θεός θέτει τη θεϊκή Του σφραγίδα πάνω μου... Προσεύχομαι, υπομένω, ελπίζω αλλά και δάκρυ αγάπης για τον Ηγαπημένον Νυμφίον της ψυχής μου τον Χριστόν αφήνω να κυλήσει καθ' έκάστην γι' Αυτόν και για την αγίαν Του Εκκλησία. ..."Έμαυτώ έδωκα θεώ". Αυτός ο λόγος του πονεμένου θεολόγου του Γρηγορίου είναι τώρα και ό ιδικός μου αρχιεπισκοπικός λόγος. Εύχεσθε.» Ο Κύριος ας αναπαύσει την ψυχήν του δούλου Του Χριοτοδούλου Αρχιεπισκόπου. ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ
1 σχόλιο:
ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ....ΠΟΛΥ ΩΡΑΙΑ...
ΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ
Δημοσίευση σχολίου