Της Τούσας Ζάππα
Με τη συνεργασία της Ειρήνης Τζελέπη (συμβουλευτική ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια, Pg.Dipl., MSc.,
Μήπως τα παιδιά σας τσακώνονται; Δεν είναι τα μόνα.
Γιατί μαλώνουν; Είναι το ερώτημα που βασανίζει χιλιάδες γονείς.
Όλους αυτούς που όταν απέκτησαν δεύτερο παιδί ήταν ευτυχισμένοι, αφού επιτέλους το πρώτο θα είχε παρέα. Δεν είχαν φανταστεί τότε ότι θα παρίσταναν τους διαιτητές σε ποδοσφαιρικό ντέρμπι τρίτης κατηγορίας, ούτε ότι θα χρειαζόταν να αναπτύξουν τις ικανότητες ολόκληρου του διπλωματικού σώματος για να λύσουν τις «αγεφύρωτες» διαφορές. Γιατί μαλώνουν; Γιατί δεν μπορούν να παίξουν αγαπημένα; Πριν βγάλετε βιαστικά συμπεράσματα για την έλλειψη αγάπης ανάμεσα στα παιδιά σας, θυμηθείτε άλλη μια φορά τότε που σας τραβούσε ο αδερφός σας τα μαλλιά και τσιρίζατε ή τη φορά που παίζατε κλοτσοπατινάδα πριν σας χωρίσει η μητέρα σας. Συμπέρασμα; Όλα τα αδέρφια μαλώνουν κι οι λόγοι είναι πολλοί και διάφοροι. Χωρίς κανείς από αυτούς βέβαια να αποκλείει την αδελφική αγάπη που ανθίζει πάντα σε μια οικογένεια. Έχουμε και λέμε λοιπόν.
Πότε να ανησυχήσετε
Η ζήλια και ο ανταγωνισμός ανάμεσα στα αδέρφια είναι φυσιολογικά. Δεν πρέπει λοιπόν να μας προβληματίζουν όταν κινούνται μέσα σε κάποιο πλαίσιο. Τα αδέρφια μαλώνουν και μετά από λίγο σκάνε στα γέλια και παίζουν πιο αγαπημένα από πριν. Αυτά είναι αναμενόμενα και πρέπει να οπλιστούμε με υπομονή για να τα αντιμετωπίσουμε, καθώς είναι ένα έργο που θα το βλέπουμε συχνά σε επανάληψη. Τα προβλήματα ξεκινούν όταν οι εντάσεις δεν εξομαλύνονται εύκολα και τα παιδιά δεν ηρεμούν με κανέναν τρόπο. Πρέπει να αρχίσουμε να ανησυχούμε όταν ο θυμός τους δεν ξεθυμαίνει γρήγορα και φέρονται εκδικητικά, με κακία ακόμα και ώρες ή μέρες μετά τον τσακωμό. Προσοχή χρειάζεται επίσης όταν αρχίζουν να εκδηλώνουν κρυφά την επιθετικότητά τους την ώρα που εμείς λείπουμε ή χρησιμοποιούν άλλους, έμμεσους τρόπους για να εκδικηθούν τον «εχθρό». Αν τα πειράγματα μεταξύ τους ξεπερνούν τα όρια, τα χτυπήματα στα παιχνίδια τους καταλήγουν να είναι επικίνδυνα και οι προσβολές μεταξύ τους είναι βαριές, πρέπει να καταλάβουμε ότι τα πράγματα έχουν ξεπεράσει κάθε όριο και είναι ώρα να παρέμβουμε δυναμικά. Πρέπει να ορίσουμε κανόνες συμπεριφοράς και να φροντίσουμε να τηρούνται απ’ όλους. Δεν γίνεται να φτάσουν τα αδέρφια σε μια κατάσταση που το ένα δεν θα ανέχεται το άλλο. Δεν χρειάζεται να μπαίνουμε στη μέση του καβγά, αλλά πρέπει να τον παρακολουθούμε με προσοχή, για να εντοπίζουμε τα κακά σημάδια από την αρχή και να παίρνουμε τα μέτρα μας.
Τα... θετικά του καβγά
Πριν σας πιάσει απελπισία, σκεφτείτε θετικά. Κι αν νομίζετε ότι δεν υπάρχει τίποτα που να σας κάνει να αναθαρρήσετε, δείτε τι υποστηρίζουν οι ειδικοί. Όσο κι αν φαίνεται παράδοξο, λοιπόν, με τους τσακωμούς τα αδέρφια επικοινωνούν συναισθηματικά αλλά και σωματικά. Μαθαίνουν να διαχειρίζονται την ψυχική τους ένταση, να διαπραγματεύονται τις επιθυμίες και τις επιδιώξεις τους, να διεκδικούν τα δικαιώματά τους, να συνυπάρχουν με τους άλλους. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα αμερικανών δασκάλων, τα παιδιά που έχουν ένα ή περισσότερα αδέρφια προσαρμόζονται ευκολότερα στο νηπιαγωγείο απ’ ό,τι τα μοναχοπαίδια. Όπως επισημαίνει ο επικεφαλής της έρευνας Douglas Downey, η μεγαλύτερη κοινωνικότητα αυτών των παιδιών οφείλεται ακριβώς σε αυτούς τους καβγάδες. Οι τσακωμοί ανάμεσα στα αδέρφια είναι ευεργετικοί για το χαρακτήρα του παιδιού, καθώς μαθαίνει πώς να επιλύει και να αντιμετωπίζει τις συγκρούσεις. Είναι ένας τρόπος κοινωνικής μάθησης και τριβής δεξιοτήτων που θα φανούν χρήσιμες σε όλη την υπόλοιπη ζωή του. Αρκεί βέβαια να μην υπερβαίνει τα όρια.
Μαθήματα αδελφικής συμπεριφοράς
Βοηθήστε τα παιδιά σας να βλέπουν, να ακούν και να καταλαβαίνουν την άλλη πλευρά, η οποία κάλλιστα μπορεί να είναι διαφορετική από τη δική τους. Μάθετέ τα να διεκδικούν αυτό που θέλουν με τον κατάλληλο τρόπο και να εκφράζουν τις αντιρρήσεις και τις αντιθέσεις τους χωρίς να πληγώνουν τους άλλους. Εξηγήστε τους ποιες συμπεριφορές θεωρείτε αποδεκτές και ποιες όχι και καθορίστε από πριν ποιες θα είναι οι συνέπειες όταν καβγαδίσουν έντονα.
Δείξτε με τη δική σας συμπεριφορά ότι μπορείτε να τα βγάλετε πέρα σε μια διένεξη με ήπιο τρόπο. Μη σας πουν, δηλαδή, «δάσκαλε που δίδασκες…».
Στη διάρκεια του καβγά
Πώς να αντιδράσετε και ποια πρέπει να είναι η συμπεριφορά σας όταν τα αδέρφια αρχίζουν να τσακώνονται:
- Καλό είναι να μην επεμβαίνετε αμέσως μόλις αρχίζει ο καβγάς. Περιμένετε λίγο μήπως καταφέρουν από μόνα τους να επιλύσουν τη διαφωνία.
-Αν η ένταση παραταθεί και, κυρίως, αν αρχίσουν να μιλούν άσχημα ή να χτυπούν το ένα το άλλο, είναι η ώρα να παρέμβετε για να δείτε τι συμβαίνει και να τους δώσετε την ευκαιρία να εκφράσουν πιο ήρεμα την άποψή τους.
-Την ώρα του καβγά κανένας δεν είναι έτοιμος να ακούσει συμβουλές. Αφήστε λοιπόν τις νουθεσίες και τα διδάγματα για αργότερα.
-Δείξτε τους εκείνη τη στιγμή πώς θα μπορούσε ο καθένας να κάνει μια υποχώρηση ή να πει κάτι με πιο ήρεμο τρόπο.
-Αν ο καβγάς γίνεται πιο έντονος, χωρίστε τα και βάλτε το καθένα σε άλλο δωμάτιο μέχρι να ηρεμήσουν.
-Θυμίστε τους τη συμφωνία που έχετε κάνει για τις συνέπειες ή την τιμωρία κάθε φορά που τσακώνονται.
- Μείνετε σταθερή στην επιβολή της όποιας τιμωρίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου