Η περίπτωση της Συροφοίνισσας γνωστής ως Χαναναίας, εκφράζοντας το δράμα και τη δράση της γυναίκας που κατόρθωσε με κύριο όπλο την πίστη, την υπομονή και την εμμονή της να διεκδικήσει και να κερδίσει το έλεος του Θεού ανατρέποντας την δεδομένη απόρριψη της, αναδεικνύεται μια από τις ηρωικότερες μορφές στην ιστορία της Καινής Διαθήκης.
Αυτά τα δύο παράδοξα που συμβαίνουν εδώ θα μπορούσε να πει κανείς, ότι συγκρούονται. Το ένα εκφράζει την αυστηρή στάση του Ιησού, ενώ το άλλο παράδοξο την πρωτόγνωρη πίστη που συνοδεύεται από την κραυγή της Χαναναίας.
Το περιστατικό σημειώνεται όταν ο Χριστός έρχεται στα μέρη Τύρου και Σιδώνος, σ’ ένα κόσμο ειδωλολατρικό και εξελληνισμένο, όπου θα δράσουν αργότερα οι Απόστολοι, όχι όμως και ο Ίδιος, αφού όπως είπε, «ουκ απεστάλην ει μη εις τα πρόβατα οίκου Ισραήλ» και που σύμφωνα μ’ αυτά δικαιολογείται η σκληρή στάση Του απέναντι στην Χαναναία.
Πρόκειται για μια στάση δυσερμήνευτη ως προς τον σκοπό και εξουθενωτική για την ίδια ως προς τις χρησιμοποιούμενες εκφράσεις.
Το παράδοξο στην περίπτωση της Χαναναίας είναι η τρομακτική δύναμη που της εξασφαλίζει η πίστη στο πρόσωπο του Χριστού και η εκπληκτική σύνεση με την οποία αντιμετωπίζει την προσωπική υποτίμηση και την απόρριψη του αιτήματος της.
Αντί να απελπιστεί στο άκουσμα που την εξισώνει με τους κύνες ή να εκφράσει κάποιο παράπονο, απαντά με το « ναι, Κύριε και γαρ τα κυνάρια εσθίει από των ψιχίων των πιπτόντων από της τραπέζης των κυρίων αυτών…». Μια απάντηση με άμεσο αποτέλεσμα την «αλλαγή» της στάσης του Χριστού, σύμφωνα με τη ρητή διαβεβαίωση « ενηθήτω σοι ως θέλεις». Ένα αποτέλεσμα πίστεως που καταργεί νόμους, μεταβάλλει όρους και εξισώνει τα όρια του φυσικού κόσμου.
Το μεγάλο ερώτημα που συχνά προβληματίζει καθώς έρχεται στην επιφάνεια με το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα, αλλά και από άλλα ιερά κείμενα θα ήταν: «μεταμελείται, άραγε, ο Θεός;». Η πίστη επίσης της Χαναναίας μπορεί να αλλοιώσει τη γνώμη και τη στάση του Θεού;
Την απάντηση στο καίριο αυτό ζήτημα, μπορεί να σηματοδοτήσει μόνο η ίδια η πίστη και όχι η γνώση των ανθρώπων. Δεν αποκλείεται βέβαια ο συνδυασμός, αλλά με την πίστη να προηγείται της γνώσης ανοίγοντας το δρόμο και μέσα απ’ αυτόν να βρίσκεται η αλήθεια, λέγει ο Κλήμης Αλεξανδρείας. Η πίστη της Εκκλησίας, η οποία κατέχει την αλήθεια, μπορεί μυστικά και μυστηριωδώς να διαβεβαιώσει τη λογική ότι, «ο Θεός άτρεπτος και αναλλοίωτος έστιν, ούτε μειούμενος ούτε αύξων». (Άγ. Κύριλλος Ιεροσολύμων) και «ουδεμία μεταβολή ή παραλλαγή ή τροπής αποσκίασμα υπάρχει παρ’αυτώ».
Οι μεταβολές που παρατηρούνται από τις ενέργειες του Θεού στον κόσμο και μας δίνουν την εντύπωση ότι μεταβάλλεται, ουσιαστικά συμβαίνουν σε μας, καθώς ζητάμε την αγάπη και την ευσπλαχνία Του. Και επειδή μας λείπει η σταθερή πίστη είναι επόμενο να χάνουμε τη βεβαιότητα, ότι ο Θεός κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες του βίου, ενεργεί πάντα προς το συμφέρον μας. Αυτή η βεβαιότητα χαρακτηρίζει την πίστη της Χαναναίας και οπλίζει την αντοχή της μπροστά στη δοκιμασία που φαίνεται να της επιβάλλει ο Θεός, αλλά φορέας ουσιαστικά είναι η ίδια.
Χωρίς την άσκηση και τη δοκιμασία σίγουρα δεν θα τολμούσε να αντικρύσει τον Χριστό και να ζητήσει το έλεος Του. Τόλμησε γιατί έφερε μέσα της την πανοπλία της πίστεως και την απόλυτη βεβαιότητα, ότι Αυτός μόνος, και τίποτε άλλο, μπορεί όχι μόνο να θεραπεύσει την κόρη της, αλλά να λυτρώσει τον κόσμο από την αμαρτία και τον θάνατο.
Μ’ αυτή την έννοια ο Χριστός που πριν λίγο έμοιαζε να την αποδοκιμάζει, τώρα αναφωνεί: «ω γύναι μεγάλη σου η πίστις». Με την ίδια έννοια ισχύει πάντα ο λόγος που αναφέρεται πρώτα στον ίδιο το Χριστό, ότι «λίθον ον απεδοκίμασαν οι οικοδομούντες ούτος εγεννήθη εις κεφαλήν γωνίας…».
Κι’αν έπρεπε να βγάλουμε ένα συμπέρασμα από την στάση της Χαναναίας, αυτό είναι η απαρασάλευτη πίστη, ότι ο Θεός κάτω από οποιεσδήποτε περιστάσεις και δοκιμασίες, ενεργεί με μοναδικό γνώμονα την αγάπη προς τον αμαρτωλό άνθρωπο.
π.Γ.Στ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου