ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΙΩΝ
Ευαγγέλιο :Ιω. 12, 12-18
Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΙΣΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΠΟΛΗ
ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΜΕ ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ
Από σήμερα εισερχόμαστε στην Μ. Εβδομάδα, σε μία σφοδρή αλλά και ήπια σύγκρουση του Χριστού με ατομικές και συλλογικές συμπεριφορές του ανθρώπου. Για όλα αυτά κάνει λόγο το σημερινό ευαγγέλιο της Κυριακής των Βαΐων. Πάντως όσοι επιθυμούν να παρακολουθήσουν από κοντά τα μεγάλα γεγονότα της εβδομάδας που αρχίζει από σήμερα, πρέπει να γνωρίζουν την παρατήρηση του Χριστού: « η γυναίκα όταν γεννάει λύπη έχει γιατί ήλθε ώρα της. Αλλά όταν γεννήσει το παιδί δεν θυμάται πλέον τη θλίψη, αλλά χαίρεται γιατί γεννήθηκε άνθρωπος».
Εν προκειμένω η εικόνα της γέννας βοηθά να προσεγγίσουμε τα γεγονότα της Μ. Εβδομάδας, αφού μέσα από οδύνες συντελείται η πορεία της νίκης. Επομένως πρόκειται για κάτι σαν ευτυχισμένο τοκετό, ο οποίος αν και συνοδεύεται από οδύνες, έχει ευχάριστο τέλος. Δηλ. η οδύνη της Μ. Εβδομάδας είναι σύμφυτες με τη μεγαλύτερη χαρά: τη χαρά της Αναστάσεως
Η Μ. Εβδομάδα προκαλεί επίσης τη σκέψη μας, ώστε ο καθένας και όλοι μαζί να θέτουμε καίρια ερωτήματα για τη ζωή που μας αφορούν. Οπότε πλανώνται όσοι θεωρούν τη Μ. Εβδομάδα περίοδο διακοπών για ανάπαυση. Αν κάτι διακόπτει η Μ. Εβδομάδα είναι η αμεριμνησία μας και η απάθεια μας, για κάτι το ουσιαστικό καλύτερο σε όλους τους τομείς . Όπως θα δούμε η είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα μετά Βαΐων και κλάδων έφερε μία αναστάτωση στο θρησκευτικό και κοινωνικό βαλτωμένο λαό. Θα ήταν ευτύχημα αν και σήμερα έφερνε ανάλογη αναστάτωση, γιατί αυτή θα προετοίμαζε την Ανάσταση, όπως οι πόνοι του τοκετού προετοιμάζουν τη γέννα.
Η σημερινή ευαγγελική διήγηση αρχίζει με την υπόθεση της ανάστασης του Λαζάρου. Ο Ιησούς καθώς περιφέρεται στους δρόμους της καθημερινής ζωής, συναντάει δυνάμεις που απεργάζονται τη φθορά του φίλου Του Λαζάρου, τις οποίες αντιμετωπίζει λυτρωτικά. Επομένως πρώτο θέμα της Μ. Εβδομάδος είναι η ύπαρξη και η δράση των απάνθρωπων δυνάμεων που υποσκάπτουν την ανθρώπινη ύπαρξη, όπως : ασθένειες, ατυχήματα, αδικίες, στερήσεις, ανελευθερία, αυθαίρετη εξουσία, απαιδευσία, πόνος, εξαρτήσεις, φθορά, διαφθορά, θάνατος. Επί τάπητος όλα αυτά τα θέματα, γιατί διαφορετικά έρχεται η αλλοτρίωση.
Ο ευαγγελιστής Ιωάννης αναφέρει, ότι ο Χριστός έκλαψε όταν πληροφορήθηκε τα παθήματα του Λαζάρου. Αυτό δείχνει την επιμονή Του να μη θεωρεί τη δράση των φθοροποιών δυνάμεων ούτε λελυμένη, ούτε πολυσυζητημένη, ούτε δευτερεύουσα. Την θεωρεί πάντα επικίνδυνη. Δύσκολα βάζει ο νους το τι μπορεί να πράξουν οι άνθρωποι κάτω από την απειλή αυτών των δυνάμεων. Ακόμη και την ελευθερία τους μπορεί να υποθηκεύσουν. Το ζήτημα είναι η ανάληψη θάρρους για να αντιμετωπίζονται αυτές οι δυνάμεις από τη διαπίστωση μέχρι τη λυτρωτική κατάργηση τους.
Βέβαια υπάρχουν και εκείνοι που δεν θεωρούν τέτοιες ενασχολήσεις πνευματικές. Κάνουν όμως λάθος. Όπως η ανάσταση του Λαζάρου σφραγίζει ην πορεία του Χριστού, έτσι και η ενασχόληση με θέματα ανάλογα σφραγίζει τη χριστιανικότητα και δημιουργεί τη λεγόμενη χριστιανική ταυτότητα.
Είναι χαρακτηριστικό το ότι το ευαγγέλιο τη σωτηρία του Λαζάρου την ονομάζει «σημείον». Τα σημεία δημιουργούν την ταυτότητα και η ενασχόληση με το θέμα δράση-κατάργηση φθοροποιών δυνάμεων είναι σημείο πνευματικής υγείας. Αντίθετα η φυγή και ο συμβιβασμός είναι σημεία θανατηφόρας έκπτωσης. Η φυγή και ο συμβιβασμός είναι εύκολες ενασχολήσεις. Η αντιμετώπιση του θέματος είναι δύσκολη ενασχόληση, τόσο όσο και η πορεία προς τον κρανίου τόπο. Πως είναι δυνατό να δεις ανάσταση χωρίς να πορευθείς στον Γολγοθά;
Αλλά υπάρχει και άλλο θέμα που τίθεται στην αρχή της Μ. Εβδομάδος από το σημερινό ευαγγέλιο. Είναι το θέμα όσων αποφασίζουν υποκινούμενοι από τη ζωή της Εκκλησίας να αλλάξουν ριζικά τη ζωή τους ανατέμνοντας τα λάθη τους και αναλαμβάνοντας τις ευθύνες τους.
Χαρακτηριστική η περίπτωση της γυναίκας που έρχεται να πλύνει με μύρο τα πόδια του Χριστού και μετά να τα σκουπίσει με τα μαλλιά της. ‘Όλα αυτά στα πλαίσια του ευχαριστιακού δείπνου. Η ενέργεια της γυναίκας προσκρούει στην αντίδραση του θρησκευτικού φανατισμού του Ιούδα. Το θέμα δεν είναι η μικροψυχία του, αλλά η αδυναμία του να συλλάβει τα προβλήματα του ανθρώπου που επιδιώκει την αναγέννηση του.
Τι θα γίνει μ’ αυτόν τον άνθρωπο; Πως θα βοηθηθεί;
Το σημαντικό δεν είναι ότι αυτός ο άνθρωπος υπάρχει. Αλλά το ότι μπορεί να υπάρξει καλύτερα και αυθεντικότερα. Ο Χριστός το είπε πολλές φορές και με χίλιους τρόπους. Τώρα λέει στον Ιούδα τη μαθητή Του: « άφες αυτήν εις την ημέρα του ενταφιασμού μου τετήρηκε αυτό».
Γιατί του το λέει; Γιατί ο ενταφιασμός Του, και η κάθοδος Του «εν τοις κατωτάτοις» ανέδειξε τη δυνατότητα της ριζικής αναγέννησης του ανθρώπου. Καμιά κατάσταση δεν είναι τελεσίδικα μη αναστρέψιμη, ούτε και αυτή του ενταφιασμού. Κάθε κατάσταση «εν Χριστώ» είναι αναστρέψιμη, εφόσον το θέλει ο Χριστό. Ακόμη και αυτής της αμαρτωλής γυναίκας, αν βέβαια το θέλει κι’ αυτή.
Ο Ιούδας επικαλείται τις ανάγκες των φτωχών και δείχνει ένα ψευτοκοινωνισμό, για να καταδικάσει το μύρωμα των ποδών του Χριστού. Ήταν σαν να του λέει: « όταν αγαπητέ μου Ιούδα δεν μπορείς να καταλάβεις τη δυνατότητα της αναγέννησης, τότε δεν μπορείς να καταλάβεις και το πρόβλημα των φτωχών.
Υπάρχει δυνατότητα αναγέννησης; Έχουμε πάρει την απόφαση για να επιδιώξουμε αυτή την αναγέννηση; Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα. Τα υπόλοιπα ακολουθούν. Όντως δύσκολη εμπλοκή με πολύ δύσκολο θέμα, καθώς πρέπει να είναι έμπρακτη, όπως στην συγκεκριμένη περίπτωση. Ο Χριστός εμπλέκεται με τον Λάζαρο, με την πόρνη γυναίκα με στόχο την αναγέννηση τους.
Το αποτέλεσμα: η φονική αντίδραση, « εβουλεύσαντο οι αρχιερείς ίνα και τον Λάζαρον αποκτείνουσιν».
Να ένα ακόμη θέμα εισαγωγής στην Μ .Εβδομάδα: Η άγονη αντίδραση στη γόνιμη δράση.
Και ποιος δεν την έχει ζήσει!
Αντίδραση από αντίδραση βέβαια διαφέρει.
Υπάρχει αντίδραση που γονιμοποιεί τη δράση.
Υπάρχει αντίδραση που δεν μπορεί να την γονιμοποιήσει.
Παράδειγμα αγώνων δράσεως είναι του Ιούδα στη δράση της γυναίκας και των αρχιερέων στην ανάσταση του Λαζάρου . Ο Χριστός εφιστά την προσοχή μας επί του θέματος. Ατυχώς η δράση ης Εκκλησίας και της χριστιανικής πίστεως δεν μένει ανενόχλητη. Από την πρώτη στιγμή της γεννήσεως του Χριστού ο Ηρώδης εταράχθη, και αντέδρασε με σφαγές αθώων ανθρώπων. Έκτοτε κάθε φιλάνθρωπη προσπάθεια βαίνει μετ’ εμποδίων. Πρόκειται για κάτι σχεδόν αυταπόδεικτο.
Το ερώτημα είναι: τι γίνεται μ’ όλη αυτή την κατάσταση; Πορευόμαστε με σταθερότητα. « τη επαύριον ευρών ο Ιησούς ονάριον εκάθισεν επ’ αυτώ καθώς έστιν γεγραμμένον». Και εισήλθε στην Αγ. Πόλη.
Ο Ιησούς γνωρίζει τις φονικές αντιδράσεις, όμως πορεύεται το δρόμο Του με ψυχραιμία χωρίς εκδηλώσεις κομπλεξικής κατωτερότητας ή ανωτερότητας .Γνώριζε, ότι η γόνιμη δράση δεν κομπλάρει, γιατί αργά ή γρήγορα θα βρει γόνιμη αντίδραση με αποτέλεσμα την πλούσια καρποφορία. Τα λόγια και οι πράξεις του Χριστού ενέχουν τα σπέρματα του αντίλογου που κυοφορούν τον διάλογο.
Αμέσως μετά την θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα άρχισε ένας διάλογος του ιδίου με τους μαθητές Του , που έμεινε στην ιστορία ως ευαγγέλιο της Διαθήκης.
Ακόμη ένα άλλο θέμα εισάγει το σημερινό ευαγγέλιο. Πρόκειται γι’ αυτό της οικοδόμησης της υγιούς κοινωνικότητας. Αν κατακρίνεται ο Ιούδας σήμερα, είναι γιατί δεν διακρίνει το πώς οικοδομείται αυτό που τον ενδιαφέρει: δηλ. η κοινωνικότητα.
Η γυναίκα που προσέρχεται στο Χριστό δεν επιδιώκει καμιά ιδιοτελή απόλαυση και κατάκτηση του όντος αγαθού. Γι’ αυτό άλλωστε η πράξη της γίνεται υπό πλήρη διαφάνεια. Η διαφάνεια δείχνει ότι είναι προσανατολισμένη προς την κοινωνία των Αγίων. Το ύψιστο αγαθό το οποίο μπορεί να καταλάβει ο άνθρωπος μόνος του με πράξεις άμεσης ή έμμεσης εξαγοράς είναι πράγμα άγνωστο στην ορθόδοξη αντίληψη. Στο χριστιανισμό υπάρχει η ανιδιοτελής ελεύθερη αγάπη που οικοδομεί τις κοινωνίες πάνω σε σταθερό έδαφος. Στην Κ .Διαθήκη δεν υπάρχουν ατομικές σχέσεις προς τον Θεό. Οι χριστιανοί πρέπει να αγαπούν αλλήλους, όπως αγάπησε ο Χριστός τους μαθητές. Μόνο η αγάπη αποτελεί ένδειξη χριστιανικότητας.
Η οδηγία του Χριστού είναι σαφής : « εντολή καινή δίδωμι υμίν ίνα αγαπάτε αλλήλους καθώς ηγάπησα υμάς ίνα και υμείς αγαπάτε αλλήλους». Και επειδή μιλάμε περί κοινωνικότητας ας θυμηθούμε ότι η προσπάθεια των πρώτων χριστιανών να ζήσουν ανιδιοτελώς και συλλογικώς την αγάπη ήταν τόσο έντονη, ώστε η τότε κοινωνικότητα τους εξελίχθηκε σε πραγματικό κοινόβιο. Πρόκειται για ιδανικές καταστάσεις που φωτίζουν στόχους και επιδιώξεις της χριστιανικής πίστεως.
Εξ άλλου γνώρισμα της είναι η πορεία του Ιησού προς τον λαό και εκλαμβάνεται ως θρίαμβος. Που έγκειται όμως αυτός ο θρίαμβος; Έγκειται στην ελεύθερη εξ αγάπης υιοθεσία του πλήθους, έστω κι αν την ίδια στιγμή κάποιοι οργάνωναν τη δολοφονία Του. Ο Χριστός δεν λυτρώνει για να κερδίσει κάτι για τον εαυτό Του, αλλά γιατί αγαπά τους ανθρώπους, γιατί θέλει να τους αγαπά Η ανιδιοτέλεια Του φαίνεται στα λόγια « άφησε τη γυναίκα να κάνει ό,τι θέλει». Το μύρωμα της παραπέμπει στην ταφή μου. Το κέρδος είναι η ταφή μου, δηλ. η πράξη αυταπάρνησης και αγάπης χάρη των ανθρώπων. Οι άνθρωποι όμως έχουν διαφορετικά κριτήρια αξιολόγησης ων αρχηγών. Αυτό επίσης είναι ένα άλλο θέμα εισαγωγικό της Μ. Εβδομάδας.
Ο Ιησούς υφίσταται τη θριαμβολογία του « ωσαννά» και των βαΐων και των φοινίκων κατά την είσοδο Του στα Ιεροσόλυμα. Εν τούτοις δεν είναι διόλου ευχαριστημένος. Γνωρίζει την τάση των λαών να θεοποιούν τους αρχηγούς, όταν αυτοί ασκούν την εξουσία του κράτους τους και καταπιέζοντας έως θανάτου. Δηλ. οι αρχηγοί μπορούν να εξουσιάζουν τους πάντες και τα πάντα με τη δύναμη του φόβου του θανάτου και οι υπήκοοι τότε θεοποιούν ή τους αναδεικνύουν εξουσιαστές Μεσσίες με κυρίαρχες αξίες τη δύναμη, την εξουσία και τη δόξα.
Αυτό δεν αρέσει στο Χριστό. Ο Ιησούς αναβαίνει «καθήμενος επί πώλου όνου» για να δείξει, ότι ο δικός του θρίαμβος δεν έχει καμιά σχέση με τους θριάμβους των στρατηγών εκείνης της εποχής που έμπαιναν την πόλη πάν σε άρματα σέρνοντας από πίσω σκλάβους τους.
Οι αξίες της χριστιανικής πίστεως συνοψίζονται σε τρεις λέξεις: ανιδιοτέλεια, ελευθερία, αγάπη.
Πολλά τα θέματα της σημερινής Κυριακής Βαΐων αλλά και της Μ. Εβδομάδας που εισάγει.
Παρά τα φαινόμενα είναι θέματα επίκαιρα που περισσότερο αφορούν τον κοινό και μέσο άνθρωπο πρωτίστως. Συνεπώς μόνο αν η αδράνεια μας ικανοποιεί, τότε μας αξίζει η αδιαφορία γι αυτά. Αν όχι τότε μας ενδιαφέρουν άμεσα. Και μας αξίζει η ενασχόληση μαζί τους ως μία θεόσταλτη ευκαιρία.
Καλή ΑΝΑΣΤΑΣΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου