Ήταν συνηθέστερο στους πρώτους αιώνες οι άνθρωποι να
γίνονται μέλη της Εκκλησίας όταν ήταν ενήλικοι. Ελάμβανε το Βάπτισμα και
γινόταν μέλος της Εκκλησίας κάποιος, αφού είχε διδαχτεί πρώτα τις αλήθειες της
πίστεως. Στην πράξη η διδασκαλία των κατηχουμένων, των ανθρώπων δηλ. που
προετοιμάζονταν για το Βάπτισμα, ελάμβανε χώρα κυρίως σε σχέση με τη θ.
Λειτουργία. Αυτοί όμως που προετοιμάζονταν για το Βάπτισμα μπορούσαν να
παρευρίσκονται μόνον κατά το πρώτο μέρος της Λειτουργίας. Ακόμη και σήμερα αυτό το τμήμα της Λειτουργίας ονομάζεται
Λειτουργία των Κατηχουμένων.
Το βασικό της γνώρισμα είναι τα αναγνώσματα από τις
Γραφές και η διδαχή ή κήρυγμα. Μετά την παρακολούθηση της ερμηνείας του Λόγου,
οι κατηχούμενοι έπαιρναν μέρος στις προσευχές
που προσφέρονταν για χάρη τους. Μεταξύ των ευχών ήσαν και αιτήσεις «ίνα
καταξιώσει αυτούς εν καιρώ ευθέτω του λουτρού της παλιγγενεσίας» ή του Βαπτίσματος
και να «ενώσει αυτούς, τη αγία αυτού καθολική και αποστολική εκκλησία».
Κατόπιν, αφού δέχονταν την ευλογία του επισκόπου, οι κατηχούμενοι αποχωρούσαν
από την ακολουθία. Μόνο οι ήδη βαπτισμένοι μπορούσαν να παραμένουν στην
εκκλησία και γι’ αυτό το δεύτερο τμήμα της Λειτουργίας ονομάζεται Λειτουργία
των Πιστών.
Η προετοιμασία αυτή για το Βάπτισμα σε σχέση με τη Λειτουργία συνεχίζονταν συνήθως καθ’ όλη την
διάρκεια των έξι εβδομάδων της Μ. Σαρακοστής. Κατόπιν το Μ. Σάββατο ή την
Κυριακή του Πάσχα οι κατηχούμενοι οδηγούντο στο βαπτιστήριο ή σε κάποια παραλία
όπου και εβαπτίζοντο. Από εκεί οι νεοφώτιστοι μαζί με ολόκληρο το εκκλησίασμα
σε μια ιεροπρεπή πορεία, πήγαιναν στην εκκλησία. Στην εκκλησία ο επίσκοπος
έθετε τα χέρια του πάνω στους νεοφώτιστους ή – στην μετέπειτα πράξη- τους
μύρωνε με το άγιο μύρο ως σημείο της δωρεάς του αγίου Πνεύματος. Έτσι οι
νεοφώτιστοι, έχοντας καταστεί μέλη της εκκλησίας μπορούσαν πλέον για πρώτη φορά
να παραστούν στη λειτουργία των Πιστών, συμμετέχοντας στην Ευχαριστία και παίρνοντας τη θεία
Κοινωνία.
Απ’ ότι είπαμε γίνεται σαφές πως η προετοιμασία για το
Βάπτισμα δεν ήταν μόνο κάποιο ζήτημα θεωρητικής γνώσεως των άρθρων της
χριστιανικής πίστης, αλλά ένα σημαντικό
της μέρος αφορούσε τη σταδιακή συμμετοχή στη λειτουργική ζωή της εκκλησίας, την
είσοδο στο πνεύμα της και τοιουτοτρόπως την πραγματική «σύνδεση της ψυχής με το
μυστήριο της απολυτρώσεως δια του δεσμού της πίστεως».
Αρχιεπισκόπου Φιλανδίας ΠΑΥΛΟΥ, «Η πίστη μας»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου