Η εκμετάλλευση των πτωχών υπό το πρόσχημα της αγαθοεργίας

            «Πώς να προσευχηθείς τοκογλύφε; Με τί συνείδηση θα ζητήσεις από το Θεό κάποια ευεργεσία, εσύ που έμαθες όλο να παίρνεις και ποτέ να μη δίνεις;  Ή μήπως σου διαφεύγει ότι η προσευχή σου αποτελεί υπόμνηση της δίκης σου απανθρωπιάς; Ποια συγχώρηση έδωσες και ζητάς συγγνώμη; Ποιόν ελέησες κι επικαλείσαι τον Ελεήμονα; Αλλά κι αν ακόμα προσφέρεις ελεημοσύνη, σαν προϊόν απάνθρωπης εκμετάλλευσης, δεν θά’ θα’ναι καρπός των συμφορών των άλλων, γεμάτη δάκρυα και στεναγμούς; Αν γνώριζε ο φτωχός από πού προσφέρεις την ελεημοσύνη, δεν θα την δεχόταν, σαν να’ μελλε να γευθεί σάρκες αδελφικές και αίμα συγγενών του. Θα σου πετούσε  δε κατάμουτρα τούτα τα λόγια τα γεμάτα θάρρος και φρόνημα: Μη με θρέψεις, άνθρωπε, από τα δάκρυα των αδελφών μου. Μη δώσεις στο φτωχό ψωμί, βγαλμένο απ’ τους στεναγμούς των άλλων φτωχών. Μοίρασε στους συνανθρώπους σου όσα με αδικίες μάζεψες και τότε θα παραδεχθώ την ευεργεσία σου. Ποιο το όφελος, αν δημιουργείς, πολλούς φτωχούς- με την εκμετάλλευση- κι ανακουφίζεις έναν- με την ελεημοσύνη; Αν δεν υπήρχε το πλήθος των τοκογλύφων (των εκμεταλλευτών γενικά), δεν θα υπήρχε ούτε η στρατιά των πεινασμένων. Ας διαλυθούν τα οργανωμένα συμφέροντα κι όλοι θα αποκτήσουμε την οικονομική μας  αυτάρκεια».

Αγ. Γρηγορίου ΝΎΣΣΗΣ, Καππαδόκης Θεολόγος του 4^ου μ. Χ. αι.