Έτοιμοι για τα εγκαίνια του Νέου Μουσείου Ακροπόλεως

Της Γιωτας Συκκα

Εναλλαγή συναισθημάτων

Η στρουμπουλή «γλαύκα» που είχε θαυμάσει τόση ώρα ο πρωθυπουργός στην είσοδο του Μουσείου κατά την τελευταία του επίσκεψη, δίνει τη θέση της στις πήλινες Νίκες στο εσωτερικό του κτιρίου. Κάνουν το ντεμπούτο τους, αποκλείεται να τις αγνοήσει ο επισκέπτης.

Σε κάθε βήματα συναισθήματα εναλλάσσονται. Το μικροαντικείμενα στην αίθουσα των Κλιτύων μοιάζουν να χάνονται σε αυτό το θηρίο που χτίστηκε για μεγάλα μεγέθη και για να εντυπωσιάσει. Εξαίρεση ο κουμπαράς που δεχόταν τον οβολό των νεονύμφων για βίον ανθόσπαρτον, λίγο πριν από το διάσημο αέτωμα του Εκατομπέδου που απλώνεται άνετα σε 22 μ.

Ο θαυμασμός των επισκεπτών που έκαναν το ποδαρικό αρχίζει να εκδηλώνεται. Δεξιά, οι αμέτρητες κολόνες της αίθουσας των αρχαϊκών συνυπάρχουν με τις λυγερόκορμες Κόρες, τα διαμελισμένα αγάλματα των ιππέων, τον ιππέα Rampin, τη Χιώτισσα με τα πολυτελή ενδύματα, το παιδί του Κριτία δεν θέλουν συστάσεις. Οι κοτσίδες που τυλίγουν τα μαλλιά του άγνωστου εφήβου που ονομάστηκε Ξανθός, επειδή βρέθηκε κίτρινο χρώμα, αποκαλύφθηκε πρώτη φορά σε τέτοια λεπτομέρεια.

Να λοιπόν τι συμβαίνει με το Νέο Μουσείο. Κάνει ακόμη και τους διάσημους ενοίκους του να τους δεις με άλλο βλέμμα. Ολοι συνωστίζονται γύρω από τις Καρυάτιδες. Συναγωνίζονται σε εντυπώσεις για τις καλοσχηματισμένες κοτσίδες, όταν τόσα χρόνια μιλούσαν για το βάρος που κουβαλούσαν στα στιβαρά κορμιά τους.

Παρασύρεσαι. Σιγά σιγά καταρρίπτονται και οι τελευταίες επιφυλάξεις. Ο,τι μένει στις αντιρρήσεις μοιάζει μικρό. Βοηθά η γυάλινη τελευταία αίθουσα όπου όλοι συνειδητοποιoύν τι έκανε ο Ελγιν από το 1801 ώς το 1804. Σαράντα λίθοι της ζωφόρου του Παρθενώνα βρίσκονται εδώ, 56 στο Λονδίνο. Οι μετόπες είναι 48 στην Αθήνα και 15 στο Βρετανικό και μαζί 19 μορφές αετωμάτων από τις 28 που σώζονται.

Αυτό που περιγελούσαμε στα λόγια της Μελίνας Μερκούρη τη δεκαετία του '80 μοιάζει εφικτό. Η επιστροφή των Γλυπτών από το Βρετανικό Μουσείο για την ενότητα των Γλυπτών τούς ενώνει όλους.

Στη βεράντα κάνω τον απολογισμό. Δεν μπορείς να μην το θαυμάσεις αυτό το Μουσείο. Εγινε για να εντυπωσιάσει τους επισκέπτες του. Εγινε για να τονώσει το πεσμένο ηθικό μας, με ή χωρίς επιστροφή των Γλυπτών. Η πόλη το δέχτηκε, κι ας το πολέμησε 30 χρόνια πριν.

Ξαφνιασμένα βλέμματα

Τα διατηρητέα απέναντι μοιάζουν με φράγμα, παρότι φαίνεται ο Ιερός Βράχος. Κι εκείνο το «τσαντίρι» στην ταράτσα του τρίτου κτιρίου αριστερά, κακόγουστο εμπόδιο. Ξαφνικά οι πλάτες των κτιρίων φωτίζονται. Πουλιά, Ιππείς, έφηβοι, ελάφια, Κόρες δραπέτευσαν από τις βάσεις τους και τα αετώματα σε μια εντυπωσιακή παρέλαση. Το κρασί κυλάει ζεστό στον λαιμό των επισκεπτών που ξεναγήθηκαν τελευταίοι, αλλά κανείς δεν κάνει ένα πικρόχολο σχόλιο. Η πρόβα για την τελική βραδιά πέτυχε κι όλοι εκθειάζουν το Μουσείο, τη δημιουργία του οποίου περιφρονούσαν.

Οι άνθρωποι της Εφορείας Ακροπόλεως που δούλεψαν με τόση πίεση και με τόσες διώξεις χρόνια στις πλάτες, κάθονται διακριτικά στη γωνία της βεράντας. Οι καλεσμένοι της πρόβας τζενεράλε αποχωρούν με ήσυχη τη συνείδηση για το Μουσείο που καλωσόρισαν στην πόλη, ενώ η Διονυσίου Αρεοπαγίτου γεμίζει από ξαφνιασμένους τουρίστες.

Ποτέ δεν είδα τόσα ξαφνιασμένα βλέμματα. Τόσο ανοιχτά στόματα για τα πουλιά που «πέταγαν» στις όψεις των διατηρητέων. Οι φωτισμένοι έφηβοι και οι Κόρες στην αίθουσα των αρχαϊκών έμοιαζαν να επικροτούν κι αυτοί με στην αυστηρότητά τους.