Ο π.Γερβάσος και η κατήχηση των νέων

της Ελένης Βασιλοπούλου, φοιτήτριας Πανεπιστημίου Πελοποννήσου

Ένας από τους σημαντικότερους τομείς του ποιμαντικού έργου, στους οποίους πρωτοτύπησε ο μακαριστός π. Γερβάσιος ήταν ο θεσμός των κατηχητικών σχολείων, καθώς είναι ο πρώτος που ίδρυσε και οργάνωσε «Κατηχητικά Σχολεία» στην Ελλάδα. Ο Γέροντας μερίμνησε πολύ για τους νέους προς τους οποίους έτρεφε ιδιαίτερη αγάπη, γι' αυτό και οργάνωσε την πνευματική εκστρατεία «Κατηχη­τικό», η οποία απέβλεπε στο να θωρακίσει πνευμα­τικά τα παιδιά που βρίσκονταν στη δίνη της αβεβαι­ότητας και της απελπισίας. Ίδρυσε και λειτούργησε κατηχητικά σχολεία στην Πάτρα για πρώτη φορά στην ενορία του Αγ. Δημητρίου, όπου εφημέρευε το έτος 1923. Αυτή του η κίνηση αποτέλεσε πρω­τοποριακή κίνηση για την εποχή αυτή καθώς ποτέ ξανά σε ολόκληρη την Ελλάδα δεν είχε λειτουργήσει θεσμός κατηχητικού σχολείου. Και φυσικά αυτή η ρηξικέλευθη κίνηση δεν μπορούσε παρά να προσελ­κύσει πλήθος νέων που αναζητούσαν να γνωρίσουν την αλήθεια του Χριστού.

Χαρακτηριστικό του π. Γερβασίου ήταν η χαρά που τον διέκρινε όταν βρισκόταν κοντά στους νέ­ους. Ο ακάματος αυτός εργάτης του Ευαγγελίου, όσο σκληρός ήταν με τον εαυτό του, τόσο επιεικής και συγκαταβατικός υπήρξε με τους νέους. Με τη μακροθυμία που τον διέκρινε κατάφερνε πάντα να υπομένει τις ιδιορρυθμίες που τους διακρίνουν. Για να το πετύχει αυτό προσπαθούσε να εισχωρήσει στη νεανική ψυχή και να καταλάβει πως αισθάνεται. Συνήθιζε μάλιστα να αποκαλεί «γέροντες» και «γερό­ντισσες» τους νεαρούς μαθητές και τις νεαρές μαθή­τριες αντίστοιχα, στους οποίους ανέθετε την ευθύνη για την πρόοδο της κοινωνίας. Ο μακαριστός Πατέ­ρας είχε χωρίσει τους μαθητές του σύμφωνα με το Δευτερονόμιο σε ομάδες με επικεφαλείς «δεκάρχες» και «πεντάρχες». Ιδιαίτερα μεγάλη προσοχή απέδι­δε στην πνευματική κατάρτιση των κοριτσιών, στα πρόσωπα των οποίων έβλεπε τους στυλοβάτες της κοινωνίας, μέσω του θεσμού της οικογένειας. Η γυναίκα, κατά τη γνώμη του, αποτελούσε παράγοντα πολιτισμού και ισορροπίας στην κοινωνία γι' αυτό και δεν της επιτρεπόταν να ξοδεύει χρόνο για ματαιοπονίες. Η γυναίκα, τόνιζε, και ιδιαιτέρως η νέα πρέπει να είναι σεμνή, συνετή και διακριτική. Έδινε μεγάλη σημασία στο ρόλο της μητέρας, γι' αυτό και αφιέρωνε ειδικό μάθημα στις μαθήτριες του για την ιερή αυτή αποστολή, το οποίο μάλιστα έκανε κάθε Δευτέρα.

Τα μαθήματα των κατηχητικών περιλάμβαναν περικοπές και γεγονότα από βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης όπως το Ψαλτήριο, ο Εκκλησιαστής, η Σοφία Σεράχ και οι Παροιμίες, από την Καινή Δι­αθήκη από τα Ευαγγέλια και τις επιστολές των Αγ.Αποστόλων, από τα έργα των Αγ. Πατέρων, τον «Ευεργετινό» και τους βίους των αγίων. Η σειρά με την οποία δίδασκε στα κατηχητικά ήταν πρώ­τα η Καινή Διαθήκη, κατόπιν η Παλαιά, οι Πατέρες της Εκκλησίας και ολοκλήρωνε με τους Ιερούς Κα­νόνες από το Πηδάλιο. Ως κατηχητής ο Γέροντας υπήρξε ιδεώδης, αφού πρόσφερε το μάθημα με τέτοιο τρόπο, ώστε να γίνεται πλήρως κατανοητό από το μαθητή του. Τόσος ήταν ο ζήλος του που πολλές φορές δίδασκε μέχρι τα μεσάνυχτα. Τα μαθή­ματα τα τεκμηρίωνε με πλήθος χωρίων από την Αγ. Γραφή και την Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας, καθώς απέβλεπε πρωτίστως στην μύηση του μαθητή στην εκκλησιαστική παράδοση, την οποία δίδασκε πρω­τίστως με το παράδειγμα του. Τόσο πολύ εντυπωσί­αζε τους μαθητές του στο μάθημα του κατηχητικού, ώστε να δημιουργείται κλίμα ιερής συγκίνησης και ενθουσιασμού. Ποτέ στα μαθήματα του δεν είχαν ακουστεί ξένα άσματα, εκτός από την υμνολογία της Εκκλησίας. Τα παιδιά του κατηχητικού εντρυφούσαν κυριολεκτικά στην εκκλησιαστική μουσική, ενώ η ευρωπαϊκή δεν είχε καμία θέση στο πρόγραμμα του. Η φροντίδα και η αγάπη που είχε ο Γέροντας στα παιδιά δεν σταμάτησε μόνο στη λειτουργία του κα­τηχητικού τους χειμερινούς μήνες. Επειδή ήθελε τα μαθήματα του στο κατηχητικό να τα συνεχίζει και το καλοκαίρι ίδρυσε τις περίφημες κατασκηνώσεις του το 1946 στον προφήτη Ηλία, ενώ αργότερα έκτισε και την άλλη κατασκήνωση στα Συχαινά, η οποία λειτουργεί και σήμερα

Ο κυριότερος στόχος του μακαριστού Πατρός ήταν να εισαγάγει μέσω των κατηχητικών σχολείων τα παιδιά στη μυστηριακή ζωή και ιδιαιτέρως στην θεία Κοινωνία, έπειτα από καθαρή εξομολόγηση, μυ­στήριο το οποίο θεωρούσε ότι εξαγνίζει τη νεανική ψυχή από τα πάθη και τις αμαρτίες. Ήθελε δηλαδή να προσφέρει την ευκαιρία στους νέους να αγαπήσουν και να ζήσουν κοντά στο Χριστό, κάτι που όπως όλοι μαρτυρούν κατάφερε άριστα. Έτσι από τα κατηχητι­κά του σχολεία αποφοίτησαν πολλοί νέοι και πολλές κοπέλες που κόσμησαν και κοσμούν σήμερα την κοι­νωνία των Πατρών, αλλά και πολλοί οι οποίοι δια­κονούν την Εκκλησία από σημαντικές θέσεις όπως Μητροπολίτες, στο εσωτερικό και εξωτερικό, όπως και άλλοι που συνεχίζουν το έργο του.