Περί Ταπεινοφροσύνης, Αγ.Ιωάννου της Κλίμακος

ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ

34. Μερικοί, παρ’ όλον ότι εσυγχωρήθηκαν για τα παλαιά τους αμαρτήματα, εν τούτοις τα ενθυμούνται μέχρι τέλους της ζωής τους, χρησιμοποιώντας αυτά ως αφορμή ταπεινοφροσύνης, και μαστιγώνοντας με αυτά το μάταιο φρόνημα της οιήσεως. Άλλοι, αναλογιζόμενοι το πάθος του Χριστού, θεωρούν πάντοτε τον εαυτόν τους χρεώστη. Άλλοι εξευτελίζουν τον εαυτόν τους με τα καθημερινά τους σφάλματα. Άλλοι κατέρριψαν στο έδαφος την υπερηφάνεια με τους πειρασμούς και τις ασθένειες και τα πταίσματα που κατά καιρούς τούς συνέβησαν. Και άλλοι τέλος από την έλλειψη χαρισμάτων απέκτησαν την μητέρα των χαρισμάτων.

Είναι και μερικοί άλλοι –δεν γνωρίζω αν υπάρχουν και σήμερα- οι οποίοι ταπεινώνουν τον εαυτόν τους με τις δωρεές του Θεού. Όσο περισσότερο αυξάνουν οι δωρεές του Θεού, τόσο περισσότερο ταπεινώνουν τον εαυτόν τους, με τη σκέψη ότι είναι ανάξιοι για έναν τέτοιο πλούτο. Και ζουν με την συναίσθηση ότι καθημερινώς αυξάνει το χρέος των αμαρτιών τους. Τούτο είναι η ταπείνωσις, τούτο η μακαριότης, τούτο το ανώτερο βραβείο.

35. Όταν ιδής ή ακούσης ότι κάποιος μέσα σε ολίγα έτη απέκτησε πολύ μεγάλη απάθεια, να ξέρης ότι δεν εβάδισε άλλη, αλλά τούτη την μακαρία και σύντομη οδό.

36. Αγάπη και ταπείνωσις! Ιερό ζεύγος! Η μία υψώνει και η άλλη συγκρατεί όσους υψώθηκαν και δεν τους αφήνει ποτέ να πέσουν.

37. Άλλο είναι η συντριβή και άλλο η επίγνωσις και άλλο η ταπείνωσις. Η συντριβή είναι γέννημα κάποιας πτώσεως, διότι εκείνος που πίπτει συντρίβεται και ίσταται στην προσευχή χωρίς παρρησία και με επαινετή αναίδεια, ακουμπώντας σαν τσακισμένος στη ράβδο της ελπίδος και αποδιώκοντας με αυτή τον κύνα της απογνώσεως.

Επίγνωσις είναι η ορθή γνώσις των μέτρων, στα οποία ευρισκόμαστε, καθώς και η αδιάκοπη μνήμη των μικρών σφαλμάτων.

Ταπείνωσις είναι η νοερά διδασκαλία του Χριστού, η οποία φυλάσσεται από όσους την αξιώθηκαν στους μυστικούς θαλάμους της ψυχής, και δεν μπορεί να εκφραστεί με λόγια.

38. Όποιος λέγει ότι ωσφράνθηκε καλά την ευωδία ενός τέτοιου μύρου και συγχρόνως όταν ακούη επαίνους συγκινείται κάπως η καρδιά του ή βλέπει ότι δονείται από τη δύναμη των επαινετικών λόγων, αυτός, ας μην απατάται, έχει πλανηθή.

39. Άκουσα κάποιον να λέγη ολοψύχως: «Μὴ ὑμῖν, Κύριε, μὴ ἡμῖν, ἀλλ’ ἢ τῷ ὀνόματί σου δὸς δόξαν» ( Ψαλμ. ριγ΄ 9 ). Και τούτο, διότι εγνώριζε ότι η φύσις του ανθρώπου δεν μπορεί έτσι μόνη της να φυλαχθή αβλαβής από την δόξα. Έλεγε ακόμη: « Παρὰ σοῦ ὁ ἔπαινός μου ἐν ἐκκλησίᾳ μεγάλῃ » (Ψαλμ. κα΄ 26 ), δηλαδή κατά τον μέλοντα αιώνα. Διότι προηγουμένως δεν μπορώ να σηκώσω την δόξα και τον έπαινο χωρίς κίνδυνο. …»

(ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΣΙΝΑΪΤΟΥ, ΚΛΙΜΑΞ, μετάφρασις Ἀρχιμ. Ἰγνατίου (+), ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ, ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, 1996)

Δροσοσταλίδα