ΔΙΚΤΥΟ ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΖΟΔΡΟΜΩΝ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ

Ανδρέα Β. Γαλάνη

Επιχειρησιακού Ερευνητή

Ειδικού Δηµόσιων Συγκοινωνιών

Το ποδήλατο, ένα µέσο ιδιαίτερα δηµοφιλές σε πολλές χώρες και µπορεί να συµβάλλει ως συµπληρωµατικό µέσο µεταφοράς στη µείωση της κυκλοφοριακής συµφόρησης. Είναι αναµφισβήτητα τα πλεονεκτήµατά του σε σχέση µε τη βελτίωση του περιβάλλοντος, την εξοικονόµηση ενέργειας, τη µείωση της ρύπανσης, τη φυσική άσκηση, την ευελιξία της λειτουργίας του για µικρές αποστάσεις, και τέλος την συµβατότητα της χρήσης του πριν και µετά από άλλα µεταφορικά µέσα, όσον αφορά µεγάλες αποστάσεις. Το ποδήλατο µπορεί να εξυπηρετήσει µια µεγάλη ποικιλία µετακινήσεων για εργασία, αγορές, υπηρεσίες (υγείας, εκπαίδευσης), αναψυχή και άθληση.

Αρχές Σχεδιασµού Δικτύου Ποδηλατοδρόµων Πάτρας

Ο σχεδιασµός θα πρέπει εξ αρχής να καλύπτει όλα τα διαµερίσµατα του Δήµου στα πλαίσια µιας πολιτικής ισότιµης µεταχείρισης όλων των περιοχών. Σ’ αυτή τηνκατεύθυνση θα πρέπει η διάνοιξη νέων αρτηριών να συνδυάζεται µε την κατασκευή λωρίδων ποδηλάτων, όπου προβλέπονται από τον σχεδιασµό.

Ο σχεδιασµός πρέπει να αποφύγει τον περιορισµό χώρων στάθµευσης αυτοκινήτων (ιδιαίτερα στη κεντρική περιοχή της πόλης) και τις οδούς µε υψηλούς κυκλοφοριακούς φόρτους.

Αξιοποιούνται οι πεζόδροµοι (υφιστάµενοι και προτεινόµενοι) και οι πλατύς οδοί, µε στόχο τη σύνδεση των χώρων κατοικίας µε τα κέντρα γένεσης µετακινήσεων, όπως συγκοινωνιακοί κόµβοι, εµπορικά κέντρα, υπηρεσίες (υγείας, εκπαίδευσης κλπ), χώροι πολιτισµού, άθλησης και ψυχαγωγίας. Επιδιώκεται η σύνδεση πεζοδρόµων µε πλατείες και σχολεία, η οποία προσφέρει την ευκαιρία µιαςπεριβαλλοντικής ανάπλασης στα εν λόγω σηµεία και προστασία της λειτουργικότητάς τους.

Δίδεται έµφαση στη σύνδεση των ποδηλατοδρόµων µε χώρους εκπαίδευσης οι οποίοι προσφέρονται για την προώθηση της κυκλοφοριακής αγωγής και ιδιαίτερα των ήπιων µεταφορών. Παράλληλα µπορούν να αξιοποιηθούν τα σχολεία ως χώροι στάθµευσης ποδηλάτων, τόποι συνάντησης της «παρέας» και οµαδικής χρήσης του ποδηλάτου.

Σύνδεση εσωτερικών περιοχών µε την παράκτια ζώνη όπου αναπτύσσονται περιβαλλοντικές αναπλάσεις και πολυδύναµοι χώροι (λιµενική ζώνη, «Λαδόπουλου», «Πειραϊκή – Πατραϊκή», Κάµπινγκ Αγυϊάς, κλπ). Επίσης η παράκτια ζώνη προσφέρεται για τη δηµιουργία χώρων στάθµευσης ποδηλάτων.

Συµβατότητα του δικτύου µε άλλα ΜΜΜ (δίκτυο Αστικών Συγκοινωνιών, Προαστιακός Σιδηρόδροµος, Τράµ κλπ.) µε στόχο τις συνδυασµένες µεταφορές για ανακατανοµή της κυκλοφορίας υπέρ των ΜΜΜ και ήπιων µεταφορών.

Απαιτείται ένας στρατηγικός σχεδιασµός που θα στηριχθεί κυρίως σε εκείνες τις κοινωνικές οµάδες που είναι σε θέση να το οικειοποιηθούν και να το προωθήσουν.

Τέτοιες οµάδες αποτελούν κατά κύριο λόγο οι µαθητές, σπουδαστές και φοιτητές της πόλης. Στο σχεδιασµό του δικτύου έχουν ληφθεί σοβαρά υπόψη οι χώροι δραστηριότητας της νεολαίας, όπως είναι τα σχολεία, τα ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύµατα, καθώς επίσης οι χώροι άθλησης και αναψυχής. Το δίκτυο στη Α΄ φάση συνδέεται µε 31 σχολεία, ενώ στην ολοκληρωµένη µορφή του µε 86 σχολεία συνολικά.

Σχετικά µε τους προτεινόµενους πεζόδροµους (Εγνατίας, Νόρµαν, Σατωβριάνδου, Καψάλη, Παναγούλη, Ράµµου, κ.α.), η σύνδεσή τους µε πλατείες και σχολεία µας δίνει την ευκαιρία µιας περιβαλλοντικής ανάπλασης, στα εν λόγω σηµεία, η οποία θα προστατέψει και τη λειτουργικότητα τους. Σε τέτοιους πεζόδροµους εκκολάπτονται οι αυριανοί ποδηλάτες. Ας µη ξεχνάµε ότι το ποδήλατο είναι το αγαπηµένο παιχνίδι των µικρών παιδιών και πρέπει να τους δηµιουργήσουµε τις υποδοµές για να ασκηθούν. Οι πλατείες είναι από παράδοση οι κατ’ εξοχήν χώροι όπου το παιδί µυείται στο ποδήλατο. Στο προτεινόµενο δίκτυο αξιοποιούνται και προστατεύονται άµεσα 15 πλατείες και υπαίθριοι χώροι.

Σύνδεση εσωτερικών περιοχών της πόλης µε την παράκτια ζώνη:

Αν κάποιος αφαιρέσει το θαλάσσιο µέτωπο από την Πάτρα, τότε η πόλη µας θα έχει χάσει το µισό της πλούτο. Μέχρι σήµερα η πόλη δεν συνδέθηκε επαρκώς µε τον θαλάσσιο ορίζοντα. Ένας πατρινός ποδηλάτης θέλει να καταλήγει σε ένα χώρο όµορφο και ελκυστικό που δεν είναι άλλος από αυτόν που τον συνδέει µε το στοιχείο της θάλασσας. Επιλέγησαν δεκατρείς διαδροµές κάθετες στον κύριο άξονα (Κων/πόλεως - Μαιζώνος), σε ίσες περίπου αποστάσεις µεταξύ τους, αξιοποιώντας τους κατάλληλους για ποδήλατα οδικούς άξονες και καλύπτοντας όλες τις περιοχές από την έξω Αγυιά έως το νέο Λιµάνι.

Με την παράκτια ζώνη συνδέονται σε Α΄ φάση 8 περιοχές (µεταξύ των οποίων οι αρχαιολογικοί χώροι) και µεσοπρόθεσµα άλλες 5 περιοχές.

Επίλογος

Πολλές φορές δεν έχουµε το θάρρος να δούµε ολόκληρη την πραγµατικότητα για το σήµερα και το αύριο του τόπου µας. Γι’ αυτό που συµβαίνει µέσα στο σπίτι µας, στην αυλή µας, στο γείτονα, στην περιοχή µας. Μέσα σε ένα στενάκι αδιέξοδο που µέτραγες ένα – δυό αυτοκίνητα, µέσα σε δύο χρόνια, έγιναν δέκα! Παντού ξεχειλίζουν τα ποτάµια από αυτόν τον σιδερένιο αδελφό µας που έχει εγκατασταθεί πλέον µόνιµα µεσ’ τη ζωή µας. Ένας σιδερένιος ιστός της αράχνης που καταπνίγει κάθε µέρα και περισσότερο τη ζωή της πόλης. Είµαστε το µόνο είδος πάνω στον πλανήτη που θέλουµε να κουβαλάµε ένα τόνο σιδερικά σε κάθε µας µετακίνηση. Η απεξάρτηση από την υπερβολική χρήση του αυτοκινήτου θα είναι µια διαδικασία δύσκολη και µακρόχρονη.

Το ποδήλατο, ένας νέος φίλος στην καρδιά της πόλης. Η ευγενική παρουσία του σηµαίνει µια αντίστροφη πορεία: να ξαναφτιάξουµε το περιβάλλον της πόλης µας και να το αναδείξουµε σε φίλους και επισκέπτες.