ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΊΤΙΔΟΣ (Ιωάν.4, 5-42), π.Γ.Στ.

ΔΡΑΣΗ  Ή ΑΠΡΑΞΙΑ

            Ο Χριστός καθήμενος « παρά το φρέαρ του Ιακώβ» στη Σαμάρεια είπε στην Σαμαρείτιδα, ότι το νερό που θα δώσει Εκείνος στο διψασμένο που θα Τον προσεγγίσει θα γίνει « εν αυτώ πηγή ύδατος αλλομένου». Δηλ. ο Ιησούς υπόσχεται ότι το « ύδωρ», το δικό Του Πνεύμα, θα μοιάζει με πηγή, με νερό που θα ξεπηδά με ορμή και θα προκαλεί δράση και κίνηση. Το Πνεύμα του Θεού θα παραλάβει τον άνθρωπο που είναι νεκρωμένος από τις μέριμνες του βίου ή τις πολλές εγκόσμιες απολαύσεις ή που είναι προσανατολισμένος σε κάποια σύγχρονα είδωλα και τον ζωοποιήσει, θα τον κάνει άνθρωπο δράσης, άνθρωπο παραγωγικό στο έργο της Βασιλείας του Θεού.

            Αυτό ίσως ανησυχήσει κάποιους, γιατί πολλοί, κατά τα άλλα καλοπροαίρετοι πιστοί, αντιμετωπίζουν μια βασική δυσκολία. Από την πείρα μας διαπιστώνουμε, ότι η δράση είναι εχθρός ή εμπόδιο της εσωτερικής καλλιέργειας. Διότι πάνω στη δράση κάνουμε σφάλματα και γι’ αυτό προσπαθούμε ν’ αποτραβηχτούμε απ’ αυτή για να « μην χάσουμε την ψυχή μας». Αποσυρόμαστε τότε από τη δράση, αλλά και πάλι νοιώθουμε, ότι κάτι μας λείπει. Νομίζουμε ότι αχρηστευόμαστε

            Δηλ. δεν υπάρχει λύση γι’αυτό το πρόβλημα;

            Πράγματι. Η εσωτερική καλλιέργεια χρειάζεται αυτοσυγκέντρωση, απομόνωση απ’ τον πολύ θόρυβο μια εσωτερική επικοινωνία με τον εαυτό μας. Αλλά αυτά είναι σχεδόν αδύνατα, όταν η δράση μας είναι εντατική. Γι’αυτό άλλοι από μας καταλήγουμε να εγκαταλείψουμε κάθε δράση και να περιορισθούμε στην εσωτερική περισυλλογή, και άλλοι εγκαταλείπουμε την περισυλλογή και αφιερωνόμαστε μόνο στη δράση.

            Ποιοι όμως ακολουθούν το σωστό δρόμο; Οι πρώτοι ή οι δεύτεροι;

            Και οι μεν και οι δε βρίσκονται σε πλάνη γιατί έχουμε λαθεμένη αντίληψη ως προς την ατομική περισυλλογή μας και ως προς τη δράση μας. Οι μεν δηλ. νομίζουν  ότι η περισυλλογή είναι σκοπός, οι δε υπερτιμούμε τις δυνάμεις μας και περιφρονούμε το φυσικό νόμο της ανάγκης της τροφοδοσίας.

            Όμως η ατομική μας περισυλλογή δεν είναι αυτοσκοπός, είναι ένα μέρος της πνευματικής μας ζωής. Και όπως η διατροφή του σώματος δεν είναι σκοπός, αλλά μέσον για ένα ανώτερο σκοπό, έτσι και η τροφοδοσία της ψυχής μας και επομένως η προσωπική μας περισυλλογή, δεν είναι δυνατό να αποτελεί σκοπό καθ’ εαυτόν, αλλά ένα μέσο δια του οποίου θα πετύχουμε ένα ανώτερο σκοπό.

            Από το άλλο μέρος όμως δεν είναι δυνατό να μην φροντίζουμε για το σώμα μας με την δικαιολογία, ότι η διατροφή αποτελεί μέσο και όχι σκοπό καθ’ εαυτόν. Όσο κι’ αν το προσπαθήσουμε δεν είναι δυνατό χωρίς συνέπειες να πετύχουμε είτε να μην παίρνουμε καθόλου τροφή, ή να αφαιρούμε από τη διατροφή μας τα βασικότερα συστατικά, γιατί αργά ή γρήγορα θα έλθει ο θάνατος.

            Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με την ψυχή μας. Εάν διακόψουμε την ψυχική μας διατροφή ή αφαιρούμε τα ουσιώδη συστατικά, όπως λ.χ. η παρακολούθηση της πορείας του εαυτού μας, αργά ή γρήγορα θα την δούμε να μαραίνεται και να οδηγείται στο θάνατο. Και επειδή η ψυχή είναι αθάνατη και δεν μπορεί συνεπώς να πεθάνει, θα φθάσει σε κατάσταση νεκροφάνειας. Και τότε το Πνεύμα του Θεού θα μας πει: « σώμα έχεις ότι ζεις, και νεκρός ει» ( Αποκ.2,1). Η τροφοδοσία του σώματος και της ψυχής αποτελεί φυσικό νόμο, νόμο ανάγκης, που δεν μπορεί κανείς να παραγνωρίσει χωρίς συνέπεια.

            Μπορεί κανείς να πει, ότι κάποιος έχει αναπτυχθεί εντελώς κι ότι έπαψε πλέον γι’αυτόν η εποχή της τροφοδοσίας. Αρκετά τραφήκαμε  τόσα χρόνια και τώρα είναι καιρός να αρχίσουμε τη δράση. Αυτός που ισχυρίζεται αυτά έχει δίκαιο, όσο θα είχε κι’ εκείνος που θα έλεγε, ότι εγώ αρκετά χρόνια  έθρεψα το σώμα μου. Το νοιώθω τόσο δυνατό, ώστε να μη χάνω πλέον τον πολύτιμο χρόνο μου με τη διατροφή του σώματος μου. Από τώρα και στο εξής θα ασχοληθούμε αποκλειστικά μόνο με την εργασία. Έπαψε πλέον για μένα ο καιρός της τροφοδοσίας, τώρα άνοιξε η περίοδος της εργασίας. Όσο ανόητος θα ήταν εάν παρουσιάζονταν κάποιος που θα έλεγε αυτά προκειμένου για τη διατροφή του σώματος, άλλο  τόσο απερίσκεπτος είναι και εκείνος που λέει  κάτι ανάλογο για την τροφοδοσία της ψυχής.    

            Η σωστή τοποθέτηση αυτού του ζητήματος είναι η εξής: Ούτε μόνο περισυλλογή και γενικά πνευματική τροφοδοσία χωρίς δράση πνευματική, αλλ’ ούτε και δράση χωρίς απόδοση πνευματική τροφοδοσία.

            Η συνεχής πνευματική τροφοδοσία χωρίς απόδοση πνευματική χάρη των άλλων, αποτελεί το άκρον άωτον του εγωισμού. Το να « κοιτάω τη σωτηρία της ψυχής μου», όπως λέγεται και να μην ενδιαφέρομαι για τους άλλους είναι εγωισμός, κινδυνεύει να καταστρέψει εκείνο για το οποίο φαίνεται, ότι φροντίζω. Γιατί είναι δυνατόν ο Χριστός να χαρίσει την αιώνια ζωή σ ’ένα εγωιστή, ο οποίος δεν ενδιαφέρεται για τίποτε άλλο παρά μόνο για τη σωτηρία της ψυχής του;

            Αλλά και η αδιάκοπη πνευματική απασχόληση για τους άλλους είναι καθαρά ουτοπία και παγίδα του πονηρού που μπορεί να καταστρέψει και εμάς τους ίδιους. Διότι πως είναι δυνατό να έχω δυνάμεις και εφόδια να εργασθώ για τους άλλους, όταν τόσο κατάφορα παραμελώ  την τροφοδοσία του πνευματικού μου οργανισμού, ο οποίος θα έλθει στιγμή που θα καταρρεύσει από πνευματική αποβιταμίνωση; Συνεπώς η επιμελής και τακτική τροφοδοσία του πνευματικού μας οργανισμού με την περισυλλογή και άλλα μέσα, αποτελεί υποχρέωση όχι μόνο προς τον εαυτό μας, αλλά και προς τους άλλους, τους οποίους με  άλλο τρόπο δεν θα είμαι σε θέση να υπηρετήσω.   

            Την αρμονική κατανομή του χρόνου Του βλέπουμε ότι εφάρμοζε ο Ίδιος ο Χριστός στη ζωή Του. Εργάζονταν τόσο, ώστε ¨ουδέν φαγείν ευκαίρου», ο Ίδιος όμως « ην διανυκτερεύων εν τη προσευχή του Θεού», τους δε μαθητές Του  έστελνε « εις έρημον τόπον εν πλοίω κατ’ ιδίαν».

            Ας προσπαθήσουμε λοιπόν και σ’ αυτό να μιμηθούμε το Πρότυπο μας. Τα ίχνη Του μας οδηγούν στο να επιμελούμαστε τακτικά την πνευματική μας τροφοδοσία για να παραμένουμε πιστοί και ν’  αυξανόμαστε κανονικά στην κατά Χριστό ζωή και για να είμαστε σε θέση να εργαζόμαστε αποτελεσματικά και ακίνδυνα για τους άλλους αδελφούς μας.

            Και το « ύδωρ» το οποίο μας παρέχεται μέσω της πνευματικής μας τροφοδοσίας, θα γίνει μέσα μας όπως έγινε και στη σημερινή εορταζόμενη Αγία Φωτεινή τη Σαμαρείτιδα « πηγή ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνιον».

           

π.Γ.Στ.