ΤΟ ΧΑΡΙΣΜΑ TOY ΓΑΜΟΥ

π. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΥ

Με το Ιερό μυστήριο του γάμου ο πιστός ξανατοποθετείται στο δρόμο, για να ξαναβρεί την ενότητα στη μία και ενιαία ανθρώπινη φύση, να ξαναγίνει κοινωνία προσώπων. Αυτήν ακριβώς την ενότητα καλούνται να ζήσουν οι χριστιανοί σύζυγοι μέσα στο γάμο, όπου γίνονται πραγματικά ένα σώμα. Γι' αυτή την ενότητα λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος:

Ωσάν από μία κεφαλή, συνέδεσε το σώμα ολοκλήρου του ανθρωπίνου γένους. Και επειδή ακριβώς από την αρχή ενόμιζαν ότι είναι δύο, κύτταξε πως συνενώνει πάλι και συσφίγγει αυτούς εις ένα δια του γάμου. Εξαιτίας αυτής της σχέσης, λέγει, θα εγκαταλείψει ο άνδρας τον πατέρα και την μητέρα του και θα προσηλωθεί στη γυναίκα του, ώστε οι δύο να γίνουν μία σάρκα (Γέν. β' 24).

Είδες πόσους δεσμούς αγάπης επενόησε ο Θεός: Αλλ' αυτά μεν τα ενέχυρα κατέθεσε στην ομόνοια από τη φύση του ανθρώπου. Διότι το να είναι από την ίδια ουσία, σ' αυτό οδηγεί- επειδή κάθε ζώο αγαπά τα ζώα του είδους του- και το να έχει γίνει η γυναίκα από τον άνδρα και το να γίνονται πάλι τα τέκνα και από τους δύο. Δι' αυτό και δημιουργούνται πολλοί τρόποι δια σχέσεις μεταξύ μας. Δηλαδή τον μεν να αγαπάμε ως πατέρα, τον δε ως παππού-και την μεν ως μητέρα, την δε ως τροφό και τον μεν ως υιό και εγγονό και δισέγγονο, την δε ως κόρη και εγγονή. και τον μεν ως αδελφό, τον δε ως ανεψιό....

Η εντολή της αγάπης είναι μεγάλη και βαρεία, λέγει σε άλλο σημείο ο Χρυσόστομος και υπογραμμίζει: Δια τούτο επρόλαβεν ο Θεός και έβαλε μέσα σ' όλη την ανθρώπινη φύση μία αγαπητική δύναμη, και φυσικά οι γονείς αγαπούν τα παιδιά τους και οι συγγενείς αγαπούν αναμεταξύ τους ο ένας τον άλλο και οι φίλοι αγαπούν τους φίλους τους, δια να βοηθείται η λογική φύση των ανθρώπων από τη φυσική δύναμη της αγάπης που της έδωκε ο Θεός και να μεταχειρίζεται με δύναμη την προαιρετική αγάπη. Διότι την μεγάλη και τελειωτική εντολή της αγάπης που έδωκε ο Θεός, δεν την ανέφερε στη φυσική αγάπη, αλλά στην προαιρετική.

Ο γάμος λοιπόν βάζει τον άνθρωπο στην πορεία προς την πληρότητα της αγάπης που είναι διαρκής. Αυτός είναι ο πλέον βασικός σκοπός του γάμου. η πληρότητα της αγάπης, που μπορεί να υπάρξει ακόμη και στα άτεκνα ζευγάρια (πρβλ. Σοφ. Σολ. δ' 1-6. Σοφ. Σειρ. ιστ' 1-5).

Όμως η ύπαρξη τέκνων προσθέτει στο χριστιανικό γάμο ένα νέο στοιχείο, την πατρότητα και την μητρότητα, που αποτελεί ξεχείλισμα της αγάπης των δύο προσώπων, για να αγκαλιάσει και νέες υπάρξεις, για τις όποιες οι δύο σύζυγοι είναι έτοιμοι να προσφέρουν τα πάντα. Με τον τρόπο αυτό οι σύζυγοι κατορθώνουν να υπερβούν τον εαυτό τους και να δοθούν ολοκληρωτικά στην αγάπη προς τον άλλο, να προετοιμαστούν για την πληρότητα εκείνης της αγάπης, που καλούνται να ζήσουν αιώνια (Α' Κορ. ιγ' 8-12. 'Εφεσ. ε' 25-23).

Δεν υπάρχει λοιπόν αμφιβολία πως η διαφοροποίηση του ανθρώπου (άνδρας και γυναίκα) και ο γάμος αποτελούν ευεργεσία του Θεού προς τον άνθρωπο και απόδειξη της στοργικής Του φροντίδας, η οποία μετά την πτώση του ανθρώπου συνιστά προϋπόθεση για την ελπίδα της σωτηρίας που υποσχέθηκε ο Θεός. Γιατί ο Θεός από την πρώτη στιγμή της πτώσης υποσχέθηκε στον άνθρωπο την ανόρθωση. δεν τον άφησε να περιπλανάται χωρίς ελπίδα (Γέν.γ' 15).

Πρόκειται για την ενσάρκωση του Χριστού, ο οποίος εκένωσε τον εαυτό του, για να γίνει άνθρωπος και δεν εδίστασε να προχωρήσει μέχρι την έσχατη θυσία επάνω στον σταυρό για χάρη του αγαπημένου λαού Του (Φιλιπ. β'7).

Πως θα ήταν δυνατό να εννοήσει ο άνθρωπος της πτώσης μια τέτοια αγάπη του Θεού; Είχε ανάγκη ένα προμήνυμα της τέλειας αυτής ένωσης της Θείας φύσης με την ανθρώπινη φύση. Αυτή η προτύπωση και προεικόνιση, το μήνυμα της λύτρωσης του ανθρώπου με την ενσάρκωση του Χριστού, είναι το γεγονός του γάμου μεταξύ ανδρός και γυναικός (Εφεσ. ε' 25-33). Έτσι η αγάπη του Θεού αποτελεί την αφετηρία του γάμου και ταυτόχρονα το τέλος και τον σκοπό του γάμου, που είναι η βίωση της κοινωνίας της αγάπης.