Μεταμοσχεύσεις

Οι Μεταμοσχεύσεις, ένα μεγάλο ζήτημα που εγείρει ποικίλα διλήμματα βιοηθικής απασχολεί και τις σελίδες της νέας «Παρεμβολής» που θα είναι σε λίγο στα χέρια μας! Προδημοσιεύουμε ένα απόσπασμα από το σχετικό άρθρο.

Η μεταμόσχευση, η οποία αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις της ιατρικής του 20ού αιώνα και έχει καθιερωθεί πλέον σήμερα ως μία θεραπευτική πρακτική, επιτρέπει την αποκατάσταση των λειτουργιών του σώματος που είχαν μέχρι εκείνη τη στιγμή χαθεί και σε μερικές περιπτώσεις είχαν μερικώς υποκατασταθεί με μία μηχανικού τύπου μέθοδο. Προϋπόθεση όμως για την εφαρμογή των μεταμοσχεύσεων είναι η προσφορά οργάνων, ιστών ή κυττάρων μετά την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και την αποδοχή της ιδέας της δωρεάς οργάνων, ιστών και κυττάρων. Η δωρεά κυττάρων, ιστών και οργάνων μετά θάνατον είναι ένα δώρο ζωής στον πάσχοντα συνάνθρωπο και ένα μήνυμα ελπίδας, ανθρωπιάς και αλληλεγγύης. Για τη λειτουργική κατάσταση του οργάνου που πρόκειται να αφαιρεθεί και να μεταμοσχευτεί, σημαντική είναι η βιολογική και όχι η χρονολογική ηλικία του δότη. Σε ιδιαίτερες περιπτώσεις μπορεί ο δότης να είναι εν ζωή και να δοθεί από ζώντα δότη ένα νεφρό σε έναν συγγενή δευτέρου βαθμού εξ αίματος σε ευθεία ή πλάγια γραμμή (σύμφωνα με το Νόμο 2737/99 περί μεταμοσχεύσεων) και αυτό διότι ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει φυσιολογικά και με ένα μόνο νεφρό. Επίσης μπορεί να μεταμοσχευτεί μέρος του ήπατος, μέρος του πνεύμονα ή του λεπτού εντέρου και αιμοποιητικά κύτταρα (ο μυελός των οστών). Η αφαίρεση ιστών και οργάνων από ζώντα δότη επιτρέπεται μόνον όταν πρόκειται να γίνει μεταμόσχευση στο σύζυγο του δότη ή σε συγγενή μέχρι και το δεύτερο βαθμό εξ αίματος, σε ευθεία ή πλάγια γραμμή. Ο περιορισμός δεν ισχύει στη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων (μυελού των οστών).

Τόσο διεθνώς όσο και στη χώρα μας η μεταμόσχευση έχει μία σχετικά πρόσφατη ιστορία ενώ σήμερα πραγματοποιούνται στην Ελλάδα μεταμοσχεύσεις όλων των ανθρωπίνων οργάνων. Η επιτυχία και η επιστροφή σε υγιή κατάσταση και φυσιολογική ζωή αγγίζουν το ποσοστό του 80% στις μεταμοσχεύσεις νεφρού, 70% καρδιάς και ήπατος και 90% κερατοειδούς χιτώνα του οφθαλμού.

Η μεταμόσχευση σαν θεραπευτική πρακτική δεν είναι σύγχρονο επίτευγμα. Θα ανατρέξουμε γύρω στο 400 μ.Χ. όπου οι άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός είχαν να αντιμετωπίσουν ένα περιστατικό γάγγραινας στο πόδι ενός ασθενή τους. Έμαθαν ότι εκεί κοντά πριν από λίγες ώρες είχε πεθάνει κάποιος Άραβας. Κατευθύνθηκαν προς τον τόπο όπου βρισκόταν το σώμα του άψυχου Άραβα. Απέκοψαν το πόδι του και το μετέφεραν στο κρεβάτι του ασθενή τους. Κατόπιν το συγκόλλησαν. Έτσι έσωσαν τον ασθενή τους. Αν χρησιμοποιούσαμε σύγχρονους όρους, θα λέγαμε ότι οι ιατροί Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός πραγματοποίησαν μια μεταμόσχευση. Μια μεταμόσχευση οργάνου, την πρώτη στο χριστιανικό κόσμο. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν έγινε στις μέρες μας η πρώτη επανασυγκόλληση χεριού σε ένα νεαρό παιδί που το είχε χάσει σε ένα ατύχημα στη Μασαχουσέτη το 1962, όταν ρωτήθηκε ο υπεύθυνος χειρουργός E.D.Churchill για το αν διεκδικούσε την παγκόσμια πρωτιά το νοσοκομείο του, εκείνος απάντησε πως μια άλλη ομάδα γιατρών το 400 μ.Χ. έκανε μια παρόμοια μεταμόσχευση.

Επιμέλεια:

Αγγελική Καλκάνη, Φοιτ. Η/Υ ΕΜΠ

ΧΦΕ