ΚΥΡΙΑΚΗ Β ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ ( Κλήση των Μαθητών)- ( Ματθ. 4, 18-23)

 ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΨΥΧΑΓΩΓΙΑΣ

            Σχετικά με το θέμα της ψυχαγωγίας επικρατεί μεγάλη σύγχυση. Οι περισσότεροι ακολουθούν τα άκρα. Άλλοι μεν απορρίπτουν την οιανδήποτε ψυχαγωγία θεωρώντας την κατήφεια ως την μόνη ευάρεστη κατάσταση της ψυχής  στον Θεό. Άλλοι δε απορρίπτουν τον οιονδήποτε έλεγχο στο θέμα της ψυχαγωγίας νομίζοντας , ότι ο άνθρωπος πρέπει να παραδίδεται χωρίς κανένα φραγμό σ’ αυτή.

            Θα πρέπει να πούμε, ότι ο Θεός έχει πλάσει με τέτοιο τρόπο το ψυχονευρωτικό μας σύστημα, σε σημείο που να έχει ανάγκη από κάποια χαλάρωση.

            Αν προσέξουμε τη σημερινή ευαγγελική διήγηση βλέπουμε να εφαρμόζει ο Κύριος την αρχή αυτή κάνοντας τον περίπατο Του στις όχθες της λίμνης της Τιβεριάδας. Και βέβαια δεν είναι η μόνη  φορά που τα ι. Ευαγγέλια παρουσιάζουν τον Χριστό να εξέρχεται  για περίπατο ( Ιωάν. 1,36 κ.α.). Επίσης Τον εμφανίζουν να συμμετέχει σε οικογενειακά συμπόσια ( Ιω.αν. 2,20), υποδοχές (Λκ. 5,29), σε επίσημα γεύματα  (Λ.κ. 19,1)κ.α.

            Συνεπώς θα ήταν αρκετό το παράδειγμα του Κυρίου για να θεωρήσουμε  το ζήτημα της ψυχαγωγίας λυμένο. Γιατί πρώτον δεν είναι δυνατό να δεχθούμε, ότι ο Χριστός έπεσε σε σφάλμα συμμετέχοντας ο ίδιος σε ψυχαγωγικές εκδηλώσεις. Ούτε είναι σωστό να δεχθούμε, ότι εμείς τηρούμε πιο αυστηρή στάση και ανώτερη από εκείνη του Χριστού και ότι εμείς θα γίνουμε αγιότεροι απ’ Αυτόν. Δεύτερον, αφού η ανάγκη χαλαρώσεως, της έντασης των προσπαθειών μας έχει τεθεί από τον ίδιο τον Θεό, και όπου έχει παραβλεφθεί φέρνει καταστρεπτικά αποτελέσματα, δεν μπορούμε ατιμωρητί  να ασεβούμε σε βάρος του νόμου του Θεού.

            Αλλά τα δύο αυτά στοιχεία δεν μας πείθουν για να  λύσουμε το πρόβλημα της ψυχαγωγίας από χριστιανικής απόψεως. Θα πρέπει ,όμως να ληφθεί υπόψη, ότι κάθε τι σήμερα που λέγεται ψυχαγωγία, δεν σημαίνει ότι και πράγματι αποτελεί ψυχαγωγία. Η ψυχαγωγία εκτός του ότι πρέπει να αποτελεί ψυχική διαπαιδαγώγηση, αγωγή της ψυχής, πρέπει να επιτυγχάνει και το σκοπό για τον οποίο θεσπίσθηκε, δηλ. τη χαλάρωση της έντασης του σωματικού και κυρίως του ψυχονευρωτικού μας οργανισμού. Αλλά αν λάβουμε υπόψη τις σημερινές μορφές ψυχαγωγίας οι περισσότερες όχι μόνο δεν συντελούν στη χαλάρωση της έντασης του οργανισμού μας, απεναντίας μάλιστα προσθέτουν υπερένταση. Κατά συνέπεια πολλά είδη ψυχαγωγίας πρέπει να απορριφθούν, γιατί αυτές αντί να μας ξεκουράζουν μας καταπονούν.

            Επίσης την ψυχαγωγία όπως και κάθε άλλη απασχόληση μας θα πρέπει να την αξιολογούμε και από ηθικής ακόμη πλευράς. Γι’ αυτό αν μια μορφή ψυχαγωγίας προσκρούει στον ηθικό κανόνα της Εκκλησίας, τότε καταστρέφει τον χαρακτήρα  μας και δεν γίνεται να την αποδεχθούμε.

            Ακόμη από ηθικής απόψεως  ορισμένα είδη ψυχαγωγίας είναι  εκ των προτέρων απόβλητα, ενώ άλλων  η ηθική τους αξιολόγηση μπορεί να είναι είτε καλή είτε κακή. Λ.χ. το θέαμα δεν μπορεί εκ των  προτέρων να χαρακτηρισθεί ως καλό ή κακό, γιατί η ηθική του ποιότητα εξαρτάται από το περιεχόμενο του. Υπάρχει θέαμα ηθικοπλαστικό, όπως και θέαμα ολέθριο για το ήθος μας. Επειδή λοιπόν υπάρχει και κακό θέαμα δεν σημαίνει, ότι πρέπει εκ των προτέρων να καταδικασθεί το οποιοδήποτε θέαμα.

            Τέλος θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας, ότι η ψυχαγωγία ως ανάγκη είναι διαφορετική κατά ιδιοσυγκρασία, ηλικία, μόρφωση, επάγγελμα και τόπο. Π. χ. ο χειρώνακτας χρειάζεται ψυχαγωγία που να μην τον κουράζει σωματικά, όπως και εκείνος που κουράζεται πνευματικά και περνά καθιστική ζωή, έχει ανάγκη ψυχαγωγίας που να θέτει σε κίνηση και το σωματικό του οργανισμό. Κατά παρόμοιο τρόπο άλλη ανάγκη έχει το παιδί, άλλη ο ενήλικας, άλλη ο αστός και άλλη ο άνθρωπος της υπαίθρου.

            Το βασικό όμως είναι, ότι η ψυχαγωγία είναι ανάγκη του οργανισμού μας σύμφωνα με τις προδιαγραφές της δημιουργίας μας από τον Θεό. Άρα η ψυχαγωγία δεν είναι κάτι που αντιτίθεται με την Εκκλησία και πρέπει να μένει έξω από την παράδοση μας.

            Απεναντίας στο σημείο αυτό οφείλουμε να προσέξουμε τη συμπεριφορά του Κυρίου. Και ο Χριστός όχι μόνο συμμετείχε ο ίδιος, αλλά παρελάμβανε και τους μαθητές Του και συστηματικά φρόντιζε για την ανάπαυση των συνεργατών Του όσες φορές το είχαν ανάγκη ( Μρκ. 6,31).

            Εκείνο το οποίο πρέπει να προσέξουμε είναι αφενός μεν η σωστή μελέτη του όλου θέματος εκ μέρους των υπευθύνων και αφετέρου καταλάβουμε όλοι, ότι η ψυχαγωγία μας να είναι όμορφη, αγνή, ενισχυτικά και να συν τελεί στην εδραίωση και αύξηση της σωματικής και ψυχικής υγείας. Να είναι δε τόσο καθαρή και αγνή, ώστε άφοβα να παρακαλούμε τον Θεό να την ευλογεί με την αόρατη παρουσία Του.

 π.Γ.Στ.