Η μορφή και η προσωπικότητα του ευαγγελιστή Λουκά
Η εκκλησία μας αφιερώνει τη σημερινή ημέρα, 18 Οκτωβρίου, στη μνήμη του Ευαγγελιστή Λουκά. Και ενώ είναι μια από τις σημαντικότερες μορφές της πρώτης αποστολικής εκκλησίας, οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε ελάχιστα για τη ζωή και τη δράση του και τη γενικότερη προσφορά σαν ιεραποστολική προσπάθεια του Χριστιανισμού προς τα πλήθη .
Ο ευαγγελιστής Λουκάς πρώτα απ΄ όλα έχει μεγάλο ενδιαφέρον ιδιαίτερα για μας τους ελληνορθόδοξους χριστιανούς , να γνωρίσουμε ότι καταγόταν από τη μεγάλη αρχαιότατη πόλη της Αντιόχειας, η οποία τότε ήταν ένα μεγάλο κέντρο της Ελληνικής παιδείας και του πολιτισμού. Μεγάλοι φιλόσοφοι και ελληνιστές διδάσκαλοι είχαν καλλιεργήσει ένα πνεύμα οικουμενικότητας του ελληνισμού.
Ο Λουκάς ήταν ελληνικής καταγωγής, από έλληνες γονείς και φορέας λαμπρής ελληνικής παιδείας. Σε αυτό το γεγονός οφείλει ίσως την οικουμενικότητα η θεολογική του σκέψη και η κατανόηση του χριστιανισμού ως οικουμενικής θρησκείας που αφορά όχι μόνο τους Ιουδαίους αλλά όλα τα έθνη.
Ο Λουκάς αρχικά σπουδάζει θετικές επιστήμες. Ήταν λαμπρός ιατρός και γι΄ αυτό ο Απ. Παύλος τον επέλεξε ως προσωπικό του ιατρό για τις επώδυνες ασθένειές του.
Γρήγορα όμως αναδείχθηκε και ένας από τους καλύτερους ιστορικούς της αρχαιότητος. Θεωρείται πιθανόν να είχε διαβάσει τους κλασικούς Έλληνες ιστορικούς Ηρόδοτο και Θουκυδίδη. Αυτό το τελευταίο τον βοήθησε να γίνει ίσως ο σημαντικότερος ιστορικός συγγραφέας της πρώτης εκκλησίας.
Τα κείμενά του, το τρίτο ευαγγέλιο και οι πράξεις των Αποστόλων , θεωρούνται αριστουργήματα της παγκόσμιας φιλολογίας και είναι αδιανόητο οι μεγάλοι ιστορικοί να μην έχουν μελετήσει τα κείμενα αυτά, ανεξάρτητα από την ιδεολογική τους τοποθέτηση.
Ο Λουκάς επίσης ήταν ένας άριστος διανοούμενος θεολόγος συνεπής στην ιστορική και εσχατολογική προσωπικότητα της ιεραποστολικής και οικουμενικής φύσεως της εκκλησίας. Ήταν γνώστης της Ιουδαϊκής πίστεως και αναφέρεται στην Καινή Διαθήκη ότι ήταν « περιτμημένος» και ενταγμένος στη θρησκεία του Ισραήλ.
Γνώστης της Ιουδαϊκής πίστεως και της οικουμενικότητας της ελληνικής σκέψης κατόρθωσε στα κείμενά του να κάνει τη μεγάλη σύνθεση των δύο αυτών μεγεθών και να ωθήσει τον χριστιανισμό να φθάσει στα πέρατα της οικουμένης.
Ο Λουκάς ως καλός ιστορικός είναι αξιόπιστος στις πληροφορίες του, αλλά και ακριβής στην έκθεση των γεγονότων. Στο ευαγγέλιό του αναφέρει το κήρυγμα και τα έργα του Χριστού και στις πράξεις το αποστολικό κήρυγμα και στις δραστηριότητες εκείνων που είχαν αναλάβει το ιεραποστολικό έργο της Εκκλησίας.
Ο ευαγγελιστής ακολουθεί τα γεγονότα με ακριβή χρονολογική τάξη και γι΄ αυτό το ευαγγέλιό του είχε μια καταπληκτική πληρότητα. Είναι το μόνο ευαγγέλιο στο οποίο μπορούμε να βρούμε τα πιο σπουδαία γεγονότα της ζωής του Χριστού από τη γέννηση μέχρι την ανάληψή Του. Οι δε πράξεις έχουν μια άρτια ιστορική αφήγηση πρώτα για την ιεραποστολική δράση των δυο κορυφαίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου και στη συνέχεια για τα μεγάλα γεγονότα της πρώτης Εκκλησίας.
Δεν γνωρίζουμε ακριβώς πότε ο Λουκάς γνώρισε τη χριστιανική πίστη και πότε εντάχθηκε στην Εκκλησία. Οι πληροφορίες μας είναι ελάχιστες και ο ίδιος προσπαθεί να κρύψει την παρουσία του από σημαντικά γεγονότα. Μια πιθανή εκδοχή είναι να έλαβε μέρος στην πρώτη κατήχηση από τον μεγάλο διδάσκαλο, τον Απ. Παύλο, του οποίου αργότερα έγινε μαθητής και συνεργάτης.
Ήταν και ο ένας από τους δυο μαθητές του Χριστού που πορευόταν μαζί Του προς τους Εμμαούς.
Αυτή η δεύτερη άποψη ίσως δίνει απάντηση και στο ερώτημα, πως ο Λουκάς γνώριζε τόσο καλά όλα τα γεγονότα της ζωής του Χριστού τα οποία περιγράφει με τόση ακρίβεια.
Πιθανώς και ο Λουκάς να ήταν ένας μεταξύ των «αυτοπτών και αυτηκόων μαρτύρων» και έτσι η ιστορική έκθεση των γεγονότων να έχει και προσωπική γνώση και εκτίμηση.
Πάντως όπως ακούσαμε στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα, ο Λουκάς αναφέρεται από τους πιο στενούς συνεργάτες του Απ. Παύλου. Συνόδευσε και στάθηκε δίπλα στον απόστολο των Εθνών, ως φίλος, συνεργάτης και σύμβουλος σε κρίσιμη χρονιά κάτω από δυσχερείς συνθήκες.
Συχνά ο Παύλος κατονομάζει τον Λουκά σαν προσωπικό του ιατρό, αγαπητό και συνεργό εν Κυρίω στο έργο της διακονίας του ευαγγελισμού των Εθνών.
Η παράδοση της εκκλησίας θέλει ακόμα τον Λουκά να είναι ένας μεγάλος καλλιτέχνης και ζωγράφος και να τον θεωρεί ως πρόδρομο της χριστιανικής αγιογραφίας.
Από τη σύντομη αυτή σκιαγράφηση της μορφής και της προσωπικότητας του Ευαγγελιστή Λουκά διαπιστώσαμε, ότι το αποστολικό κήρυγμα και η χριστιανική πίστη δεν διαδόθηκαν μόνο από τις εμπειρίες κάποιων αγράμματων ψαράδων, αλλά και από τη γραφίδα ανθρώπων των γραμμάτων με βαθιά παιδεία και γνώση, όπως του Ευαγγελιστή Λουκά.
Όλοι αυτοί μας δίνουν παράδειγμα απόλυτης αφοσίωσης στην πίστη και αφιέρωσης στο έργο του ευαγγελισμού του κόσμου. Μόνο με αυτή τη συνέπεια λόγων και έργων έφτασε το χριστιανικό κήρυγμα μέχρι σε εμάς.
Και αν ένας ιστορικός της πρώτης εκκλησίας, όπως ο Λουκάς, αξιόπιστος και χαρισματικός συγγραφέας, αποδέχθηκε την χριστιανική πίστη με τόση βεβαιότητα, ώστε να αφοσιωθεί στη διάδοση του ευαγγελικού μηνύματος και να μαρτυρήσει χάριν του ευαγγελικού του κόσμου, καταλαβαίνουμε, ότι δίνει και σε εμάς σήμερα παράδειγμα ζωής προς μίμηση.
Οι ιδιότητές του και οι χαρακτηρισμοί ως «αγαπητού» και «συνεργού εν Κυρίω» είναι μια διαχρονική υπενθύμιση προς όλους τους πιστούς από ποιες αρετές, πρέπει να κοσμείται η παρουσία μας και η διακονία μας στο έργο της εκκλησίας.
π.Γ.Στ.
Βιβλιογραφία : Γ. Πατρώνου « Κήρυγμα και Θεολογία»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου