Επτά αιτίες που εξαντλούν και νεκρώνουν την πίστη

1.       Η πρώτη αιτία είναι ότι συνηθίζουμε αυτόν τον κόσμο και τη ζωή. Όσο ασυνήθιστος μας φαίνεται αυτός ο κόσμος,  η πίστη μας στο Θεό είναι δυνατή. Όταν όμως ο κόσμος μας φανεί τελείως παλιός και συνηθισμένος, η πίστη μέσα μας σβήνει. Όσο περισσότερο συνηθίζουμε, τόσο περισσότερο απομακρυνόμαστε από την μεγαλειώδη εντύπωση που μας άφησε στην αρχή ο κόσμος.

2.                 Η δεύτερη αιτία είναι η υπερφόρτωση του πνεύματος με πολλές μικρές γνώσεις, όπου απουσιάζει η γνώση των γνώσεων. Η γνώση της γνώσεως είναι η γνώση περί του Θεού. Οι υπόλοιπες γνώσεις αναφέρονται στα έργα του Θεού. Η ποσότητα της γνώσεως στην εποχή μας είναι μεγαλύτερη απ’ ό, τι σε κάθε άλλη. Στην εποχή μας τρέχουν για την ποσότητα της γνώσεως και την ποιότητα λίγοι την προσέχουν.

3.                 Η τρίτη αιτία που καταστρέφει την πίστη μας είναι τα ανθρώπινα έργα. Τα έργα μας περιορίζουν το βλέμμα μας κι εμείς σταματάμε μόνο σ’ αυτά και δεν κοιτάζουμε πιο πέρα. Βλέπουμε την επιστήμη μας, το έργο του μυαλού μας, και είμαστε ανίκανοι να δούμε τον φωτεινότερο ορίζοντα. Ο άνθρωπος ως δημιουργός πολιτιστικών δημιουργημάτων φαίνεται ως ο μόνος δημιουργός μεσσία στο σύμπαν. Από τα ψηλά σπίτια μας δεν βλέπουμε το συμπαντικό έργο του Θεού.

4.                 Ως τέταρτη αιτία της τραγωδίας της πίστεως οφείλεται στις πλάνες των εκπροσώπων της πίστεως. Ο καθένας εκτιμά το σπόρο κατά τον καρπό. Eάν ο καρπός είναι πικρός, ποιος μπορεί να αγαπήσει το σπόρο; Ο κάλλιστος καρπός της πίστεως είναι εκείνοι που έβαλαν τον εαυτό τους εξ ολοκλήρου στην υπηρεσία της πίστεως. Η πίστη είναι σπόρος, ο άνθρωπος αγρός. Όταν σπείρεται ίδια σπορά σε διαφορετικούς αγρούς, διαφορετικούς καρπούς θα φέρει. Ο σπόρος πρέπει να σπείρεται κατά τον κάλλιστο και όχι κατά τον χείριστο τρόπο. Όταν ο καλός σπόρος πέσει στ’ αγκάθια τον πνίγουν. Μόνο ο καλός σπόρος στην καλή γη αποδίδει καρπό εκατονταπλάσιο.

5.                 Ως πέμπτη αιτία συνιστούν η ψευδοεπιστήμη και η ψευδοθεολογία. Η ψευδοεπιστήμη δημαγωγεί εναντίον της πίστεως και η ψευδοθεολογία δημαγωγεί εναντίον της επιστήμης. Η υγιής πίστη δεν αντιλέγει ποτέ προς την πραγματική επιστήμη, ούτε η πραγματική επιστήμη αρνείται την υγιή πίστη. Μόνο οι αρρωστημένες μορφές  και του ενός και του άλλου είναι υπερβολικές και ακραίες.

6.                 Ως έκτη αιτία λόγω της οποίας η πίστη υπονομεύεται είναι η κοινωνική αδικία. Ένας άνθρωπος κοιτάζει τον ουράνιο θόλο με πύρινα φώτα και η πίστη του λάμπει. Όταν όμως κοιτάζει και την αδικία, που κάνει ένας άνθρωπος στον άλλο, η πίστη του μουδιάζει. Η κοινωνική αδικία μας στενοχωρεί όλους και μας πονά και μας ρίχνει σε σκοτεινές σκέψεις και τρώγει την αισιοδοξία μας.

7.                 Τέλος ως έβδομη αιτία της τραγωδίας της πίστεως μέσα μας είναι η ευτυχία. Μόνο μεγάλες ψυχές στέκουν  στην ευτυχία με πρόσωπο στραμμένο προς τον Θεό. Στις αδαείς ψυχές η ευτυχία είναι η υψίστη θεότητα την οποία προσκυνούν. Αλλά στη δυστυχία κανείς δεν είναι πιο ευσεβής απ’ αυτές.

Κάποιοι καλοί άνθρωποι αλλάζουν τόσο πολύ κατά την περίοδο της ευτυχίας τους, ώστε οι φίλοι τους δεν τους αναγνωρίζουν. Η γήινη ευτυχία σε πολλούς παίρνει τα μυαλά και σκληραίνει την καρδιά. Μπορεί να υπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία απ’ αυτή την «επιτυχία»; Πρέπει να έχουμε θάρρος τόσο στην ευτυχία όσο και στη δυστυχία. Χρειάζεται θάρρος για να μην παραδοθείς ούτε στην ευτυχία ούτε στη δυστυχία. Σε όσους η ευτυχία γίνει είδωλο, σ’ αυτούς ο Θεός σταματά να είναι Θεός. Όποιος μπορεί να γιορτάζει την ευτυχία του εκτός Θεού και χωρίς τον Θεό, αυτός βιώνει τη σιωπή πριν από την καταστροφή. Όσο η ευτυχία κατοικεί σ’ ένα σπίτι, τόσο η δυστυχία στέκει μπροστά στην πόρτα και περιμένει τη σειρά της.

Πηγή: Αγ. Νικολάου ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ, «Αργά βασίζει Ο Χριστός»