Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2009

Η αξιοπρέπεια του ανθρώπου και η απληστία του ατόμου

Από υπεύθυνος πολίτης ο άνθρωπος υποβιβάζεται σ’ ένα ατομοκεντρικό άτομο και σ’ έναν άπληστο καταναλωτή. Πνίγεται από ανεκπλήρωτες ανάγκες και αλλοιώνεται από έντονες επιθυμίες για ένα άνετο τρόπο ζωής. Αδιαφορεί για το κοινωνικό σύνολο, κλείνεται στον εαυτό του και ασχολείται με το πώς θα κερδίσει περισσότερα. Ο καταναλωτής χάνει τόσο την υπόστασή του ως ελεύθερο άτομο, όσο και την αξιοπρέπειά του ως άνθρωπος.

Το πρόβλημα όμως δεν σταματά εδώ. Πολλοί καταναλωτές δεν έχουν τα απαραίτητα οικονομικά μέσα για τις αυξημένες ανάγκες τους. Για την επίλυση του προβλήματος δημιουργήθηκαν τα καταναλωτικά δάνεια. Οι τράπεζες πρόσφεραν απλόχερα τα χρήματα που χρειάζονταν οι καταναλωτές και οι πολίτες δανείζονται όχι για να καλύψουν επείγουσες οικογενειακές τους ανάγκες, αλλά για ταξίδια αναψυχής και για να αγοράζουν περισσότερα καταναλωτικά αγαθά.

Έτσι η υπερκατανάλωση δημιουργεί την υπερπαραγωγή αποβλήτων, με άμεση συνέπεια την καθαρότητα του περιβάλλοντος και στην υγεία των ανθρώπων. Η καταναλωτική κοινωνία έφθασε στο αποκορύφωμά της για να δείξει πριν λίγο καιρό τα πρώτα δείγματα της επιτυχίας της. Μεγάλοι τραπεζικοί οργανισμοί κατέρρευσαν συμπαρασύροντας και τη διεθνή οικονομία. Κάνουν λόγο για λάθη που έγιναν. Την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού ακολούθησε και η πτώση του καπιταλισμού. Και τα δύο αυτά υλιστικά συστήματα απέτυχαν να εξισορροπήσουν τα δικαιώματα του ατόμου προς τις υποχρεώσεις το υ πολίτη.

Ο υπαρκτός σοσιαλισμός συνέτριψε το άτομο, αδιαφόρησε για τα ανθρώπινα δικαιώματα και επέβαλε δήθεν για το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου, τη θέση των ισχυρών ατόμων που κυβερνούσαν.

Ο καπιταλισμός υποβίβασε τον πολίτη σε άτομο, απελευθέρωσε τα ένστικτα και τις επιθυμίες του και επέτρεψε σε ισχυρά άτομα να ελέγχουν την οικονομία και την ευημερία του κοινωνικού συνόλου.

Η κατάρρευση και των δύο αυτών συστημάτων αποδεικνύει πως η κοινωνία χρειάζεται κάτι παραπάνω από τους σκληρούς νόμους, που περιορίζουν τα δικαιώματα του ατόμου καθώς και από τα άφθονα καταναλωτικά αγαθά που υποβαθμίζουν τον πολίτη.

Η ανθρωπότητα περιμένει ένα πιο ανθρώπινο κοινωνικό σύστημα στο οποίο η ελευθερία του ανθρώπου θα εξισορροπείται με τις υποχρεώσεις του ως πολίτη και η αξιοπρέπεια του ανθρώπου να διατηρείται με την απελευθέρωση του ατόμου από τα πάθη του όσο και από τις υπαγορεύσεις των άλλων ισχυρών ατόμων.

(Μιχ. Μαραθεύτη «Ευθύνη» Δεκ. 2008)


Δεν υπάρχουν σχόλια: