"Άγιοι της Εκκλησίας των Πατρών" : Δρ.Παναγιώτη Μαρτίνη

Η ευγενική προσφορά του θεολόγου - εκπαιδευτι­κού, Δρ. Αγιολογίας κ. Παναγιώτη Μαρτίνη της τελευταί­ας του ιστορικής έρευνας σχετικά με τους Αγίους της Εκκλησίας των Πατρών, ήρθε σε μια περίοδο που όσο κι αν η εποχή μας προσπαθεί να την εντάξει στα κοσμικά δρώμενα, ωστόσο δεν μπορεί να της αφαιρέσει την κα­τάνυξη που μας συνέχει στη γέννηση του Θεανθρώ­που και το ακρόαμα των θεσπέσιων ύμνων στις κατά­μεστες ολόφωτες εκκλησιές που προσθέτουν στο θρη­σκευτικό μας συναίσθημα.

«Οι Άγιοι της εκκλησίας των Πατρών» μια ιστορική έρευνα που έρχεται να φωτίσει από την δική της οπτική μιαν άλλη πλευρά της ιστορίας της Πάτρας, άγνωστη στους πολλούς.

Γιατί θα πρέπει να ομολογηθεί, ότι η γνώση μας γύρω από τη θρησκευτική ιστορία της πόλης που ζούμε περιο­ρίζεται στον Άγιο Ανδρέα - κατά κύριο λόγο, άλλωστε και πολιούχο μας - και σε δύο τρεις επετείους - λιτανεύσεις ή στους πράγματι μεγαλοπρεπείς Ναούς.

Ο κ. Μαρτίνης έρχεται να καλύψει ένα κενό και να προ­σθέσει στην τοπική μας ιστορία ψηφίδες που λείπουν για να συμπληρωθεί η εικόνα από κάθε πλευρά και όχι μόνο την ιστορική ή πολιτιστική της που κι αυτές είναι εν πολ­λοίς άγνωστες ή τουλάχιστον μερικώς γνωστές.

Φανερό ότι η έρευνα του κ Μαρτίνη δεν αποσκοπεί στο να προσθέσει ένα ακόμη συναξάρι στα όσα γνωστά, αλλά να φέρει στο προσκήνιο τεκμηριωμένα στοιχεία για τους Αγίους που έζησαν ή καταγότανε ή μαρτύρησαν στην πόλη μας. Κι αυτό γιατί η ζωή και το μαρτύριο τους δεν είναι απλά μια επί πλέον γνώση, αλλά αποτελούν φωτεινό παράδειγμα προς μί­μηση, μαζί και ανάχωμα, για όσες κυκλο­φορούν αιρετικές δοξασίες η αμφισβητή­σεις της Αγιοσύνης γενικά κι αυτό είναι η βαθύτερη ουσία της έρευνας «Οι Άγιοι της εκκλησίας των Πατρών» που τη κάνει πο­λύτιμη για κάθε μελετητή ή απλώς θρη­σκευόμενο Πατρινό.

Η έρευνα καταχωρείται σε 2 μέρη. Στο πρώτο μέρος υπάρχουν τρεις ενότητες με 5 επισκοπούμενους Αγίους η κάθε μία, ε­νώ στο δεύτερο μέρος ο βίος 5 Αγίων (Ευαγγελιστής Λουκάς - Ιερομάρτυς Μύ­ρων - Ασχολίας, ή Αχόλιος επίσκοπος Θεσσαλονίκης και οι Όσιοι Συμεών και Θε­όδωρος) - που συνδέονται με την τοπικήν αγιολογία. Υπάρχει ακόμη ένα παράρτημα με ασματική ακολουθία και παράκληση για τους εν Πάτραις τιμωμένους Αγίους.

Μέσα από μια πλούσια βιβλιογραφία καθώς τεκμαίρε­ται από τις υποσημειώσεις σε κάθε κεφάλαιο ο κ. Μαρτί­νης εδραιώνει επί ιστορικών βάσεων τον βίο και πολιτεία εκάστου Αγίου, ώστε η γνώση μας για την αγιότητα του να είναι απαλλαγμένη από τα συνήθη εκ παραδόσεως προφορικώς διασωζόμενα, αβασανίστως, όσον αφορά την ιστορική αλήθεια.

Εξ άλλου η προσφορά της έρευνας και η κατάθεση της αποτελεί μιαν επί πλέον μαρ­τυρία της θρησκευτικής ζωής της πόλης βγάζοντας από την αφάνεια γνωστούς -ά­γνωστους στον μη ιδιαίτερα θρησκευόμε­νο κόσμο. Λ.χ Η Οσία Ολυμπία ή ο Άγιος Ηρωδίων επίσκοπος Πατρών - Ο Νεομάρτυς Παύλος ο εκ Σοποτού - ο Άγιος Ηλίας ο Σπηλαιώτης ή ο Όσιος Δανιήλ ο εν τω Κάστρω ή ακόμη ο Άγιος Ασχόλιος.

Μικρές σύντομες αναφορές για το με­γάλο έργο της ζωής τους, τη διδαχή ή το μαρτύριο τους. Μέσα από το χρονικό της επίγειας διαδρομής τους έρχονται στο φως ιστορικά στοιχεία εν σχέση με τις επικρα­τούσες συνθήκες, τους ηγεμόνες, τα ήθη και γενικότερα τις θρησκευτικές αντιλήψεις ακόμη και τη γλώσσα εν χωρώ και χρόνω. Όλα αυτά καθιστούν την ιστορικήν έρευνα του κ. Παναγιώτη Μαρτίνη ένα πολύ­τιμο απόκτημα για την Πατραϊκή ιδιαίτερα αλλά και ό­ποια βιβλιοθήκη.

Σταύρος Ιντζεγιάννης