Ο Χρήστος Γιανναράς για τον άνθρωπο, την εκκλησία και τον κόσμο

 

Αυτή η σειρά έξι μερών ( εδώ ενοποιημένα) παρουσιάζει μια συναρπαστική και πλούσια πνευματικά συνομιλία μεταξύ του Έλληνα φιλοσόφου και θεολόγου Χρήστου Γιανναρά και του επισκόπου Μαξίμ (Βασίλιεβιτς). Βιντεογραφημένο το 2010 στο ήρεμο μοναστήρι Escondido στην Καλιφόρνια από τον μοντέρ Ivan Andrijanic, ο διάλογος διερευνά θεμελιώδη θέματα της χριστιανικής θεολογίας και της υπαρξιακής φιλοσοφίας. Με χαρακτηριστική διαύγεια και στοχαστική θέρμη, ο Γιανναράς στοχάζεται το μυστήριο της Αγίας Τριάδας, τη μυστηριακή πραγματικότητα της Θείας Ευχαριστίας, τη μεταμορφωτική φύση της αγάπης, τη βαθιά σημασία της ελευθερίας, τον ρόλο του πολιτισμού και την εσχατολογική χαρά του Πάσχα.

αμεθυστος

Θεμέλια…

 

Αν δεν έχεις γερά θεμέλια, κάθε τι που χτίζεις από πάνω του από πάνω που θα είναι καταδικασμένο.

            Πολλές φορές στη ζωή μας ξεκινάμε με τις καλύτερες προϋποθέσεις. Και όλη μας την προσοχή και όλη  την αγάπη βάζουμε και ο μεράκι. Και θέλουμε γρήγορα να φτιάξουν τα πράγματα και το όνειρο μας αν να αποκτήσει στέγη. Και χρησιμοποιούμε τα καλύτερα υλικά, και  βάζουμε όλη μας την τέχνη.

            Έρχεται όμως κάποια στιγμή  που βλέπουμε το οικοδόμημα έτοιμο να  γκρεμιστεί… Και εμείς επιμένουμε. Ξανά και πάλι ξανά…

            Είναι από τις φορές αυτές που πρέπει να μάθουμε, παρά τον όποιο πόνο , απλά να σταματάμε. Δεν είναι δειλία, ούτε αναξιοσύνη. Να σκεφτούμε πως όσο σε πιο πολλά αδύναμα θεμέλια κτίσουμε, τόσο μεγαλύτερη θα είναι στο τέλος η ζημιά.

            Και τώρα θα πει κανείς… Ποιος επιλέγει για να χτίσει πάνω σε βάσεις που δεν είναι γερές;

            Όλοι μας. και εγώ και συ και όλοι….

            Ας σκεφτούμε τις σχέσεις. Πόσες φορές, δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε πως τα πράγματα δεν πάνε καλά. Ακόμη τα πάθη μας πόσες φορές τα αφήνουμε για αργότερα και ας ξέρουμε πως κάποια στιγμή θα βγούνε μπροστά μας. ΄Η τα θέλω μας για τα οποία άλλους από εγωισμό, δεν αφήνουμε να ακούσουμε τι έχουν  να μας πούνε…

            Θα δούμε, ότι είναι πολλά αυτά που στη ζωή μας δεν θέλουμε να δούμε, γιατί δεν μας συμφέρουν…

            Και αυτά είναι που στο τέλος θα μας καταστρέψουν.

            Ελευθέριος Γ. Ελευθεριάδης

                        ψυχολόγος

ΠΑΣΧΑ= ΔΙΑΒΑΣΗ

 

  Πάσχα σημαίνει διάβαση, αρχικά των Ισραηλιτών από την Ερυθρά θάλασσα. Και κατ’ επέκταση από τον θάνατο στη ζωή, όλης της ανθρωπότητας που ευεργετήθηκε από τη σταυρωμένη Αγάπη. Είναι, λοιπόν, ημέρα διάβασης από τον πόνο στη χαρά.

            Η σωστή λύση του προβλήματος του πόνου βρίσκεται μόνο μέσα στον Χριστιανισμό, στη χριστιανική πίστη. Συμφιλιωνόμαστε με τον πόνο ώστε ν’ αποβαίνει δημιουργικός, προσφέροντας γνήσια και αναφαίρετη χαρά.

            Με την πίστη στον Αναστάντα και η  βούλησή μας επηρεάζεται ευεργετικά. Ο Χριστιανισμός δεν είναι ένας άγονος μυστικισμός. Διαμορφώνει χαρακτήρα και συγκροτεί ολοκληρωμένες προσωπικότητες. Όχι μόνο γιατί παρέχει υπερβατικό κύρος που κάμπτει τη συνείδηση, αλλά μεταβιβάζει μυστηριώδεις δυνάμει με τη χάρη του Θεού. Πρόκειται για ένεση με  πρωτοφανή δραστηριότητα, ώστε να γίνονται πράξη αυτά που πιστεύουμε.

            Με δύο λόγια, η πίστη μας στην ανάσταση του Χριστού, είναι η  λυδία λίθος που εξαγνίζει κι εξιδανικεύει και τα πιο αντίξοα.

            Αν μας ενδιαφέρει το μυστικό της ευτυχίας- και ποιος δε το ζητά- ας οδηγήσουμε τα βήματά μας σαν έμπειροι χρυσοθήρες στο κενό μνημείο κι ας πάρουμε την λυδία λίθο της Ορθής πίστεως. Έτσι απλά, θα κρατήσουμε τη χαρά και την ευλογία στα χέρια μας.

            Μαν. Μ.

«Ανάσταση Χριστού θεασάμενοι…»

 

Το χαρμόσυνο άγγελμα της Αναστάσεως του Κυρίου δόνησε κατά το μεσονύκτιο του Πάσχα την εαρινή νύκτα. Θα το ακούσουμε και πάλι με σκιρτήματα χαράς στα προαύλια των ιερών Ναών μας.

            Οι λόγοι του λευκοφόρου αγγέλου «Ηγέρθη ουκ έστιν ώδε» επανελήφθησαν  από τα στόματα των αρχιερέων και των ιερέων  και τα χείλη μας έψαλαν τον θριαμβευτικό ύμνο «Χριστός ανέστη εξ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας». Και εμείς «οι εν τοις μνήμασι»,  οι συνταφέντες με τον Κύριο, μαζί με τους απ’ αιώνος κατεχομένους στα δεσμά του Άδου, νοιώσαμε το σκίρτημα της νέας ζωής, της εκ νεκρών αναστάσεως, «ίνα    ώσπερ ηγέρθη, Χριστός εκ νεκρών δια της  δόξης του πατρός, ούτω και ημείς εν καινότητι ζωής περιπατήσωμεν».  Και επαναλάβαμε δέκα, είκοσι, εκατό φορές τον παιάνα αυτόν για να δείξουμε την άμετρη χαρά μας, για να συνειδητοποιήσουμε την νίκη του Χριστού, που είναι και δική μας νίκη, κατά του θανάτου και το Άδου. Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο βρίσκεται η πεμπτουσία του χριστιανισμού. Γι’ αυτό και το γεγονός της αναστάσεως αποτελεί το κεντρικό θέμα της λατρείας μας, το θέμα του Πάσχα, αλλά και όλων των Κυριακών του έτους.

            Ο Χριστιανισμός στηρίζεται επάνω στον κενό τάφο του Κυρίου. Χωρίς την ανάσταση «κενό»- χωρίς περιεχόμενο, άχρηστο- θα ήταν το χριστιανικό κήρυγμα, «ματαία  η πίστις» μας. Αλλά και η ζωή του καθενός μας πηγάζει από το γεγονός της αναστάσεως του Χριστού.

            Μαζί Του συνεσταυρώθη και απέθανε ο άνθρωπος της αμαρτίας, ο παλαιός άνθρωπος των παθών και της κατάρας, ο υπόδουλος στο φόβο του θανάτου και της φθοράς. Τώρα όμως ο θάνατος έχει συντριβεί. Έχει χάσει την εξουσία και την δύναμή την δύναμή του.

            γ.

ΠΑΣΧΑ ΤΟ ΤΕΡΠΝΟΝ ΧΡΙΣΤΌΣ ΑΝΕΣΤΗ!

 

Μέσα σε κύματα χαράς οι Χριστιανοί ακούνε και ψάλλουνε απόψε τον θριαμβευτικό ύμνο της νίκης του Χριστού κατά του θανάτου. Μια απέραντη ευφροσύνη κατακλύζει τις ανθρωπινές  καρδιές. Σαν  μια οικογένεια η Εκκλησία από τα πέρατα της οικουμένης συγκεντρώνεται για να υμνήσει αυτό το μεγάλο θαύμα της Αναστάσεως του Κυρίου. Βρισκόμαστε στη ακτινοβόλα νύχτα που είναι προάγγελος της λαμπροφόρου ημέρας της εγέρσεως του Χριστού.

            Ποια είναι αυτή «η ημέρα του Κυρίου»; «Αναστάσεως ημέρα», απαντά ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. «Πάσχα, Κυρίου Πάσχα». Είναι «η κλητή και αγία ημέρα, η μία των Σαββάτων, η εορτών  εορτή και πανήγυρις πανηγύρεων. Είναι η Λαμπρή. Ο Χριστός αναστήθηκε και η χαρά είναι ατέλειωτη: «ευφροσύνη αιώνιος».  Γι΄ αυτό ευφραίνονται οι ουρανοί και σκιρτά από αγαλλίαση η γη και εορτάζει όλος ο κόσμος, ορατός και αόρατος, άγγελοι και άνθρωποι.

            Η Ανάσταση του Χριστού σημαίνει τη μετάβασή μας από τον θάνατο στη ζωή, αν βέβαια το θέλουμε. Ανοίχτηκαν οι πύλες της Βασιλείας. «Ουκέτι φλογίνη ρομφαία φυλάττει την πύλην της Εδεμ»,  Ο παράδεισος είναι πάλι  μέσα  τις δυνατότητες του ανθρώπου. «Εκ γαρ θανάτου προ ζωήν και εκ γης προς ουρανόν Χριστός ο Θεός ημάς διεβίβασε» ψάλλουμε όλοι σήμερα με την αναστάσιμη χαρά στα πρόσωπά μας.

            Η Ανάσταση του Χριστού προσφέρει νόημα στη ζωή μας. Είναι η σίγουρη εγγύηση της αναστάσεώς μας. Από την ελπίδα αυτή κρέμεται η ανθρωπότητα: «Πόσο θεία, πόσο αγαπημένη, πόση γλυκύτατη είναι η φωνή σου, Χριστέ! Μας υποσχέθηκες αδιάψευστα ότι θα είσαι μαζί μας μέχρι τη συντέλεια των αιώνων. Αυτήν την φωνή όλοι εμείς την κρατούμε σαν άγκυρα ελπίδας και είμαστε γεμάτοι αγαλλίαση».

            Ζούμε με την ελπίδα, αλλά και τη σιγουριά, διότι

            Αληθώς ανέστη ο Κύριος!.

            γ.

ΤΟ ΑΚΡΟΝ ΑΩΤΟΝ ΤΗΣ… ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

 

Έντονη δημόσια συζήτηση και αντιπαράθεση προκάλεσε η απάντηση γνωστού ηθοποιού σε ερώτηση δημοσιογράφων, με την οποία ο εν λόγω ηθοποιός εξέφρασε ανοιχτά την άποψη ότι η άμβλωση είναι έγκλημα, και οποιαδήποτε άλλη λύση είναι προτιμώτερη από τη βίαιη διακοπή της κυήσεως, που αποτελεί ουσιαστικά φόνο.

          Αλγεινή εντύπωση προκαλεί ουσιαστικά ασφαλώς, το γεγονός ότι κάποιοι εξέφρασαν τη δυσφορία τους για τη δημόσια συζήτηση που πυροδότησε η εν λόγω επίμαχη δήλωση. Αλλοίμονο , αν απαγορευόταν να συζητάμε! Αυτό που δεν θα έπρεπε να επιτρέπουμε στον εαυτό μας είναι ακριβώς το να συζητάμε, το να κρύβουμε τα κρίσιμα ερωτήματα κάτω από το χαλί, για να μην ταράξουμε τον μακάριο εφησυχασμό μας.

          Ακόμη πιο αλγεινή εντύπωση, όμως, θα άξιζε να προκαλέσει η τοποθέτηση άλλης γνωστής  ηθοποιού η οποία επέρριψε την ευθύνη για τη συζήτηση που άνοιξε… στους δημοσιογράφους: «Ευθύνη δεν έχει μόνο αυτός που δίνει την απάντηση, αλλά ίσως ακόμα περισσότερο αυτός που θέτει την ερώτηση. Γιατί, όταν περιμένεις έξω από το θέατρο κάποιον θρησκόληπτο διάσημο, για να ρωτήσεις την άποψή του (που κανονικά δεν μας αφορά), ξέρεις την απάντηση που θα πάρεις».

          Ας μας επιτραπεί να σχολιάσουμε ότι μη συγκεκριμένη τοποθέτηση κρύβει πίσω της κάτι που είναι αληθινά ανατριχιαστικό: την αντίληψη ότι κάποιοι άνθρωποι δεν έχουν το δικαίωμα να ομιλούν και να ακούγονται, και φέρουν ευθύνη όσοι τους δίνουν τον λόγο, από τη στιγμή που γνωρίζουμε εκ των προτέρων ότι αυτά που θα πουν θα μας ενοχλήσουν. Άραγε, χρειάζεται να σχολιάσουμε τη… δημοκρατικότητα αυτής της αντίληψης; Οι δημοσιογράφοι ασφαλώς και φέρουν ευθύνη. Αλλά η ευθύνη τους είναι ακριβώς να φροντίζουν να ακούγονται ΟΛΕΣ οι φωνές, και όχι μόνο  αυτές… που βολεύουν. Και αν αυτό πρέπει να το φροντίζουν γενικά, πολύ περισσότερο πρέπει να το φροντίζουν σε ζητήματα που είναι, κυριολεκτικά ζητήματα ζωής και θανάτου.

          «ΖΩΗ», 4398

ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ - ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

 

Περιμένοντας την Ανάσταση" - Εισαγωγή στο Θείο Δράμα. Ο Χρήστος Γιανναράς αναφέρεται στη Μεγάλη Εβδομάδα. από εκπομπή της ΕΡΤ, δεκαετίας '80