Νουθεσίες Γέροντος Ἐφραὶμ Φιλοθεΐτου

 

* Καμμιὰ χαρὰ κοσμικὴ δὲν μένει χωρὶς μεταμέλεια. Μόνον ἡ χαρὰ ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι γνήσια καὶ εἰλικρινής. Δόξες καὶ χρήματα, ὅλα εἶναι ψεύτικα. Ὅλα αὐτὰ ὁ θάνατος τὰ βάζει στὴν ἁρμόζουσα θέσι τους.

* Ὁ οὐράνιος Πατὴρ μᾶς παιδεύει ὄχι γιὰ νὰ ἔλθουμε σὲ ἀπόγνωσι, ἀλλὰ γιὰ νὰ μετανοήσουμε καὶ διορθωθοῦμε.

* Ὁ πόνος ἐξαγνίζει τὴν ψυχή, τὴν κάνει ταπεινή, πονετική, ἀγαθὴ καὶ ἔτσι καταστρώνεται τὸ ἔδαφος γιὰ τὴν θείαν ἐπίσκεψι.

* Ὅλα τὰ λυπηρὰ μᾶς ἀποστέλλονται χωρὶς καμμιὰ ἀμφιβολία γιὰ τὴν θεραπεία τῆς ψυχῆς μας ποὺ νοσεῖ.

* Δωρεὰν σώζει ὁ Χριστὸς τὸν ἄνθρωπον, οἱ κόποι δείχνουν τὴν προαίρεσι... τοῦ ἀνθρώπου.

* Μὲ τὴν ὑπομονὴ στὰ παθήματα κάμνουμε τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ὅποιος ὑπομένει πειρασμό, ἐπιθέτει φάρμακο στὴν ψυχή του.

* Ποιὸς μετενόησε καὶ δὲν σώθηκε; ποιὸς εἶπε τὸ ἡμάρτησα καὶ δὲν συγχωρέθηκε; ποιὸς ἔπεσε καὶ ἐζήτησε βοήθεια καὶ δὲν σηκώθηκε; ποιὸς ἔκλαυσε καὶ δὲν παρηγορήθηκε ἀπὸ τὸν Θεόν;

* Ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο ὁ Θεὸς θέλει νὰ ἰδεῖ προαίρεσι ἀγαθὴ καὶ βία (προσπάθεια φιλότιμη) στὰ μέτρα τῶν δυνάμεών του, καὶ ὅταν αὐτὰ τὰ διάθεση μὲ ταπείνωσι, τότε Αὐτὸς ἀναλαμβάνει τὴν τελείωσι τοῦ ἀγαθοῦ ἔργου...

* ... Σὲ αὐτὸν τὸν κόσμο δὲν ἔχουμε θέσι κανείς. Ὁ πνευματικὸς κόσμος μᾶς περιμένει ὅλους. Περαστικοὶ εἴμεθα πάνω στὴ γῆ... Πρὶν δὲ μᾶς πάρη ἀπὸ αὐτὸν τὸν φθαρτὸν κόσμον νὰ παρακαλοῦμε νὰ μᾶς τακτοποίηση μαζί Του, ὅσον γίνεται πιὸ τέλεια γιὰ νὰ μὴ δυσκολευθῆ ἡ ψυχή μας στὴν ἄνοδό της ἀπὸ τοὺς κακοὺς φορολόγους δαίμονας...

* Ἔχουμε ἕνα Θεὸ μὲ φιλόστοργα θεϊκὰ σπλάγχνα, ποὺ μᾶς ὑπομένει καὶ συνεχίζει νὰ μᾶς ἀγαπᾶ καὶ νὰ μᾶς φροντίζει, καὶ ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι τὸν ἀρνούμεθα, τὸν ὑβρίζουμε, καὶ δὲν ξέρουμε τί λέμε καὶ τί κάνουμε. Τυπικὰ τὸν πιστεύουμε καὶ ὁμολογοῦμε, ἐνῶ μὲ τὴν ἀπρόσεκτη ζωή μας γινόμαστε ἀπαίσιοι καὶ ἐλεεινοὶ οἱ δυστυχεῖς, ἀπὸ τὰ μυαλά μας, τὶς ἐπιλογές μας, τὸν ἐγωισμό μας, τὴν κοσμικοφροσύνη μας.

* Μὲ τὴν εἰλικρινῆ μας μετάνοια μποροῦμε νὰ πάρουμε καὶ πάλι τὶς εὐλογίες τοῦ Θεοῦ, νὰ καθαρίσουμε τὸ βεβαρυμένο ποινικό μας, ἀρκεῖ νὰ τηροῦμε τοὺς ὅρους τῆς πίστεως, τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, καὶ τότε τὸ πῦρ τῆς χάριτος θὰ μᾶς θερμάνη, δροσίζη, χαροποιῆ καὶ θεοποιῆ κατὰ χάρι καὶ μέθεξι.

* Ἡ μετάνοια ἔχει μεγάλη δύναμι. Παίρνει τὸ κάρβουνο καὶ τὸ κάνει διαμάντι. Παίρνει τὸν λύκο καὶ τὸν κάνει ἀρνί. Παίρνει τὸν ἄγριο καὶ τὸν κάνει ἅγιο. Παίρνει τὸν αἱματοβαμμένο ληστὴ καὶ τὸν κάνει πρῶτο κάτοικο τοῦ Παραδείσου. Ἀκριβῶς, ἐπειδὴ ἔχει τέτοια δύναμι ἡ μετάνοια, γι᾿ αὐτὸ ὁ Διάβολος ἀγωνίζεται ν᾿ ἀποτρέψη τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν μετάνοια. Ἔτσι ἐξηγοῦνται οἱ ἀντιρρήσεις πολλῶν ἀνθρώπων ὡς πρὸς τὴν μετάνοια καὶ ἐξομολόγησι.

* Μὲ πόνο θερμῆς προσευχῆς ἂς ποῦμε: Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, δώρησέ μας ἀληθινή, δακρύβρεκτη μετάνοια. Ἐσὺ μᾶς ἔμεινες μοναδικὴ ἐλπίδα σωτηρίας. Εἶσαι ἡ ἀλήθεια μέσα σὲ τόσα ψέμματα. Εἶσαι ἡ χαρά μας μέσα σὲ τόσες θλίψεις. Εἶσαι ἡ λύτρωσίς μας μέσα σὲ τόση ἁμαρτία. Εἶσαι ἡ Εἰρήνη μέσα σ᾿ ἕναν κόσμο τόσο ταραγμένο.

* Εὐλαβικὰ Σὲ προσκυνῶ, δέσποζε ἐπὶ πάντων.

nektarnektar

 

 

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ

«Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος... πάντα δι᾽ Αὐτοῦ ἐγένετο» (Ἰωάν. α΄ 1 καὶ 3).

Ἡ ἀνθρωπίνη γλῶσσα προορίζεται διὰ τὴν ἔκφρασιν πραγματικοτήτων διαφόρων ἐπιπέδων: τοῦ βιοτικοῦ ἐπιπέδου τῶν φυσικῶν ἀναγκῶν· τοῦ παραπλησίου αὐτοῦ, καὶ ὅμως διακρινομένου ἀπ᾿ αὐτοῦ, τῶν πρωτογόνων ψυχικῶν αἰσθημάτων καὶ παθῶν· τοῦ τῆς γλώσσης τῆς πολιτικῆς δημαγωγίας· τοῦ τῆς ἐπιστημονικῆς γλώσσης, τῆς φιλοσοφικῆς, τῆς γλώσσης τῆς ποιήσεως· ἐν τέλει τοῦ τῆς ὑψίστης πασῶν: τῆς γλώσσης τῆς Θείας ᾿Αποκαλύψεως, τῆς προσευχῆς, τῆς θεολογίας καὶ τῶν ἄλλων σχέσεων μεταξύ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων: τῆς Λειτουργικῆς.

Ἡ ἀφηρημένη γνῶσις περὶ τοῦ εἶναι ἔχει μεταφυσικὰς ρίζας· εἰς τοῦτο ἀναφέρεται ἡ ἐπιστήμη, ή φιλοσοφία, καὶ πρωτίστως ἡ Θεογνωσία. Οἱ λόγοι οἱ ἐκφράζοντες τὰ ὡς ἄνω ὑποδειχθέντα εἴδη γνώσεως, ὡς καὶ τὰ Ὀνόματα τοῦ Θεοῦ, προέρχονται ἐκ τῆς νοερᾶς σφαίρας, τῆς μεταφυσικῆς. Ταὐτοχρόνως ἴδιον αὐτῶν εἶναι νὰ διεγείρουν ἐν τῷ νοῖ καὶ τῇ καρδίᾳ διαφόρους ἀντιδράσεις, καὶ ὑπ᾿ αὐτὴν τὴν ἔννοιαν ἀποτελοῦν «ἐξηρτημένα-ἀντανακλαστικά» φέροντα χαρακτῆρα ἄμεσον, αὐτόματον.

Ἐκάστη γλώσσα ἔχει ὡς σκοπὸν νὰ ὁδηγήσῃ τὸν ἀκροατήν ἢ τὸν ἄναγνώστην εἰς ἐκεῖνον τὸν χώρον, εἰς τὸν ὁποῖον αὕτη ἀνήκει. Έχοντες υπ' όψιν την «έξηρτημένην ἀντανακλαστικήν» ενέργειαν τῶν λόγων, ὀφείλομεν ἰδιαιτέρως να δώσωμεν μεγάλην προσοχήν εἰς τὴν λειτουργικήν γλώσσαν, ήτις σκοπόν ἔχει να γεννήση εν τῷ νοὶ καὶ τῇ καρδίᾳ τῶν προσευχομένων τὴν αἴσθησιν άλλου κόσμου, τοῦ ὑψίστου. Τοῦτο ἐπιτυγχάνεται διὰ τῆς παρουσίας ὀνομάτων καὶ ἐννοιῶν ἀνηκόντων άποκλειστικῶς εἰς τὸ θεῖον ἐπίπεδον, ὡς καὶ διὰ τῆς χρήσεως μικροῦ ἀριθμοῦ εἰδικῶν μορφῶν ἐκφράσεως.

Οἱ Ἕλληνες διὰ τῆς φιλοσοφίας έφθασαν εἰς τὰ υψηλότερα δυνατά όρια ἀναπτύξεως τοῦ ἀνθρωπίνου πνεύματος καὶ διὰ τῆς γλώσσης παρουσίασαν την τελειοτέραν δυνατήν μορφήν ἐκφράσεως τοῦ ἀνθρωπίνου λόγου. Την μορφήν ταύτην τῆς ἐκφράσεως προσέλαβε καὶ ἐχρησιμοποίησε κατά Πρόνοιαν Θεοῦ εἰς τὴν λατρείαν ἐπὶ δύο χιλιετίας ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ.

Η Λειτουργία, ὡς τὸ κορυφαῖον μέσον ἀναφορᾶς τοῦ ἀνθρώπου πρὸς τὸν Θεόν, εἶναι φυσικόν νὰ ἔχῃ ὡς ἐκφραστικόν δργανον την κατά το δυνατόν τελειοτέραν γλώσσαν.

Ἡ χρῆσις τοῦ τελειοτέρου ὑπάρχοντος γλωσσικού ὀργάνου εἰς τὰς λατρευτικάς συνάξεις βοηθεῖ τοὺς πιστούς να διατηρούν τὴν αἴσθησιν τοῦ Τελείου καὶ συμβάλλει εἰς τὴν πληρεστέραν δυνατήν κοινωνίαν μετ' Αὐτοῦ.

Ἡ ἐπὶ τοσοῦτον χρόνον χρησιμοποιηθείσα καὶ καθαγιασθείσα γλώσσα τῆς Θείας Λειτουργίας, ἥτις δύναται να χαρακτηρισθῇ καὶ ὡς κατηγόρημα τῆς ὀρθοδόξου λατρείας, εἶναι ἀδύνατον νὰ ἀντικατασταθῇ ἄνευ οὐσιώδους βλάβης* αὐτῆς ταύτης τῆς λατρείας. Διὰ τοὺς λόγους τούτους είμεθα κατηγορηματικώς πεπεισμένοι ότι εἶναι ἀναγκαία ή χρήσις τῆς παραδεδομένης Λειτουργικής γλώσσης ἐν ταῖς ἐκκλησιαστικαῖς ἀκολουθίαις· οὐδόλως ὑπάρχει ἀνάγκη άντικαταστάσεως αὐτῆς ὑπὸ τῆς γλώσσης τῆς καθ' ἡμέραν ζωῆς, πράγμα όπερ άναποφεύκτως θα καταβιβάση το πνευματικὸν ἐπίπεδον και θα προξενήση ούτως ἀνυπολόγιστον ζημίαν. Είναι άτοποι οἱ ἰσχυρισμοί περί τοῦ δήθεν ἀκατανοήτου διὰ πολλούς συγχρόνους ἀνθρώπους τῆς παλαιάς ἐκκλησιαστικῆς γλώσσης, μάλιστα δὲ δι' ἀνθρώπους έγγραμμάτους καὶ πεπαιδευμένους εἰσέτι. Δι' αὐτοὺς ἡ ἐκμάθησις ἐντελῶς μικροῦ ἀριθμοῦ λέξεων, αἴτινες δὲν εἶναι ἐν χρήσει εἰς τὴν καθ' ἡμέραν ζωήν, εἶναι ὑπόθεσις ὀλίγων ὡρῶν. Πάντες ἀνεξαιρέτως καταβάλλουν τεραστίας προσπαθείας διὰ τὴν ἀφομοίωσιν πολυπλόκων ορολογιών διαφόρων τομέων τῆς ἐπιστημονικῆς ἢ τῆς τεχνικής γνώσεως, τῆς πολιτικῆς, τῆς νομικῆς καὶ τῶν κοινωνικῶν ἐπιστημῶν· γλώσσης φιλοσοφικής ἢ ποιητικῆς καὶ τὰ παρόμοια. Διά τί λοιπόν ἀναγκάζομεν τὴν Ἐκκλησίαν νὰ ἀπολέση γλῶσσαν ἀπαραίτητον διὰ τὴν Εκφρασιν ὑψίστων μορφών τῆς θεολογίας καὶ τῶν πνευματικών βιωμάτων;

Πάντες, ὅσοι είλικρινῶς ἐπιθυμοῦν νὰ γίνουν κοινωνοὶ τῆς αἰωνοβίου παραδόσεως τοῦ Πνεύματος, εὐκόλως θὰ ἀνεύρουν τὴν δυνατότητα να εξοικειωθούν μετὰ τοῦ ἀτιμήτου θησαυροῦ τῆς ἱερᾶς λειτουργικής γλώσσης, ἥτις κατὰ τρόπον ὑπέροχον προσιδιάζει εἰς τὰ μεγάλα μυστήρια τῆς λατρείας. Ολίγαι ἰδιαιτερότητες τῆς γλώσσης αὐτῆς μειώνουν τὸν κόπον τῆς πρὸς καιρὸν ἀποταγῆς ἐκ τῶν ἐμπαθῶν συνηθειῶν: «Πᾶσαν νῦν βιοτικὴν ἀποθώμεθα μέριμναν».

Ἐὰν κατὰ τὴν τέλεσιν τῆς Θείας Λειτουργίας ἐχρησιμοποιοῦμεν γλῶσσαν τῆς καθ᾽ ἡμέραν ἡμῶν ζωῆς, τότε θὰ ἐγέννα αὕτη ἐν τῇ ψυχῇ καὶ τῷ νοῖ τῶν παρευρισκομένων ἀντιδράσεις κατωτέρου ἐπιπέδου, ἐπιπέδου τῆς φυσικῆς ἡμῶν ὑπάρξεως*. Ὁ ἀνθρώπινος λόγος εἶναι εἰκὼν τοῦ Προαιωνίου Λόγου τοῦ Πατρός. «Τῷ λόγῳ Κυρίου οἱ οὐρανοὶ ἐστερεώθησαν... Αὐτὸς εἶπε καὶ ἐγενήθησαν, Αὐτὸς ἐνετείλατο καὶ ἐκτίσθησαν» (Ψαλμ. λβ' 6, 9). Καὶ ὁ ἡμέτερος λόγος κατέχει δημιουργικὴν δύναμιν. «Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ἡμῶν μένει εἰς τὸν αἰῶνα» (Ησ. μ΄ 8)· καὶ ὁ λόγος ἡμῶν φθάνει τὴν αἰωνιότητα, ἐὰν ἐλέχθη ἐν ταῖς ὁδοῖς τοῦ θελήματος Αὐτοῦ. Διὰ τῆς ἐπικλήσεως τῶν Ονομάτων τοῦ Θεοῦ τελοῦνται τὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, συμπεριλαμβανομένης καὶ τῆς μεταβολῆς τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ οἴνου εἰς Σῶμα καὶ Αἷμα Κυρίου.

Οἱ λόγοι τῆς Λειτουργίας, καὶ ἐν γένει τῶν προσευχῶν, δὲν εἶναι μόνον ἀνθρώπινοι, ἀλλὰ καὶ ῎Ανωθεν δεδομένοι. Ἡ ἐκκλησιαστικὴ γλῶσσα ἀναφέρεται εἰς τὴν σφαῖραν τοῦ Θείου Εἶναι· ὀφείλει αὕτη νὰ ἐκφράζῃ τὴν ᾿Αποκάλυψιν τοῦ Πνεύματος καὶ τὰς ἐξ αὐτῆς γεννωμένας νοεράς θεωρίας. Διὰ τῆς «ἀκοῆς ρήματος Θεοῦ» (Ρωμ. ι' 17) ἐμπνέεται ὁ ἄνθρωπος εἰς πίστιν, ἥτις «ἐνίκησε τὸν κόσμον» (Α΄ ᾿Ιωάν. ε΄ 4, πρβλ. Α΄ Θεσσ. β΄ 13).

• Διαφωτιστική ίσως ένταύθα δύναται να θεωρηθή καὶ ἡ πείρα ἐκ τῆς ἀλλαγής της λειτουργικής γλώσσης ἐν τῇ ᾿Αγγλικανική Εκκλησία. Ούτως, ή είσαγωγή απλουστέρας λειτουργικής γλώσσης εἰς τὴν λατρείαν τῆς ἐν λόγῳ Εκκλησίας αμβλυνε την λατρευτικήν διάθεσιν τῶν πιστῶν καὶ ἐζημίωσε τὰς λατρευτικές συνάξεις.

* Ἐπὶ τοῦ προκειμένου σημειοῦμεν ὅτι οἱ Σλαῦοι, οἵτινες κατὰ Πρόνοιαν Θεοῦ παρέλαβον καὶ χρησιμοποιοῦν ἐπὶ αἰῶνας εὐλογημένην γλῶσσαν διὰ τὴν λατρείαν, τὴν ῾Αγίαν Γραφὴν καὶ τὰς προσευχάς, οὐδέποτε μετεχειρίσθησαν αὐτὴν διὰ τὰς κατωτέρας βιοτικὰς ἀνάγκας, οὐδὲ εἰσέτι διὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴν φιλολογίαν.

Πατρῶν Χρυσόστομος: «Τά κάστρα ἒμειναν ἂπαρτα».

 

Μνήμη καί θλιβερά ἐπέτειος τῆς ἁλώσεως τῆς Βασιλίδος τῶν πόλεων, τῆς Κωνσταντινουπόλεως στίς 29 Μαΐου καί στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό τῆς Εὐαγγελιστρίας τῶν Πατρῶν, Κλῆρος καί Λαός, μέ ἐπικεφαλῆς τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πατρῶν κ.κ .Χρυσόστομο, ἐτίμησαν  τόν ἀοίδιμο καί μαρτυρικόν Αὐτοκράτορα, Κωνσταντῖνο τόν Παλαιολόγο καί τούς συμπολεμιστάς του ἣρωας καί μάρτυρας τῆς ἁλώσεως καί γιά μιά ἀκόμη φορά, ὑπεκλίθησαν στήν θυσία τους καί στήν προσφορά τῆς ἲδιας  τῆς ζωῆς τους, ὑπέρ τῶν ἱερῶν καί τῶν ὁσίων τοῦ Γένους.

Ὁ Σεβασμιώτατος, ἐτέλεσε τήν Θεία Λειτουργία συλλειτουργοῦντος τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κερνίτσης κ. Χρυσάνθου καί ἂλλων Κληρικῶν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν.

Στό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας, ἐτελέσθη τό ἱερό Μνημόσυνο, τοῦ τελευταίου Αὐτοκράτορος τῆς Κωνσταντινουπόλεως, Κωνσταντίνου τοῦ Παλαιολόγου καί ὃλων ὃσοι ἒπεσαν στίς ἐπάλξεις τῆς Βασιλευούσης ἢ μαρτυρικῶς, μετά ταῦτα, ὑπό τῶν βαρβάρων Τούρκων, ἐτελειώθησαν.

Στήν ὁμιλία του, ὁ Σεβασμιώτατος ἀνεφέρθη στόν μαρτυρικό Αὐτοκράτορα καί μίλησε κατ’ ἀρχάς γιά τήν σχέση του μέ τήν Πάτρα, ἀφοῦ ὁ Γάμος του μέ τήν Θεοδώρα (Μαγδαληνή) Τόκου, ἐτελέσθη τήν 1η Ἰουλίου 1428, στό Σαραβάλι τῶν Πατρῶν καί στό παλάτι τῶν Παλαιολόγων στό Σανταμέρι τῶν Πατρῶν, ἂφησε τήν τελευταία της πνοή ἡ σύζυγό του κατά τήν γέννα, μαζί μέ τό παιδί τους.

Ἐν συνεχείᾳ, ἀνεφέρθη στή δόξα καί στό κλέος τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί στήν πτώση της καί στά τραγικά ἀποτελέσματα, οὐχί μόνο γιά τήν Ρωμηοσύνη, ἀλλά καί γιά τήν παγκόσμια ἱστορία.

«... Ἡ πόλις τῆς Οἰκουμένης, τῆς καλλονῆς ἡ ἑστία, τό τῆς τρυφῆς χωρίον, τοῦ ἡμετέρου γένους τό ἒδαφος, τό τῶν ἀγαθῶν πρυτανεῖον, ὁμόροις τό θέλγητρον καί ἀλλογενέσιν τό ἠδύτατον λάλημα∙ ἡ κοινή πατρίς καί μήτηρ τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν Ἑάλω. Ἑάλω ἡ Πόλις...»

«...Ὁ κύρης Κωνσταντῖνος, ὁ φρόνιμος, ὁ δυνατός, ὁ περισσά ἀνδρειωμένος, ὁ πρᾶος, ὁ καλόλογος, ἡ φήμη τῶν Ρωμαίων καί μέγας τῷ ὂντι ἐν τῇ δυστυχίᾳ αὐτοῦ γενόμενος, ἐπεδείξατο ἀνδρείαν ἀπαράμιλλον καί ἡρωϊσμόν ἐφάμιλλον τοῦ Λεωνίδα καί τῶν Σπαρτιατῶν...»

Ἡ κερκόπορτα ἒκρινε τήν ἱστορία τοῦ κόσμου.

«Ὁ Βασιλεύς οὖν ἀπαγορεύσας ἑαυτόν, ἱστάμενος, βαστάζων σπάθην καί ἀσπίδα, εἶπε λόγον λύπης ἂξιον: “Οὐκ ἒστι τις τῶν χριστιανῶν τοῦ λαβεῖν τήν καφαλήν μου ἀπ’ ἐμοῦ;” Ἦν γάρ μονώτατος ἀπολειφθείς. Τότε εἷς τῶν Τούρκων δούς αὐτῷ κατά πρόσωπον καί πλήξας καί αὐτός τῷ Τούρκῳ ἐχαρίσατο∙ τῶν ὂπισθεν δ’ ἒτερος καιρίαν δούς πληγήν, ἒπεσε κατά γῆς∙ οὐ γάρ ἢδεισαν ὃτι ὁ Βασιλεύς ἐστί, ἀλλ’ ὡς κοινόν στρατιώτην τοῦτον θανατώσαντες ἀφῆκαν. (Δούκας Μιχαήλ).

Οἱ Ὀθωμανοί τόν ἒψαξαν: «Πλείονας κεφαλάς τῶν ἀναιρεθέντων ἒπλυναν, εἰ τύχοι καί τήν βασιλικήν γνωρίσωσιν καί οὐκ ἠδυνήθησαν γνωρίσαι αὐτήν εἰ μή τό τεθνεώς σῶμα τοῦ Βασιλέως εὑρόντες, ὃ ἐγνώρισαν ἐκ τῶν βασιλικῶν περικνυμίδων, ἢ καί πεδίλων ἒνθα, χρυσοῖ ἀετοί ἦσαν γεγραμμένοι, ὡς ἒθος ὑπῆρχε τοῖς βασιλεῦσι...

Ὁ Παλαμᾶς θά βάλῃ στό στόμα τοῦ μαρτυρικοῦ Αὐτοκράτορος.

«Μαρμαρωμένος βασιλιᾶς

καί θά ξυπνῶ ἀπ’ τό μνῆμα,

τό μυστικό καί τ’ ἂβρεχτο

πού θά μέ κλειῆ θά βγαίνω

καί τή χτιστή χρυσόπορτα

ξεσχίζοντας θά τρέχω

καί χαλιφάδων νικητής

καί τσάρων κυνηγάρης

πέρα στήν Κόκκινη Μηλιά

θά παίρνω μιάν ἀνάσα.

Ὁ Σεβασμιώτατος στή συνέχεια μίλησε γιά τήν ἀντίσταση πού προέβαλε τό Γένος κατά τά χρόνια τῆς πικρῆς σκλαβιᾶς καί ἒκανε ἀναφορά στόν Κολοκοτρώνη, ὁ ὁποῖος μᾶς μιλᾶει γιά τό παρακάτω περιστατικό.

Κολοκοτρώνης

« Μίαν φοράν, ὃταν ἐπήραμε τό Ναύπλιον, ἦλθεν ὁ Ἂμιλτον νά μέ ἰδῇ, μοῦ εἶπε ὃτι:  Πρέπει οἱ Ἓλληνες νά ζητήσουν συμβιβασμόν καί ἡ Ἀγγλία νά μεσιτεύσῃ. Ἐγώ τοῦ ἀποκρίθηκα, ὃτι αὐτό δέν γίνεται ποτέ. Ἐλευθερία ἢ θάνατος. Ἐμεῖς καπετάν Ἂμιλτον συμβιβασμό ποτέ δέν ἐκάναμε μέ τούς Τούρκους. Ὁ Τοῦρκος ἂλλους ἒκαψε, ἂλλους ἐσκλάβωσε μέ τό σπαθί καί ἂλλοι καθώς ἡμεῖς, ἐζούσαμεν ἐλεύθεροι ἀπό γενεά σέ γενεά. Ὁ Βασιλεύς μας ἐσκοτώθη, καμμία συνθήκη δέν ἒκαμε. Ἡ φρουρά του εἶχε παντοτεινόν πόλεμον μέ τούς Τούρκους καί δύο φρούρια ἦταν πάντα ἀνυπότακτα. Μέ εἶπε. Ποῖα εἶναι ἡ Βασιλική φρουρά του, ποῖα εἶναι τά φρούρια;

Ἡ Φρουρά τοῦ Βασιλέως μας εἶναι οἱ λεγόμενοι Κλέφτες.

Τά Φρούρια: Ἡ Μάνη, τό Σούλι καί τά βουνά».

καί συνέχιζε καί συνήθιζε νά λέγῃ: Ἒχουμε Βασιλιά Κωνσταντῖνο Παλαιολόγο στήν Πόλη.

Ἐνῶ εἶναι σταθερή ἡ πίστη τοῦ Γένους, ὃπως τυπώνεται στούς παρακάτω στίχους.

«Σώπασε Κυρά Δέσποινα καί μή πολυδακρύζεις, πάλι μέ χρόνους μέ καιρούς, πάλι δικά μας θἆ ναι».

Καί κατέληξε ὁ Σεβασμιώτατος:

Τί κι’ἂν «ἒπεσεν» ἡ Βασιλεύουσα!

Τά κάστρα ἒμειναν ἂπαρτα καί τά φυλᾶνε οἱ φρυκτωροί τοῦ Γένους, ὁ Οἰκουμενικός μας Πατριάρχης καί ἡ ἱερά του μαρτυρική καί φωτοφόρος Συνοδεία Του. Εἶναι λίγοι, ἀλλά τόσοι πολλοί καί μέσα ἀπό τήν εὒγλωττη καί ἠχηρή σιωπή τους ἀπό τό ἀειλαμπές Φανάριον, συνεχίζουν θυσιαστικά νά φυλᾶνε τόν τόπο, νά λειτουργοῦν καί νά σαλπίζουν στίς ἐσχατιές τοῦ σύμπαντος, τόν ἀναστάσιμο παιᾶνα: «Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν θανάτῳ θάνατον πατήσας. Καί τοῖς ἐν τοῖς μνήμασιν ζωήν χαρισάμενος».

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΠΑΡΑΓΙΟΥΔΗΣ - ΜΑΥΡΑ ΜΑΝΤΗΛΙΑ (1453 Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ) Official Music Video

 

ΣΤΙΧΟΙ: ΝΙΚΟΣ ΣΑΒΙΟΛΗΣ

ΜΟΥΣΙΚΗ: ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΠΑΡΑΓΙΟΥΔΗΣ

ΑΦΗΓΗΣΗ: ΓΙΩΡΓΗΣ ΚΑΡΑΤΖΗΣ

ΛΥΡΑ-ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ Κ΄ ΚΡΗΤΙΚΟ ΛΑΟΥΤΟ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΑΚΗΣ

ΚΙΘΑΡΕΣ: ΜΑΝΩΛΗΣ ΔΡΙΜΗΣ

ΜΠΑΣΟ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ-ΗΧΟΛΗΨΙΑ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΒΙΝΤΕΟ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΥΡΑΚΗΣ

1453

Ο τελευταίος βασιλιάς της Ρωμανίας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, βλέποντας το τέλος να έρχεται, ζητά βοήθεια από το Δεσποτάτο του Μυστρά και την Κρήτη προκειμένου να υπερασπιστεί την Πόλη στην επικείμενη πολιορκία από το Μωάμεθ Β΄.

Στο μήνυμα ανταποκρίνονται πρόθυμα οι Κρητικοί και με αρχηγό τον Σφακιανό Μανούσο Καλλικράτη στολίσκος 5 πλοίων αναχωρεί από τη Σούδα στα μέσα Μαρτίου. Ναυμαχούν με τους Τούρκους στο Μαρμαρά, σπάνε τον αποκλεισμό και εισέρχονται στην Πόλη αναπτερώνοντας το ηθικό των πολιορκημένων.

 Όταν η Πόλη πέφτει, εκείνοι συνεχίζουν την αντίσταση.

 Ο ιστορικός Κ. Παπαρηγόπουλος γράφει:

 «Το πράγμα ανηγγέλθη εις τον Σουλτάνον, ο δε, θαυμάσας την γενναιότητα των ανδρών, διέταξε να παύση η προσβολή και να είπωσιν αυτοίς ότι δύνανται να εξέλθωσιν μετά των τιμών του πολέμου ως λέγεται σήμερον, ελεύθεροι αυτοί τε και η ναυς αυτών και πάσα η αποσκευή, ην είχον ως λέγει ο Φραντζής προσεπιφέρων ότι και ούτω γενομένων, πάλι μόλις εκ του πύργου τούτου έπεισαν απελθείν...»

Οι μαχητές επιβιβάζονται στα καράβια τους και αναχωρούν

. Ως ένδειξη πένθους για την άλωση της Πόλης οι Κρητικοί φορούν από τότε το μαύρο κεφαλομάντηλο που τα κρόσσια του συμβολίζουν τα δάκρυά τους για την εθνική συμφορά. Ο Καπετάν Κάρχας ή «Γραμματικός», λαβωμένος βαριά, ζητά να τον αφήσουν στο Άγιο Όρος και αργότερα γίνεται μοναχός με το όνομα Ιερώνυμος και υπαγορεύει στον συμπατριώτη του μοναχό Καλλίνικο τα περιστατικά που καταγράφονται σε χειρόγραφο το οποίο ανακαλύπτεται το 1919 στη Μονή Βατοπεδίου όπου και φυλάσσεται μέχρι σήμερα.

 Σε άλλο χειρόγραφο που βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο και προέρχεται από τη μονή της Αγκαράθου, αναφέρεται ότι στις 29 Ιουνίου 1453, τα Κρητικά καράβια φτάνουν πίσω στην Κρήτη μεταφέροντας τα μαύρα μαντάτα και τους εναπομείναντες αγωνιστές. Νεκτάριος Μουμουτζής, μέλος

ΕΔΙΠ στο Πολυτεχνείο Κρήτης

Για το φωτογραφικό  υλικό του τραγουδιου θα ήθελα να ευχαριστήσω τους Τζιρτζιλάκη Ευτύχη, Μπαστάκη Μανόλη, Δημήτρη Σκουρτέλη, Δανδουλάκη Γιάννη,και το Θοδωρή Χατζηανέστη (ΦΩΤΟΕΙΚΟΝΑ)

Επίσης τον Μουμουτζή Νεκτάριο για την σύντομη αναφορά στο Ιστορικό γεγονός που αναφέρεται το τραγούδι.

Άλωση της των Κωνσταντίνων Πόλεως: Η εις άδου κάθοδος της Ρωμηοσύνης. Η Ανάσταση!

 

Θεόφιλος Χατζημιχαήλ: «Κωνσταντίνος ο Αυτοκράτωρ των Ελληνορωμαίων εξέρχεται Άτρομος εις την μάχην το 1453 Μαίου 29».

Με την άλωση της Πόλης την 29η Μαΐου του 1453 καταλύθηκε το ευρύχωρο κρατικό σχήμα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος σκοτώθηκε, πολεμώντας χωρίς να συνθηκολογήσει και χωρίς να βρεθεί ποτέ η σορός του.

Μπορεί και να μαρμάρωσε! Ποιος ξέρει;

Έκτοτε άρχισε μια διαφορετική ζωή για το γένος. Μια διαφορετική οδός, σε μια πιο εσωτερική διάσταση (νηπτική;), αλλά και μαρτυρική! Η εις άδου κάθοδος της Ρωμηοσύνης…

Η άλωση της των Κωνσταντίνων Πόλης, (του πρώτου, του Μέγα που την έκτισε και αγίου και του τελευταίου που την υπερασπίστηκε, την έχασε και Μάρτυρα), αλλά και η διάλυση της αυτοκρατορίας δεν ισοδυναμούσε με την πτώση της και ιδιαίτερα με την κατάπτωσή της.

Αυτό συνέβαινε, μόνον, κάθε φορά που ένας από τους Ρωμηούς αλλαξοπιστούσε! Τότε, μόνον, καταλύονταν τα τείχη της Κωνσταντινούπολης, η ίδια η Βασιλεύουσα! Και όσον αφορά τους ίδιους τους εξωμότες, τους αρνησίθρησκους αυτοί έχαναν την λάμψη και την αρχοντιά τους, την ελληνική αυτοκρατορική τους θωριά! Δεν ήσαν πλέον αυτο-κράτορες της ψυχής τους, αλλά παραδίδονταν σε μια αχαρτογράφητη ψυχική περιδίνηση!

Στην ουσία εισέρχονταν, θέλοντας και μη, σε μια τρομερή ιδιότυπη εθελοδουλία! Προφανώς υπό την επήρεια του τρόμου!

Όσο για την σωματική τους υπόσταση την διατηρούσαν, πράγματι, ακέραιη! Σίγουρα, πάντως -και αυτό πράγματι- έχαναν την εσωτερική τους ακεραιότητα η οποία προδιαγραφόταν από την πίστη τους που και αυτή με την σειρά της υποδήλωνε την εθνική τους ταυτότητα! «Μια εποχή στην κόλαση»…

Η εις Άδου Κάθοδος. Κρητικό εργαστήριο, α’ μισό 17ου αι. Μουσείο Μπενάκη.

 

Αυτό που κράτησε ζωντανή και απόρθητη την φλόγα των Ρωμηών μέσα τους, την Ρωμηοσύνη τους ήταν η πίστη τους. Η Εκκλησία και τα κολλυβογράμματα που «κρατούσαν» οι ολιγογράμματοι παπάδες στις εσχατιές της πνευματικής επικράτειας της πίστης αυτής

«Μες στην γαλήνη/ και μες στην ασφάλεια του Χριστού», όπως θα έλεγε ο ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης.

Επίτευγμα, πάντως, και θαυμαστό θαύμα η διάσωση της πίστης, ακόμη, και σε… τουρκική εκδοχή στα καραμανλήδικα! (Για όσους έχασαν ή στερήθηκαν την ελληνική λαλιά τους και μιλούσαν τουρκικά). Και μάλιστα με την μεταφορά και της εκκλησιαστικής λατρευτικής γλώσσας στα τουρκικά με το ελληνικό αλφάβητο!

Παρέμειναν, δηλαδή, Έλληνες Ρωμηοί διά μέσου της ορθόδοξης πίστης, ακόμη και με «όχημα» την τουρκική γλώσσα η οποία μετέφερε την ουσία και το βασικό χαρακτηριστικό της «ελληνικής ιδεολογίας»! Την χριστιανική πίστη στους τουρκόφωνους! Ένα ακόμη από τα χαρακτηριστικά της εις άδου καθόδου της Ρωμηοσύνης!

Στην αντίθετη περίπτωση οι βιαίως, ή οι υπό ποικίλες απειλές και συνθήκες τεχνηέντως εξισλασμιθέντες μετατοπίζονταν διά παντός και καθολικά από γονείς, αδελφούς και την ευρύτερη οικογένεια, απ’ ολόκληρο το γένος τους. Εισέρχονταν, δηλαδή, σε μια πλήρη συσκότιση!

Και ο γενιτσαρισμός ήταν το άκρον άωτο της αντιστροφής, της μετάλλαξης των ελληνικών εθνικών χαρακτηριστικών που έφτανε μέχρι και σε μίσος εναντίον τους, αφού οι γενίτσαροι ήταν οι πιο αφοσιωμένοι υπερασπιστές του σουλτάνου.

Όσο γι’ αυτούς οι οποίοι έρχονταν εις εαυτόν και σε επίγνωση της αλήθειας και επέστρεφαν στην πίστη τους, θυσίαζαν ό,τι καλύτερο είχαν. Την ζωή τους! Τις θερμές πύλες της ύπαρξής τους! Και ένιωθαν, έτσι, μια ιδιαίτερη ικανοποίηση! Η εις άδου κάθοδος! Η Ανάστασίς τους!

Και έκανε και τους λοιπούς υπό δοκιμασία ομόψυχούς του να χαίρονται και να πανηγυρίζουν αναστάσιμα, εν μέσω πνευματικού… χειμώνα και βαρύτατης ομηρίας! Πανηγύριζαν λες και νικήθηκε ο εχθρός, ορατός και αόρατος, αλλά και ο θάνατος και πάλιν! Θρίαμβοι και αποθεώσεις για του νεομάρτυρες δίπλα στα μαρτυρικά τους σώματα, στους τόπους των μαρτυρίων! Θανάτω θάνατον πατήσας…

Πάντως, η αυτοκρατορία έζησε για πολύ λίγα χρόνια ακόμη, έστω υποτυπωδώς, μέσα από την Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας, το Δεσποτάτο της Ηπείρου και το Δεσποτάτο του Μυστρά!

Και σίγουρα, δεν έπεσε και δεν αλώθηκε ποτέ η καρδιά του γένους!

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Αυτή ήταν η Βασιλεύουσα έδρα του γένους μετά την άλωση των τειχών της Πόλης! (Αλλά μήπως και πριν); Και εκεί κτυπούσε η καρδιά του. Ακόμη και εν αιχμαλωσία μπορούσε να είναι ελεύθερο πνευματικά και να συντηρεί ποικιλοτρόπως, ακόμη και ως σύμβολο, την αντίστοιχη πνευματική φλόγα στις καρδιές των λοιπών συναιχμαλώτων.

Αυτό τους απελευθέρωνε, αφού τους κρατούσε σε εγρήγορση και εις εαυτόν. Ρωμηούς με τα πατροπαράδοτα ελληνικά τους χαρακτηριστικά! Αυτό ήταν η ιδιοπροσωπία τους. Εξάλλου, πάλιν με χρόνους με καιρούς…

 https://www.pemptousia.gr/2024/05/alosi-ton-konstantinon-polis-i-is-adou-kathodos-tis-romiosinis-i-anastasi/

Ἀπό τήν πρώτη ἅλωση στήν τρίτη;

 

π. Γεώργιος Μεταλληνός

Ἐὰν ἀποφράδα ἡμέρα εἶναι ἡ 29η Μαΐου 1453, ἀφοῦ «ἡ πόλις τῶν πόλεων», ἔπεσε στὰ χέρια τῶν Τούρκων, ἐξίσου σημαντικὴ εἶναι καὶ ἡ 13η Ἀπριλίου 1204, ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία ἡ Πόλη κατακτήθηκε ἀπὸ τοὺς Σταυροφόρους καὶ τοὺς Φράγκους.

Μετὰ τὸ 1204 ἀρχίζει ἡ μακρὰ περίοδος τῆς πτώσης τῆς Αὐτοκρατορίας. Ἡ Πόλη πλέον ἦταν καταδικασμένη νὰ πέσει, νὰ πεθάνει. Τὸ κύριο χτύπημα κατὰ τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ τῆς Αὐτοκρατορίας τῆς Ρωμιοσύνης, τῆς Ρωμανίας, γίνεται...τὸ 1204 καὶ ὄχι τὸ 1453. Τὸ 1453 δόθηκε ἡ χαριστικὴ βολή. Ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα, ἡ ἐξέλιξη τῶν πραγμάτων εἶναι σημαντική.

Ὁ ἀνομολόγητος στόχος τῶν Σταυροφοριῶν ἦταν ἡ κυριαρχία στὴ Ἀνατολή. Τὸ πνεῦμα, οἱ στόχοι καὶ ἡ κινητήριος δύναμή τους ἦταν ἡ ἑνοποίηση Δύσης καὶ Ἀνατολῆς, ἡ πραγμάτωση μία ὑπὲρ-ἑνωμένης Εὐρώπης ὑπὸ τὸ σκῆπτρο τῆς Φραγκοσύνης. Αὐτὸς ἦταν ὁ στόχος τόσο τῆς θρησκευτικῆς ὅσο καὶ τῆς πολιτικῆς ἡγεσίας τους. Τὸ ἴδιο σχέδιο θὰ ἐπαναληφθεῖ ἀπὸ τὸ Μέγα Ναπολέοντα στὰ τέλη τοῦ 18ου καὶ στὶς ἀρχὲς τοῦ 19ου αἰῶνα. Κι αὐτὸ τὸ ὅραμα τῆς ἑνωμένης Εὐρώπης ἔγινε πραγματικότητα σήμερα μὲ τὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση.

Σήμερα εἶναι πλέον ξεκαθαρισμένο πὼς ἡ ἐκτροπὴ τῆς σταυροφορίας πρὸς τὴν Κωνσταντινούπολη ἦταν σκόπιμη. Κι αὐτὸ φαίνεται ἀπὸ τὸ γεγονὸς πώς, ὅταν καταλαμβάνεται ἡ Πόλη, ἡ καταστροφὴ εἶναι πλήρης. Τὰ ἐγκλήματα τῶν χριστιανῶν τῆς Δύσεως ἦταν τρομακτικά, σὲ σημεῖο πού, ὅπως λένε οἱ ἱστορικοί, δὲν μποροῦν νὰ συγκριθοῦν μὲ ὅσα ἔκαναν ἀργότερα οἱ Μουσουλμάνοι.

Μία πρώτη, θετική, συνέπεια ἦταν ἡ γνώση τῆς Δύσεως. Τὸ σχίσμα ἐνεργοποιεῖται τὸ 1204. Οἱ Βυζαντινοὶ ἀντιλαμβάνονται τί σημαίνει Φραγκιά. Δημιουργοῦνται δύο παρατάξεις, ἡ ἀνατολικὴ παράταξη, αὐτοὶ ποὺ εἶχαν πλέον κατανοήσει ὅτι δυστυχῶς δυνατότητα φιλίας μὲ τὴ Δύση δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρξει, καὶ ἡ δυτικὴ παράταξη, ἐκεῖνοι ποὺ καὶ μετὰ τὸ Σχίσμα ἐπέμεναν στὴ συνεργασία μὲ τὴν ὁποιαδήποτε Δύση. Ἀρχίζει λοιπὸν ὁ διχασμός. Μετὰ τὸ 1204 γίνεται ἀντιληπτὸ ὅτι οὐσιαστικοὶ ἐχθροὶ τοῦ γένους τῶν Ὀρθοδόξων εἶναι οἱ Φράγκοι.

Μετὰ τὸ 1204 συνεχίζεται ἡ πτωτικὴ πορεία τοῦ Ἑλληνισμοῦ καὶ ὅλης τῆς Ῥωμηοσύνης ὡς τὸ 1821, ὅπου τὸ ἔτος αὐτὸ ἔχουμε τὴν ἐπιβεβαίωση τῆς διατηρήσεως τῆς ψυχικῆς δυνάμεως, τοῦ ψυχικοῦ δυναμισμοῦ τοῦ ἔθνους καὶ τοῦ γένους μας.

Ἐκεῖνο ποὺ ἔσωσε τὸ Βυζάντιο καὶ δὲν ἔπαψε νὰ ὑπάρχει ἱστορικά, εἶναι πρῶτον ἡ Ἐκκλησία καὶ δεύτερον εἶναι ἡ αὐτοκρατορικὴ ἰδέα, μὲ τὸν πνευματικό της πάντα χαρακτῆρα. Ποτὲ τὸ Βυζάντιο δὲν στηρίχθηκε σὲ σύνορα, στηρίχθηκε στὴν ἰδέα τῆς παγκόσμιας κοινωνίας ποὺ ἐντάσσει ὅλο τὸν κόσμο μέσα εἰς τὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Χριστοῦ καὶ ἑνώνει «ἐν Χριστῷ» ὅλους τοὺς ἀνθρώπους.

Σήμερα ἀναδύεται καὶ πάλι τὸ φάσμα τοῦ 1204 αὐτὸ τὸ πνεῦμα δὲν νικήθηκε ποτέ, δὲν πέθανε. Ἐπιβιώνει μὲ τοὺς δυτικόφρονες εὐρωπαϊστὲς ὁποιασδήποτε μορφῆς, ποὺ ἐμφανίζονται στὸ προσκήνιο. Ἡ διαδικασία τοῦ ἐκδυτικισμοῦ μας συνεχίζεται. Ὁ στόχος ἦταν τὸ σβήσιμο τῆς αὐτοκρατορίας τῆς Νέας Ῥώμης, διότι ἂν δὲν γινόταν αὐτό, ἡ αὐτοκρατορία τῆς Ἑνωμένης Εὐρώπης δὲ θὰ μποροῦσε νὰ γίνει πραγματικότητα. Στόχος ἦταν καὶ εἶναι ὁ ἐξευρωπαϊσμός, ἡ αὐτοπαράδοσή μας δηλαδὴ στὰ δυτικὰ μοντέλα, στὰ δυτικὰ πρότυπα.

Ἡ Δύση ὅμως ἄλλαξε; Ἡ Εὐρώπη ἄλλαξε; Ὑπάρχει μία μόνιμα ἀρνητικὴ στάση, ἡ ὁποία ἀρχίζει ἀπὸ τὸν 18ο αἰῶνα. Ἡ εὐρωπαϊκὴ αἰχμαλωσία τῆς παιδείας μας καὶ τῆς πολιτικῆς μᾶς δείχνει ὅτι εἰσήλθαμε σὲ μία τρίτη ἅλωση, ποὺ εἶναι συνέχεια τῆς ἁλώσεως τοῦ 1204. Τὸ 1453 εἴχαμε τὶς ψυχικὲς δυνάμεις καὶ τὰ συνειδησιακὰ ἀποθέματα, τὸ φρόνημα -ὅπως λένε ἐκκλησιαστικὰ- νὰ ὑπερβοῦμε τὴν κατάσταση. Σήμερα φαίνεται πὼς οἱ περισσότεροι δὲν τὰ διαθέτουμε. Δόξα στὸ Θεό, ἡ μαγιὰ μένει· μένει ἡ πλατιὰ λαϊκὴ βάση καὶ συνεχῶς ἀποδεικνύεται αὐτὸ ποὺ τὸ λέμε πολλὲς φορές, ὅτι ὁ λαός μας προηγεῖται τῆς ἡγεσίας του. Ἐμεῖς ἔχουμε τὴν ἐσωτερικὴ ἐλευθερία καὶ γι’ αὐτὸ τὸ λόγο ὑπάρχουν ὁριακὲς στιγμὲς μέσα στὴν πορεία μας, ὅπου δὲν ὑπακοῦμε στὰ κόμματα καὶ στὴν ἡγεσία μας. Δὲν ὑπακοῦμε ἀκόμη καὶ στὴν ἐκκλησιαστικὴ ἡγεσία, ὅταν δὲ μᾶς διδάσκει τὸ νόμο τοῦ Χριστοῦ μας καὶ δὲ συνεχίζει τὸ κήρυγμα τῶν Ἁγίων Πατέρων.

Σὲ μᾶς δὲν περνᾶνε τὰ πάντα μέσα ἀπὸ τὴ λογική, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἑνοποιημένη καὶ ἑνωμένη ὕπαρξη τοῦ ἀνθρώπου. Σὲ μᾶς πορεύεται ἡ λογικὴ μαζὶ μὲ τὴν καρδιὰ ὄχι ὡς συναίσθημα. Ἡ καρδιὰ εἶναι ὁ χῶρος ὅπου λειτουργεῖ ἡ Xάρη τοῦ Θεοῦ. Γιὰ μᾶς ἡ καρδιὰ εἶναι τὸ κέντρο τῆς ὑπάρξεως, ἐκεῖ μέσα σῴζεται, ἢ ἐκεῖ μέσα χάνεται ὁ ἄνθρωπος. Αὐτὴ λοιπὸν ἡ ὁλοκληρωμένη παρουσία καὶ ἔκφραση τοῦ Ἕλληνα, τοῦ ἀνθρώπου, δὲ μπορεῖ νὰ γίνει κατανοητὴ στὴ Δύση.

Στόχος τῶν Δυτικῶν -καὶ τῶν Παπικῶν συμπεριλαμβανομένων- συνεχίζεται νὰ εἶναι ἡ ἀποσύνδεση τῆς Ὀρθοδοξίας ἀπὸ τὸν Ἑλληνισμό· αὐτὸ σημαίνει χωρισμὸς Ἐκκλησιας – Πολιτείας. Ὁ χωρισμὸς γιὰ τὸν ὁποῖον γίνεται κατὰ καιροὺς λόγος, δὲν σημαίνει διοικητικὸ χωρισμό, διότι αὐτὸς ὑπάρχει καὶ καθορίζεται νομικά. Θέλουν τὴν ἀποσύνδεση τῆς Ὀρθοδοξίας ἀπὸ ὅλες τὶς δομές, ἀπὸ ὅλους τοὺς θεσμούς, ἀπὸ ὅλες τὶς περιπτώσεις τοῦ ἐθνικοῦ μας βίου. Σήμερα λοιπὸν ὑπάρχει ἀπειλὴ ἁλώσεως τῆς ψυχῆς, διότι τὰ σύνορά μας πλέον δὲν εἶναι γεωγραφικά. Αὐτοπαραδοθήκαμε στὴν εὐρύτερη αὐτὴ ἕνωση ποὺ λέγεται Ἑνωμένη Εὐρώπη καὶ στὴ Νέα Ἐποχὴ καὶ στὴ Nέα Τάξη Πραγμάτων. Τὰ σύνορά μας ὅμως συνεχίζουν νὰ εἶναι μέσα στὴν ψυχή μας. Ἐκεῖ ζεῖ καὶ ἐπιβιώνει ὁ Ἑλληνισμός, ὁ Ἑλληνορθόδοξος ἄνθρωπος κι ἐκεῖ χάνεται. Ἡ νεολαία μας, ἡ νεολαία τῆς Κύπρου καὶ οἱ συνειδητοποιημένοι Xριστιανοὶ ἀποδεικνύουν ὅτι δὲν χάθηκαν ὅλα, καὶ δὲν χάθηκαν ὅλα γιατὶ δὲν χάθηκε ἡ οἰκογένεια. Ἐμεῖς, ὡς Ἕλληνες καὶ ὡς Ὀρθόδοξοι, σῴζουμε ἀκόμα τὴν οἰκογένεια. Συνεχίζουμε νὰ ζοῦμε «ἐν Χριστῷ». Ὁ Θεὸς εἴθε νὰ μᾶς δίνει δύναμη, νὰ κραταιώνει τοὺς ποιμενάρχες μας, νὰ κραταιώνει τὸν κλῆρο, τοὺς ἐκπαιδευτικούς, τοὺς γονεῖς, ὥστε νὰ κρατήσουμε ὀρθὸ αὐτὸν τὸν τόπο, τὴν Ἑλλάδα τῶν ἁγίων καὶ τῶν ἡρῴων.

* Ἀπομαγνητοφωνημένα ἀποσπάσματα ἀπὸ τὴν ὁμιλία του στὸν Ἱερὸ Ναὸ Ἁγίου Θεράποντα Μυτιλήνης στὶς 23 Ἀπριλίου 2004, μὲ τὴ συμπλήρωση 800 χρόνων ἀπὸ τὴν πρώτη ἅλωση τῆς Κωνσταντινούπολης τὸ 1204 καὶ 950 χρόνων ἀπὸ τὸ Σχίσμα τοῦ 1054.

orthodoxostypos

 

Ο Μηδενισμός ως ασθένεια της εποχής μας

 #αντίφωνο

"Ο μηδενισμός έχει περάσει πλέον το επίπεδο των θεσμών και έχει εγκατασταθεί στον πυρήνα του υποκειμένου, όπου και διασπά εκ των έσω την εξατομικευμένη προσωπικότητα, μεταβάλλοντάς την σε άμορφο χυλό. Στη θέση της άλλοτε πανίσχυρης "προμηθεϊκής " βούλησης για τη δύναμη που χαρακτήριζε τον νεωτερικό άνθρωπο στην ανοδική πλευρά της εξελικτικής καμπύλης, έχει μείνει η αγχώδης εσωτερική αναζήτηση νέων, όλο και πιο νέων ηδονικώς μορφών αυτοανάλωσης της επιθυμίας. Είναι ένας ηδονιστικός αυτομηδενισμός. Ο μηδενισμός μεταβάλλεται έτσι σε πανδημική ψυχοπαθολογία στο σύγχρονο κόσμο. Είναι ασθένεια κοινωνική. Ασθένεια του πολιτισμού , η οποία δεν επιδέχεται θεσμική αντιμετώπιση. Η θεραπεία της δεν εξαρτάται πλέον από την αλλαγή των θεσμών, αλλά από την αλλαγή των ψυχών. Από μια μεταφυσική επανάσταση /μεταστροφή" Ομιλία στα πλαίσια του φιλοσοφικού κύκλου στο σπιτάκι δίπλα από τον Ι. Ν. Αγίου Νικολάου Ραγκαβά (Απρίλιος 2024).

Προσευχή....

 

Καί ὁ θάνατος καί ἡ ζωή ἐξαρτῶνται ἀπό τήν γλῶσσα

«Θάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης, οἱ δέ κρατοῦντες αὐτῆς ἔδονται τούς καρπούς αὐτῆς» (Παρ. Σολομῶντος 18, 21).

Εἰς τήν ἐξουσίαν τῆς γλώσσης εἶναι ὁ θάνατος καί ἡ ζωή. Ὅσοι κατορθώνουν νά συγκρατοῦν τὴν γλῶσσα των, θά φάγουν τούς γλυκεῖς καί θρεπτικούς αὐτῆς καρπούς. Τό ἐπιβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος Ἰησοῦς: λέγω δέ ὑμῖν ὅτι πᾶν ῥῆμα ἀργόν ὅ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι, ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως (Ματθ. 12, 36).

Σᾶς λέγω δέ καί τοῦτο· ὅτι διά κάθε περιττόν καί μάταιον λόγον, τόν ὁποῖον θά ποῦν οἱ ἄνθρωποι, θά λογοδοτήσουν κατά τήν ἡμέραν τῆς κρίσεως. (Καί πολύ περισσότερον διά τά συκοφαντικά καί φαρμακερά λόγια των).

«πολλά γάρ πταίομεν ἅπαντες. εἴ τις ἐν λόγῳ οὐ πταίει, οὗτος τέλειος ἀνήρ, δυνατός χαλιναγωγῆσαι καί ὅλον τὸ σῶμα» (Ἰακώβ. 3, 2).

Διότι ὅλοι μας βέβαια πταίομεν πολύ ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ καί πολύ περισσότερον μάλιστα καί εὐκολώτερα πταίομεν μέ τά λόγια μας. Ἐάν κανείς δέν πταίη εἰς τὰ λόγια του καί ὁμιλῆ πάντα τά ὀρθά, αὐτός εἶναι τέλειος ἄνθρωπος, ἔχει τὴν ἱκανότητα να συγκρατήση καί κυβερνήση ολόκληρον τόν ἑαυτόν του.

Στά παραπάνω ἀποσπάσματα βλέπουμε πώς ή γλῶσσα καί ἡ δύναμή της ἀποτελοῦν πράγματι κάτι τό ἀκατάληπτο. Πανίσχυρη εἶναι ἡ γλῶσσα. Στή σημερινή ἐποχή τά ἀνθρώπινα λόγια μεταφέρονται μέ διάφορα μηχανήματα ἀπό τήν μία ἄκρη τοῦ κόσμου στήν ἄλλη. Μία λέξη πού την εἶπε κάποιος στήν Αμερική μπορεῖ νά τήν ἀκούσει κάποιος στήν Εὐρώπη. Αὐτή ἡ εἰκόνα μᾶς περιγράφει τίς δυνατότητες πού ὑπάρχουν σήμερα ὥστε νά ἀκουστεῖ παντοῦ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ.

Ἄχ ἀδέλφια μου, δέν μποροῦμε νά ποῦμε τίποτε χαμηλόφωνα στή γῆ, πού δέν θά ἀκουστεῖ στόν οὐρανό. Κάθε λέξη μας ἀκούγεται μπροστά στή σύνοδο τῶν ἀγγέλων τοῦ Θεοῦ. Κάθε κακή λέξη μας, τήν δέχεται ὁ Ἅδης καί τήν φυλάει γιά τόν αἰώνιο θάνατό μας, ἐνῶ κάθε ἀγαθή λέξη τήν δέχεται ὁ Παράδεισος καί τήν φυλάει γιά τήν αἰώνια μας ζωή. Πράγματι πάνσοφα μιλάει καί ἔγκαιρα μᾶς προειδοποιεῖ ὁ Σολομῶντας μέ τά λόγια του: θάνατος καί ζωή ἐν χειρί γλώσσης.

Κύριε, Σωτῆρα μας, αἰώνιε Λόγε τοῦ Θεοῦ, βοήθησέ μας να συγκρατήσουμε τὴν γλῶσσα μας ὥστε νά μήν μιλάει με σκοπό την καταστροφή μας. Βοήθησέ μας νά λέμε μέ τήν γλῶσσα μας μόνον ἐκεῖνο ποὺ εἶναι σύμφωνο μέ τό Ἅγιο θέλημά Σου καὶ ἐκεῖνο ποὺ μᾶς ὁδηγεῖ ὥστε νά κερδίσουμε τὴν αἰώνια σωτηρία μας. Σέ εὐχαριστοῦμε καὶ σε δοξάζουμε αἰώνια. ΑΜΗΝ.

Γιατί οι Έλληνες δεν κάνουν παιδιά σήμερα: Μητροπολίτης Μεσογαίας κ΄ Λαυρεωτικής Νικόλαος

  Συνεντεύξεις από την εκπομπή "Ήρθε η ώρα" στον StarFM 97.1 με την Όλγα Λαθύρη

Το δημογραφικό είναι μείζον και πολύπλοκο ζήτημα, τόσο στο να το περιγράψεις, όσο και στο, να το θεραπεύσεις, σύμφωνα με τον μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ.κ.Νικόλαο που βρέθηκε στη Λαμία στο 2ο star forum με θέμα το Δημογραφικό και η Εκκλησία. Ο κ.Νικόλαος τόνισε, οι αριθμοί είναι αμείλικτοι, το 2022, οι θάνατοι ήταν 140.000 στην Ελλάδα και οι γεννήσεις 76.000. Στα στατιστικά αυτά στοιχεία πρόσθεσε και τα εξής, η κυβέρνηση έχει 61 μέλη με 88 παιδιά. Η μητρόπολή του, έχει 102 έγγαμους ιερείς με 169 παιδιά. 34 ιερείς έχουν πάνω από 4 παιδιά, 14 ιερείς έχουν 4 παιδιά, 12 ιερείς έχουν 5 παιδιά, 4 ιερείς με 6 παιδιά, 3 ιερείς με 7 παιδιά και 1 ιερέας με 8 παιδιά. Δηλαδή συνολικά η Μητρόπολη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής έχει 169 παιδιά. Αυτό από μόνο του είναι ένα πανεπιστήμιο, το οποίο θα έπρεπε η πολιτεία με το ποσοστό 1,4 παιδιά, να ζητήσει την συμβουλή του. Για να γεννηθεί ένα παιδιά, χρειάζεται πολλή αγάπη και πίστη στη ζωή. Δυστυχώς σήμερα και στα δυο αυτά πάσχουμε ως κοινωνία...

Επίκαιρη ομιλία του π.Γερασιμαγγέλου Στανίτσα στο πνευματικό κέντρο της Αγ.Βαρβάρας Πατρών

 

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΤΡΩΝ

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΝ ΚΕΝΤΡΟ-ΟΜΙΛΙΑ

Α  Ν  Α  Κ  Ο  Ι  Ν  Ω  Σ  Η

Ανακοινώνεται, ότι την Δευτέρα, 27^η Μαΐου 2024 και στην αίθουσα του πνευματικού μας κέντρου, θα μιλήσει ο πρωτοπρεσβύτερος

π. ΓΕΡΑΣΙΜΑΓΓΕΛΟΣ ΣΤΑΝΙΤΣΑΣ

Με θέμα:  «Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, ΕΛΠΙΔΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ».

 

ΩΡΑ: 6. 30 μ. μ.              ΕΚ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ

( Θα επακολουθήσει μικρά δεξίωση επί τη λήξει των ομιλιών)

Ὁ Ἅγιος Νικόλαος Καβάσιλας λέει.....

 

Ὁ Ἅγιος Νικόλαος Καβάσιλας μᾶς λέει: «Η Παναγία εἶναι ή πραγματική Κιβωτός τῆς Διαθήκης, πού κράτησε μέσα της ὄχι ἁπλῶς τίς λίθινες πλάκες, ἀλλά τόν ἴδιο τὸν Θεό πού ἔγραψε τίς πλάκες. Η Παναγία εἶναι το σταμνί, πού κράτησε μέσα της τὸν Ἄρτο τῆς ζωῆς, τὸν Χριστό. Ὁ ἴδιος εἶπε γιά τόν ἑαυτό του· «εγώ εἰμι ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς· ὁ ἐρχόμε- νος πρός με οὐ μὴ πεινάση» (Ιωάν. στ΄, 35). Ή Παναγία εἶναι τό ραβδί τοῦ Ἁαρών, πού βλάστησε παράδοξα τόν Λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἐπίσης, ὅπως τήν Κιβωτό τῆς Διαθήκης τήν σκέπαζαν μέ τά φτερά τους δύο χρυσά Χερουβείμ, ἔτσι τήν Παναγία την σκέπασε τό Ἅγιον Πνεῦμα καί γέννησε τόν Χριστό. «Πνεῦμα Ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπί σε καί δύναμις ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι» (Λουκ. α΄, 35), τῆς εἶπε ὁ Ἀρχάγγελος. Ἡ Παναγία ἦταν πιό ἱερή ἀπό τά Ἅγια τῶν Ἁγίων. Γι' αὐτό ὁ Θεός τήν ἔβαλε μέσα ἐκεῖ, γιά νά φανερώσει σε ὅλους ὅτι ἡ Θεοτόκος πρόκειται να γίνει ή σκηνή τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἴδια ἦταν τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων».

Υπό Ν. Βοϊνέσκου

Μας λέει ό Άγ. Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός: «Ο Θεός Πατήρ εἶχε προγνωστικώς προορίσει την Θεοτόκον Μαρία ὡς μητέρα τοῦ Μονογενοῦς Υἱοῦ Του... Ὁ θεῖος αὐτός «προορισμός» τῆς Παναγίας εἶναι ἀσφαλῶς ἀκατανόητος δι' ἡμᾶς, οὐκ ἦττον, όμως, συμπίπτει ἐν τῷ θεῷ με την προαιώνιόν του πρόγνωσιν τῆς ἐλευθέρας προαιρέσεως καὶ τῆς ἀξίας καὶ τὴν προσωπική ἁγιότητα τῆς Παναγίας! Με το «Πρωτευαγγέλιο» τῆς Ἐδέμ ή Θεοτόκος και ή συμβολή της στη σωτηρία προδιαγράφεται καθαρώτατα: Ὁ ἀπόγονος τῆς νέας Εύας, ὁ νέος Ἀδάμ τῆς Χάριτος, ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς θὰ συντρίψει όριστικά τον προαιώνιο ἐχθρό τοῦ ἀνθρώπου, τον διάβολο, καὶ θὰ ἀνοίξει ξανά τον Παράδεισο για τοὺς ἐξορίστους.

Κατά τον Ευαγγελισμό, συντελούνται σπουδαία και εξαίρετα γεγονότα. Ήρθε το πλήρωμα του χρόνου. «Μυστήριον τὸ ἀποκεκρυμμένον ἀπὸ τῶν αἰώνων», ὅπως τὸ ἀποκαλει ο Άπ. Παύλος (Κολ. α΄, 26).

Ὁ πληρῶν τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν, οὗ ὁ οὐρανός θρόνος, ἡ δὲ γῇ ὑποπόδιον, εὐρύχωρον ἐνδιαίτημα (κατοικία) την γαστέρα τῆς οἰκείας δούλης ἐποιήσατο, καὶ ἐν αὐτῇ τὸ πάντων καινῶν καινότερον ἐπιτελείται μυστήριον» (Αγ. Ιωάν. Δαμασκηνός).

 

Ο Άγγελος εβόα, ήχ α΄. Ψαλλει ο Γέρων Δαμασκηνός Νεοσκητιώτης, με Αγιαννανίτες πατέρες.

 

Αγιορείτικα ακούσματα

ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΣΤΟΝ ΟΣΙΟ ΕΥΜΕΝΙΟ ΣΑΡΙΔΑΚΗ 23 Μαΐου (με υπότιτλους)

 

Παρακλητικός Κανόνας στον Οσιο και Θεοφόρο Πατέρα ημών Ευμένιο Σαριδάκη Ποίημα Ἰωάννου Τσιλιμιγκάκη Μπορείτε να παρακολουθήσετε τα βίντεό μου και στο Dailymotion πατώντας στον σύνδεσμο : https://www.dailymotion.com/library/v...

Ο Άγιος των λεπρών • Ευμένιος Σαριδάκης - Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Προικοννήσου κκ. Ιωσήφ

 Ο Άγιος, πλέον, Ευμένιος Σαριδάκης, αποτελεί ένα σύγχρονο άγιο, ο οποίος με μεγάλη χαρά και αγάπη προς τον Θεό και τον άνθρωπο, κήρυξε τον πραγματικό βίο εν Χριστώ. Ο ίδιος, γόνος πτωχής οικογένειας από την Κρήτη, από νεαρή ηλικία ενδιαφέρθηκε για τον μοναχικό βίο, τον επέλεξε από την ηλικία των 17 ετών. Πάντοτε άγρυπνος και προσευχόμενος μέχρι και την κοίμηση του, ο γέροντας υπήρξε τρανό παράδειγμα πίστεως και πραγματικού μοναχικού πνεύματος.

Επλήγη από την λέπρα, η οποία όμως δεν άφησε καμία παραμόρφωση στο σώμα του Αγίου, παρά την σοβαρότητα της την εποχή εκείνη. Ο Άγιος ανέρρωσε επιτυχώς όμως επέλεξε να ζήσει κοντά στους λεπρούς συνανθρώπους του και το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων στο οποίο καθημερινά τελούσε τις ακολουθίες. Η κοίμησή του τον βρήκε σε δύσκολη κατάσταση υγείας, με τον ίδιο να κουβαλάει πολλά προβλήματα υγείας. Έπειτα από νοσηλεία ενός μηνός, εκοιμήθη στις 23 Μαΐου του 1999, ενώ η Εξόδιος ακολουθία του τελέστηκε στο εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων το οποίο τόσο ένθερμα υπηρέτησε σε όλο του τον βίο, ενώ ενταφιάστηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του στην Κρήτη. Ο Άγιος Ευμένιος αποτελεί ένα λαμπρό παράδειγμα για όλους εμάς, να ψάχνουμε και να προσεγγίσουμε την αγιότητα και την πραγματική ζωή εν Χριστώ μέσα από τις μικρές χαρές της ζωής και την ομορφιά της αγάπης προς τον συνάνθρωπο. Φέτος είναι η πρώτη εορτή της μνήμης του έπειτα από την αγιοκατάταξή του. Με τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Προικοννήσου κ. Ιωσήφ

Τι σημαίνει η φράση Το κατά δύναμιν?

 

Η φράσις αυτή Αγίων Πατέρων «το κατά δύναμιν» είναι το κριτήριον για τον αγώνα σωτηρίας του ανθρώπου εν Χριστώ Ιησού. Πρέπει δηλαδή να ενεργεί λόγω, έργω και διανοία, κατά την δύναμή του. Όσον μπορεί. Αυτή είναι και η ευθύνη του έναντι του Θεού. Αν έπραξε αυτό, που μπορούσε και όχι αυτό, που ξεπερνά τις δυνατότητές του. Δεν μπορείς να θρέψεις όλους τους πεινασμένους; Θρέψε τον ένα ή τους δύο, που μπορείς. Αυτό είναι «το κατά δύναμιν», που όμως κι αυτό φαίνεται να το ξεχνούμε προφασιζόμενοι «προφάσεις εν αμαρτίαις». Γι’ αυτό και οι Άγιοι μας διδάσκουν την μακροθυμία και την επιείκεια έναντι των αδυνάτων αδελφών. Κατανόηση, συγχώρηση, αγάπη. Για όλους. Αυτό βλέπουμε και στην ζωή του Μεγάλου Αρσενίου και είναι διδακτικό να το θυμηθούμε:

            -«Ερώτησε μια μέρα ο Αββάς Μάρκος τον Αββά Αρσένιο: «Είναι σωστό να μην έχει κανείς στο Κελλί του κάποια παρηγορία; Γιατί είδα έναν αδελφό οπού είχε κάτι λιγοστά λαχανικά στην αυλή του και τα ξερρίζωνε». Και του απάντησε ο Αββάς Αρσένιος: «Καλόν βέβαια είναι, αλλά ανάλογα με την ψυχική δύναμη του ανθρώπου. Γιατί, αν δεν αντέχει κανείς σε μια τέτοια συνήθεια, πάλι θα ξαναφυτέψει άλλα χορταρικά».

            Το κριτήριο, λοιπόν, είναι η «ψυχική δύναμη του ανθρώπου», αυτό που μπορεί να κάνει με τις δικές του δυνάμεις και ο Θεός αναπληρώνει τις δυσκολίες και την ανημπόρεια του καθενός μας.

            Π. Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΣ