Η μετάνοια και η ομολογία του ηθοποιού Αρδαλίωνα

ενορίτου μας Νικολάου Βοϊνέσκου

Είμαστε γύρω στο 300 μ.Χ. και οι διωγμοί εναντίον των χριστιανών δεν έχουν σταματήσει. Σποραδικοί μεν στην αχανή Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, αλλά με ανελέητες κακοποιήσεις κατά των χριστιανών. Τα βασανιστήρια διαδέχονταν το ένα μετά το άλλο, με την ίδια πάντοτε αγριότητα.

Εκείνα τα χρόνια, στη Ρώμη και στα περίχωρά της περιόδευε ένας θεατρικός θίασος, με έναν θαυμάσιο πρωταγωνιστή, τον Αρδαλίωνα, έναν ηθοποιό με άριστες ικανότητες, έναν «σταρ» πρώτου μεγέθους, όπως θα λέγαμε σήμερα. Ήταν όμως ειδωλολάτρης και μάλιστα φανατικός. Έτσι με το θίασό του διακωμωδούσε συνεχώς το Χριστό και τους χριστιανούς. Οι παραστάσεις του γέμιζαν τις τότε θεατρικές αίθουσες, και τις θερινές και τις χειμωνιάτικες, από πλήθος θεατών ειδωλολατρών.

Τη χρονιά του 305 μ.Χ. πήρε για σενάριο, όπως το λέμε, το θέμα ενός χριστιανού που κάνει ομολογία πίστεως μπροστά στους ειδωλολάτρες δικαστές και καταδικάζεται σε σταυρικό θάνατο. Στήνεται ο σταυρός, ψευτοκαρφώνεται αυτός επάνω, τον ψευτοβασανίζουν εκεί με διαφόρους τρόπους και τον κοκκινίζουν με μπογιές και σάλτσες, για να φαίνονται σαν αίματα, και στο τέλος του δράματος ο Αρδαλίων, που υπεδύετο το θύμα, πολύ θαυμάσια και πολύ υποκριτικά αρχίζει όχι μόνο να αρνείται την πίστη του και τον Χριστό αλλά πάνω από τον υποτιθέμενο εκείνο σταυρό καταλήγει στο να Τον βρίζει και να χυδαιολογεί κατά τον πλέον πρόστυχο τρόπο.

Αυτό προκαλούσε παραλήρημα και πανζουρλισμό άγριας χαράς μαζί με μίσος και μανία μέσα στις ψυχές του πλήθους των θεατών ειδωλολατρών και χειροκροτήματα. Άλλοτε πάλι φώναζαν σαν τρελοί, ζητώντας και απαιτώντας εκδίκηση εναντίον των χριστιανών. Ήταν δε τόσο πολύ πειστικός ο Αρδαλίων, ώστε μ’ αυτές του τις παραστάσεις φανάτιζε σε μεγάλο βαθμό τα πλήθη και αύξανε το μίσος εναντίον των χριστιανών, για να προκαλούνται εν συνεχεία διωγμοί.

Το 305 μ.Χ., στα Μεδιόλανα, έδρα του αυτοκράτορος  Μαξιμιανού, θα έδινε πλέον την τελευταία του βραδινή παράσταση, με το ίδιο σενάριο. Το πληροφορήθηκε ο λαός και συγκεντρώθηκε πολύς κόσμος. Άρχισε κανονικά η παράσταση και συνεχίστηκε μέχρι την ψευτοσταύρωση. Κι όπως ήταν δεμένος με σχοινιά και ψευτοκαρφωμένος κι ο λαός περίμενε την άρνηση, τις βρισιές και τις χυδαιολογίες, κι ενώ από όλο το σώμα του με τους τεχνητούς τρόπους εκείνης της εποχής έρρεαν οι κόκκινες μπογιές και οι σάλτσες, εκείνος, ο Αρδαλίων, συνεχίζει να ομολογεί την πίστη προς τον Χριστό και ξαφνικά να κραυγάζει δυνατά ότι ο Χριστός είναι ο μόνος αληθινός Θεός κι όχι τα ξόανα και τα είδωλα και τα αγάλματα των Ρωμαίων! Και προχώρησε σ’ αυτή την ομολογία! Και δεν είπε μόνο ότι είναι ο Χριστός ο αληθινός Θεός αλλά διακήρυσσε ότι είναι και η αλήθεια, είναι και το φώς, είναι και η ζωή! Ότι Αυτός είναι ο Κύριος και Βασιλεύς του κόσμου, του Οποίου της Βασιλείας «ουκ έσται τέλος». Οι πάντες πάγωσαν!... Αλλά σε λίγο όμως οι περισσότεροι εξαγριώθηκαν και άρχισαν να του φωνάζουν πολύ αυστηρά και να κραυγάζουν δυνατά ότι το παράκανε, ότι «τώρα πλέον παίζεις εις βάρος μας». Η απάντηση όμως του Αρδαλίωνα τους «κάρφωσε» κυριολεκτικά όλους:

-Δεν παίζω πιά, διότι καθ’ ον χρόνον εγώ έπαιζα εις βάρος Του, είδα τον Χριστό Σταυρωμένο και Αληθινό και μέσα σε πολλή-πολλή δόξα. Και μου είπε με πολλή και άπειρη γλυκύτητα: «Εγώ και για σένα σταυρώθηκα… Εσύ, γιατί με εμπαίζεις; Γιατί με κοροιδεύεις, Αρδαλίωνα; Γιατί, παιδί μου;»… Και τότε φωτίστηκα και τότε κατάλαβα, το έζησε η ψυχή μου μέχρι το «πετσί» της ότι αυτός είναι ο αληθινός Θεός, ο Σωτήρας του κόσμου, γι’ αυτό το διακηρύσσω και το κραυγάζω και το ομολογώ ότι από αυτή τη στιγμή είμαι χριστιανός…, είμαι χριστιανός…, είμαι χριστιανός!...(Τρείς φορές το είπε).

Και κατέληξε:

-Ναι, ο Χριστός είναι ο μόνος αληθινός Θεός!

Το τι έγινε, φαντάζεσθε…, δεν περιγράφεται. «Πανζουρλισμός» μίσους και μανίας. Άρπαξε το πλήθος, όλοι δηλαδή οι ειδωλολάτρες οι παρευρισκόμενοι στο θέατρο, ό,τι εύρισκαν μπροστά τους: καθίσματα, παγκάκια, καρέκλες, ξύλα, τα μάζεψαν όλα κι έβαλαν φωτιά κι όταν πυράκτωσε αυτή για τα καλά, άρπαξαν τον Αρδαλίωνα και μαζί με τον σταυρό τον πέταξαν μέσα και τον έκαψαν ζωντανό!

Έτσι ο θεατρίνος, ο μεγάλος «σταρ», ο ηθοποιός Αρδαλίων έπαψε πλέον να παίζει με πράγματα που ΔΕΝ παίζονται. Και πιστεύοντας στον Σταυρωμένο Χριστό ως αληθινό Θεό, «μεταβέβηκεν εκ του θανάτου εις την ζωήν», την αιώνιο ζωή. Ήταν 14 Απριλίου του 305 μΧ. Και ο Αρδαλίων πήρε το στεφάνι της δόξης από τα χέρια του Κυρίου και ανακηρύχθηκε άγιος και μάρτυρας από την Εκκλησία. 

Από το βιβλίο:  «Πνευματικές Διαδρομές στους Μακαρισμούς» του Π.Στεφάνου Κ. Αναγνωστόπουλου.