ΤΟ ΠΡΟΣΠΕΡΑΣΜΑ ΤΗΣ
ΑΔΙΑΦΟΡΙΑΣ
Εν
ολίγοις
Η παραβολή του καλού Σαμαρείτη είναι από τις πιο δυνατές
και πρωτοποριακές παραβολές και δείχνει πόσο ριζοσπαστικό και προφητικό είναι
το κήρυγμα του Χριστού όσον αφορά τις ανθρώπινες σχέσεις.
Ο αρχαίος ελληνισμός, που θαυμάζονταν σε παγκόσμιο
επίπεδο, είχε απόψεις και κοινωνικές δομές που δεν μπορούσαν να χαρακτηρισθούν
προοδευτικές, όταν τις συγκρίνουμε με αυτές του χριστιανισμού. Λ.χ. η διάκριση
των ανθρώπων σε δούλους και ελεύθερους αποτελεί κοινωνικό στίγμα για την αρχαία
ελληνική κοινωνία. Οι δούλοι, ως γνωστόν, δεν είχαν κανένα δικαίωμα στη ζωή
τους. Τους απαγορεύονταν η συμμετοχή στην εκκλησία του Δήμου και δεν είχαν
δικαίωμα να μορφώνονται, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων.
Μέσα σ’ αυτή τη ζοφερή ατμόσφαιρα της υποτίμησης και διάκρισης των ανθρώπων, έρχεται
το χριστιανικό ελπιδοφόρο μήνυμα, το οποίο ανακούφισε την κοινωνία, όταν
ακούστηκε για πρώτη φορά ο επαναστατικός λόγος του απ. Παύλου: «Ουκ έστι δούλος
και ελεύθερος. Πάντες γαρ εις εστέ εν Χριστώ Ιησού».
Η μεγάλη επανάσταση αρχίζει στις ανθρώπινες σχέσεις, αλλά
και πόσο απογοητεύεται κανείς, όταν βλέπει πως η δουλεία εξακολουθεί να
καταδυναστεύει την ανθρωπότητα μέχρι και σήμερα. Βέβαια το χριστιανικό
ευαγγέλιο δεν κατάργησε τις διακρίσεις, γιατί οι αμαρτωλές κοινωνικές δομές δεν
επέτρεψαν την οριστική κατάργηση της δουλείας που δημιουργεί την εξαθλίωση του
ανθρώπου.
Στη σημερινή παραβολή ο Χριστός υπερβαίνει τα
περιοριστικά όρια που είχαν θεσπίσει οι άνθρωποι μεταξύ τους και μας
αποκαλύπτει, ότι ο πλησίον δεν είναι κάποιος ανώνυμος άνθρωπος, αλλά αδελφός εν
Χριστώ ανεξάρτητα από εθνικές, φυλετικές, θρησκευτικές κ.α. διακρίσεις. Στην
καινούρια ανθρωπότητα ο άνθρωπος έχει απεριόριστη αξία ως εικόνα Θεού και
ανήκει στην ευρύτερη οικογένεια της Εκκλησίας, όπου όλοι είμαστε και καλούμαστε
αδελφοί.
Συγκεκριμένο και χειροπιαστό παράδειγμα ο Σαμαρείτης του
σημερινού ευαγγελίου. Γι’ αυτόν, όπως και για κάθε χριστιανό, πλησίον δεν είναι
μόνο ο στενός συγγενής, ο γείτονας, ο συνεργάτης, ο ομόθρησκος ακόμη και ο
φαινομενικά εχθρός. Από το άλλο μέρος κάθε άνθρωπος μπορεί να γίνει πλησίον γι’
αυτόν που βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Όποιος πιστεύει στο Θεό της αγάπης και της
κενωτικής θυσίας του Χριστού, σέβεται τον κατ’ εικόνα Θεού πλασμένο άνθρωπο και
όχι μόνο δεν αδιαφορεί γι’ αυτόν, αλλά τον αγαπά όπως τον εαυτό του.
Η αδιάφορη στάση του ιερέα και του λευίτη απέναντι στον
πληγωμένο συνάνθρωπο αποτελεί μία κριτική στο ήθος πολλών θρησκευόμενων ανθρώπων,
που ενώ θεωρούν την πίστη στο Θεό ως μία ιερή υπόθεση, στην καθημερινή ζωή
προσπερνούμε με αδιαφορία τον πλησίον μας, χωρίς να υποψιαζόμαστε και την
πνευματική μας φθορά.
Οι έντονοι ρυθμοί της ζωής μας και οι ποικίλες ασχολίες
μας εξανεμίζουν το όποιο ενδιαφέρον για
τους έχοντας ανάγκη. Μάλιστα χρησιμοποιούμε πολλές αφορμές και προφάσεις για ν’
αποφύγουμε την έμπρακτη έκφραση της αγάπης. Χρησιμοποιούμε ως άλλοθι το φόβο,
την ανασφάλεια, την απώλεια χρόνου και του προγράμματος, από επείγουσες
ασχολίες, από απειλές κινδύνων κ. α. όλα αυτά συντελούν στην παράλειψη των
έργων της αγάπης.
Η συναισθηματική απάθεια και η ηθική αναλγησία του
ανθρώπου είναι κραυγαλέα συμπτώματα τραγικής αδιαφορίας. Έτσι απορροφημένος ο
άνθρωπος από ιδιοτελείς αμελεί το χρέος της ανθρωπιάς. Κυνήγα μόνο το χρήσιμο
και το ωφέλιμο. Έτσι όμως συμβάλλει στην αποσταθεροποίηση των διαχρονικών και
χριστιανικών αρχών και αξιών.
Όλοι οι άνθρωποι είμαστε πλασμένοι με τις ίδιες
προδιαγραφές ανεξάρτητα από φυλετικές, εθνικές ή άλλες διακρίσεις, γι’ αυτό
πρέπει να έχουμε τα ίδια δικαιώματα στη ζωή. Ο Σαμαρείτης του ευαγγελίου
βλέποντας τον πληγωμένο οδοιπόρο δεν σκέφθηκε τις διαφορές και τα μίση που
είχαν τα έθνη τους. Αγνόησε τα πάντα, σκέφθηκε τι θα ήθελε από τους άλλους αν
βρίσκονταν στην ίδια θέση και κυριάρχησε μέσα του η αγάπη για τον εμπερίστατο
συνάνθρωπό του.
Είναι καιρός πλέον το κήρυγμα του Χριστού να υιοθετηθεί
απ’ όλους μας, για να ζήσουμε μια νέα ιστορική περίοδο, όπου οι άνθρωποι
αδελφωμένοι θα κάνουμε την παρούσα ζωή ένα καινούργιο κόσμο, μία εισαγωγή στη
μόνιμη μακαριότητα της Βασιλείας του Θεού.
Καλή Κυριακή
π. γ. στ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου