ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ Ευαγγέλιο: Ιω. 7, 37-52, 8,12

                     ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΠΝΕΥΜΑ ΤΕΚΜΗΡΙΟΝ ΚΑΤΑΛΛΑΓΉΣ

          Εν ολίγοις

Πενήντα μέρες μετά την Ανάσταση του Κυρίου γιορτάζουμε «την εσχάτην και σωτήριον» γιορτή της Πεντηκοστής, με τηνοποία κλείνει η χαρμόσυνη περίοδος του Πεντηκοσταρίου.

          Με τη βοήθεια των ι. αναγνωσμάτων και των ύμνων μεταφερόμαστε στο υπερώο της Ιερουσαλήμ, εκεί που οι μαθητές δέχθηκαν  την επιφοίτηση του Αγ. Πνεύματος «εν είδη πυρίνων γλωσσών».

          Το σημερινό ευαγγέλιο μας υπενθυμίζει επίσης την Ιουδαϊκή γιορτή της Σκηνοπηγίας. «Εν τη εσχάτη ημέρα της μεγάλης εορτής εκείνης» ο Χριστός έκανε λόγο προς τα πλήθη περί του Αγ. Πνεύματος. Ο Χριστός βλέποντας τον αρχιερέα να χύνει αγιασμένο νερό στο θυσιαστήριο έκραξε δυνατά στο πλήθος δυνατά: «Όποιος διψά ας έρθει σε μένα να πιεί, διότι, όπως λέγει η Γραφή, «ποταμοί εκ της κοιλίας αυτού ρεύσουσιν ύδατος ζώντος».

          Τα λόγια αυτά υπονοούσαν σύμφωνα  με τον ερμηνευτή  ευαγγελιστή, το Άγ. Πνεύμα, το οποίον  «ούπω ήν…». Δηλ. ακόμα δεν υπήρχε, διότι δεν είχε δοξαστεί ακόμα ο Χριστός.

          Εδώ όμως έχουμε  μια σωστή ερμηνεία και πρέπει ιδιαίτερα να την προσέξουμε, γιατί το Άγ. Πνεύμα υπάρχει  προ πάντων των αιώνων ως ομοούσιο και ομόθρονο με τον Πατέρα και τον Υιόν. Αυτό φώτισε τους προφήτες «το λαλήσαν δι’  αυτών». Άφθονο όμως και πλουσιοπάροχα δόθηκε σ’ όσους πιστεύουν μετά την Πεντηκοστή. Και γίνονται ναοί του Αγ. Πνεύματος.

          Κατά συνέπεια το «ούπω ην Πνεύμα Άγιον….» του σημερινού ευαγγελίου δεν σημαίνει, ότι δεν υπήρχε το Άγ. Πνεύμα πριν από την Πεντηκοστή, αλλά σημαίνει την πλούσια έκχυση των δωρεών του στο γένος των ανθρώπων. Και αυτό έγινε σύμφωνα με τον προφήτη Ιωήλ που αναφέρει: « και έσται εν ταις εσχάταις ημέραις…. εκχεώ από του πνεύματός   μου επί πάσαν σάρκα και προφητεύσουσιν οι υιοί υμών και αι θυγατέρες υμών».

          Αντίθετα η δωρεά του Αγ. Πνεύματος στην περίοδο της Π. Δ. δεν ήταν συνηθισμένο φαινόμενο, αν και ο Θεός δεν σταμάτησε να αγαθοποιεί. Γι’ αυτό  ο αρχιερέας Ηλί παραπονιόταν λέγοντας: «ρήχα τίμιον-σπάνιο- ην και ουκ ην όρασις διαστέλλουσα», ή ο προφήτης Δανιήλ θρηνολογούσε και έλεγε: « ουκ έστιν γαρ άρχων, ουδέ προφήτης εν τω καιρώ τούτω».

          Σπουδαία λοιπόν αγαθά ήλθαν άνωθεν στους ανθρώπους, εμφανή σημεία της αγάπης του Θεού. Όπως λ. χ.  το μάνα που έθρεψε τους Ισραηλίτες στη  έρημο ή τη φωτιά που ήρθε από τον ουρανό και έκαψε τη θυσία στα χρόνια του προφήτη Ηλία κ. α. θαυμαστά. Αυτά όμως δεν μπορούν να συγκριθούν με τη δωρεά του Αγ. Πνεύματος κατά την ημέρα της Πεντηκοστής.

          Ήταν δώρο του Θεού στο γένος των ανθρώπων.

          Αυτό ήταν υψίστη δωρεά του Αγ. Πνεύματος, ανώτερη απ’ όλες τις δωρεές του Θεού προς τον άνθρωπο. Ο αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέγει, ότι για να μην απορούν οι άνθρωποι αν ο Θεός συμφιλίωσε    τους ανθρώπους με τον Πατέρα, έστειλε αμέσως τα δώρα της καταλλαγής, της συμφιλίωσης μεταξύ Θεού και ανθρώπων».

          Ώστε, λοιπόν, σύμφωνα με την πατερική διδασκαλία η αποστολή του Αγ. Πνεύματος στους ανθρώπους  ήταν «καταλλαγής τεκμήριον». Δηλ. δωρεά που φανέρωνε τη νέα σχέση ανάμεσα στο Θεό και  τον άνθρωπο, ότι «εχθροί όντες κατηλλάγημεν των Θεώ  δια του θανάτου του υιού αυτού».

          Aλλά το Άγ. Πνεύμα συμφιλίωσε και τους ανθρώπους μεταξύ τους. Σήμερα ψάλλουμε: «εις ενότητα πάντας εκάλεσε». Από την Πεντηκοστή άνοιξε η Εκκλησία τις πύλες της και έγινε με την χάρη του  Πνεύματος  κατ’ εξοχήν τόπος της καταλλαγής και συμφιλίωσης όχι μόνο ανθρώπων και του Θεού με τη μετάνοια και την ενάρετη ζωή, αλλά και μεταξύ των ανθρώπων με τη χριστιανική αγάπη, τη συγγνώμη και την ταπείνωση.

          Στην Εκκλησία του Χριστού με τη δύναμη του Πνεύματος θα συνυπάρξουν επίσημοι και άσημοι, πλούσιοι και φτωχοί μορφωμένοι και αγράμματοι. Με τη χάρη του Πνεύματος θα εξαλειφθούν αιώνια μίση, θα σβήσουν τα πάθη και θ’ ανάψει η φλόγα της θ. αγάπης στις καρδιές των ανθρώπων σε σημείο που η Εκκλησία να προβάλλει ως μια πραγματική βασιλεία του Θεού στην γη.

          Αυτό το Πνεύμα της καταλλαγής το έχει ανάγκη ιδιαίτερα σήμερα η κοινωνία μας. Βλέπουμε με ικανοποίηση  λαούς και  έθνη να προσεγγίζουν  το ένα το άλλο, να συνεργάζονται, να επικοινωνούν και ν’ ανταλλάσσουν τα προϊόντα της επιστήμης, της οικονομίας, των κοινωνικών και μορφωτικών αγαθών κ. λ. π. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι ήλθε και η τέλεια κοινωνία  μεταξύ των ανθρώπων. Μπορεί να δίνονται τα χέρια, αλλά οι καρδιές μένουν ακόμη μακριά, δεν επικοινωνούν. Ο εγωισμός κρατά σε απόσταση τις ανθρώπινες καρδιές, κάτι που γίνεται ορατό στο δρόμο, την πολυκατοικία, στο σπίτι, μεταξύ των συζύγων, των αδελφών.

          Λυπάται κανείς γιατί με τη συμπεριφορά μας λυπούμε το Πνεύμα το Άγιο, εμποδίζουμε τις δωρεές του και ακυρώνουμε τους χυμώδεις καρπούς του. Ιδιαίτερα σήμερα, ας ικετεύσουμε τον Παράκλητο, το Πνεύμα της Αληθείας να έλθει  να σκηνώσει μέσα μας και να σώσει την ψυχή μας. 

          «Το Πνεύμα σου το αγαθόν οδηγήσει με εις γην ευθείαν»

          «…. Και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος είη μετά πάντων υμών».

          π. γ. στ.