Δευτέρα 30 Μαρτίου 2009

Τα κάστρα του Ερυμάνθου, του Παν.Θ.Παπαθεοδώρου

Ο ακούραστος και υπερδραστήριος τέως Λυκειάρχης και τέως Διευθυντής Β/βάθμιας Εκπαίδευσης κ.Παναγιώτης Θ.Παπαθεοδώρου, Θεολόγος - Φιλόλογος, εξέδωσε ένα βιβλίο -οδηγό, κατατοπιστικό, για τον επισκέπτη που θα ήθελε να περιηγηθεί περιμετρικά το βουνό του Ερυμάνθου. Η αγάπη του για τον τόπο καταγωγής του, αλλά και η συνεχής ενασχόλησή του με τα ιστορικογεωγραφικά της ιδιαιτέρας πατρίδας του, τον "ανάγκασαν" να συγγράψει αυτό το βιβλίο -οδηγό για το μεγάλο αδικημένο βουνό της Αχαΐας, τον Ερύμανθο. Και μιλάμε για αδικημένο, γιατί το όρος Παναχαϊκόν έχει πάρει όλη τη δόξα και την αίγλη και πάντοτε ο Ερύμανθος ήταν υπό την σκιάν του.

Ας ευχηθούμε το πόνημα αυτό του κ. Παπαθεοδώρου να σταθεί αφορμή για να γνωρίσουμε καλύτερα τον Ερύμανθο, να ζήσουμε την υπέροχη και οργιώδη φύση του, να απολαύσουμε το υπέροχο κελάρυσμα των νερών του ποταμού του και τέλος να προσκυνήσουμε στα ιστορικά μοναστήρια του.


Γράφει στον Πρόλογο του βιβλίου του ο κ.Παπαθεοδώρου :


Ο ταξιδιώτης, καθώς διατρέχει την 111 εθνική οδό από Πάτρα προς Λαμπεία- Τρίπολη, διακρίνει αριστερά του ένα από τα ψηλότερα βουνά της Πελοποννήσου, τον Ερύμανθο. Η κορυφογραμμή του, άλλου ολόισια και αλλού καμπυλωτή, αποτελεί το φυσικό όριο των Νομών Αχαΐας και Ηλείας.

Αγναντεύοντας το βουνό διαπιστώνουμε ότι τίποτε δεν είναι ρευστό στο κορμί του. Η μονιμότητα του είναι φυσικό γέννημα της φύσης. Κοντά του νομίζει κανείς ότι κατακτά το άπειρο, αισθάνεται ότι είναι αναπόσπαστο κομμάτι του φυσικού περιβάλλοντος. Ακόμα, εξηγεί γιατί οι Νεφέλες, στο ομώνυμο έργο του Αριστοφάνη, θυμούνται ότι άφησαν τον πατέρα τους Ωκεανό, για να ανέβουν στις κορυφές των βουνών και να ιδούν απ' εκεί τα απόμακρα ψηλώματα, τα ποτάμια που κελαρύζουν, τη γη που ποτίζεται απ' αυτά και παράγει καρπούς και το πέλαγος που ηχεί (στιχ.279-284).

Στις πλαγιές του Ερύμανθου, στις ρεματιές του, στις ακροπόλεις του και στις σπηλιές του κατέφυγαν για προστασία, στο διάβα του χρόνου, όχι μόνο κλέφτες και φυγάδες, αλλά και καταδιωγμένοι από εχθρούς, καθώς και άνθρωποι που εγκατέλειψαν τον κόσμο και τα θέλγητρα του, για να αφιερωθούν στη λατρεία του Θεού.

Στον πανάρχαιο πέτρινο μανδύα του βουνού αυτού χτίστηκαν, από πολύ παλιά, πανέμορφα χωριά, υψώθηκαν περίοπτα κάστρα, ιδρύθηκαν ιστορικά μοναστήρια, δημιουργήθηκαν οριζόντια και κάθετα σπήλαια. Για όλα αυτά κάναμε λόγο σε σειρά άρθρων μας που δημοσιεύτηκαν στα φιλόξενα περιοδικά «ΑΧΑΪΚΑ» (τεύχη 4, 5 και 6 του 2005 και 2006) της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αχαΐας και «ΗΛΕΙΑΚΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ», τα οποία ευχαριστούμε και από τη θέση αυτή. Τα άρθρα αυτά συγκρότησαν το παρόν με τον τίτλο «ΤΑ ΚΑΣΤΡΑ ΤΟΥ ΕΡΥΜΑΝΘΟΥ».

Στο βιβλίο καταγράφονται οι φυσικές ομορφιές του βουνού, στοιχεία από το παρελθόν, από την ιστορία και την παράδοση της περιοχής, πληροφορίες για τα μνημεία που στήθηκαν περιμετρικά του Ερύμανθου, για τον πολιτισμό που αναπτύχθηκε εκεί και για την πνευματική ζωή που καλλιεργήθηκε. Αυτές οι ψηφίδες, παρ' ότι φαντάζουν σκόρπιες, στην πραγματικότητα συγκροτούν τη φυσιογνωμία του Ερύμανθου. Έτσι, το παρόν είναι ένας κατατοπιστικός οδηγός για τον επισκέπτη που θα ήθελε να περιηγηθεί περιμετρικά το βουνό.

Η έκδοση του βιβλίου πραγματοποιείται με δαπάνη αφ' ενός μεν του συγγραφέα εις μνήμην των γονέων του Θεοδώρου, ιερέα και Ελένης, πρεσβυτέρας και αφ' ετέρου της Σπυρούλας Ν. Ντερτινή εις μνήμην της αιωνόβιας μητέρας της Μαριγώς Μενούνου-Ντερτινή, της επονομαζόμενης, για το λόγο αυτό, «Ερύμανθος». Τη χορηγό ευχαριστώ θερμά και από τη θέση αυτή.


3 σχόλια:

atheologitos είπε...

Δόξα τω Θεώ που είναι "αδικημένος" ο Ερύμανθος! Γιατί είδαμε και τον ...δικαιωμένο Παναχαϊκό που γέμισε ανεμογεννήτριες και εκμετάλευση. Ας ζήσει και κανένα βουνό στην Πελοπόνησσο στην παρθενικότητα με την οποία το έφτιαξε ο Θεός. Δε χρειάζεται να το "γνωρίσουν" πολλοί γιατί όπου πάει ο άνθρωπος "αξιοποιεί" καταλλήλως το περιβάλλον και τελικά ο τόπος γίνεται ...αγνώριστος. Ο Θεός βέβαια τα έφτιαξε όλα για τον άνθρωπο αλλά αυτός για να τα αξιοποιήσει (χωρίς εισαγωγικά) πρέπει να έχει νουν Θεού.

Ανώνυμος είπε...

Δεν καταλαβαίνω αθεολόγητε γιατί δεν σ' αρέσουν οι ανεμογεννήτριες.
Μάλλον θα προτιμάς την παραγωγή ρεύματος από μονάδες λιθάνθρακα της ΔΕΗ ή από πετρέλαιο.
Σ' αρέσει υποθέτω το διοξείδιο του άνθρακα.

atheologitos είπε...

Καλά δίκαιο έχεις ας μην κολλήσουμε στις ανεμογεννήτριες. Το νόημα των όσων έγραψα είναι ότι ο άνθρωπος μπρος στην απληστία του "αξιοποιεί" εκμεταλλευόμενος (με την κακή έννοια του όρου) το κάθε τι από τη φύση που του δώρησε ο Θεός. Αν έχεις βρεθεί ποτέ σε βουνό στο οποίο δεν έχει πάει σε σημαντικό βαθμό η ανθρώπινη παρέμβαση θα καταλάβεις ποιά διαφορά αίσθησης έχει ο άνθρωπος που έρχεται σε επαφή μ΄ αυτό από αυτήν που έχει στον ίδιο τόπο με ένα σωρό (οικολογικές πάντα) παρεμβάσεις. Αναμφίβολα ο άνθρωπος ζεί το Θεό πολύ πιο έντονα (τουλάχιστον στην αρχή) στο απλό και παρθένο περιβάλλον. Αυτός είναι και ο λόγος που οι μοναχοί και οι ασκητές τουλάχιστον στην αρχή διαλέγουν ερημικούς και απομονωμένους τόπους για να κατοικήσουν. Είναι το μέρος που θα τους βοηθήσει στην αρχή για να κατασιγάσουν οι θόρυβοι στο εσωτερικό του εαυτού τους ώστε να τον γνωρίσουν καλύτερα. Άλλωστε ο θεός εν πτωχεία αποκαλύπτεται. Και οι τεχνολογικές επιτηδεύσεις δε βοηθούν σ΄ αυτήν την πτωχεία. Μ΄ αυτό που λέω δεν τάσσομαι εναντίον της τεχνολογίας αλλά τάσσομαι εναντίον του να κάνουμε τα πάντα γύρω μας τεχνολογικώς εκμεταλεύσιμα. Μέχρι τώρα εμεις που ζούμε στις πόλεις με όλες τις τεχνολογικές ανέσεις είχαμε τη δυνατότητα όποτε το επιθυμούσαμε να απομακρυνθούμε έστω και για λίγο από τον κόσμο για να ζήσουμε στην ησυχία που προσέφερε η φύση, όπως ο Θεός την έφτιαξε. Τώρα αυτοί οι τόποι γεμίζουν τεχνολογικές επινοήσεις που καθιστούν σαφή την πανταχού παρουσία του ... ανθρώπου και όχι του θεού. Άρα τα καταφύγια εκλείπουν. Αυτό είναι που με πειράζει. Φυσικά δεν προτιμώ το ρεύμα από πετραίλαιο, οι ανεμογεννήτριες είναι καλύτερες αλλά επισημαίνω ότι η κατάχρησή τους μας βλάπτει σημαντικά αλλού. Χρειάζεται μια ισοροπία σ΄ αυτά τα θέματα. Βέβαια ο Παναχαϊκός δέχεται ενδεχομένως πολλούς ανέμους αλλά αν απομονώσουμε αυτό το στοιχείο και τον γεμίσουμε ανεμογεννήτριες (όπως και έγινε) τότε τον καταστρέφουμε. Και παράλληλα έχουμε καταστρέψει και το είδος ζωής των ανθρώπων που ζούσαν έως τότε εκεί. Για σκέψου ένα εθνικό δρυμό θα δεχόμασταν ποτέ να γεμίσει ανεμογεννήτριες; Αν όχι γιατί; γιατί υπάρχουν και άλλες προτεραιότητες από το ηλεκτρικό ρεύμα. Ο άνθρωπος πρέπει να ζεί σε αρμονία με το φυσικό του περιβάλλον και όχι απλώς να το υποτάσσει στις κατά καιρούς βιοτικές ανάγκες του. Θυμίζω το άρθρο για εκείνον τον Ινδιάνο που έγινε ορθόδοξος που αναρτήθηκε σ΄ αυτό το blog. Φαίνεται καθαρά ότι έγινε ορθόδοξος γιατί η ορθοδοξία του επέτρεπε να παραμείνει Ινδιάνος πράγμα που ερμηνεύεται να έχει έκείνη τη μυστική σχέση σεβασμού με τη φύση την οποία είχαν και οι πρόγονοί του και η οποία είναι και η θεάρεστη στάση του ανθρώπου σ΄ αυτή. Κάπως έτσι είναι το σκεπτικό μου δεν ξέρω αν έχω δίκαιο ή είμαι απλά ανώριμα μονολιθικός.