Απολυτίκιον, Ήχος Α΄
Ο ποιμενικός αυλός της θεολογίας σου τας των
ρητόρων
ενίκησε σάλπιγγας, ως γαρ τα βάθη του πνεύματος εκζητήσαντι και τα κάλλη του φθέγματος
προσετέθη σοι.
Αλλά πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, Πάτερ Γρηγόριε,
σωθήναι τας ψυχάς
ημών.
Σήμερα η Εκκλησία μας τιμά
μια μεγάλη κι εξαιρετική προσωπικότητα. Τον Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό.
Πρόκειται για μια σπουδαιότατη εκκλησιαστική
φυσιογνωμία, με σπάνια πνευματικά χαρίσματα. Γεννήθηκε στην Αριανζό,
χωριό της Ναζιανζού της Καππαδοκίας, το 329 μ. Χ. Εκπαιδεύτηκε και μορφώθηκε
πρώτα από την ευσεβή μητέρα του Νόννα. Σπούδασε σε πολλές Σχολές της
περιφερείας του και τέλος ήλθε στην Αθήνα μαζί με τον ισάδελφό του Βασίλειο.
Στη φιλοσοφούσα Αθήνα σπούδασε τα ελληνικά γράμματα και γνώρισε, όσο κανένας άλλος, την ελληνική φιλοσοφική
σκέψη.
Μετά τις σπουδές του ήλθε και έμεινε στην έρημο του Πόντου
μαζί με τον Βασίλειο. Η αυτοσυγκέντρωση της ερήμου τον βοήθησε να κατανοήσει το
βάθος της χριστιανικής θεολογίας. Στη συνέχεια ήλθε κοντά στον πατέρα του. Ο
πατέρας του, επίσης Γρηγόριος
καλούμενος, με την βοήθεια της συζύγου του Νόννας, έγινε χριστιανός και κατέλαβε την επισκοπή της Ναζιανζού.
Είναι η εποχή ακόμη των εγγάμων επισκόπων. Πολύ αργότερα επεκράτησε η
υποχρεωτική αγαμία των επισκόπων.
Το 372 ο Βασίλειος, επίσκοπος της Καισαρείας, χειροτόνησε
τον Γρηγόριο επίσκοπο Σασίμων, μιας άσημης κωμοπόλεως στην οποία δεν μετέβη,
γιατί όπως, “τα μεγάλα αξιώματα είναι πλήρη ζάλης και αστικών θορύβων”. Το 379,
μετά τον θάνατο του αρειανίζοντος
αυτοκράτορος Ουάλεντος, οι Ορθόδοξοι της Κπόλεως τον κάλεσαν να τους
ενισχύσει στην πρωτεύουσα. Οι Αρειανοί τότε είχαν καταλάβει όλους τους
ορθόδοξους ναούς και παρέμεινε στους Ορθόδοξους μόνο ο μικρός ναός της Αγίας
Αναστασίας. Εκεί ο Γρηγόριος εξεφώνησε τους περίφημους λόγους του περί της
θεότητος του Υιού και Λόγου του Θεού, από τους οποίους ονομάστηκε Θεολόγος.
Ανέπτυξε πλουσιότατη και καρποφόρα εκκλησιαστική δράση, η
οποία προκάλεσε τη μήνη των Αρειανών και το Πάσχα του 379, ενώ ιερουργούσε ,
εισόρμησαν στο ναό της Αγίας Αναστασίας, κακοποίησαν τους Ορθοδόξους και
τραυμάτισαν τον Γρηγόριο.
Ο Θεοδόσιος, διάδοχος του Ουάλεντος, έθεσε τέρμα στις
ραδιουργίες των Αρειανών και απέδωσε
τους κατειλημμένους από τους Αρειανούς
ναούς στους Ορθοδόξους. Ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος εξέλεξε Αρχιεπίσκοπο
Κπόλεως τον
Γρηγόριο και η εκλογή του
επικυρώθηκε από την Β΄ Οικ. Σύνοδο, στην οποία
μάλιστα μετά τον θάνατο του Μελετίου Αντιοχείας, εξελέγη πρόεδρος.
Δυστυχώς οι ραδιουργίες κάποιων επισκόπων, εξανάγκασαν τον Γρηγόριο να
παραιτηθεί χάριν της ειρηνευσης της Εκκλησίας. Αποσύρθηκε στην πατρίδα του όπου
επεδόθη σε γόνιμη συγγραφή μέχρι τον θάνατό του το 390, σε ηλικία εξήκοντα
ετών.
Ο Γρηγόριος διακρίθηκε ως σπουδαίος εκκλησιαστικός ρήτορας,
θαυμαστός συγγραφέας και ανέπτυξε ένα πλούσιο κοινωνικό έργο. Ο Γρηγόριος είναι
εισηγητής των επικήδειων λόγων σύμφωνα με τους κανόνες της ελληνικός ρητορικής.
Εκφώνησε επικήδειους στον πατέρα του,
στον αδελφό του Καισάριο, στην αδελφή του Γοργονία και στον αδελφικό του φίλο
Μ. Βασίλειο. Επίσης με επιστολές επικοινωνούσε με φιλικά του πρόσωπα και έδινε
κατάλληλες συμβουλές. Διακρίθηκε ως ποιητής και τα ποιήματά του φανερώνουν την
οξύνοια της σκέψεώς του για την λογοτεχνική του δεινότητα.
Τα ποιήματά του είναι γραμμένα σε αρχαΐζουσα ελληνική
διάλεκτο ου δείχνουν τη βαθύτατη γνώση της ελληνικής γλώσσας, αλλά και την
αγάπη του στον ελληνικό πολιτισμό. Η βαθύτατη γνώση της ελληνικής γλώσσας και
της φιλοσοφικής ελληνικής σκέψεως από τους μεγάλους Ιεράρχες
καταρρίπτει τα
έωλα επιχειρήματα των φανατικών ελληνολατρών.
Η Εκκλησία με τους μεγάλους Ιεράρχες της αγκάλιασε τον Ελληνισμό και τον αναζωογόνησε
και Χριστιανισμός και Ελληνισμός συμπορεύτηκαν και θα συμπορεύονται διηνεκώς.
π. Γ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου