Οι ελπίδες και η ελπίδα

Πολύ συχνά στην πορεία του βίου οι ελπίδες του ανθρώπου  διαψεύδονται και αποδεικνύονται φρούδες. Σ’ ένα ωραίο κείμενό του ο αείμνηστος Μαρτίνος Κίνγκ έγραφε: “Ένα από τα πιο επίπονα προβλήματα της ανθρώπινης εμπειρίας είναι πως λίγα ζουν αρκετά για να δουν την πραγμάτωσή των ελπίδων τους. Οι προσδοκίες της εφηβείας μας και οι επαγγελίες την ωριμότητός μας μένουν μισοτελειωμένες μουσικές συμφωνίες”.

          Όμως αυτές οι απραγματοποίητες , οι σβησμένες ελπίδες δεν έχουν σχάση με την χριστιανική ελπίδα. Είναι ελπίδες που στηρίζονται  σε γήινες προϋποθέσεις και εξαρτώνται από καθαρά ανθρώπινους παράγοντες. Πρέπει  να ξεχωρίσουμε  τις ελπίδες από την ελπίδα.

          Η χριστιανική ελπίδα πηγάζει από την αγάπη του Θεού και προσφέρεται στον άνθρωπο “ως άγκυρα της ψυχής ασφαλής τε και βεβαία”. Είναι ελπίδα  που δεν ντροπιάζει και δεν διαψεύδει, “ου καταισχύνει”, αυτόν που την κλείνει μέσα του. Για την πραγμάτωσή της ο άνθρωπος έχει εγγύηση τη σάρκωση, τον σταυρό και την Ανάσταση του Χριστού. Αν ο Θεός “του ιδίου υιού ουκ εφείσατο, αλλ’ υπέρ ημών πάντων παρέδωκεν αυτόν, πως ουχί και συν αυτώ τα πάντα ημίν χαρίσεται;” ερωτά ο απόστολος Παύλος

          Η χριστιανική ελπίδα δεν είναι ένα ξέφρενο  κυνηγητό μιας χίμαιρας, ούτε απλώς “το όνειρο ενός ξυπνητού ανθρώπου”, όπως είπε ο Αριστοτέλης. Αγκαλιάζει την πραγματικότητα της ζωής και είναι καρπός ασκήσεως στην αρετή, “δοκιμής”, κατά την αποστολική διατύπωση. Εκείνο δε που αξίζει να προσέξουμε ιδιαίτερα είναι πως η χριστιανική ελπίδα δεν πασχίζει να απομακρύνει τη θλίψη, όπως οι άλλες φτηνές ανθρώπινες ελπίδες. Είναι ελπίδα που γεννιέται από τη θλίψη και ζει μαζί της. Τούτη η συνύπαρξη είναι για τον άνθρωπο λυτρωτική.

          Η θλίψη, σαν μητέρα της ελπίδας, φέρνει “κάθαρση” στο χώρο της ψυχής. Να γιατί είναι αιτία καυχήσεως για τους αγίους. “Καυχώμεθα εν ταις θλίψεσιν, ειδότες ότι η θλίψις  υπομονήν κατεργάζεται, η δε υπομονή δοκιμήν, η δε δοκιμή ελπίδα”.

          Με όσα είπαμε δεν υποστηρίζουμε πως η χριστιανική ελπίδα αδιαφορεί για τα αγαθά της γης. Κάθε ευγενική επιδίωξη, κάθε όμορφο όνειρο  του ανθρώπου είναι μέσα στον κύκλο των ενδιαφερόντων  της. Όμως δεν σταματά στα γήινα. Τα ξεπερνά. Είπαμε πως είναι η αρετή που αντιστοιχεί στο μέλλον του ανθρώπου. Αλλά το πραγματικό ανθρώπινο μέλλον δεν περιορίζεται στα λίγα χρόνια της επίγειας ζωής. Επεκτείνεται στην αιωνιότητα. Εδώ κυρίως τοποθετείται η χριστιανική ελπίδα. Το περιεχόμενό της είναι προπάντων μεταφυσική “αποκειμένη εν τοις ουρανοίς”. Μια ελπίδα  που προχωρεί τόσο μακριά είναι αδύνατον να διαψευσθεί, όπως οι άλλες που εξαντλούνται σε γήινα όνειρα και επομένως περιορίζεται τοπικά και χρονικά. Η χριστιανική ελπίδα αρχίζει ακριβώς εκεί που όλες οι άλλες τελειώνουν.

          π. Γ.