ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΤΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ

 

1.    Ερωτώ

Η αποστολική περικοπή της μεγάλης εορτής της Ζωοδόχου Πηγής είναι από τις πράξεις των Αποστόλων (3, 1-8). Σ’ αυτήν περιγράφεται ένα θαύμα ίασης ενός εκ γενετής αναπήρου από τους Αποστόλους Πέτρο και Ιωάννη. Ο ιαθείς ζητούσε έξω από την πόρτα της αυλής του Ναού ελεημοσύνη. Όταν είδε τους δύο αποστόλους  να πρόκειται να μπουν μέσα στον Ναό. «ηρώτα ελεημοσύνην» και από αυτούς. Το «ηρώτα» είναι παρατατικός του ρήματος «ερωτώ», που υπάρχει και στα Νέα Ελληνικά. Εδώ όμως δεν έχει τη σημερινή σημασία, η, για την ακρίβεια, (περι) έχει και τη σημερινή σημασία. Σημαίνει παρακαλώ, ζητάω κάτι ευγενικά, μέσω ερώτησης (όπως: θα μπορούσες/μπορούσατε να ….θα ήθελες /θέλετε να…). Με τη σημασία αυτή υπάρχει και αλλού στην Καινή Διαθήκη, π. χ. Ιωάν. 1, 31: «Οι ουν Ιουδαίοι( ….) ηρώτησαν τον Πιλάτον ίνα κατεαγώσιν αυτών τα σκέλη» (Οι Ιουδαίοι  παρεκάλεσαν τον Πιλάτο  αν γινόταν να …) σπάσουν (οι στρατιώτες) τα πόδια των σταυρωθέντων». Επίσης, λίγο πιο κάτω. Ιωάν. 19, 38: «Μετά δε ταύτα ηρώτησε τον Πιλάτον Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας [….} ίνα άρη το σώμα του Ιησού. Και επέτρεψεν ο Πιλάτος» [Μετά απ’ αυτά, ο Ιωσήφ από την Αριμαθαία παρακάλεσε τον Πιλάτο να [ = ρώτησε τον Πιλάτο αν θα γινόταν να … } πάρει το σώμα του Ιησού. Και [το] επέτρεψε ο Πιλάτος»].

          Αξίζει να σημειώσουμε ότι και στα Αγγλικά  το ρήμα «ask» έχει ανάλογη-διπλή-σημασία. Μπορεί να σημαίνει «(ε) ρωτώ», μπορεί όμως και να σημαίνει «παρακαλώ», «ζητώ κάτι ευγενικά» [πιθανότατα με ερώτηση).

2.    Αλλόμενος

          Επίσης στην ίδια αποστολική περικοπή της εορτής της Ζωοδόχου Πηγής, προς το τέλος της (Πράξ. 3, 8), υπάρχει δύο φορές η μετοχή «αλλόμενος» [μία με τη μορφή αυτή, και μία με την πρόθεση εξ: «εξαλλόμενος»].

          Το ρήμα «άλλομαι» σημαίνει πηδώ, αναπηδώ [από εκεί και ο άλτης, το άλμα κ. λ. π.]. Θα το βρούμε και στον διάλογο Ιησού με τη Σπαρτιάτισσα: «Το ύδωρ ο δώσω αυτώ, γενήσεται εν αυτώ πηγή ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνιον» (Το νερό που  θα σου δώσω θα γίνει σ’ αυτόν πηγή νερού το οποίο αναβλύζει για αιώνια ζωή»).

          Ο τελευταίος λοιπόν στίχος της πιο πάνω περικοπής («και εξαλλόμενος έστη και περιεπάτει, και εισήλθε συν αυτοίς εις το ιερόν περιπατών και αλλόμενος και αινών τον Θεό» Πραξ. 3, 8) θα μπορούσε να αποδοθεί ως εξής: «και αφού αναπήδησε πάτησε σταθερά στο πόδια του και περπατούσε, και μπήκε στον Ναό αναπηδώντας και δοξάζοντας τον Θεόν». (άραγε, να αναπηδούσε από τη χαρά του, η για να σιγουρευτεί ότι είχε γιατρευτεί πλήρως, η για να απολαύσει το πρωτόγνωρο γι’ αυτόν αίσθημα της βάδισης, η  όλα αυτά μαζί, καθώς και άλλα πολλά; Μα μπορεί να κρυφτεί η τόση χαρά για όλα αυτά;)

          Ανδρέας Μοράτος, «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ» φ. 1123