Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2024

Η μοναδική δύναμη του Ντοστογιέφσκι βρίσκεται βέβαια στην ανθρωπογνωσία του που τείνει να διψά την θεογνωσία.

 


Και η ανθρωπογνωσία του συνίσταται στο να μπορεί να γράφει για τις νευρώσεις, τις ψυχώσεις, τους δαίμονες, τα πυρετώδη πάθη των άρρωστων και αμαρτωλών ηρώων του. Ο Ρασκόλνικωφ, ο Σταυρόγκιν, ο Μίτια Καραμαζώφ, η Γκρούσενκα αιματοκυλιούνται και αυτομαστιγώνονται σε μια άυπνη πάλη με τον σκοτεινό εαυτό. (O Τολστόι συνήθιζε να λέει ότι ο Ντ. ειναι σπουδαίος αλλά όλοι οι ήρωές του είναι σχιζοφρενείς...)

Είναι σίγουρα πλάσματα αυτοβασανιζόμενα γεμάτα μεγάλες οι μικρές ιδέες που τους τυρρανούν. Σα βδέλλα που ρουφάει το αίμα, ο κόσμος τούτος τούς στενεύει υπερβολικά την υψηλή θεία τους προέλευση. Επιθυμώντας να αγαπήσουν μισούν.

Θα τους σώζει μόνο η αγάπη, η θεία χάρις, ένας φορέας θείας χάριτος όπως η Σόνια, ο πρίγκιπας Μίσκιν, ο Αλιόσα, ο Ζωσιμάς. Κανείς, κανείς άλλος συγγραφέας εντέλει δεν έχει τέτοια συνεπή θεματολογία! Μας ελκύει συνειδητά, και πιο πολύ ασυνείδητα, διότι αυτή είναι η θεματολογία της ύπαρξης.

 Μάρω Βαμβουνάκη

 

Δεν υπάρχουν σχόλια: