Η Π. Δ. συνοψίζει συγκλονιστικές εμπειρίες του ανθρώπου, οι οποίες
κατοπτρίζουν τον βίο των πολιτισμών της Μ. Ανατολής, και οι οποίες επύκνωσαν
και εβάθυναν και άστραψαν σε πνευματικό φως μέσα στην περιπαθή ψυχή ου Ισραήλ.
Σ΄αυτό λοιπόν το βιβλίο των βιβλίων τα πρώτα του δύο κεφάλαια αναφέροντα στο
έργο του Θεού: είναι η δημιουργία του κόσμου και η δημιουργία του ανθρώπου. Και
τα δύο επόμενα κεφάλαια αναφέρονται στο έργο του ανθρώπου: είναι η άρνηση της
θειότητες-προπατορικό αμάρτημα-και η άρνηση της αδελφοσύνης (φόνος το Άβελ).
Να γιατί το βιβλίο
διέσχισε τις δεκαετίες. Διότι συνέλαβε τις θεμελιακές κατηγορίες της ανθρώπινης
κατάστασης στον κόσμο. Εφτά χιλιάδες χρόνια πολιτισμού μαρτυρούν πως οι
κατηγορίες της άρνησης της θεότητας και της άρνησης της αδελφοσύνης λειτουργούν
με αμείωτη ένταση. Η αιμάσσουσα γη περιφέρεται πορφυρή μέσα στη αγνή λευκότητα
των άστρων.
Αφού πρόκειται για στοιχείο της ανθρώπινης καταστάσεις, ο
φόνος έχει τους λογούς του: τους ιστορικούς, τους κοινωνιολογικούς, τους
ψυχολογικούς, τους βιολογικούς. Δεν έχει όμως λόγους πνευματικούς. Η πράξη του
φόνου του αδελφού είναι αυτόχρημα πράξη έκπτώσεως του ανθρώπου. Ο φονιάς κείται
εκτός του πνεύματος, εκτός της θειότητας. Η στέρηση της ζωής είναι έγκλημα κατά
της πνοής της δημιουργίας, έγκλημα καθοσιώσεως.
Ο φόνος είναι φαινόμενο που εγγράφεται στην ιστορία,
στην κοινωνιολογία, στην ψυχολογία και εκεί εξαντλείται. Η ζωή όμως είναι
φαινόμενο που υπερβαίνει απροσμέτρητα
αυτούς τους κύκλους. Γι’ αυτό δεν υπάρχει έσχατος λόγος για την αφαίρεση της
ζωής. Γι’ αυτό η αφαίρεση της ζωής είναι
εν τέλει αδικαιολόγητη. Η αναίρεση της ζωής είναι ως τοιαύτη προσβολή της
αγιότητας στον κόσμο.
Οι έκπτωτοι άνθρωποι
μέσα στην έκπτωτη ιστορία τους χώρισαν τον φόνο σε νόμιμο και σε παράνομο. Αλλά
αυτό είναι επινόημα της εκάστοτε κατεστημένης ισχύος. Η πνευματική αποτίμηση
των δεδομένων είναι άλλη. Η αφαίρεση ζωής είναι πάντοτε παράνομη έναντι του
νόμου του πνεύματος.
Η ανθρώπινη ζωή είναι
αυτοσκοπός και δεν είναι μέσο. Δεν είναι μέσο για να συντηρηθεί η όποια
εξουσία, αλλά δεν είναι και για να ανατραπεί η όποια εξουσία. Δεν είναι μέσο
για να ζήσουν άλλες ζωές καλύτερα. Διότι κάθε ζωή είναι μοναδική,
αναντικατάστατη και απαρόμοιαστη. Ο Ντοστογιέφσκυ το έθεσε τούτο το πρόβλημα
επανειλημμένως στο έργο του. Και
εμαρτύρησε πως ο φόνος όχι μόνο δεν
μπορεί να οδηγήσει προς το λαμπρό μέλλον, αλλά καταφθείρει και το παρόν του
φονιά. Το έγκλημα επιπίπτει επάνω του
σαν υπερβατική κατάρα. Συνεπώς , ο φόνος δεν είναι εν τέλει ούτε ιστορική ούτε
κοινωνική ούτε ψυχολογική λύση, όπως μπορεί να νομίσει κανένας κοιτώντας μόνο τα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα . Τα
μακροπρόθεσμα αποτελέσματα είναι πάντοτε φθοροποιά. Διότι η προσβολή του
πνευματικού κόσμου δεν αφήνει αλώβητο και τον φυσικό κόσμο. Αφού ο κόσμος του
ανθρώπου είναι πάντοτε πνευματικός, έστω και αρνητικά και εκπεσμένος. Ο
άνθρωπος είναι εκ κατασκευής πνευματικός, γι’ αυτό λογίζεται φονιάς.
Αυτή είναι η ριζική θέση
έναντι του φόνου, που έλαβε το δυτικό πνεύμα στις κορυφώσεις του. Και είναι
ανυποχώρητη, παρά την πείσμονα εμμονή της ιστορικής πρακτικής. Καθώς είμαστε
βουτηγμένοι στο θολό μίσος δεν μπορούμε να αντιληφθούμε, βεβαίως, πως είναι
δυνατό να μη σκοτώσεις τον εχθρό σου,
που έρχεται να σε σκοτώσει. Και ο φόνος
πληθαίνει. Και πληθαίνει ο σκοτασμός των συνειδήσεων μέσα στην παραζάλη του
πάθους. Ο σκοτασμός όμως των συνειδήσεων προοιωνίζεται μόνον ιστορικό σκοτάδι….
Παρ’ όλα αυτά, φόνος
συνεχίζεται σε Ανατολή και Δύση. Όταν η υψηλότερη ευαγγελία στον κόσμο, όταν η
πνευματική εξαγγελία στην οικουμένη, ο Χριστιανισμός, που εσφυροκόπησε τις
συνειδήσεις επί δύο χιλιετίες και πλέον, δεν μπόρεσε να αναχαιτήσει τον φόνο μεταξύ των
παραδοσιακών Χριστιανικών εθνών, τότε καμιά άλλη δύναμη δεν μπορεί να τον
συγκρατήσει.
Ωστόσο το κριτήριο
παραμένει αταλάντευτο: κάθε φόνος είναι πράξη εκπτώσεως από τη θειότητα. «Και
είπε Κύριος, τι πεποίηκας; Φωνή αίματος του αδελφού σου βοά προς με εκ της γης.
Και νυν επικατάρατος συ από της γης…».
ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΛΕΒΙΤΣΗ, « Ο Έγκοπος Λόγος»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου