Ποιος θα σώσει τους καθηγητές από το bullying;

Oι καθηγητές υφίστανται bullying στο σχολικό περιβάλλον. Σπανίως όμως, ασχολούμαστε με αυτούς γιατί προηγούνται πάντα οι μαθητές. Οι αιτίες όμως των δύο περιπτώσεων είναι περίπου κοινές…

Ανδρέας Ζαμπούκας       

  Στην Φλώρινα υπήρξε πρόσφατα μια παραίτηση εκπαιδευτικού λόγω bullying! Ο ίδιος διένειμε μάλιστα και μια επιστολή στη δημοσιότητα, όπου δικαιολογεί την απόφασή του να παραιτηθεί, μη αντέχοντας άλλο τις επιθέσεις των μαθητών εναντίον του. Σε τέτοιες περιπτώσεις, αν δεν  ζήσεις την υπόθεση από κοντά, δεν μπορείς να ξέρεις ούτε τα αίτια ούτε τις διαστάσεις της. Πολλά μπορεί να συμβαίνουν: μπορεί οι μαθητές να ξεπέρασαν όντως, τα όρια, μπορεί ο ίδιος ο καθηγητής να μην μπορούσε να ελέγξει την κατάσταση, μπορεί και ο διευθυντής του σχολείου να μην είχε την ικανότητα να το διευθύνει. Μπορεί ακόμα και να υπήρχαν και κλινικές περιπτώσεις ατόμων είτε από την πλευρά των μαθητών ή και του ίδιου του καθηγητή. Άγνωστο και αδιάφορο στο κάτω κάτω, γιατί ούτε στη Φλώρινα ζούμε, ούτε και είμαστε κάποιος φορέας του υπουργείου Παιδείας να κρίνουμε το συμβάν. Μόνο ως αφορμή μπορεί να μας απασχολήσει, σχετικά με την βία που υφίστανται οι εκπαιδευτικοί.

Η πραγματικότητα είναι όντως, πολύ σκληρή για κάποιους: υπάρχουν δάσκαλοι και καθηγητές που η ζωή τους είναι πλέον νευρωτική. Που ζουν καθημερινά, έναν εφιάλτη μέσα στις τάξεις. Υπάρχουν άνθρωποι που παίρνουν χάπια για να ελέγξουν την ισορροπία τους, προκειμένου να συνεχίσουν να διδάσκουν. Πέρα όμως από τις ακραίες περιπτώσεις, η καθημερινότητα είναι ιδιαίτερα αγχωτική και βίαιη για τους περισσότερους: φασαρία στην τάξη, ειδικές περιπτώσεις παιδιών, ακραία περιστατικά, επιθέσεις από μαθητές και ένα διάχυτο κλίμα αγένειας και βίας. Ειδικά σε σχολεία όπως τα ΕΠΑΛ, όπου η οργάνωση είναι στοιχειώδης, τα περιστατικά είναι συνεχή και πολλαπλάσια. Ομολογουμένως, οι καθηγητές υφίστανται bullying στο σχολικό περιβάλλον. Σπανίως όμως, ασχολούμαστε μ΄αυτούς γιατί προηγούνται πάντα οι μαθητές. Οι αιτίες όμως των δύο περιπτώσεων είναι περίπου κοινές. Γιατί και οι δύο ζουν στο ίδιο ακριβώς περιβάλλον και λειτουργούν κάτω από ένα κοινό πλαίσιο κανόνων και αρχών. Βιώνουν τις ίδιες ατέλειες του συστήματος και οι αντιδράσεις τους καθορίζονται από την ποιότητα του χαρακτήρα τους. Αδύναμοι μαθητές, ευάλωτοι στη βία, αδύναμοι καθηγητές, εύκολος στόχος στη βία…

Ας υπερασπιστεί λοιπόν, το σύστημα τους δασκάλους για την βαρβαρότητα που υφίστανται στα σχολεία. Ας καταλάβει κάποτε το υπουργείο ότι δεν φτάνει να κόπτεται ανεπιτυχώς για τα ανύπαρκτα συνδικαλιστικά τους αιτήματα. Λίγα πράγματα έχουν ανάγκη οι δάσκαλοι για να αποδώσουν στην τάξη τους. Οι αιτίες είναι πολλές: ανικανότητα του εκπαιδευτικού πλαισίου να κάνει σαφείς τις αρχές του. Ανεπάρκεια των διευθυντών να διοικήσουν το σχολείο τους και να επιβάλουν την τάξη. Έλλειψη ρόλων στους μαθητές που μένουν παθητικά έρμαια των βίαιων εφηβικών τους ενστίκτων. Ανωριμότητα των γονέων που δεν κατανοούν τον ρόλο τους. Απαρχαιωμένη διδακτική ύλη που δεν δίνει καμία διαλεκτική δράση στην εκπαιδευτική διαδικασία. Απροθυμία του υπουργείου να εμπεδώσει ένα δημοκρατικό κλίμα στα σχολεία όπου η ευθύνη θα απαιτείται από τον διευθυντή μέχρι και τον τελευταίο μαθητή. Ατιμωρησία και υποκριτική διάθεση κατανόησης της κάθε παραβατικής συμπεριφοράς. Τέλος, διάχυτος λαϊκισμός παντού που αλλοτριώνει συνειδήσεις παιδιών και ενηλίκων. Το σημαντικότερο όμως είναι η αναχρονιστική προσπάθεια της πολιτείας να επιμένει στην αυθεντία του δασκάλου. Να συνεχίζει να τον προβάλει ως μοναδικότητα, στοχοποιώντας τον. Και αυτό, προκειμένου να απορροφήσει την οργή μαθητών και γονέων για την ανεπάρκεια του συστήματος. Ο καθηγητής είναι ο εύκολος στόχος, ο ανθρώπινος παράγοντας που μπορούν να ξεσπάσουν όλοι. Από την ίδια την πολιτική ηγεσία, μέχρι και τον πιο βάρβαρο μαθητή που αναζητά κάποιο σύμβολο εξουσίας να εκτονωθεί.

Από την άλλη, είναι η επιλογή των ανθρώπων που γίνονται δάσκαλοι. Δεν μπορεί να βασίζεται κανείς μόνο στο γνωστικό αντικείμενο. Δεν στέλνεις «χορεύτριες» να μπουν άοπλες στην «αρένα» της εφηβικής «βαρβαρότητας». Εδώ χρειάζεσαι ανθρώπους με προσωπικότητα, με αντιστάσεις, με αυτοέλεγχο και κύρος. Αλλά κυρίως, έχεις ανάγκη από  ανθρώπους ευέλικτους, ηγέτες, διπλωμάτες, με χιούμορ και διάθεση παιδαγωγικής αρμονίας. Το κακό με την υποκρισία είναι ότι  δεν αγαπάει ούτε την ουσία ούτε την αληθινή απεικόνιση των συσχετισμών στα σχολεία. Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές περιμένουν με αγωνία να συνταξιοδοτηθούν, αποκαμωμένοι από την προσπάθεια να ισορροπήσουν μέσα στην άγρια κοινωνία των μαθητών. Οχι να ξεκουραστούν από τη προσφορά τους. Λίγοι, ελάχιστοι είναι αυτοί που θέλουν να συνεχίσουν έχοντας μέσα τους, την ικανοποίηση της αυτοπραγμάτωσης. Ας υπερασπιστεί λοιπόν, το σύστημα τους δασκάλους για την βαρβαρότητα που υφίστανται στα σχολεία. Ας καταλάβει κάποτε το υπουργείο ότι δεν φτάνει να κόπτεται ανεπιτυχώς για τα ανύπαρκτα συνδικαλιστικά τους αιτήματα. Λίγα πράγματα έχουν ανάγκη οι δάσκαλοι για να αποδώσουν στην τάξη τους: ασφάλεια, αξιοκρατική αξιολόγηση και σεβασμό από το περιβάλλον. Κι αν κάποιοι δεν το αξίζουν, από τη φύση τους, σίγουρα δεν αποτελούν τον κανόνα. Δεν μπορεί αυτοί οι λίγοι να παίρνουν στο λαιμό τους και τους υπόλοιπους.

Πηγή: protagon.gr