ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ
Το σκηνικό της σημερινής παραβολής είναι ένας πλούσιος κι
ένας φτωχός. Πρόκειται για για μια
συνηθισμένη ιστορία με πνευματικές και κοινωνικές προεκτάσεις που περιγράφουν
της περιπέτειες της ζωής μας.
Ο πλούσιος κλεισμένος στην υλική του ευημερία και απόλαυση
αδιαφορεί για ό, τι συμβαίνει δίπλα του. Κι ο φτωχός Λάζαρος, βουτηγμένος στη
δυστυχία, τις στερήσεις και την αρρώστια, ζει με καρτερία και υπομονή τον πόνο
του χωρίς να αγανακτεί. Δεν είναι ένας επαναστάτης της κοινωνικής αδικίας, ούτε
διαμαρτύρεται για τη σκληρή αδιαφορία του πλουσίου. Η φιλοσοφία του στηρίζεται
στη διαφορετική αξιολόγηση του χρόνου, που είναι πρόσκαιρος και τη διάρκεια της
αιωνιότητας.
Και πραγματικά μετά το τέλος της προσωπική τους ιστορίας, ο
Λάζαρος δικαιώνεται και ο πλούσιος κατακρίνεται. Αυτοδικάζεται μέσα στην
αυτάρκεια και την εγωιστική αδιαφορία του για τους άλλους. Ζει την απομόνωση
και το χάος της μοναξιάς, δηλαδή την κόλαση του. Ενώ ο Λάζαρος βρίσκεται με
τους δίκαιους στους κόλπους του Αβραάμ. Καταξιώνεται για την ειλικρίνεια της
υπομονής του, την ατελείωτη καρτερία του, που είναι έκφραση πραγματικής αγάπης
και ανοχής για τη σκληροκαρδία του πλουσίου.
Απ’ αυτή την παραβολή του Κυρίου ανακύπτουν πολλά ερωτήματα που έχουν σχέση με τη στάση του
Ευαγγελίου στα κοινωνικά προβλήματα. Η στάση του Λαζάρου δίνει την εντύπωση,
ότι οι φτωχοί θα πρέπει να υπομένουν τη δυστυχία και την ανέχεια,
ελπίζοντας στη δικαίωση μετά θάνατον. Κι
έτσι οι πλούσιοι, θα είναι ελεύθεροι να συνεχίζουν να καταδυναστεύουν τους
φτωχούς, στηριζόμενοι στην παθητική στάση της υπομονής τους.
Πολλές και διάφορες ερμηνείες έχουν δοθεί στη συγκεκριμένη
παραβολή του Κυρίου. Πρέπει όμως να διασαφηθεί, ότι η αντιπαράθεση του φτωχού
Λαζάρου και του πλουσίου, δεν γίνονται για να δοθούν οι κοινωνικές προεκτάσεις
της συμπεριφοράς τους. Η παραβολή σκιαγραφεί περισσότερο την προσωπική στάση
των δύο αυτών προσώπων, κινείται σε μια ψυχολογική ανάλυσή τους και δεν
αναφέρεται στον κοινωνικό απόηχο της κοινωνικό-οικονομικής ανισότητας, που επικρατεί ανάμεσα τον φτωχό
και τον πλούσιο. Όσοι προσπαθούν με βάση αυτή την παραβολή, να παρουσιάσουν το
κοινωνικό μήνυμα του Χριστιανισμού, οδηγούνται σε παρερμηνεία βασικών θέσεών
του.
Γιατί πρώτα, η εντύπωση που δίνεται, μελετώντας τη στάση του Λαζάρου, μπορεί να οδηγήσει στη
σκέψη, ότι ο Χριστιανισμός αδιαφορεί για τη ζωή και την ιστορία και μονομερώς
στρέφει τις επιδιώξεις του χριστιανού στην μετά θάνατον ζωή. Μια τέτοια
ερμηνεία δικαιώνει όλους αυτούς που υποστηρίζουν, ότι η θρησκεία είναι το
αφιόνι των λαών γιατί τους
αποπροσανατολίζει από το παρόν και μεταθέτει τα ενδιαφέροντά τους “στην μέλλουσα
ζωή”.
Η χριστιανική πίστη είναι σαφής πάνω στο θέμα αυτό.
Αξιολογώντας τον χρόνο κια την αιωνιότητα, δίνει προτεραιότητα όχι στον
πρόσκαιρο και παροδικό χρόνο, αλλά στην
αιωνιότητα χωρίς όμως να αγνοεί το παρόν. Εξίσου είναι κατηγορηματική η πεποίθηση,
ότι η βασιλεία του Θεού δεν αφορά μόνο το αύριο, το τέλος της ιστορίας, αλλά
αρχίζει να γίνεται πραγματικότητα από σήμερα, μέσα στην ιστορία. Όταν επικρατεί
η χριστιανική πίστη, τότε η αγάπη και η δικαιοσύνη πρυτανεύει στη ζωή και τις
σχέσεις των ανθρώπων.
Θα ρωτήσει κανείς, τι κάνει η Εκκλησία για την προώθηση και
επικράτηση της αγάπης και της δικαιοσύνης μεταξύ των ανθρώπων; Συμμετέχει
ενεργά, με δυνατή φωνή, στην υπεράσπιση όλων αυτών που αδικούνται και
καταπιέζονται;
Η Εκκλησία δεν κάνει ένοπλη επανάσταση για την επικράτηση
των απόψεών της, δεν επιβάλλει με τη βία το “πιστεύω” της, αλλά αγωνίζεται
κυρίως για την αφύπνιση των συνειδήσεων και την ειρηνική αλλαγή των κοινωνικών
δεδομένων. Η Εκκλησία συγκεντρώνει το ενδιαφέρον της περισσότερο στην προσωπική
μεταμόρφωση των πιστών και άρα μόνο έμμεσα συμβάλλει στο όραμα της κοινωνικής
δικαιοσύνης. Δεν υποστηρίζει κάποιο συγκεκριμένη πολιτικο-οικονομική ιδεολογία,
αλλά τονίζει τις αρχές που πρέπει να ακολουθεί κάθε χριστιανική κοινωνία. Η
στάση όμως αυτή δεν οδηγεί σε μια παθητική κατάσταση ανοχής της κοινωνίας, όπως
είναι.
Ήδη οι προφήτες της Π. Δ. Με αξιοθαύμαστη παρρησία
κατάγγειλαν την κοινωνική αδικία, προστάτεψαν τους φτωχούς και ανυπεράσπιστους
από τη δυναστεία των ισχυρών. Και η Εκκλησία του Χριστού πολλές φορές στάθηκε
δυναμικά και ελεγκτικά στην καταπάτηση και εξαθλίωση των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων.
Και σήμερα, σε μια εποχή με έντονες κοινωνικές
ανακατατάξεις, η Εκκλησία, δηλαδή όλοι οι πιστοί, οφείλουμε να ενώσουμε τις
δυνάμεις μας, για την επικράτηση και
στερέωση της δικαιοσύνης. Δεν είναι δυνατόν να είμαστε χριστιανοί και να
αποδεχόμαστε την καταπάτηση και εξαθλίωση των συνανθρώπων μας. Πρέπει η
“Βασιλεία του Θεού” να αρχίσει να γίνεται πραγματικότητα απ’ αυτή τη ζωή και να
ολοκληρωθεί στην αιωνιότητα.
Αν τα διάφορα πολιτικά συστήματα περιορίζονται να μιλούν με
πάθος, για τη λύση του κοινωνικού προβλήματος, η Εκκλησία δεν εξαντλείται
μονομερώς σ’ αυτό. Υπάρχουν και άλλες διαστάσεις στη ζωή, που δεν πρέπει να
αγνοούνται, γιατί ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με την ικανοποίηση των υλικών του
αναγκών, αλλά και με τις πνευματικές αναζητήσεις που δίνουν ουσιαστικό
περιεχόμενο στη ζωή του.
Καλή Κυριακή
π. γ. στ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου