ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΟΧΙ ΥΠΕΡΒΟΛΕΣ

          Πολλοί γονείς θρησκευόμενοι συνηθίζουν να φορτώνουν τα μικρά παιδιά τους με πολλά θρησκευτικά καθήκοντα και υπάρχει ο κίνδυνος να οδηγήσουν σε αντίθετα αποτελέσματα. Μπορεί να συμβεί αυτό; Θα το δούμε στη συνέχεια.

          Οι γονείς οφείλουν να δώσουν στα παιδιά τους την ηθική μόρφωση, την «παιδεία και νουθεσία Κυρίου». Είναι αναγκαίο τα παιδιά να γνωρίσουν τις βασικές αλήθειες και αρχές της ορθοδόξου Εκκλησίας μας, για να διαμορφώσουν ανάλογα τον χαρακτήρα τους. Από το σημείο αυτό μέχρι του να επιβάλλουμε στα παιδιά δυσανάλογα φορτία προς τις δυνάμεις τους, η απόσταση είναι μεγάλη και χρειάζεται κάποια διευκρίνιση στο θέμα αυτό.

          Κάθε τι που είναι υπερβολικό είναι και βλαβερό. Λ. χ. το θέμα της τροφής.  Όταν τρώμε κανονικά έχουμε υγεία, ενώ όταν κάνουμε υπερβολή  και τρώμε λαίμαργα, περισσότερο απ’ ό, τι χρειάζεται , τότε ζημιώνουμε τον εαυτό μας και αρρωσταίνουμε. Το ίδιο συμβαίνει και με το θέμα της θρησκευτικής αγωγής των παιδιών.

          Δεν πρέπει να μιλάμε στα παιδιά μας για πράγματα που δεν είναι της ηλικίας των, ούτε να τα κρίνουμε με τα δικά μας μέτρα. Ο καλός παιδαγωγός θα λάβει υπ’ όψη του την ηλικία και την αντοχή των παιδιών και θα τους ζητήσει τόσα όσα μπορούν να δώσουν. Αν ζητήσει περισσότερα, τότε τα παιδιά θ’ αντιδράσουν και θα μισήσουν τη θρησκεία και την Εκκλησία.

          Υπάρχουν  περιπτώσεις γονέων που απαιτούσαν από το μικρό παιδί τους του δημοτικού σχολείου να μελετά κάθε μέρα ένα κομμάτι από την Αγ. Γραφή. Άλλοι ζητούσαν να παρακολουθεί από την αρχή μέχρι τέλους μακρές ακολουθίες στην Εκκλησία κι άλλοι να προσεύχεται ώρες ολόκληρες.

          Εδώ πρόκειται για απαράδεκτες υπερβολές  που αγνοούν τις σωματικές και πνευματικές δυνάμεις του παιδιού. Ένα παιδί του δημοτικού σχολείου δεν μπορεί να καταλάβει την Αγία Γραφή   διαβάζοντάς την, αν δεν του την εξηγήσουμε με απλά λόγια. Κι’ όταν ακόμη κι εμείς οι μεγάλοι δυσκολευόμαστε να μπούμε στο νόημά της, πώς το αξιώνουμε αυτό από ένα μικρό παιδί; Ύστερα ένα μικρό παιδί δεν μπορεί να παρακολουθήσει μια ιερή ακολουθία τρείς ώρες. Κουράζεται και θ’ αρχίσει να ενοχλεί τους άλλους. Επίσης ανεδαφική είναι και η περίπτωση της απαίτησης των γονέων για πολύωρη προσευχή του παιδιού.

          Όλα πρέπει ν’ αρχίσουν με σύστημα και μέθοδο.

          Ο Χριστός μιλούσε στον λαό με απλότητα και απλά λόγια και παραδείγματα από τη φυσική ζωή που τους ήταν προσιτή. Αυτό ήταν μέτρο συνέσεως. Έτσι πρέπει να φέρονται όσοι παιδαγωγούν ανθρώπους.

          Στο παιδί μας θα δώσουμε την πνευματική τροφή που μπορεί αφομοιώσει χωρίς υπερβολές. Όταν ξεπεράσουμε τα όρια θα φέρουμε το αντίθετο αποτέλεσμα. Τα παιδιά που μπήκαν απότομα στα βαθειά νερά της πνευματικότητος και στις αυστηρότητες των μεγάλων, αντέδρασαν απότομα και «κλώτσησαν» ό, τι είχαν μέχρι τότε κατορθώσει.

          Όταν μεγάλωσαν έγιναν αντίθετοι, πέταξαν μακριά κάθε δεσμό με την πίστη. Μια αψυχολόγητη ενέργεια οδήγησε  στην καταστροφή.

          Μια καλή μητέρα θ’ αρχίσει από τις πιο απλοϊκές ιδέες  περί του Θεού. Θα διδάξει το παιδάκι με ιερές ιστορίες. Και όσο περνάει ο χρόνος θα μπορεί να εισάγει το παιδί σε πολυπλοκότερα προβλήματα και ιδέες καθαρότερες. Στο θέμα της μελέτης και της προσευχής δεν θα πάρει τα άκρα. Διότι όταν κουράζεται το σώμα ή ο νους δεν υπάρχει καρποφορία. Αυτό  δεν θα πρέπει να το ξεχάσει ποτέ  μια καλή μητέρα παιδαγωγός.

          Και κάτι άλλο. Δεν πρέπει να έχουμε υπερβολικές αξιώσεις και από τη διαγωγή των παιδιών μας. Δεν μπορεί να είναι αλάθητα. Θα τα κρίνουμε στα  μέτρα των δυνατοτήτων τους. Όταν εμείς κάνουμε λάθη , πως δεν θα κάνουν εκείνα; 

          Ας είμαστε περισσότερο ρεαλιστές και λιγότερο υποκριτές.

          Το τέλειο να το ζητάμε πρώτα από τον εαυτό μας και μετά στους άλλους, όταν  μάλιστα οι άλλοι είναι παιδιά, τότε χρειάζεται μεγαλύτερη ανοχή, προσευχή και προσοχή. Έτσι τα βοηθάμε να εξασφαλίσουν τη θεία βοήθεια και θα αξιοποιήσουμε τις πνευματικές τους δυνάμεις για την κατάκτηση της αρετής.

Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κυρού ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ