Παρασκευή 25 Ιουνίου 2010

Φρόνημα

Δημήτρης Πικιώνης


Είναι αναμφίβολο πώς τα επιτακτικά προβλήματα της εποχής μας απαίτησαν από μέρους μας την ανάπτυξη της ρασιοναλιστικής σκέψης.

Όσο τούτη είναι γέννημα αδήριτης ανάγκης, είναι νόμι­μη κι ωφέλιμη. Είναι όμως άνομη και καταστρεπτική, όταν δε μας επιβάλλεται από την ανάγκη των πραγμάτων, μα είναι μια φυγή του ατόμου από την ίδια του την ψυχική ή πνευματική φτώχεια.

Γίνεται κανείς ρασιοναλιστής, όταν η εσωτερική δράση κι ακοή και όσφρηση και γεύση της ιερότητας της ζωής, αυτά πού χαρακτήριζαν την ανυποκατάστατη ζύμη κάθε αυθεντικής παράδοσης πολιτισμού και Τέχνης, έχουν ολότελα χαθεί απ' την ψυχή του. Σ' αυτή την περίπτωση ο ρασιοναλισμός δεν είναι πια παρά ο δρόμος οπού για να τον ακολουθήσει κανείς δεν χρειάζεται τίποτα να θυσιάσει.

Εις τις ψυχές λοιπόν οπού δεν έχουν τίποτα να θυσιάσουν, γιατί δεν έχουν τίποτα να λατρέψουν, δεν απομένει παρά τούτη η διέξοδος, ως φυγή από τη στυγνή πραγματικότητα του «είναι» των. Μη έχοντας οι ίδιοι ιερά, ποδοπατούν τα ιερά των άλλων, και τούτο κάνοντας κομπάζουν «ως δι' ένδειξιν ρώμης» (φράση του Ταγκόρ).


"Εκθεση προς τον Κων. Δοξιάδη, 1961.


Ρασιοναλισμός = ο ορθολογισμός, η συνολική φιλοσοφική κατεύθυνση που αποδέχεται ως μοναδική ουσία της πραγματικότητας, ως γνώμονα και αφετηρία γνώσεως τη λογική σκέψη.


Δεν υπάρχουν σχόλια: