Σάββατο 13 Φεβρουαρίου 2021

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΖ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ (Χαναναίας) Ματθ. 15, 21-28

 

Σωματική και πνευματική υγεία

          Η σημερινή ευαγγελική διήγηση παρουσιάζει την πονεμένη ιστορία μιας ταλαιπωρημένης γυναίκας, της Χαναναίας, η οποία αντιπροσωπεύει την τραγική περίπτωσή μιας μητέρας που προσφεύγει στο Θεό, για να βρει το παιδί της την υγεία του.

          Δεν είναι τυχαία η διαπίστωση, ότι η συντριπτική πλειοψηφία των θαυμάτων του Ιησού Χριστού έχουν να κάνουν με θεραπείες ασθενών. Χωρίς αμφιβολία η υγεία αποτελεί ένα πανανθρώπινο αίτημα- βλέπετε τι συμβαίνει σήμερα με την πανδημία που έχει τρομοκρατήσει τον πλανήτη- από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Εξ άλλου είναι χαρακτηριστική η φράση, “πρώτα η υγεία και μετά όλα τα άλλα”.

          Στην έννοια της “υγείας” συμπεριλαμβάνεται τόσο η σωματική όσο και η ψυχική υγεία,  δηλαδή “σώματος και ψυχής”. Ο αββάς Ισαάκ ο Σύρος λέγει, ότι ο Θεός επιτρέπει τις αρρώστιες  για την υγεία της ψυχής. Ο χριστιανός πρέπει  να στρέφει την προσοχή του και το ενδιαφέρον του στην πνευματική του υγεία. Αυτό δεν σημαίνει, ότι θα αδιαφορεί και θα υποτιμά τη σωματική του υγεία. Μαζί όμως και πέρα από την ιατρική επιστήμη και τα θεραπευτική μέσα υπάρχει και η άσκηση και πνευματική τελείωση του ανθρώπου. Και η τελείωση αυτή  επιτυγχάνεται με την υπομονή στις θλίψεις και στις δοκιμασίες.

          Η Χαναναία γυναίκα του σημερινού ευαγγελίου προσεγγίζει το Χριστό και ζητά τη βοήθειά Του για την αποκατάσταση της ψυχικής υγείας της θυγατέρα της. “Εκραύγασεν  αυτώ λέγουσα: ελέησον με, Κύριε, υιέ Δαβίδ, η θυγάτερ μου κακώς δαιμονίζεται”. Η συμπεριφορά της μητέρας είναι πράγματι εντυπωσιακή. Τρέχει στον Ιησού και Τον παρακαλεί ν’ απαλλάξει το παιδί της από το δαιμόνιο. Ο ηχηρός απόηχος της ισχυρής ικεσίας της τραγικής μητέρας φτάνει σε μας πιο ηχηρός και από την σπαρακτική κραυγή του δαιμονισμένου κοριτσιού.

          Και σήμερα υπάρχουν  δαιμονισμένοι, έστω κι αν πολλοί αρνούνται την ύπαρξη και την επιρροή των δαιμονικών δυνάμεων. Υπάρχουν άνθρωποι που πειράζονται από τον αρχέκακο διάβολο, ταλαιπωρούνται οι ίδιοι, αλλά και τους δικούς τους ανθρώπους. Εδώ όμως χρειάζεται προσοχή. Δεν είναι, όμως σωστό να χαρακτηρίζονται όλοι ανεξαιρέτως οι ψυχικά ασθενείς ως δαιμονισμένοι. Ούτε επιτρέπεται να αρνούμαστε την παροχή ψυχιατρικής φροντίδας σ’ αυτούς με την δικαιολογία, ότι είναι δαιμονισμένοι. Και από το άλλο μέρος δεν αποδεχόμαστε και την άποψη, ότι οι δαιμονισμένοι είναι απλά ψυχικά ασθενείς. Το θέμα αυτό είναι πού λεπτό και χρειάζεται μεγάλη προσοχή και διάκριση, διότι η έλλειψη προσοχής μπορεί να κοστίσει ακριβά για τον ίδιο τον άνθρωπο.

          Όλοι οι άνθρωποι, έστω κι αν είμαστε βαπτισμένοι στο όνομα του Τριαδικού Θεού, βρισκόμαστε με τη γενική έννοια κάτω από την επήρεια των πονηρών δυνάμεων. Ποιος δεν  αντιμετωπίζει πειρασμούς και μάλιστα πολλές φορές υποκύπτουμε σ’ αυτούς; Όμως με τη χάρη του Θεού, την προσευχή, άσκηση και προπαντός με τη συμμετοχή μας στα ιερά μυστήρια της Εκκλησίας μπορούμε να νικήσουμε και ν’ απαλλαγούμε απο τις δαιμονικές δυνάμεις, οι οποίες θολώνουν τον  νουν, τον διαστρέφουν, αλλοτριώνουν την ανθρώπινη βούληση και συνεσκιάζουν τη συνείδησή μας.

          Ο διάβολος δεν ησυχάζει ποτέ, “ως λέων ωρυόμενος ζητεί τίνα καταπίει”, αλλά η άμεση πολεμική του διαβόλου υπάρχει περίπτωση να επιτραπεί από τον Θεό για να παιδαγωγήσει τον άνθρωπο. Αυτό το παρατηρούμε ιδιαίτερα στη ζωή των Αγίων. Ένας υποτακτικός ρώτησε τον αββά Ποιμένα: “Γιατί μας πολεμούν οι δαίμονες, όσο κάνουμε τα θελήματά μας; Και απάντησε: Γιατί τα θελήματά μας έγιναν δαίμονες. Αυτά μας πιέζουν, για να τα ικανοποιήσουμε”.

          Ο Θεός βρίσκεται πάνω από τη διάκριση του αγαθού και του κακού. Η δε αγαθότητα του Θεού δεν υπάρχει σαν μια αντίθεση προς το κακό. Υπάρχει από καθεαυτό. Από το άλλο  μέρος το κακό δεν υπάρχει από μόνο του, είναι ανυπόστατο. Εμφανίζεται με την εγκατάλειψη του αγαθού. Μ’ άλλα λόγια το κακό είναι ανύπαρκτο, όμως αποκτά ύπαρξη όταν εγκαταλείπουμε το αγαθό. Όπως συμβαίνει και με το σκοτάδι. Τι είναι το σκοτάδι; Είναι απλά η έλλειψη του φωτός. Δεν υφίσταται απο από  μόνο του. Έτσι και το κακό είναι η έλλειψη του αγαθού.

          Ο άνθρωπος δεν εισήγαγε το κακό, αλλά είναι θύμα του πονηρού. Αυτό μας διδάσκει η Αγία Γραφή και βεβαιώνει η καθημερινή ζωή μας. Κανένας δεν επιλέγει το κακό ως κακό, το επιλέγει γιατί παρασύρεται και εξαπατάται. Εν τούτοις ο Μ. Βασίλειος λέγει, ότι ο καθένας οφείλει να θεωρεί τον εαυτό του αρχηγό της κακίας που υπάρχει μέσα του. Και πολεμώντας την κακία που διαπιστώνει μέσα του,καταπολεμά την κακιά στη ρίζα της.

          Τώρα η δυνατότητα του αγαθού ή του κακού πραγματοποιείται μέσα στο βάθος της ανθρώπινης ύπαρξης. Εκεί γίνεται πάλη ανάμεσα στην αλήθεια και την πλάνη, τη Βασιλεία του Θεού και τη δαιμονική εξουσία, του φωτός με το σκότος. Κι ενώ ο άνθρωπος επιθυμεί το αγαθό , αδυνατεί να το ζήσει, γιατί παραμένει δέσμιος της φθοράς και του θανάτου.

          Ο έμφυτος ηθικός νόμος δεν μπορεί να τον λυτρώσει από τον θάνατο και να τον οδηγήσει στη ζωή. Έτσι η ζωή των ανθρώπων αποκαλύπτεται σαν μια προοδευτική έκπτωση. Η μόνη δυνατότητα καταξίωσης και λύτρωσης προσφέρεται με την καταφυγή του ανθρώπου στο έλεος του Θεού.

          Αυτό ακριβώς που έκανε και η Χαναναία του σημερινού ευαγγελίου. Η συνάντηση με τον Χριστό αποδείχτηκε μια λυτρωτική κίνηση, όχι μόνο για τη θεραπεία της κόρης της, αλλά και σαν μια υποδειγματική στάση για όλου εμάς.

          Καλή Κυριακή

          π. γ. στ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: