Η πολλή χαρά άρχισε να γίνεται ποιμαντικό πρόβλημα. Ο καθαρτικός φόβος
αποβάλλεται, όχι διότι «κόλασιν έχει», σύμφωνα με την Α΄ επιστολή του απ. του
Θεολόγου, αλλά διότι δεν τον ανέχεται η υπεροψία των ανθρώπων που έχουν δουλωθεί
στα πάθη τους, και έχουν καταστήσει το θέλημά τους ιερό άσυλο, που πρέπει να
γίνεται από όλους σεβαστό και να θεραπεύεται (με την αρχαιοελληνική θρησκευτική
σημασία του ρήματος).
Πράγματι, ο Θεός μας
έπλασε να χαιρόμαστε τον παράδεισο και να μη φοβόμαστε τίποτε. Όμως, αμαρτήσαμε
και πέρασε μέσα στην φύση μας ο θάνατος.
Τώρα ζούμε με μόνιμους συντρόφους τη φθορά και τον θάνατο. Σ’ αυτήν την
κατάσταση η φύση μας κυριεύθηκε από την δειλία και τον φόβο και ολισθήσαμε στην
ιδιοτέλεια.
Η ποιμαντική της
Εκκλησίας έχει αντικατασταθεί στις συνειδήσεις πολλών (και ορθοδόξων
χριστιανών) από διάφορες ψυχολογικές θεωρίες, κυρίως θεωρίες ευτυχιοκρατίας,
που αποβλέπουν στην απαλλαγή από κάθε ψυχικό άλγος, τύψη ή ενοχή, χωρίς
μετάνοια, χωρίς απέκδυση του «παλαιού ανθρώπου». Αυτή η «πολλή χαρά» των ψυχοθεραπευτικών τεχνικών είναι ένα
σοβαρό ποιμαντικό πρόβλημα, διότι άρχισε να γίνεται δυσβάστακτο το κήρυγμα για
τον υγιή φόβο του θανάτου ή της κόλασης που προϋποθέτουν πίστη στην ευαγγελική
διδασκαλία της κρίσεως. Γινόμαστε ανίκανοι να σκεφτόμαστε την κρίση και από
ψυχολογική απώθηση ή την θεωρούμε παρωχημένη διδασκαλία η παντελώς άσχετη με
την θεολογία της Εκκλησίας, την οποία θεωρούμε μονομερώς θεολογία της χαράς και
της αγάπης.
Ο δρόμος της αγάπης
είναι μακρύς. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις τα κείμενα της Εκκλησίας μας καθοδηγούν. Στο χωρίο από την Α΄ Επιστολή του Ιωάννου
αναφέρεται : «φόβος ουκ έστιν εν τη αγάπη, αλλ’ η τελεία αγάπη έξω βάλλε τον φόβον, ότι ο φόβος κόλασιν έχει, ο δε
φοβούμενος ου τετελείωται εν τη αγάπη».
Βέβαια είναι αλαζονικό
να καυχηθεί κανείς ότι «τετελείωται εν
τη αγάπη», ότι δηλαδή δεν έχει εχθρούς, ότι είναι έτοιμος να θυσιάσει
οτιδήποτε δικό του για να διακονήσει τους
αδελφούς του, ότι δεν είναι δεμένος με τίποτα υλικό και έχει ταυτίσει το
θέλημά του με το θέλημα του Θεού, ο οποίος «πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι». Ο
άγιος Νικόδημος παρατηρεί: «δικαίως δεν είναι τέλειος εις την αγάπην, ο
τοιούτος φόβος είναι των αρχαρίων και ατελών εις την αγάπην και όχι των τελείων
εις αυτήν.
Πάντως ο μακρύς δρόμος ως την
τελειοποίηση της αγάπης έχει ανάγκη τον
διακριτικό φόβο των αρχαρίων, γι’ αυτό άλλωστε, και ο Χριστός κηρύττοντας στον
λαό περιέγραψε την ημέρα της κρίσεως.
π.
Θ. Α. Β. «ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΉ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ», τ. 329
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου