Ὁ Ἐρντoγὰν γιὰ τὴν Ἁγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως

Σύμφωνα μὲ πληροφορίες τοῦ Ἀθηναϊκοῦ καὶ Μακεδονικοῦ Πρακτορείου Εἰδήσεων (ΑΠΕ – ΜΠΕ) τῆς 24ης Μαρτίου 2019 ὁ Τοῦρκος Πρόεδρος Ρετζὲπ Ταγὶπ Ἐρντογάν, σὲ συνέντευξή του στὸ τηλεοπτικὸ δίκτυο TGRT HABER μιλώντας προεκλογικά, σὲ ἐ­ρώτηση δημοσιογράφου ἂν καὶ πότε θὰ γίνει ἐλεύθερη ἡ εἴσοδος στὸ μνημεῖο τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς, ἀπάντησε: «Αὐτὸ δὲν εἶναι ἀπίθανο μετὰ τὶς ἐκλογὲς τῆς 31ης Μαρτίου. Ἴσως ἡ εἴσοδος γίνει δωρεάν. Μποροῦμε νὰ ἀνοίξουμε τὴν Ἁγία Σοφία ὄχι ὡς μουσεῖο, ἀλλὰ ὡς τζαμί. Μάλιστα μπορεῖ ἀκόμη καὶ νὰ ἀλλάξουμε τὸ ὄνομα σὲ Τέμενος τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς… Μπορεῖ νὰ γίνει ἄνετα. Μάλιστα μποροῦμε νὰ τὸ δοῦμε σοβαρὰ ἀλλάζοντας τὸν τίτλο του ἀπὸ «μουσεῖο» σὲ «Τέμενος Ἁγίας Σοφίας». Ὅπως οἱ τουρίστες εἰσέρχονται χωρὶς πληρωμὴ στὸ τέμενος Σουλταναχμέτ, ποὺ εἶναι δίπλα, ὅπως καὶ στὸ Σουλεϊνάνιγιε ἢ τὸ τέμενος Φατίχ. Θὰ βγάλουμε τὴν Ἁγια-Σοφιὰ ἀπὸ τὸ καθεστὼς μουσείου… ποὺ τὸ ἐπέβαλε τὸ Ρεπουμπλικανικὸ κόμμα, θὰ τὸ ἀλλάξουμε».

Οἱ δηλώσεις αὐτὲς τοῦ κ. Ἐρντογὰν θυμίζουν τὴν παροιμία «λογαριάζει χωρὶς τὸν ξενοδόχο». Ἡ Ἁγία Σοφία βρίσκεται βέβαια τώρα «κρίμασιν οἷς οἶδε Κύριος» στὴν Τουρκία. Δὲν ἀνήκει ὅμως στὴν Τουρκία. Εἶναι Μνημεῖο Χριστιανικὸ Παγκόσμιας Κληρονομιᾶς. Μνημεῖο Παγκόσμιας Κληρονομιᾶς εἶναι καὶ ἡ Ἀκρόπολη τῶν Ἀθηνῶν καὶ ἄλλα παρόμοια. Γιὰ νὰ ἀλλάξει καθεστὼς ἕνα μνημεῖο Παγ­κόσμιας Κληρονομιᾶς, πρέπει νὰ ὑπάρξει ἔγ­κριση τῆς UNESCO. Ὅλες οἱ ἀποφάσεις ποὺ ἀφοροῦν στὴν ἐφαρμογὴ τῆς Συμβάσεως γιὰ τὴ Διατήρηση τῆς Παγκόσμιας Κληρονομιᾶς λαμβάνονται ἀπὸ τὴν Ἐπιτροπὴ Παγκόσμιας Πολιτιστικῆς Κληρονομιᾶς. Ὅταν ἕνα κράτος – μέλος ἀποφασίσει νὰ ἀλλάξει τὸ ὄνομα κάποιου μνημείου, πρέπει νὰ ὑποβάλει τὶς ἀλ­λαγὲς αὐτὲς πρὸς ἔγκριση στὴν Ἐπιτροπὴ τῆς UNESCO.

Μὴ βιάζεται λοιπὸν ὁ κ. Ἐρντογάν. Δέν μπορεῖ νὰ κάνει ὅ,τι θέλει στὴν Ἁγία Σοφία. Δὲν τοῦ ἀνήκει· ἂν βέβαια θέλει νὰ ἀνήκει ὁ ἴδιος στοὺς πολιτισμένους ἡγέτες τοῦ κόσμου.