Ο όσιος Ιωάννης της Κλίμακος

ΕΝΑΣ ΑΓΙΟΣ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ

          Η μνήμη του οσίου πατρός Ιωάννη της Κλίμακος φέρνει στη σκέψη μας τη λαμπρή ιστορία της Σιναϊτικής παράδοσης.

          Ως γνωστόν η ορθόδοξη πνευματικότητα βρήκε την  γνήσια έκφρασή της στην περιοχή της μοναχικής άσκησης. Τα διάφορα μοναστικά κέντρα αποτελούσαν πόλους έλξεως για πνευματικές και καλλιτεχνικές αναζητήσεις. Γι’ αυτό και αποτελούν σπουδαία πνευματικά κέντρα της Ορθοδοξίας.

          Η Ιερά Μονή Σινά στην έρημο της Αραβίας, σ’ ένα  χώρο που σπάνια συναντά κανείς το πράσινο και τα ρέοντα ύδατα, έχει μια ξεχωριστή δική της ομορφιά μέσα σ’ εκείνο το ζεστό και σκληρό τοπίο με τον υπερκόσμιο χαρακτήρα της.

          Εκεί ο θεόπτης Μωυσής έλαβε τις  Δέκα Εντολές και πολύ αργότερα ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός έκτισε την παλαίφατη Μονή του Όρους Σινά και από τότε μέχρι σήμερα αμέτρητες ψυχές βρήκαν του Χριστό και σώθηκαν από την ματαιότητα του κόσμου και μας βοηθούν με το φωτεινό τους παράδειγμα να εισέλθουμε  κι εμείς στη Βασίλευα του Θεού, στην αιωνιότητα.

          Ο όσιος Ιωάννης, σύμφωνα με τον βιογράφο του Δανιήλ Ραϊθώ, σε νεαρή ηλικία, 16 χρόνων, αποφάσισε να αφιερωθεί στην μοναχική ζωή και έγινε δεκτός ως δόκιμος μοναχός στο Ιερό Κοινόβιο της Μονής Σινά. Σε ηλικία 19 χρόνων αναχώρησε, μετά την κοίμηση του πνευματικού του καθοδηγητή, στον τόπο Θολά και έζησε ως ερημίτης  αυστηρή ζωή σαράντα ολόκληρα χρόνια.

          Όταν όμως εκλέγεται από τους αδελφούς της Μονής ως ηγούμενος υπακούει και γίνεται πνευματικός της Σιναϊτικής αδελφότητας. Αργότερα άφησε τις ευθύνες της Μονής για να αποσυρθεί στο χώρο της απόλυτης ησυχίας και προσευχής μέχρι το τέλος της επίγειας ζωής του.

          Ο βιογράφος του περιγράφει την πνευματική του ακτινοβολία και αγιότητα, αλλά το έργο που ο όσιος Ιωάννης έγραψε και διατηρείται μέχρι σήμερα, δείχνει καθαρά την υπέροχη πνευματική προσωπικότητα του οσίου. Το έργο του ονομάζεται “Κλίμαξ” και συνοδεύει πάντοτε ως επώνυμο το όνομα του αγίου. Η “Κλίμακα” αποτελείται από τριάντα κεφάλαια ή βαθμίδες και αντιστοιχούν στα τριάντα χρόνια της σιωπηρής ζωής του Ιησού Χριστού. Είναι μια “Κλίμακα”, μια σκάλα του ουρανού, που ανεβάζουν από τη γη στον ουρανό και στο τέλος φανερώνει τον ίδιο τον Θεό.

          Τα θέματα των κεφαλαίων της “Κλίμακας” αναφέρονται στη φυγή από τον κόσμο, την υπακοή, στην μετάνοια, στη μνήμη θανάτου, στο χαροποιόν πένθος, την αοργησία, την πραότητα, τη μνησικακία, την ακτημοσύνη, την προσευχή, τα πάθη, τις αρετές, την ησυχία, στην απάθεια, την ελπίδα, την αγάπη και την πίστη.

         Ο όσιος Ιωάννης της “Κλίμακος” είναι από τους πιο δυνατούς συγγραφείς. Ο λόγος του είναι γνήσιος, γιατί βγαίνει μέσα από το ζωντανό βίωμα της ασκητικής ζωής. Οι πολλές μεταφράσεις που έχουν γίνει φανερώνουν τη δημοτικότητα και το πλήθος του αναγνωστικού κοινού που με αγάπη διαβάζει. Ιδιαίτερη θέση κατέχει στην ασκητική και μυστική παράδοση της ορθόδοξης πνευματικότητας και αποτελεί πηγή έμπνευσης και αφετηρία για μεταγενέστερους συγγραφείς του ίδιου είδους.

          Στα μοναστήρια απετέλεσε το προσφιλέστερο ανάγνωσμα για την πνευματική οικοδομή  και μύηση στη  μοναχική πολιτεία. Μάλιστα επειδή συνηθίζεται στα Μοναστήρια να διαβάζεται κατά την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, η Εκκλησία καθιέρωσε να αφιερώνεται η Δ΄ Κυριακή των Νηστειών στην μνήμη του αγίου Ιωάννου της “Κλίμακος”.

          Με ιδιαίτερη χαρά βλέπουμε, ότι και σήμερα η “Κλίμακα” διαβάζεται με ζήλο και νέες εκδόσεις με μεταφράσεις στη νέα ελληνική γλώσσα δίνουν την ευκαιρία στους νεοέλληνες να γευτούν από τον πνευματικό θησαυρό της ορθόδοξης πνευματικότητας.

          “Ταις αυτού πρεσβείες, Χριστέ ο Θεός, ελέησον και σώσον ημάς”.

          π. γ. στ.