Η μετακομιδή του ιερού λειψάνου της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας από την πόλη της Βενετίας στο προσκύνημα της Αγίας

 

Επισκόπου Φαναρίου Αγαθαγγέλου,

Ο βίος και το μαρτύριο της Αγίας Βαρβάρας,

Αθήνα 2003. εκδ. Αποστολικής Διακονίας, σελ. 37-42

Η εορτή των Μαρτύρων της Εκκλησίας μας, καθώς και η παρουσία των ιερών λειψάνων αυτών ανάμεσα μας, δεν είναι μόνο η ανάμνηση της Αναστάσεως του Χριστού μας και της ζωής του Αγίου, αλλά επίσης είναι η μαρτυρία και η εγγύηση, η γιορτή της δικής μας Αναστάσεως και συμμετοχής του όλου ανθρώπου, και της ψυχής και του σώματος, στη δόξα του Θεού. Για το λόγο αυτό κάθε άλλη διδασκαλία, όχι μόνο δεν έχει σχέση με την πίστη και την παράδοση της Εκκλησίας, αλλά είναι αίρεση, αλλότρια διδασκαλία που κομματιάζει και καταστρέφει το ανθρώπινο πρόσωπο. Αυτή τη διδασκαλία αναπτύσσουν οι μεγαλώνυμοι Πατέρες της Εκκλησίας. Γράφει χαρακτηριστικά ο Μέγας Βασίλειος: «Ο αψάμενος οστέου μάρτυρος λαμβάνει τινά μετουσίαν αγιασμού εκ της του σώματος παρεδρευομένης χάριτος». Ο ιερός Χρυσόστομος αναφωνεί: «Ουδέ γαρ τα σώματα μόνον, αλλά και αυταί αι θήκαι των Αγίων πνευματικής εισι πεπληρωμέναι χάριτος». Οι δε άγιοι Πατέρες της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου διδάσκουν: «Και τα λείψανα των Αγίων προσκυνώ και τιμώ και ασπάζομαι, ως αθλησάντων υπέρ του Χριστού και λαβόντων χάριν παρ' αυτού, ιάσεις επιτελείν και νόσους θεραπεύειν και δαίμονας εκβάλλειν, καθώς η Εκκλησία των χριστιανών παρέλαβεν εκ των Αγίων Αποστόλων και Πατέρων ημών».

Το ιερό λείψανο της Αγίας Βαρβάρας έφθασε στη Βενετία την περίοδο εξουσίας του Δόγη Πέτρου Β' Orseolo (991-1009). Το μετέφερε στη Βενετία η Μαρία Αργυροπούλα -θεωρούμενη απ' τον Ιωάννη Διάκονο και τον Ανδρέα Δάνδολο- κόρη της αδελφής ή ακόμη και η ίδια αδελφή των αυτοκρατόρων Βασιλείου Β' και Κωνσταντίνου Η', αλλά κυρίως, όπως συμπεραίνεται απ' το επίθετο, μια απ' τις αδελφές του μελλοντικού αυτοκράτορα Ρωμανού Γ', που είχε παντρευτεί το γιο του Δόγη, Ιωάννη. Ο γάμος τελέσθηκε στην Κωνσταντινούπολη « in capela imperiali » απ' τον Πατριάρχη και οι ίδιοι οι αυτοκράτορες υπήρξαν παράνυμφοι (κουμπάροι), κρατώντας τις νυφικές κορώνες.

Ο Ιωάννης -που συνοδευόταν απ' τον αδελφό 'Οθωνα- έλαβε τον τίτλο του Πατρικίου και η σύζυγός του κατάφερε να λάβει απ' τον ηγεμόνα το προνόμιο να μεταφέρει μαζί της το ιερό λείψανο της μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας. Στη Βενετία τοποθετήθηκε « in capella ducalin » (δηλαδή στον ’γιο Μάρκο). Η παραμονή του Ιωάννη Orseolo στο Βόσπορο ήταν για αρκετό χρόνο και εκεί το συζυγικό ζεύγος απέκτησε το μοναδικό παιδί του μεταξύ των ετών 1002 και 1004.

Ο Ιωάννης πέθανε από πανώλη το 1007. Στη συνέχεια το 1009, την περίοδο εξουσίας του Δόγη 'Οθωνα Orseolo , δύο άλλα παιδιά του Πέτρου Orseolo , ο Orso , επίσκοπος του Torcello και η Felicita , ηγουμένη της μονής του Αγίου Ιωάννου του Ευαγγελιστού στο Torcello , κατάφεραν να μετακομισθεί το ιερό λείψανο της Μεγαλομάρτυρος στο ναό αυτής της μονής, όπου ακόμη μαρτυρείται, το 18ο αι., από τον Corner . Την εποχή των Ναπολεόντειων καταστροφών το ιερό λείψανο μετεκομίσθη στο ναό του Αγίου Μαρτίνου στη νήσο του Burano , όπου φυλάσσεται μέχρι σήμερα.

Την Κυριακή 1 Ιουνίου 2003, αντιπροσωπεία της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος μετέβη, με στρατιωτικό αεροπλάνο που διέθεσε η Ελληνική Κυβέρνηση, στην πόλη Βενετία της Ιταλίας, και παρέλαβε τμήμα εκ του ιερού λειψάνου της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας που φυλάσσεται εκεί, μετά την ευγενή ανταπόκριση του Ρωμαιοκαθολικού Επισκόπου της Βενετίας κ. Angelo Scola στο ευλαβές αίτημα της Εκκλησίας μας. Επικεφαλής της αντιπροσωπείας, ως εκπρόσωπος του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Χριστοδούλου, ήταν ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Φαναρίου κ. Αγαθάγγελος, Γενικός Διευθυντής της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Η τελετή παραλαβής του ιερού λειψάνου έγινε το απόγευμα, ώρα 16.30, στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Μάρκου Βενετίας. Το ιερό λείψανο παρέδωσε στον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Φαναρίου κ. Αγαθάγγελο ο Πατριαρχικός εκπρόσωπος του Επισκόπου Βενετίας κ. Don Orlando Barbaro , ο οποίος μίλησε για τη συνεργασία των Χριστιανών και τη σημασία της ορθοδόξου πνευματικότητος της κατ' Ανατολάς Εκκλησίας. Στην αντιφώνησή του ο Θεοφ. Επίσκοπος Φαναρίου κ. Αγαθάγγελος ετόνισε, μεταξύ άλλων, τα εξής:

«Ήλθομεν σήμερον εδώ ως προσκυνηταί, δια να κλίνωμεν μετά δέους τα γόνατα ημών ενώπιον των Ιερών και χαριτοβρύτων λειψάνων ενδόξων και μεγάλων Αγίων, τα οποία διαφυλάσσονται εις την ιστορικήν πόλιν της Βενετίας, το άλλο Βυζάντιον, και εκ των οποίων πολλά μετεκομίσθησαν ενταύθα εκ της Κωνσταντινουπόλεως εις διαφόρους ιστορικάς περιόδους..., οίτινες δια των πνευματικών επιγείων αυτών ασκητικών αγώνων και του μαρτυρικού αυτών θανάτου, έδωκαν την καλήν μαρτυρίαν της ζώσης πίστεως και ελπίδος. 'Ηλθομεν, δια να λάβωμεν την ευλογίαν εκείνων και ενισχυθώμεν εις την ζωήν και την διακονίαν ημών.

Ατενίζοντες τα πρόσωπα των ευλαβών πιστών, οι οποίοι σήμερον συνοδεύουν ημάς και ίστανται συμπροσευχόμενοι μεθ' ημών εν τω ιστορικώ τούτω Ναώ του Αγίου Μάρκου, αισθανόμεθα την δύναμιν της πίστεως και αβιάστως διαπιστούμεν εις αυτά τα πρόσωπα το άκτιστον φως, την ευπρεπεστάτην αλλοίωσιν των Αγίων, εικόνα των μαρτυρικών συνάξεων της αρχαίας Εκκλησίας, των Πράξεων των Αποστόλων, των Μαρτύρων και των Κατακομβών.

Εις εποχήν, κατά την οποίαν το κακόν επερίσσευσε, ημείς οι Χριστιανοί, απηλλαγμένοι αισθημάτων ταραχής, απελπισίας και φόβου καλούμεθα, ίνα αντιστρατευθώμεν προς τα όργανα της αδικίας και καταδικάσωμεν τας πονηρίας, δια πίστεως, αγάπης και ελπίδος, καλλιεργούντες την μεταξύ ημών συνεργασίαν και εργαζόμενοι δια το αγαθόν, την εξασφάλισιν της ειρήνης εν τω κόσμω, τον σεβασμόν του ανθρωπίνου προσώπου, την θεραπείαν των υλικών και πνευματικών αναγκών αυτού, την κατίσχυσιν της κοινωνικής δικαιοσύνης και την επικράτησιν των ευαγγελικών αξιών...».

Κατά την τελετή απέδωσε εκκλησιαστικούς ύμνους η Βυζαντινή Χορωδία των Φοιτητών του Θεολογικού Οικοτροφείου της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος και παρέστησαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιταλίας κ. Γεννάδιος και ο Εντιμ. Πρόξενος της Ελλάδος στη Βενετία κ. Γεώργιος Στυλιανόπουλος.

Κατά την αναχώρηση από τον αερολιμένα της Βενετίας άνδρες της Ιταλικής Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας απέδωσαν με μεγαλοπρέπεια και λαμπρότητα υψηλές τιμές προς την Αγία, η οποία στην Ιταλία θεωρείται προστάτιδά τους.

Οι Χριστιανοί αδελφοί μας, που επισκέπτονται το Προσκύνημα της Αγίας Βαρβάρας, ασπάζονται την ιερά θαυματουργή εικόνα της και προσκυνούν τα ιερά λείψανά της, φεύγουν -το δείχνουν στα μάτια τους- με την καρδιά αναπαυμένη και ξεκούραστη. Πιο αισιόδοξοι, πιο χαρούμενοι, πιο υπομονετικοί. Σα να άνοιξε ο Ουρανός και φωτίσθηκε η ψυχή τους. Γιατί η Αγία γίνεται η ικέτιδα της κλήσεως και της παρακλήσεώς τους στην αγάπη του Θεού.Η μνήμη ενός Αγίου και η τιμή στα ιερά λείψανά του δεν είναι ένα απλό όραμα, μια περιορισμένη χαρά, ένα καθήκον. Είναι ολόκληρος ο ουρανός, όλη η ιστορία, όλη η πίστη, όλο το συναξάρι. Γι' αυτό γιορτάζουμε, γι' αυτό νιώθουμε ιδιαίτερα ευλογημένοι, γι' αυτό θεωρούμε την παρουσία της Αγίας κοντά μας ως ακένωτη παρακαταθήκη, που μας καλεί να σκορπίζουμε καθημερινά τις μνήμες της Εκκλησίας, ως μάρτυρες και αποστολικοί κήρυκες της ζωής του Ευαγγελίου.

Γι' αυτό αγωνισθήκαμε, με την ευλογία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Χριστοδούλου, να φέρουμε τα λείψανα της Αγίας. Γι' αυτό δοξάζουμε το Θεό και ευχαριστούμε την Αγία Μεγαλομάρτυρα του Χριστού Βαρβάρα. Για την ελπίδα και την παρηγοριά και την καταφυγή που μας χαρίζει. Διότι η δική μας περιουσία, ως χριστιανών, είναι τα ιερά λείψανά της και οι καρδιές των αδελφών μας.