Πέμπτη 2 Νοεμβρίου 2023

ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΤΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ Ανάστασιν Χριστού….

 


Η εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, παρά το πένθιμο την ημέρας, το οποίο υποδεικνύεται συν τοις άλλοις και από την αυστηρή νηστεία, έχει χαρακτήρα σταυροαναστάσιμο. Σταυρός και Ανάσταση είναι σφιχταγκαλιασμένα τη μέρα αυτή, κάτι που φαίνεται έκτυπα και στις Ακολουθίες της εορτής.

          Έτσι αμέσως μετά το Ευαγγέλιο του Όρθρου απαγγέλλεται η ευχή «Ανάστασιν Χριστού θεασάμενοι….», μια ευχή που λέγεται στην ίδια θέση του Όρθρου την Κυριακή [την κατ’ εξοχήν αναστάσιμη μέρα}, καθώς και κατά την αναστάσιμη περίοδο από του Πάσχα μέχρι την Ανάληψη. Στην ευχή αυτή υπάρχει (όχι τυχαία) τρεις φορές αναφορά στον Σταυρό: «Τον Σταυρόν σου, Χριστέ , προσκυνούμεν….», «ιδού γαρ ήλθε δια του Σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω», «Σταυρόν γαρ απομείνας δι’ ημάς  θανάτω θάνατον ώλεσεν» [οι τρεις τελευταίες λέξεις μπορούν να αποδοθούν ως «[ο Χριστός κατέστρεψε/εξολόθρευσε/θανάτωσε τον θάνατο με θάνατο, δηλ. τον θάνατό Του}.

          Μια και ο λόγος για την ευχή αυτή, να αναφέρουμε ότι η φράση που υπάρχει στην ευχή αυτή «εκτός σου άλλον ουκ οίδαμεν, το όνομά σου ονομάζομεν» [εκτός από Σένα δεν γνωρίζουμε άλλον (Θεό/Κύριο), το όνομά Σου επικαλούμαστε] είναι παρμένη ατόφια από τον προφήτη Ησαΐα. Έτσι με την παρουσία της φράσης αυτής συμμετέχει και η Π. Δ.  στην αναστάσιμη ευχή. Αξίζει μάλιστα να αναφερθεί ότι στον ίδιο στίχο του Ησαΐα, αμέσως πριν, υπάρχει η εκπληκτική φράση «Κύριε ο Θεός ημών κτήσαι ημάς» [=Κύριε Θεέ μας κάνε μας κτήμα Σου/ απόκτησέ μας!!!].

          Ο αναστάσιμος χαρακτήρας της   Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού φαίνεται και από την πρώτη φράση της απόλυσης στη Θεία Λειτουργία: «Ο αναστάς εκ νεκρών  Χριστός ο αληθινός Θεός ημών…». Ο [και] αναστάσιμος χαρακτήρας της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού φαίνεται επίσης από το ότι τελείται Θεία Λειτουργία κατ’ αυτήν , αν και «φέρει  τα ίσα προς την Μ. Παρασκευή», κατά την οποία δεν τελείται Θεία Λειτουργία.

          Αυτός ο «ανάμεικτος», σταυροαναστάσιμος χαρακτήρας της εορτής της Υψώσεως υπενθυμίζει ουσιαστικά τον σταυροαναστάσιμο χαρακτήρα που έχει η ζωή του χριστιανού όλη τη διάρκεια του έτους.

Ανδρέας Μοράτος

Δεν υπάρχουν σχόλια: