Το παιδί κοιτούσε τη γιαγιά του που έγραφε ένα γράμμα. Κάποια στιγμή τη ρώτησε:
- Γράφεις μια ιστορία που συνέβη σε εμάς; Και μήπως είναι μια ιστορία για μένα;
Η γιαγιά σταμάτησε να γράφει, χαμογέλασε και είπε στον εγγονό της:
- Όντως γράφω για σένα, Ωστόσο, αυτό που είναι πιο σημαντικό κι από τις λέξεις είναι το μολύβι που χρησιμοποιώ. Θα ήθελα, όταν μεγαλώσεις, να γίνεις σαν κι αυτό.
Το παιδί, περίεργο, κοίταξε το μολύβι και δεν είδε τίποτα το ιδιαίτερο.
- Αφού είναι το ίδιο με όλα τα μολύβια που έχω δει στη ζωή μου!
- Όλα εξαρτώνται από τον τρόπο τον οποίο βλέπεις τα πράγματα. Το μολύβι έχει πέντε ιδιότητες, τις οποίες αν καταφέρεις να διατηρήσεις, θα είσαι πάντα ένας άνθρωπος που θα βρίσκεται σε αρμονία με τον κόσμο.
Πρώτη ιδιότητα: Μπορείς να κάνεις μεγάλα πράγματα, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάς ποτέ ότι υπάρχει ένα Χέρι το οποίο καθοδηγεί τα βήματά σου. Αυτό το χέρι το λέμε "Θεό" και Εκείνος πρέπει να σε καθοδηγεί πάντα σύμφωνα με το θέλημά Του.
Δεύτερη ιδιότητα: Πότε-πότε πρέπει να σταματάς να γράφεις και να χρησιμοποιείς την ξύστρα. Αυτό κάνει το μολύβι να υποφέρει λίγο, αλλά στο τέλος είναι πιο μυτερό. Έτσι, μάθε να υπομένεις ορισμένες δοκιμασίες γιατί θα σε κάνουν καλύτερο άνθρωπο.
Τρίτη ιδιότητα: Το μολύβι μας επιτρέπει πάντα να χρησιμοποιούμε γόμα για να σβήνουμε τα λάθη. Κατάλαβε ότι το να διορθώνουμε κάτι που κάναμε δεν είναι απαραίτητα κακό, αλλά σημαντικό για να παραμένουμε στο δρόμο του δικαίου.
Τέταρτη ιδιότητα: Αυτό που έχει στην ουσία σημασία στο μολύβι δεν είναι το ξύλο ή το εξωτερικό του σχήμα, αλλά ο γραφίτης που περιέχει. Έτσι, να φροντίζεις πάντα αυτό που συμβαίνει μέσα σου.
Τέλος, η πέμπτη ιδιότητα του μολυβιού: Αφήνει πάντα ένα σημάδι. Έτσι, λοιπόν, να ξέρεις ότι ό,τι κάνεις στη ζωή σου θα αφήσει ίχνη και να προσπαθείς να έχεις επίγνωση της κάθε σου πράξης.
«Δυό πράγματα με πείθουν για την ύπαρξη του Θεού· τα άστρα τ’ ουρανού και η φωνή της συνειδήσεως», λέει ο Πασκάλ.
Tι είναι όμως η συνείδησι; Eιναι η ικανότητα που κάνει τον άνθρωπο να διακρίνη το καλό από το κακό. Σε σπρώχνει στο καλό, και νιώθεις κόλαση όταν κάνης το κακό. Aυτή τη φωνή άκουγε ο Σωκράτης και ερχόταν σε αντίθεση με τους ψευτοκουλτουριάρηδες της εποχής του, τους σοφιστάς. Για τη συνείδηση μας μιλάει ο απόστολος Παύλος στο β΄ κεφ. της πρός Pωμαίους επιστολής. Oσοι ακούνε τη συνείδησή τους, ονομάζονται ευσυνείδητοι. Oσοι δεν τη λογαριάζουν, είναι ασυνείδητοι. O ασυνείδητος όμως είναι δυστυχισμένος, όπου κι αν βρίσκεται· ενώ ο ευσυνείδητος, ακόμα και μπροστά στο θάνατο, είναι ευτυχής. Oλα τα ψυχολογικά προβλήματα οφείλονται στις τύψεις της συνειδήσεως. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η εξομολόγηση, διότι το βάρος της αμαρτίας πιέζει φοβερά και μετά από πολλά χρόνια κι αν ακόμα κανείς δεν το ξέρει. Yπάρχουν άνθρωποι που έκαναν και δημόσια εξομολόγηση για να ησυχάσουν. O άγιος Iωάννης ο Xρυσόστομος λέει· «Kαλύτερα να σε κεντήσει σκορπιός παρά να σε κεντήσει η συνείδηση». H φωνή της συνειδήσεως οδήγησε πολλούς στην αυτοκτονία. Γι’ αυτό προσοχή· όχι απελπισία, σαν τον Iούδα, αλλά εξομολόγηση. O Nτοστογιέφσκι είπε· «Oταν εξωμολογήθηκα, παράδεισος άνθισε στην καρδιά μου». Tρέξτε λοιπόν όλα τα παιδιά στην εξομολόγηση, να νικήσετε τους πειρασμούς της αμαρτίας, για να ζήσετε όχι μόνο τον ωραίο παράδεισο της φύσεως αλλά και τον παράδεισο της ψυχής σας, του οποίου κλειδί είναι η ιερα εξομολόγηση.
Μετά τη δικτατορία των ετών 1967-1974, ο τομέας του κρατικού και κοινωνικού βίου που γνώρισε τον πληρέστερο «εκδημοκρατισμό» ήταν σίγουρα η παιδεία:
Καταργήθηκε η ομοιόμορφη ενδυμασία των μαθητών και κάθε περιορισμός στο είδος της κόμμωσης, στη χρήση καλλυντικών, στο αξιοπερίεργο της εμφάνισης.
Αναπτύχθηκε ελεύθερα ο συνδικαλισμός των μαθητών, το λεγόμενο «μαθητικό κίνημα», με εντυπωσιακές επιδόσεις σε απεργίες, καταλήψεις, αποκλεισμούς οδών, απευθείας διάλογο των μαθητών με τους υπουργούς Παιδείας.
Απαγορεύτηκε να διορθώνονται τα λάθη στα γραπτά των μαθητών και μάλιστα με κόκκινο μελάνι («κάτω τα αιματοβαμμένα γραπτά»!) ώστε να μην πληγώνονται συναισθηματικά τα παιδιά.
Διευκολύνθηκε με ποικίλους τρόπους η προαγωγή των μαθητών από τάξη σε τάξη, αποσυνδέθηκε από τις επιδόσεις στα μαθήματα ή τις απουσίες, ώστε να μην απειλούνται τα παιδιά από πλέγματα μειονεξίας και ενοχών.
Για τους ίδιους λόγους καταργήθηκαν και τα σχολεία αριστούχων, υποβιβάστηκε ο ρόλος της βαθμολογίας, η αξιολόγηση των επιδόσεων.
Καταργήθηκε το πολυτονικό σύστημα γραφής, για να διευκολύνονται τα παιδιά στην ορθογραφία.
Απαλείφθηκε από τα σχολικά βιβλία κάθε ενδεχόμενο να παγιδευτεί ο ψυχισμός των παιδιών και το φρόνημά τους στον εθνικισμό, στη θρησκευτικότητα, στην προγονολατρία, στον ιδεαλιστικό εξωραϊσμό της Ιστορίας, σε παραδόσεις πολιτιστικής μονοτροπίας.
Ο εκδημοκρατισμός επεκτάθηκε αποφασιστικά και στον χώρο των εκπαιδευτικών: Καταργήθηκε ο θεσμός του Επιθεωρητή, αντικαταστάθηκε με «Σχολικούς Συμβούλους», που τη βοήθειά τους στο σχολικό έργο μόνο προαιρετικά ζητούν οι εκπαιδευτικοί. Δάσκαλοι και καθηγητές απαλλάχθηκαν από το ενδεχόμενο να κρίνονται και να αξιολογούνται για την απόδοση και την προσφορά τους, την κατάρτιση και την εργατικότητά τους, την ποιότητα και το ήθος τους.
Γι’ αυτό απαλείφθηκε και κάθε ιεραρχική διαβάθμιση των εκπαιδευτικών: ο διευθυντής του δημοτικού, ο γυμνασιάρχης, ο λυκειάρχης εξέπεσαν σε τίτλους προσωρινής διοικητικής ευθύνης που την αναλαμβάνει όποιος θέλει, αφού υποβάλει σχετική αίτηση στο υπουργείο. Σε ποια τάξη και ποιο μάθημα θα διδάξει κάθε εκπαιδευτικός αποφασίζεται συλλογικά, κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει την ικανότητα κανενός για οτιδήποτε. Με την ίδια λογική μοιράζονται οι εκπαιδευτικοί μεταξύ τους και τα «ιδιαίτερα» μαθήματα.
Υστερα από είκοσι οχτώ (28) χρόνια συνεπέστατης εφαρμογής του «εκδημοκρατισμού» της παιδείας, μήπως θα έπρεπε να τολμηθεί μια (ακομμάτιστη, αμερόληπτη, απροσωπόληπτη, απροκατάληπτη, αδέκαστη) αξιολογική κρίση της επιτυχίας του «οράματος»; Με καταμέτρηση αντικειμενικών μεγεθών: Ικανότητα ανάγνωσης και γραφής των αποφοίτων κάθε σχολικής βαθμίδας, αριθμός λέξεων που συγκροτούν τη γλωσσική τους εκφραστική, κριτική ικανότητα, συνθετική ικανότητα, ικανότητα αφομοιωτικής απομνημόνευσης, δημιουργικής φαντασίας, λογικής συνέπειας, επιδόσεις στον βανδαλισμό σχολικών κτιρίων.
Η αξιολογική αποτίμηση θα μπορούσε να προκύψει από μια σοβαρή δημοσκοπική έρευνα. Θα αναλάμβανε το κόστος και την οργάνωση μια έγκυρη εφημερίδα;
Τα αναρίθμητα κακά έργα σου δεν θέλεις σε κανένα να τα κοινοποίησης. Κι ένα μικρό καλό σ' όλους το λες, για να θρέψης με τους επαίνους που θ' ακούσης τη ματαιοδοξία σου. Δεν σου είναι αρκετό που το καλό αυτό έργο είναι γνωστό και ευπρόσδεκτο στον Θεό; Άλλοι έκαναν πλήθος αγαθοεργιών: Σκόρπισαν την περιουσία τους στους φτωχούς, φώτισαν τον κόσμο, έσωσαν πολλές ψυχές. Και όμως δεν καυχήθηκαν για όλ' αυτά. Κι εσύ που δεν έκανες κάτι σπουδαίο, κομπάζεις ασυλλόγιστα με το τίποτα;
Γιατί ζητάς να σ' επαινέσουν οι άλλοι για ένα καλό σου έργο; Το καλό παραμένει πάντα καλό έστω κι αν κανείς δεν το επαινή. Το κακό παραμένει κακό έστω κι αν κανείς δεν το κατηγορή. Αν όλοι οι άνθρωποι σε επαινούν, τίποτε δεν θ' αποκτήσης. Αν κανείς δεν σε επαινέση, τίποτε δεν θα στερηθής. Δεν κάνεις το καλό για τους ανθρώπους, μα για τον Θεό. Σου αρκεί λοιπόν του Θεού η αμοιβή.
Όταν είσαι ευτυχισμένος και τιμημένος από τους ανθρώπους, μην ενθουσιάζεσαι. Και όταν είσαι δυστυχισμένος και περιφρονημένος, μην απελπίζεσαι. Και στην πρώτη και στη δεύτερη περίστασι δείξε μετριοπάθεια και σύνεσι. Γιατί στην παρούσα ζωή όλα είναι μεταβλητά. Για όλα λοιπόν να δοξάζης τον Θεό και όλα να τα αποδέχεσαι ως προερχόμενα απ' Αυτόν και το άγιο θέλημά Του.
Η υπόγεια λίμνη της Μελισσάνης που ανακαλύφθηκε το 1951 από τον σπηλαιολόγο Γιάννη Πετρόχειλο, βρίσκεται στον Καραβόμυλο, λίγο έξω από τη Σάμη. Στο εσωτερικό της έχει καταρρεύσει ένα μεγάλο μέρος της οροφής, αποκαλύπτοντας ένα συναρπαστικό θέαμα. Στην αρχαιότητα, η λίμνη ήταν τόπος λατρείας του Πάνα και της νύμφης Μελισσάνθης. Ο μύθος λέει πως η Μελισσάνθη αυτοκτόνησε μέσα στη λίμνη από τη λύπη της, επειδή ο Πάνας δεν ανταποκρίθηκε στον έρωτά της. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή η βοσκοπούλα Μελισσάνθη έχασε ένα πρόβατο και καθώς προσπαθούσε να το βρει, σκόνταψε και έπεσε μέσα στη λίμνη. Μέσα στη λίμνη βρίσκεται ένα νησάκι, στο οποίο ο αρχαιολόγος Σ. Μαρινάτος ανακάλυψε ιερό του Πάνα, τα ευρήματα του οποίου βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αργοστολίου. Τα ευρήματα αυτά είναι ένα πήλινο ειδώλιο του θεού Πάνα, ένας πήλινος δίσκος που απεικονίζει νύμφες να χορεύουν, μια πήλινη πλάκα με πομπή νυμφών καθώς και ένα μικρό πλακίδιο με ανάγλυφη γυναικεία μορφή.
Το βαραθροσπήλαιο της Μελισσάνης αποτελεί μοναδικό γεωλογικό φαινόμενο. Δημιουργήθηκε από μια μηχανική και χημική διεργασία που ονομάζεται καρστικοποίηση, κατά την οποία το νερό εισχωρεί στα ασβεστολιθικά πετρώματα, τα διαβρώνει και δημιουργεί κοιλώματα. Το 1963 αποδείχθηκε ότι το σπήλαιο της Μελισσάνης επικοινωνεί με όλο το καρστικό δίκτυο του νησιού, δεδομένου ότι το θαλασσινό νερό εισχωρεί στο έδαφος από την περιοχή του Αργοστολίου (Καταβόθρες), ακολουθεί μια υπόγεια διαδρομή, ενώνεται με νερό της βροχής που έχει εισχωρήσει από τα πετρώματα και φτάνει στη Μελισσάνη και σε άλλα σπήλαια της περιοχής για να διοχετευτεί, υφάλμυρο πλέον, στην περιοχή του Καραβόμυλου.
Οι σημερινοί επισκέπτες φτάνουν ως τη λίμνη από ένα υπόγειο τούνελ και έχουν τη δυνατότητα να την εξερευνήσουν με βάρκα και ξεναγό, για να θαυμάσουν το απαράμιλλο φυσικό γλυπτό που δημιουργούν οι αμέτρητοι σταλακτίτες και το κρυστάλλινο γαλαζοπράσινο χρώμα των νερών.