Ο δεκάλογος της θεωρίας της Μοντεσσόρι που πρέπει να γνωρίζουν γονείς και παιδαγωγοί

          Ο δεκάλογος της θεωρίας της Μοντεσσόρι που πρέπει να γνωρίζουν γονείς και παιδαγωγοί

1. Μην αγγίζετε ένα παιδί παρά τη θέλησή του.

2. Μην μιλάτε με άσχημο τρόπο σε ένα παιδί και μην χρησιμοποιείτε άσχημα λόγια όταν αναφέρεστε σε αυτό κατά την απουσία του.

3. Επικεντρωθείτε στο να ενισχύσετε και να βοηθήσετε να αναπτυχθούν τα Θετικά στοιχεία και οι υπάρχουσες ικανότητες του παιδιού ώστε να μην αφήνουν χώρο για το «κακό».

4. Βοηθήστε το να συμμετέχει ενεργά στην προετοιμασία του περιβάλλοντος μάθησης. Αφιερώστε σχολαστική και συνεχή φροντίδα σε αυτό. Βοηθήστε το παιδί να συνάψει εποικοδομητική σχέση με το περιβάλλον του. Δεiξτε του το περιβάλλον μέσα στο οποίο κρύβονται τα μέσα που Θα βοηθήσουν την ανάπτυξή του και υποδείξετέ του την κατάλληλη χρήση τους.

5. Nα είστε πάντα έτοιμοι να ανταποκριθείτε στο κάλεσμα ενός παιδιού που έχει την ανάγκη σας και πάντα να ακούτε και να απαντάτε στο παιδί που σας απευθύνεται.

6. Σεβαστείτε το παιδί που κάνει κάτι λάθος και μπορεί αργότερα να εντοπίσει μόνο του το λάθος και να διορθωθεί, αλλά να διακόψετε άμεσα και ρητά κάθε καταχρηστική χρήση του περιβάλλοντος και κάθε κίνηση που μπορεί να Θέτει σε κίνδυνο το παιδί, το περιβάλλον του ή τους άλλους.

7. Σεβαστείτε το παιδί τη στιγμή που ξεκουράζεται ή τη στιγμή που παρακολουθεί άλλους να εργάζονται ή όταν συλλογίζεται τι έχει κάνει ή τι θέλει να κάνει. Μην το κατευθύνετε ούτε να το αναγκάζετε σε άλλες μορφές δραστηριοτήτων.

9. Nα είστε ακούραστοι στο να επαναλαμβάνετε αυτό που Θέλετε στο παιδί που αρνήθηκε λίγο νωρίτερα να σας ακούσει, να βοηθάτε το παιδί να αποκτήσει ό,τι δεν έχει ακόμη κατακτήσει και να ξεπεράσει τις όποιες δυσκολίες του. Κάνετέ το δημιουργώντας το μαθησιακό περιβάλλον με φροντίδα, εξοπλισμένοι με αυτοσυγκράτηση και σιωπή, χρησιμοποιώντας ήπια λόγια και γεμάτη αγάπη παρουσία. Κάνετε αισθητή την παρουσία σας στο παιδί που βρίσκεται σε αναζήτηση και αποστασιοποιηθείτε από το παιδί που έχει βρει τις απαντήσεις του.

10. Πάντα να συμπεριφέρεστε στο παιδί χρησιμοποιώντας τους καλύτερους τρόπους σας και να του προσφέρετε τον καλύτερο εαυτό σας.

Βιογραφία της Μαρία Μοντεσσόρι

Η Μαρία Θέκλα Αρτεμισία Μοντεσσόρι γεννήθηκε στις 31 Αυγούστου 1870 στο Κιαραβάλε της Ιταλίας. Το 1896 αποφοιτά από την Ιατρική σχολή του πανεπιστημίου της Ρώμης με τις ειδικότητες της παιδιάτρου και της ψυχιάτρου έχοντας, ήδη, κλινική εμπειρία κατά τη διάρκεια των σπουδών της με παιδιά με νοητική υστέρηση.

Συνεχίζει τις σπουδές της στη Φιλοσοφία, την Ψυχολογία και σε θέματα αγωγής, γεγονός που την οδηγεί στη διαπίστωση ότι η παιδαγωγική θα πρέπει να συνεργάζεται με την ιατρική για την θεραπεία των παιδιών με νοητική υστέρηση. Το 1907 ανοίγει το πρώτο «Σπίτι των παιδιών» (Casa dei bambini) όπου εφαρμόζει τη μέθοδό της σε «τυπικής ανάπτυξης» μικρά, πάμφτωχα και εγκαταλελειμμένα παιδιά χωρίς καθόλου τρόπους και μόρφωση. Στο σπίτι αυτό δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα εποπτικά μέσα διδασκαλίας δικής της εμνεύσεως και κατασκευής για να γίνονται κατανοητά τα μαθήματα μέσω των αισθήσεων. Σε σύντομο χρονικό διάστημα τα παιδιά αυτά μεταμορφώθηκαν σε ευγενικά, τακτικά και καθαρά πλάσματα που μάθαιναν μόνα τους να γράφουν και να διαβάζουν, να φροντίζουν το χώρο τους και να εργάζονται με ησυχία. Ακόμα και τα παιδιά με χαμηλό νοητικό δείκτη, χάρη στη Μοντεσσοριανή μέθοδο, μπαίνουν σιγά-σιγά στις κανονικές τάξεις του σχολείου αφού ελευθερονόταν το πνεύμα και η ψυχή τους.

Το 1922 η Μοντεσσόρι γίνεται κυβερνητικός επιθεωρητής των σχολείων της Ιταλίας και το 1934 εγκαταλείπει την χώρα της λόγω της φασιστικής κυβέρνησης του Μουσολίνι. Το 1939 πηγαίνει στην Ινδία και παραμένει σε όλη τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, για να εγκατασταθεί το 1949 στην Ολλανδία, όπου το 1952, σε ηλικία 81 ετών, έχασε τη ζωή της από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, αφήνοντας άξιο συνεχιστή του έργου της τον γιο της Μάριο.

Η μοντεσσοριανή μέθοδος στοχεύει στο να βοηθήσει το παιδί να αναπτυχθεί διανοητικά και ηθικά σε έναν ισοπποπημένο ενήλικα που θα νιώθει άνετα τόσο με τον εαυτό του όσο και με την κοινωνία στην οποία ζει, και με την ανθρωπότητα στο σύνολό της. Ετσι η ανεξαρτησία, η ελευθερία με όρια και ο σεβασμός για τη φυσική ανάπτυξη του παιδιού—το τρίπτυχο του Μοντεσσοριανού εκπαιδευτικού συστήματος—, θα οδηγήσουν το παιδί σε έναν ικανό άνθρωπο ο οποίος θα διαθέτει αυτοπειθαρχία, αυτοσυγκέντρωση, θα ξέρει να συνεργάζεται, να παίρνει πρωτοβουλίες, να σέβεται και να εκφράζεται με ειλικρίνεια. Η ίδια τόνιζε, άλλωστε, πως «ικανός άνθρωπος ίσον ευτυχής άνθρωπος».

Η Μοντεσσόρι αφιέρωσε τη ζωή της στα παιδιά και η μέθοδός της είναι διεθνώς αναγνωρισμένη. Αξιοσημείωτο είναι ότι προτάθηκε τρεις φορές για Νόμπελ Ειρήνης.

Έκτακτο Παράρτημα: Ο δεκάλογος της θεωρίας της Μοντεσσόρι που πρέπει να γνωρίζουν γονείς και παιδαγωγοί (yiorgosthalassis.blogspot.com)